Morgunblaðið - 04.01.1947, Blaðsíða 7

Laugardagur 4. jan. 1947
MORGUNBLAÐIÐ
7
ÞEGAR VIÐ HITTUIVI BAIMDARÍ8KA HER8IMEM
VIÐ hittum bandaríska her-
inn fyrst tveim vikum eftir
stríðslok. Samkomulag banda-
manna var þá ennþá í besta
lagi og áróðurinn hafði enn ekki
hælt niður bræðralagstilfinn-
ingu hermannanna. Hin rússn-
eska flugvjel okkar hafði nauð-
lent á bandaríska hernáms-
svæðinu í Austurríki, og til að
sækja hana var sendur sex
manna flokkur. — tveir liðs-
foringjar, þrír vjelvirkjar og
bílstjóri.
Hjá yfirstjórn deildar okkar
fengum við leyfi til að fara
yfir ,,landamæri“ rússneska
hernámssvæðisins, en þó ekki
fyr en þeir, sem hafa áttu eftir-
lit með njósnurum, höfðu yfir-
heyrt okkur. Leyfi okkar var
stimplað með tveimur stimpl-
um, öðrum ferhymdum en hin-
um kringlóttum með skjaldar-
merki. Leyfisbrjef okkar var
síðan staðifest af liðsforingja
þeim, sem er yfir hernum í norð
ur hjeruðum Austurríkis, en við
það tækifæri var bætt við þriðja
stimplinum, stimpli landamæra
hersveitanna, sem einnig var
með skjaldarmerki.
Til að fá leyfi til að fara yfir
á bandaríska hernámssvæðið,
fórum við með öll skilríki okkar
til amerísku herstjórnarinnar.
Það var ekki laust við að við
værum dálítið smeikir, þegar
við nálguðumst herstjórnar-
bygginguna.
Rjettarhöldin 1936—’38 höfðu
það í för með sjer, að Rússar
litu yfirleitt svo á, að allar er-
lendar stofnanir eða bækistöðv
ar væru hreiður njósnara og
áróðurs, sem hefðu það megin-
verkefni, að tæla rússneska
borgara til að gerast föðurlands
svikarar. Þessi hræðsla.var þó
ekki langlíf.
Þegar við komum á herstöð-
ina, tók á móti okkur liðsfor-
ingi, sem talaði rússnesku.
Hann heilsaði okkur hlýlega og
kvaðst reiðubúinn að aðstoða
okkur í hvívetna, og er hann
hafði l(iúð leýfisbrjefið, Ijet
hann skrifstofustúlku sína þeg-
ar taka saman annað eins á
ensku, sem gilti fyrir okkur
alla. Er því var lokið, undirrit-
aði hann tvö eintök og afhenti
okkur.
— Allt i lagi, sagði hann, nú
getið þið farið.
Óskiljanleg framkoma.
Að érindinu Ioknu og þegar
við vorum komnir út af skrif-
stofu liðsforingjans, námum við
staðar og litum undrandi hver
á annan. Öllum fanst okkur það
grunsamlegt, hversu fljótt þetta
hafði gengið og án allra spurn-
inganna, sem við höfðum búist
við um herdeild okkar, bæki-
stöðvar, útbúnað o. s. frv. Þetta
kom okkur á óvart, og þá sjer-
staklega er við mynntumst þess,
að í herdeild okkar hafði það
tekið eina þrjá daga að skrifa
skýrslu u.m ævi og afrek hvers
einstaklings. I þetta skipti tóku
formsatriðin hins vegan aðeins
fimmtán mínútur.
Við vorum að ræða þetta, þeg
ar bílstjórinn hrökk í.kút.
— Hjer vantar stimpil! hróp-
aði hann. Hvernig í skollanum
gátum við látið þetta fara fram
hjá okkur? Þetta eru lagleg skil
Eftir A. A. Volodin,
fyrverandi liðsforingja
í rússneska hernum.
Fyrri grein
í grein þessari segir höfundurinn á látlausan
hátt frá því, er hann hitti Bandaríkjamenn í
fyrsta skifti og hvaða skoðanir rússneskur al-
menningur og hermenn höfðu á bandarísku
þjóðinni á styrjaldarárunum. Greinin birtist í
tímaritinu „Za Svobodú“, en það er gefið út í
New York, af flokki rússneskra andkommún-
ista. Greinin er þýdd beint úr rússnesku fyrir
blaðið.
ríki, eða hitt þó heldur, — alveg
vita stimpilslaus!
— Já, maður veit svo sem
hvers vegna þetta er gert, sagði
einn okkar. Auðvitað ætla þeir
að koma því þannig fyrir, að
okkur sje hleypt inn á her-
námssvæðið, en als ekki út aft-
ur. Þegar að því kemur, að við
ætlum að sleppa út, segja þeir
bara, „Hjer er enginn stimp-
ill, og þið fáið ekki að fara
heim“.
Við gengum rakleitt aftur á
fund liðsforingjans. Við vorum
ævir og uppvægir, en hann var
hinn rólegasti.
— Jeg á engan stimpil, sem
hægt er að setja á þetta leyfis-
brjef, sagði hann brosandi. Það
er fullgylt, eins og það er.
— Þá verðum við að leggja
málið fyrir yfirmann yðar, sögð
um við stuttlega.
— Gerið þið svo vel.
Stimpla-fargan.
Skrifstofustúlkan fór með
okkur inn til yfirmannsins, sem
var hershöfðingi að tign. Við
vorum hinir ákveðnustu', kröfð-
umst þess, að hann segði liðs-
foringjanum til syndanna, enda
væri hann eflaust að reyna að
plata okkur og tæla. Að lokum
báðum við svo hershöfðingjann
sjálfan að stimpla leyfisbrjefið.
Eftir að skrifstofustúlkan hafði
þýtt þetta allt á ensku, ypti
hershöfðinginn öxlum.
— Jeg hefi heldur engan
stimpil, sagði hann. ‘
Okkur brá í brún.
— A hershöfðinginn engan
stimpil? spurðum við stúlkuna
undrandi Svo datt okkur í hug
að ef til vil væri um einhvern
misskilning að ræða og drógum
því upp rússnesku pappírana
okkar og bentum á kringlóttu
stimplana.
— Það er þetta, sem við vilj-
um fá.
Hershöíðinginn brosti. — Jeg
á engan .... byrjaði hann, en
skrifstofustúlkan tók fram í fyr
ir honum.
— Jeg hefi aldre^ fyr nje síð-
ar, sagði hún, sjeð stimpla á
skjölum hersins, hvorki þessum
nje öðrum.
Það eina, sem við gátum gert,
var að biðjast afsökunar og
fara.
Efasemdir.
A aðalbækistöðvum herdeild-
ar okkar var einnig litið með
vantrausti á leyfisbrjefið. Við
vorum ennþá fullir af efasemd-
um, og öruggir fanst okkur við
ekki vera, fyr en við komum að
landamærunum og bandaríski
hervörðurinn þar hafði lesið
brjefið og sagt okkur brosandi
að við gætum haldið áfram ferð
okkar.
Þessi hermaður var fyrsti
bandaríski hermaðurinn, sem
við höfðum sjeð, en strax sama
kvöld bauð hópur Bandaríkja-
manna okkur að gista hjá sjer.
A borð fyrir okkur var borinn
ágætur kvöldverður, og eftir
nokkrar flöskur af velsterku
koníaki, hvarf ótti okkar með
öllu. Um bílstjórann okkar er
það að segja, að hann var hinn
kátasti eftir að hann hafði sjeð
einn hermannanna drekka hálfa
flösku af sterku víni í einum
teyg.
— Þetta er nú karl í krapinu,
sagði bílstjórinn í aðdáunarróm,
og til að sýna það, að við vær-
um engir eftirbátar þambaði
hann líka hálfa flösku.
Menn voru nú orðnir töluvert
ölvaðir og byrjuðu að fgðmast,
dansa og sýna sár sin og mynd-
ir af fjölskyldunni.
Er líða tók á veisluna, bauð
amerískur höfuðsmaður af
pólskum.ættum okkur liðsfor-
ingjunum heim til sín, en þar
sagðist hann eiga flösku af
kampavíni. Enda þótt áliðið
væri orðið, þáðum við boðið.
Það var heima hjá honum, sem
hann sagði okkur æfintýrið um
sjálfan sig og stimpilmerkið.
Hann sagðist vera nýkominn
úr ferðalagi inn á rússneska her
námssvæðið. Hann hafði leyfis-
brjef rússnesku hernámsstjórn-
arinnar (með stimpli) og banda
rísk skilríki, stimpillaus. Rússn
eskur hermaður, ' sem hann
hitti, fjekkst ekki til að trúa
því, að óstimplaða plaggið væri
ófalsað. Hann náði í liðs-
foringja, yfirmann sinn. Liðs-
foringinn var undirmanni sín-
um sammála og skipaði Banda-
ríkjamanninum að hafa sig sem
bráðast á brott. Sá bandaríski
gerði eins og honum var skipað,
ók stuttan spöl í burtu, tók svo
upp úr vasa sínum sinn eigin
nafnstimpil, skellti á leyfið og
sneri til baka.
Varðmennirnir voru hinir
kurteisustu og stimpillinn opn-
aði honum allar dyr.
Pólitísku fulltrúarnir.
Það var farið að birta, þegar
bílstjórinn okkar kom. Hann
var dauðadrukkinn og hinn
ánægðasti yfir því, að hann
hafði skipt á úrinu sínu og úri
Bandaríkjamanns og taldi sig
hafa stórgrætt á kaupunum.
Hann hafði þó ekki drukkið
nema örlítið af kampavíni, þeg-
ar hann skipti allt í einu um
ham.
— Fjelagi, liðsforingi, sagði
hann, má jeg tala við yður?
— Já, hvað viltu?
— Jeg vil fá að fara aftur til
herdeildarinnar minnar.
— Til hvers?
— Mig langar til, sagði bíl-
stjórinn og var mikið niðri fyr-
ir, mig langar til að gefa póli-
tíska fulltrúanum á kjaftinn.
Hann var búinn að segja okk-
ur, að þessir menn væru kapítal
istar og óvinir okkar. En þetta
eru menn eins og við — kátir
strákar.
Enda þótt pólitísku fulltrú-
arnir og herfulltrúarnir væru
ákaflega óvinsælir, trúðu her-
mennirnir samt áróðri þeirra.
Af einhverjum miður skiljan-
legum ástæðum, hafði þeim
aldrei komið til hugar, að lífið
erlendis gæti verið eitthvað ann
að en endalaust strit rjett-
lausra beiningarmanna, sem
lifðu við stöðugan ótta um hung
ursneyð. En svo leiddi styrjöld-
in það af sjer, að Rússar kynnt-
ust lífinu í fjölmörgum Evrópu
löndum og komust að þeirri nið-
urstöðu, að í þeim dveldu frjáls-
ir menn, sem væru betur til
fara en fólkið í Moskva, menn,
sem óttuðust ekki að láta skoð-
anir sínar í ljós og töldu stjórn-
skipulag Sovjetríkjanna alls
ekki það besta í heimi.
Tilkynnin g
frá versl. Barnafoss, Skólavörðustíg 17
Vegna húsnæðisvandræða hættir verslun
okkar að starfa 9. þ. m. Notið því tækifærið
og kaupið ódýran barnafatnað, svo sem: káp-
ur, kjóla, drengjafrakka og prjónafatnað o.fl.
Munið
aðeins nokkrir dagar til lokunar. — Gleðilegt
nýtt ár og þökk fyrir viðskiptin á liðna árinu.
Guðrún Rafnsdóttir,
Oddný Pjetursdóttir.
^*®*S><í*í*S>3><S*S>3><S><MxS*®*í><í><Sxe><®><®><S>3*»<e>3*S>®>3><$*®><Sx?x®>«><$*$*8^^
Skrifstofustúlka
Eitt af stærri byggingafjelögum bæjarins
óskar eftir duglegri skrifstofustúlku. — Góð
laun. — Tilboð, merkt: „Skrifstofustúlka“,
sendist afgr. Mbl., fyrir 15. jan.
®*^*®<$>®<®*í><^®®'<^<&<®<^<8*£3>®>^<®<$>^"^>^<®-'®>®«$xS>3><$<®^<$®xexSxS>.®^<®><Sx®x®><eH
Dönsk húsgögn
Gamalt, þekt húsgagnafyrirtæki, sem hefur
verslað við ísland um margra ára skeið, hefur
til sölu einungis fyrsta flokks húsgögn, t.d.:
poleraðar dagstofur og herraherbergi, með
sjerstaklega fallegu áklæði, enskt gobelin,
ennfremur afar vandaðar borðstofur og svefn-
herbergi úr öllum viðartegundum.
Gjörið svo vel og lítið á stórt úrval af teikn-
ingum og sýnishornum af áklæði.
Til viðtals daglega á Hótel Borg, herbergi nr.
207. —
C. Nerding
AUGLÝSING ER GULLS ÍGILDl