Morgunblaðið - 10.02.1946, Qupperneq 7
Sunnudagur 10. febr. 1946
MOSflUNBLAÐIB
7
Kosningarnar.
KOMMÚNISTAR eru í öng-
um sínum. Þeir geta ekki dul-
ið vonbrigði sin eftir bæjar-
stjórnarkosningarnar. Hvorki i
ræðu nje riti. Þetta sjest á
Þjóðviljanum daglega. Þetta
kom þó ennþá greinilegast
fram á síðasta bæjarstjórnar-
fundi hjer í Reykjavík. Þar
reis Sigfús Sigurhjartarson upp
með miklum rosta og bar fram
óhróður og slefsögur um Sjálf-
stæðismenn hjer í bænum og
einkum borgarstjórann.
Sr. Sigfús sagði m. a. að
borgarstjóri hefði misnotað
Yetrarhjálpina í þágu Sjálf-
stæðisflokksins fyrir bæjar-
stjórnarkosningarnar. Að Sjálf
stæðismenn hefðu borið fje í
menn til þess að þeir greiddu
D-listanum atkvæði, gaf í skyn
að menn sem fá kaup úr bæj-
arsjóði hefðu verið látnir vinna
fyrir Sjálfstæðisflokkinn o. s.
frv.
Öllu þessu varð Sigfús að
kyngja á sama fundinum. Gat
ekki staðið við neitt. En sagðist
hafa vottorð frá ónafngreind-
um manni um að maður nokk-
ur hefði lofað að greiða fje
fyrir stuðning við D-listann. En
ekkert orðið af.
Stjórnmálamenn, sem haga
sjer eins og Sigfús Sigurhjart-
arson á þessum bæjarstjórnar-
fundi hafa mist stjórn á geði
sínu, eru komnir út úr jafn-
vægi, eiga á hættu að verða sjer
til minkunar, eins og dæmin
sanna.
Hvað veldur?
REYKJAVÍKURBRJEF
HVAÐ veldur þessum mikla
taugaóstyrk? í öðru orðinu bera
ritarar Þjóðviljans sig borgin-
mannlega. Hugga sig við all-
mikla atkvæðafjölgun flokksins
síðan síðustu bæjarstjórnarkosn
ingar fóru fram.
Eins og áður hefir verið
minst á hjer í blaðinu gerðu
kommúnistar hjer í Reykjavík
sjer vissa von um að flokks-
menn þeirra væru 10 þúsun
að tölu. Þeir réyndust vera
rúmlega þrem þúsundum færri.
Svo mjög hefir viðhorf almenn-
ings til kommúnismans breyst
á einu ári, á þessum eina stað
á landinu Aldrei hefir stjórn-
málaflokkur hjer á landi orðið
fyrir eins miklu fráhvarfi fylgis
manna á eins skömmum tíma
og hjer hefir átt sjer stað.
Kommúnistum svíður þetta.,
sem vonlegt er. Þeir geta ekki
dulið harm sinn — vegna þess
sem á undan er gengið. Vegna
þess hvernig þeir töluðu og
skrifuðu fyrir bæjarstjórnar-
kosningarnar. Þeir töldu sjer
sigur vísan. Þeir ætluðu að
verða hæstráðandi flokkur í
Reykjavíkurbæ eftir 27. jan.
þeir útbásúnuðu þessa full-
vissu sína daglega viku eftir
viku. Þeir þóttust vera að
ganga milli bols og höfuðs á
Sjálfstæðisflokknum. Frjáls-
lynd umbótastefna Sjálfstæðis-
manna átti að vera úr sögunni
hjer. Útförin fara fram þ. 27.
jan. og einræðisstefna hins aust
ræna lýðræðis að koma í stað-
inn.
Þeir koma ekki aftur.
FRÁHVARFIÐ frá kommún-
istum er alveg gagngert. Hver
sá maður, karl eða kona, ungur
eða gamall, sem eitt sinn hefir
hallast að kommúnisma, en
horfið frá stefnunni, hann snýr
ekki aftur til kommúnistanna.
Hver sá íslendingur sem hefir
kynst anda og sál hins aust-
ræna lýðræðis, svo að hann sjer
að hann á þar ekki heima og
þessi stefna á ekki heima hjer á
landi, hann verður aldrei end-
urvakinn kommúnisti. Menn
sem eitt sinn hafa áttað sig,
láta ekki 'rugla sig í ríminu að
nýju. Þetta vita kommúnistar.
Þessvegna hafá þeir nú eftir
bæjarstjórnarkosningarnar haf-
ið upp raust sína og biðla nú
af ákefð til Alþýðuflokksins.
Kommúnistar tala við Al-
þýðuflokksmenn á þessa leið:
Hafið þið ekki veitt því eftir-
tekt, góðir hálsar að Kommún-
istaflokkur íslands hefir skift
um nafn. Hann heitir Samein-
ingarflokkur alþýðu — Sósíal-
istaflokkurinn. Hann ætlar und
ir þessu nafni að sameina alla
alþýðu á íslandi undir merki
bjúghnífsins og hamarsins. All-
ir verkamenn, allir launþegar
og þar með öll þjóðin á að falla
í faðm kommúnista, verða
skrautbóla í hattbandi hins aust
ræna lýðræðis í nýjum heimi.
Þetta er kjarni liðsbónarinnar.
Þegar litið er á sögu, lund-
arfar og allar aðstæðúr íslend-
inga bæði á hinu andlega og
efnalega sviði, þá er einkenni-
legt að nokkrum sæmilega viti-
bornum manni skuli geta dott-
ið í hug, að sameina íslenska
þjóð til fylgis við og djúprar
tilbeiðslu fyrir austrænni ein-
ræðisstefnu. En þetta er reynt.
Kommúnistaflokkur íslands hef
ir unnið að þessu. Bæði leynt
og ljóst. Á vonum um glæsi-
legan árangur af þessu fífl-
djarfa áróðursfyrirtæki hafa
þeir bygt skýgjaborgirnar. Nú
sjá þeir að dagur þeirra hjer
á landi er að kveldi kominn.
I skýjunum brosa borgir
við bjarma frá kveldsins glóð
segir skáldið. í ljósi þessa kveld
roða kommúnismans rjetta kom
múnistar út hönd sína til Al-
þýðuflokksins og biðja hann
um björg í sárri neyð. — En
sólarlag hins íslenska kommún-
isma verður ekki umflúið. Hin-
ir prestlærðu bæjarfulltrúar
austrænu stefnunnar geta ekki
komið í veg fyrir þá hnignun
flokks síns, frekar en þeir geti
breytt gangi himintunglanna.
9. febrúar.
menn eins og útvarps Björn
hinn austræni og skáldið úr
Kötlum, sem kyrja þjóðinni
þann ,,fagnaðarboðskap“.
Hinir tala fyrst og fremst um
hverskonar umbætur í landinu,
sem kommúnistar einir eigi að
geta komið á. Kommúnistar
eiga einir að geta bygt atvinnu-
vegi þjóðarinnar. Enginn af
forystumönnum þeirrá hefir
nokkurntíma getað af sjálfsdáð
um komið fótum undir neinn
atvinnurekstur svo nokkuð
kveði að. Þeir þykjast geta stór
aukið útgerð.
Þeir hafa ekki annað
en „Falkur“-útgerð til sann-
indamerkis. Hún sannar am-
lóðahátt þeirra. Og þó þeir
segist geta rekið 10 þúsund
kúabú á grjótholtinu í ná-
grenni höfuðstaðarins, þá
treysta þeim engir til þess að
reka nema skussabúskap með
taprekstri.
Á þeim grundvelli efnahags-
starfsemi, sem þeir tala um, en
aldrei geta efnt, þykjast þeir
svo ætla að láta hverja menn-
ingarstofnun af annari rísa
upp, til öryggis mentunar og
hagsbóta fyrir almenning í land
inu.
Alt eiga menn að geta fengið
hendur, sem hjartað girnist
ef þeir aðeins gera kommúnista
flokknum þann greiða að ljá
honum atkvæði sitt. Svo langt
er gengið. éins og menn heyrðu
í útvarpsræðu frk. Katrínar
læknis Thoroddsen á dögunum,
að Reykvíkingar áttu ekki að
geta fengið almennileg lok
yfir sorpílát sín, meðan „íhald-
ið“ sem hún svo kallaði væri
í meirihluta í bæjarstjórn. Slík
endurbót á sorpílátum yrði
ekki fáanleg nema Reykvík-
ingar fengjust til að afneita og
og snúa baki við lýðræði og
persónufrelsi og tæki upp ein-
dregið fylgi við einræðið.
Friður.
Aðferðirnar.
KOMMÚNISTAFLOKKUR
íslands hefir fram til þessa
haft vit á því að reyna að
leyna aðaláformum sínum. En
þau hafa altaf verið, og hljóta
að vera, að hefta lýðfrelsi þjóð-
arinnar. Því frelsi sem hefir
verið lífsloft íslendinga frá
öndverðu. Breyta því í skefja-
laust flokkseinræði að aust-
rænni fyrirmynd.
En þeir hafa vitað sem er.
Að leiðin til áhrifa í landi hjer
er ekki sú, að prjedika þessa
kenningu þennan fagnaðarboð-
skap fullum rómi. Það eru helst
ekki nema þeir sanntrúuðustu,
þeir „forkláruðu” kommúnist-
ar, er hafa hálft í hvoru gleymt
hverrar þjóðar þeir eru, og
hvar þeir eiga heima á hnett-
inum, sem í gáleysi eldmóðs-
ins skýra frá .blessun einræðis
ins“, sem koma skal. Það eru
í ÁRÓÐRI sínum um kom-
múnismann beita fylgismenn
hans þeirri aðferð að benda á
það friðarins ríki, þar sem
aldrei eru nein verkföll nje
vinnudeilur. Ríkið hirðir arð-
inn af launum verkafólks og læt
ur því svo eitt og annað í tje,
sem valdhafarnir telja hentugt.
En vandlega er þagað yfir því,
hvað þeir bera úr býtum, sem
vinnuna leggja fram, og mega
aldrei mögla.
Framfarir og íhald.
TIL þess að fleka kjósendur
til fylgis við kommúnistaflokk-
inn, er reynt að skrýða flokk*'
benna í skartflík umbótaflokka
er vilji af alhug styðja að al-
menningsheill og þá einkum að
heill verkalýðsins.
Síðan er andstæðingum kom-
múnista lýst sem kyrrstöðu-
mönnum, eri vilji stöðva allar
umbætur í þjóðfjelaginu, hirða
ekkert um hag fjöldans og vilji
ekkert gera, til þess að bæta
kjör þeirra sem við bágindi
eiga að búa. Þar sem framfar
ir hafa þróast eins ört og hjer
á íslandi undanfama áratugi,
er engin kyrrstaða, engin íhalds
semi til, eins og sú, sem kom-
múnistar þykjast sjá og finna
meðal andstæðinga sinna.
Hjer á landi, engu síður en
í hverju öðru menningarlandi
Evrópu og langtum frekar en
víða meðal annara þjóða, hefir
rjettur smælingjanna í þjóðfje
laginu fengið fulla viðurkenn-
ingu, rjettur þeirra til þess að
fá aðhlynning, og skylda þjóð-
fjelagsins til þess að gera alt,
sem í mannlegu valdi stendur
í þá átt, að allir eigi kost á líf-
vænlegri atvinnu, hafi sæmi-
legt húsnæði og möguleika til
þess að fá almenna menntun.
En sjeð sje fyrir þörfum þeirra,
sem ósjálfbjarga eru. Um þetta
eru menn sammála, enda var
skylda þjóðfjelagsborgaranna
til samhjúlpar viðurkend með-
al Islendinga snemma á öldum.
En menn greinir á um það,
með hvaða hætti hið fámenna
þjóðfjelag okkar megi fá mest-
an og bestan styrkleika til þess
að leysa þessi hlutverk sín af
hendi.
í þeim ágreiningi milli
manna og flokka hefir svo skot
ið upp því einkennilega fyrir-
brigði, áð allstór hópur manna
í þjóðfjelaginu heldur því
fram, að til þess að alþýðu
manna geti öðlast þessi alviður
kendu rjettindi, þurfi hún að
ganga í flokk með mönnum,
sem hafa það efst á stefnuskrá
sinni, að svifta almenning borg
aralegu frelsi, með því að koma
hjer á skefjalausu flokksein-
ræði eftir austrænni fyrirmynd
og undir handleiðslu erlendrar,
okkur alóskyldrar þjóðar. —
Þeir, sem einu sinni hafa sjeð
í gegnum þenna svikavef kom-
múnista, þótt þeir um stund
hafi látið blekkjast af hinum
austrænu' sjónhverfingum, þeir
láta aldrei blinda sig á nýjan
leik.
Verkalýðsmáh
KOMMÚNISTAR beita eink-
um áróðri sínum meðal verka-
fólks og launþega. Þeir hafa
trúað því fram til þessa að þeir
gætu með forystu sinni í launa
málum, í kaupdeilum, með verk
föllum og kröfum um launhækk
anir vanið fjölda fólks á að
fylgja flokki þeirra.
í áróðri sínum nefna þeir
það, sem hið ósvífnasta gerræði
gagnvert verkalýð og launþeg-
um, er sveigt var inn á þá braut
hjer, á styrjaldartíma, að koma
í veg fyrir verkföll með laga-
fyrirmælum. Þjóðin var mót-
fallin þeim hætti, þó um bráða
birgða-neyðarráðstöfun væri að
ræða.
En hvert stefna svo kommún
istar einmitt í þessu máli, menn
irnir, sem telja sig mesta vini
verkafólks? Er furða þó laun-
þegar í landinu spvrii. Nú er
spurningin að verða óþörf hjér
á landi. Því allir vita, að í ríki
kommúnismans, þar sem sá
eini flokkur ræður öllu. þar eru
öll verkföll bönnuð, en allar
kröfur um kjarabætur umfram
vilja valdhafanna, eru skoðaðar
sem skemdarverk gagnvart vel
ferð einræðisríkisins.
Þetta er staðreynd sem blas
ir við sjónum hvers sjáandi Is-
lendings. Launafólk, sem er því
andvígt að öll ráð sjeu í fram-
tíðinni af því tekin, í þeirra eig
in málum, verður líka fráhverft
kommúnismanum fyrir fult og
allt.
Þó kommúnistflokkur Is-
lands, er kallar sig Sameining-
arflokk alþýðunnar, innbyrti
Alþýðuflokkinn með húð og
hári, þá myndi það í engu hagga
þessum staðreyndum. Upp frá
þessu fylla engir flokk kom-
múnista aðrir en þeir, sem geta
hugsað sjer, að einstaklingar
þjóðfjelagsins verði rjettlausir
þrælar í sínu eigin landi og
frelsi þjóðarinnar fari sömu
leið.
Útúrkrókur.
FORINGJUM kommúnista-
flokksins er það ljóst, að ein-
hliða áróður fyrir hinu aust-
ræna stjórnarfari, eftir aðferð-
um Jóhannesar úr'Kötlum og
annarra þeirra manna, sem
prjedika alsælu einræðisins, er
ekki sigurvænlegur fyrir flokk
þeirra. Þessvegna hafa þeir
sveigt inn á braut hins frjálsa
framtaks í anda íslensku þjóð-
arinnar.
Meðan þeir geta öðrum þræði
ljeð atvinnumálum þjóðarinnar
lið á þenna hátt, er rjett og sjálf
sagt að þjóðinni komi þessi út-
úrkrókur þeirra frá aðalstefn-
unni að gagni.
Samtímis sannfærast fleiri
og fleiri menn um það, að hið
frjálsa framtak manna eitt er
þess megnugt að afla þjóðinni
þeirra tekna sem nauðsynlegar
eru, svo samhjálp borgaranna
geti bætt úr neyð hinna bág-
stöddustu, tryggt þeim vinnu-
færu lífvænlega atvinnu, og
risið undir því að hjer á norð-
urhjaranum geti dafnað sjálf-
stætt menningarríki.
Elsa Sigfúss hetdur
flmfudag
ELSA SIGFUSS söngkona
ætlar að halda næturhljómleika
kl. 11,30 n.k. fimtudag og eru
eingöngu nýtísku lög á söng-
skránni í þetta skifti. — Fritz
Weisschapel verður við hljóð-
færið.
Söngkonan er nú á förum til
Englands Hefir hún fengið
styrk í Denmörku til Englands-
ferðarinnar. Er ekki að fullu
afráðið hvenær hún fer. en söng
konan ætlar að koma aftur til
íslands frá Englandi.
síjóri Veirarhjálp-
arinnar höfSar
mál gegn hjói-
viljanum
STEFÁN A. PÁLSSON■
framkvœmdastjóri Vetr
arhjálparinnar hefir gert
ráðstafanir til málshöfð
unar gegn ritstjóra Þjóð
viljans fyrir aðdróttanir
og meiðandi ummœli í
samhandi við úthlutun
og starfsemi Vetrarhjálp
arinnar.