Morgunblaðið - 23.03.1946, Blaðsíða 1
33. árgangur.
68. tbl. — Laugardagur 23. marz 1946
ísafoldarprentsmiðja h.L
BYRNES MÆTIR SJÁLFUR FYRIR ÖRYGGISRÁÐINU
Bandaríkjamenn lána Pcrsum,
Finnum oy Tyrkjum stórfje
Washington í gærkveldi.
Einkaskeyti til Morgunblaðsins frá Reuter.
PERSAR eru meðal sex þjóða, sem fá stórlán hjá
Bandaríkjamönnum, til þess að kaupa afgangs-hernaðar-
tæki Bandaríkjamanna erlendis. Var þetta tilkynt hjer í
Wash'ington í kvöld seint af sölustjórn hergagna og ann-
ara eigna Bandaríkjanna erlendis.
Önnur lönd, sem nefnd eru í þessu sambandi, eru Finn-
land, Libanon, Filipseyjar, Tyrkland og Abbyssinía. —
Filipseyingar, Finnar og Tyrkir fá tíu miljón dollara lán
hver þjóðin fyrir sig, Libanonmenn fimm miljónir, Pers-
ar þrjár miljónir og Abbysiníumenn eina miljón dollara.
Þýskur kommúnida-
foringi sekur um
K.HÖFN: — Fregnir frá
Wiesbaden í Þýskal. herma,
að leiðtogi kommúnistaflokks
ins þar í borginni, Hans Hart-
mann, hafi verið tekinn hönd-
um af herlögreglunni, eftir
að upp hafi komist um það,
að hann hefði rekið leyni-
verslun í stórum stíl. Þegar
lögreglan kom í hús Hart-
manns, var þar alt fullt af
vörum, sem hann hafði keypt
af amerískum hermönnum, til
þess að selja þær aftur. Þar
að auki fannst þar mikið af
kommúnistiskum áróðursrit-
um, sem ekki höfðu verið lát
in ganga gegnum ritskoðun.
Handtaka Hartmanns kom
enn meira flatt upp á menn
vegna þess, að enginn hafði
haldið eins hatramar ræður
gegn launversluninni og hann
og ennfremur var hann með-
limur í ráðgjafanefnd her-
námsliðsins um þýsk málefni.
Þriðja orðsending
London í gærkveldi:
FRAKKAR ætla auðsjáan-
lega ekki að gefast upp í Spán-
armálunum, og hafa nú sent
Bretum og Bandaríkjamönn-
um þriðju orðsendinguna um
þessi mál, en þau stórveldi1
hafa sem kunnugt er neitað að
fara eftir hinum fyrri orðsend
ingum Frakka varðandi Franco
stjórnina. I þessari síðustu orð-
sendingu munu Frakkar biðja
stórveldin að endurskoða svör
sín og afstöðu sína til Franco.
Talið er að Frakkar muni jafn-
vel biðja Vesturveldin að sker-
ast í leikinn á Spáni með valdi,
en ólíklegt talið að þau sjeu fús
til slíkra hlúta. Talið er að
franska stjórnin geri þetta
vegna hins sífelda nöldurs
kommúnista í stjórninni um að
gera atlögur að Franco. Bi-
dault utanríkisráðherra er tal-
inn af mörgum ábyrgum stjórn
málamönnum að hafa komið
sjálfum sjer í leiða klípu með
því að láta ginna sig af kom-
múnistum, til þess að loka
landamærunum milli Spánar
og Frakklands. —Reuter.
Dalerus settur í
Þjólverjar liníga niður af hungri
vil vinnu sína
London í gærkvöldi.
ÞRJÁTÍU OG ÞRÍR þýskir
verkamenn í verksmiðju einni
í Hamborg, hnigu niður við
vinnu sína í dag, vegna hung-
urs. — Fylgir það frjett þess-
ari, að nú sje það orðið dag-
legt brauð, að þýskt fólk á
hernámssvæði Breta, hnigi
niður bæði við vinnu sína og
úti á víða vangi af hungri.
Kaupmenn hafa verið var-
aðir við því að hafa ekki
j glugga búða sinna þannig, að
, auðvelt sje að brjótast inn í
Ibúðirnar. Er þeim ráðlagt að
setja.hlera fyrir gluggana, og
hafa þá sem vandaðasta, til
þess 'að hungrað fólk fái ekki
Jrrotist inn í búðirnar. Yfir-
leitt verður ástandið á her-
námssvæði Breta í Þýskalandi
siöðugt ískyggilegra, eftir því
sem hungrið sverfur meira aö
fólkinu.
— Reuter.
STOKKHOLMI: — Þegar
sænski iðjuhöidurinn Dalerus
sem að undanförnu hefir ver
ið að bera vitni í máli Gör-
ings í Nurnberg, kom til borg
rainnar fyrst þessara erinda,
var hann handtekinn og sett-
ur umsvifalaust í varðhald.
Leið þó ekki á löngu þar til
hann gat sannfært menn um,
það, að hann væri vitni, en
ekki ákærður.
Þingmaðurinn rjeði
njósnarana
London í gærkvöldi.
KANADISKI kommúnista-
þingmaðurinn Fred Rose, sem
bandtekinn var nýlega, ákærð
ur fyrir njósnir fyrir Rússa,
hefir nú játað, að Kommún-
istaflokkurinn í Kanada hafi
algerlega staðið fyrir njósn-
um þeim, sem þar voru hafð
ar í frammi. Bar 1 vitnið það
i'ð Rose hefði ráðið njósnar-
; na og borgað þeim fyrir verk
þeirra, auk þess sem hann
hefði sjálfur komið upplýs-
ingunum á framfæri við
Rússa.
— Reuter.
Konumar aigreiddu
OSLO: Nýlega kom skip til
hafnar einnar í Noregi með
óvaxtafarm frá Spáni og
vegna þess hvaðan skipið kom
neituðu verkamenn á staðn-
um að afferma það. — Hús-
mæður staðarins tóku þá ráð-
in í sínar hendur, þær vildu
heldur fá ávexti en að sýna
Franco andúð, og skipuðu þær
upp ávöxtunum. Ljetu þær
ekki hlut sinn að heldur, þótt
lögreglan skærist í leikinn,
en losuðu skipið algjörlega.
Rússar verða ákærð-
irfyrir samningsrof
London í gærkveldi. Einkaskeyti til
Morgunblaðsins frá Reuter.
UTANRÍKISRÁÐHERRA Bandaríkjanna, James Byrnes,
ætlar sjálfur persónulega að bera fram álit Bandaríkja-
manna í Persíumálunum, er Öryggisráo hinna sameinuðu
þjóða kemur saman á mánudaginn kemur. Þetta tilkynti
utanríkismálaráðuneyti Bandaríkjanna opinberlega í dag.
Bretar telja, að Rúsar verði ákærðir fyrir að hafa rofið
samninga á Persum.
Fregnir um rúss-
neska kafbála við
Java
London í gærkveldi:
FREGNIR hafa borist af því
fyrir nokkru, að sjest hefði til
rússneskra kafbáta við Java,
einkum við suðurodda eyjar-
innar. Ekki hefir þetta feng-
ist staðfest, og er talið dular-
fult. — Ljósmyndir, sem tekn-
ar hafa verið af kafbátunum
úr breskum Spitfireflugvjel-
um, sem voru í könnunarflugi,
sýna ekki bátana ofansjávar,
að því er hollenska frjettastof-
an á Java segir frá. Spitfire-
flugvjelarnar voru sendar í
rannsóknarferðir sínar eftir að
opinberlega hafði verið neitað
fregnum um að rússneskir kaf-
bátar hefðu sjest við Java. —
Hafa fregnir þessar verið rakt-
ar til óábyrgra Javamanna.
—Reuter.
Kúrdar halda áfram
árásum í Persíu
London í gærkveldi:
EINN af leiðtogum Kúrda,
sem kom til Teheran í dag,
sagði að orustur stæðu yfir
milli flokka af ætt Kúrda og
persneskra hersveita nærri
landamærum Iraq. Kvað leið-
togi þessi Kúrda frá Iraq einn-
ig taka þátt í baráttunni gegn
hinum persneska stjórnarher.
Er þetta á landamærasvæðinu
milli Iraq og Iran. Maður
þessi kvað svo á að stjórnin 1
Iran væri mjög ill viðureign-
ar fyrir Kúrda og þröngvaði
kjörum þeirra. Væri það þess-
vegna, sem þeir hefðu gripið
til vopna. Leiðtogi þessi var
spurður, hvort hann og fjelag-
ar hans væru hlyntir kommún
ismanum. Hann svaraði: —
„Jeg er andvígur kommúnist-
um og svo eru allir mínir ætt-
menn. Enginn Kúrdi gengur
nokkru sinni þeirra stefnu á
hönd. •—Reuter.
Verður aðeins fyrst í stað.
Annars vorður það falið
hinum venjulega fulltrúa
Bandaríkjamanna, Edward
Stettinius, að fara með mál
Bandaríkjanna á þessum
fundi Öryggisráðsins. Byr-
nes verður vissulega á
fundi Örvggisráðsins á
mánudaginn — Hann mun
ekki einungis halda þar
ræðu til Öryggisráðsins og
bera því persónulegan boð-
skap frá Trttman forseta,
heldur mun hann einnig
bera fram formlega yfirlýs-
ingu af sinni eigin hálfu.
Cadogan gegn Rússum.
Víst er það talið hjer, að
Alexander Cadogan, fulltrúi
Breta í Öryggisráðinu, hafi
fengið fyrirskipun um það
frá stjórn sinni, að greiða at-
kvæði með því, að Öryggis-
ráðið taki Persíumálin fyrir
strax og það kemur saman.
Mun því verða haldið fram
af hálfu Breta og Banda-
ríkjamanna, að Rússar hafi
gerst sekir um bein samn-
ingsrof við Persa, er þeir
rufu samninga þá um það,
að fara með heri sína úr
Persíu þegar.
Mikil eftirvænting.
Fundi Öryggisráðsins er
beðið með mikilli eftirvænt-
ingu, og eru margar getgát-
ur meðal manna uppi um
það, hvernig fari á fundi
þessum. Fulltrúar eru þeg-
ar komnir sumsstaðar að, en
flestir munu þeir koma hing
að um helgina. Talið er einn
ig að kjöldi manna muni
koma til New York.
HLJÓMSNILLINGUR
í BANNI
LONDON: Hinn heimsfrægi
þýski hljómsveitarstjóri Fúrt-
wangler hefir verið settur í
bann af bandamönnum. Hon-
um var fyrst hannað að stjórna
hljómsveit í Wien, og nú hefir
honum verið bannað að stjórna
symfóníuhljómsveitinni í Ber-
lín.