Morgunblaðið - 16.12.1944, Blaðsíða 1
16 síður
Pólland fær Austur-Prússland, Danzig
Von um samkomulag í Grikkland
Rússar stefna til Vínarboro;ar
Breska stjórnin styður
landakröfur Bússa í Póllandi
London í gærkveldi. Einkaskeyti til Morgun-
blaðsins frá Reuter.
PÓLVERJAR eiga að fá alt Austur-Prússland frá Þjóð-
verjum að ófriðnum loknum og einnig Danzig. En í stað
þess verða þeir að láta af hendi við Rússa landsvæði sitt
alt að Curzonlínunni. Churchill forsætisráðherra skýrði
frá þessu í ræðu, sem hann hjelt við umræður um Pól-
landsmálin í neðri deild þingsins í dag. Urðu umræður
langar og harðar og stjórnin gagnrýnd allmikið fyrir
stefnu sína í Póllandsmálunum.
RÚSSAR hafa undanfarið sótt fram í Ungverjalandi
og nálgast nú óðum landamæri Austurríkis, en þaðan er
s.utt til höfuðborgar Austuríkis, Vínarborgar. Á upp-
drættinum hjer að ofan sjest hvert Rússar eru komnir
á austurvígstöðvunum.
7. ameríski herinn íer
inn í Þýskaland
London í gær. Einkaskeyti til Morgunblaðsins
frá Reuter.
ÞAU TIÐINDI hafa helst gerst á vesturvígstöðvunum í dag,
að 7. herinn ameríski hefir brotist inn yfir landamæri Þýska-
lands á 25 krn breiðu svæði skammt frá Wissembourg og 17 km
fyrir austan Lauterbourg. Braust herinn þarna í gegn þrátt fyrir
harða skolhríð úr Siegfriedvirkjabelti Þjóðverja.
Enn er þó barist
af mestu heift
Aþenu í gærkvöldi.
Einkaskeyti til MorgUnblaðsins
■ frá Reuter.
STEPHEN SARAPHIS hers-
höfðingi, sem stjórnar ELAS-
skæruliðasveitunum, hefir sent
Ronald Scobie hershöfðingja
bandamanna í Grikklandi, orð-
sendipgu. Ekki er kunnugt um
efni orðsendingarinnar, en bú-
ist er við, að hún verði birt al-
menningi á morgun (laugar-
dag).
Viðræður hafa farið fram
hjer í Aþenú milli stjórnmála-
leiðtoga hinna ýmsu flokka,' og
eru samkomulagshorfur nú tald
ar miklu betri en þær hafa áð-
ur verið.
Talið er, að ELAS-menn og
aðrir skæruliðar muni geta fall
ist á að leggja niður vopn, ef
gengið væri endanlega frá því,
að konungdómurinn verði lagð
ur niður í Grikklandi og lýð-
veldið endurreist. Ennfremur
er það talið eitt skilyrði af
hendi uppreisnarmanna, að erki
biskupinn af Aþenu taki að sjer
ríkisstjórastarfið í Grikklandi,
þar til almennar kosningar
geta farið fram í landinu.
Þessari sögu er hvorki neit-
að, nje heldur hefir hún feng-
ist staðfest opinberlega.
Harðir bardagar.
En meðan á samkomulagstil
raunum stendur milli uppreisn
armanna og stjórnarsinna, er
barist af mikilli heift. I Aþenu
og Pyræus hafa staðið yfir harð
ir bardagar.
Bretum hefir borist mikill
liðsauki, bæði loftleiðis og með
skipum. Er talið, að Bretar
muni þá og þegar láta til skar-
ar skríða gegn uppreisnarmönn
um.
í Aþenu hafa ELAS-menn
sprengt margar byggingar, til
þess að loka götum, sem talið
var að Bretar gætu notað til að
senda skriðdreka og önnur her
gögn gegn ELAS-sveitunum.
Skæruliðar hafa komið fyrir
sprengjum víða í borginni.
Hrapaði á bóndabæ.
LONDON: — Fyrir skömmu
hrapaði sprengjuflugvjel á
bóndabæ einn nærri York í
Bretlandi, og fórst alt fólkið á
bænum, tveir karlmenn og ein
kona, og öll áhöfn flugvjelar-
innar, en í henni voru 5 menn.
Frökkum.
Skotið á Karlsruhe
Sjöundi ameríski herinn er
um 16 km frá Karlsruhe. —
Skjóta Bandaríkjamenn á borg
in úr fallbyssum sínum.
Þessi ameríski her er sá 6.
af herjum bandamanna, sem nú
berjast á þýskri grund. í dag
voru liðnir rjettir fjórir mán-
uðir síðan her þessi kom á land
í Frakklandi.
Gagnáhlaup við Colmar
Þjóðverjar hafa gert nokk-
ur gagnáhlaup við Colmar í
dag og unnjð eitthvað á til að
byrja með, en síðan var öllum
gagnáhlaupum þeirra hrundið.
I Saar hafa engar breytingar
orðið á vígstöðunni, en þar hafa
Þjóðverjar fengið liðsauka.
Sóknin við Diircn
Fyrir sunnan Dúren hafa
bandamenn sótt nokkuð fram.
Bandaríkjamenn hafa sótt fram
á nýjum stað til árinnar Rör
og þar með klofið í tvent lið
Þjóðverja, sem enn var til varn
ar vestan Rör.
Sókn 8. hersins
á Ítalíu
London í gærkveldi.
ÁTTUNDI herinn breski hef
ir sótt fram fyrir norðan Ra-
venna á Adriahafsströndinni
og m. a. komist yfir svæði, þar
sem mikið er um ár og læki.
Hersveitir bandamanna á
Italíu hafa nú fengið vetrar-
klæðnað sinn, því farið er að
kólna mjög í veðri. Þess er get-
ið í fregnum, að vetrarklæðnað
ur hersveita Bandaríkjanna sje
helmingi betri í ár en hann var
í fyrravetur. — Reuter.
Fatasöfnun í Chigago
London: Rotaryfjelögin í
Chigago ætla að safna fatnaði
handa 100.000 manns, sem hafa
mist heimili sín í loftárásum
London og öðrum enskum
borgum.
Rússar fara á
nýjum stað inn
í Tjekkóslóvakíu
London í gærkveldi: — í her-
stjórnartilkynningu Rússa í
kvöld er frá því skýrt, að rúss-
neski herinn hafi farið inn í
Tjekkóslóvakíu á nýjum stað í
dag, frá Ungvefjalandi, um 50
kílómetra fyrir norðan Buda-
pest.
I Norðaustur-Ungverjalandi
hafa Rússar tekið 30 bæi og
þorp í dag.
í gær segjast Rússar hafa
tekið 1000 fanga í Ungverja-
landi, eyðilagt 15 þýska skrið-
dreka og skotið niður 29 flug-
vjelar Þjóðverja. — Reuter.
Ný landganga
á Filippseyjum
Washington í gærkveldi.
HERSVEITIR MacArthurs
hershöfðingja gengu í dag á
land á eyjunni Mindoro í Fil-
ippseyjaklasanum. Mótspyrna
Japana var lítil, því landgang-
an kom þeim algjörlega á ó-
vart. Mindoro er ein af stærstu
Filippseyjunum og hin vest-
asta.
Fluglið Bandaríkjamanna
hefir haldið uppi hörðum árás-
um á flugvelli Japana í dag og
eyðilagt um 250 flugvjelar " á
jörðu fyrir Japönum.
Hjónavígslum
fjölgar
*í NÝÚTKOMNUM Hagtíð-
indum er skýrt frá því, að tala
hjónavígslna á öllu landinu ár-
ið 1942 háfi verið 1070.
Það ár hafa því komið 8.7
hjónavígslur á hvert þúsund
landsmanna og er það nokkru
hærra hlutfall heldur en árið
á undan, en þá var það 8.4 af
þús., og miklu hærra heldur en
verið hefir mörg undanfarin ár.
Breska stjórnin styður
kröfu Rússa.
Churchill hóf mál sitt með
að vitna í ummæli, sem hann
hefði haft í deildinni, er hann
kom heim af Teheranráðstefn-
unni. Hann sagðist þá hafa bent
Stalin marskálki á, að Bretar
hefðu farið í stríð til þess að
standa við skuldbindingar sín-
ar við Pólland, er Þjóðverjar
rjeðust á það. Stalin hefði þá
lýst því yfir, eins og hann hefði
oft gert síðar opinberlega, að
hann vildi að Pólland yrði á-
fram sjálfstætt og öflugt veldi.
,,Við höfum hinsvegar aldrei
lofað að tryggja Pólverjum
nein ákveðin landamæri. Sann
leikurinn er sá, að við Bretar
vórum á móti því, að Pólverjar
hernámu Vilna 1922 og stefna
okkar var mörkuð 1919 og kom
fram í tillögunni um Curzon-
línuna“.
,,Jeg hefi mikla samúð með
Pólverjum“, sagði Churchill,
„en jeg hefi líka samúð með
Rússum“.
Það. sem Pólverjar
eiga að fá.
Churchill sagði, að ekki hefði
verið ráð fyrir því gert, að á-
kveðnar yrðu neinar breyting-
ar á landamærum fyrr en við
friðarborðið, nema þar sem um
gagnkvæmt samkomulag væri
að ræða, einsog segði í Atlants-
hafssáttmálanum. (Þessu mót-
mælti einn þingmanna og sagði,
að Churchill hefði víst ekki les
ið Atlantshafssáttmálann, því
að ekkert stæði í honum um
þetta atriði.)
Bretar gætu vel fallist á kröf
ur Rússa, því í staðinn fyrir það
landsvæði, sem Rússar fengju
frá Pólverjum, ættu Pólverjar
að fá Austur-Prússland alt,
austan Königsberg, og ennfrem
ur Danzig. Myndu þeir þannig
fá um 320 km. strandlengju
við Eystrasalt. í ráði væri að
flytja alla Pólverja frá því
svæði, sem Rússar fá, en þeir
eiga, auk'landsvæðis þess, sem
markast af gömlu Curzonlín-
unni, að fá borgina Lvov.
Þjóðverja, sem búa í Austur
Franoii. á 2. aiðjt.