Morgunblaðið - 12.07.1947, Blaðsíða 6

6

MORGtHfBt A8IÐ
Laugardagur 11. júlí 1947.
Útg.: H.f. Árvakur, Rf ykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson
Ritstjóri: Valtýr Stefinsson (ábyrgðarm.)
Frjettaritstjóri: ívar Guðmundsson
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla,
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 10,00 á mánuði innanlands,
kr. 12,00 utanlands.
í lausasölu 50 aura eintakið, 75 aura með Lesbók.
Járntjaldið hjer ogþar
ÞEGAR slitnaði upp úr Parísarfundinum á dögunum,
vegna þess að Molotov var ekki viðmælandi um neitt
samkomulag, komst málgagn Moskvastjórnarinnar „Is-
vestia“ þannig að orði:
„Sovjetstjórnin getur ekki stutt að því, að nokkurt ríki
komi málefnum sínum fyrir á þann veg, að það rýri hags-
muni annara ríkja, sem minnimáttar eru, Sovjet-Rúss-
ar einir geta talað eins og Molotov er einbeittlega studdi
alþjóðasamvinnu, og það aðalstefnumál, að allir menn og
allar þjóðir öðlist jafnrjetti og frelsi(H!)
Sjer er nú hver frelsisvinurinn.
í forustugrein í enska blaðinu ,,Observer“ er þessari
grein í ,,Isvestia“ svarað. „Observer“ kemst m. a. að orði
á þessa leið:
„Þegar Molotov sprengdi Parísarfundinn, þóttist hann
gera svo, með tilliti til þess, að hann vildi ekki skerða hinn
helga sjálfsákvörðunarrjett þjóðanna. Er hjer um hina
bláköldustu hræsni að ræða, þareð ummælin koma frá
stjórn sem hcfur gert það að fastri reglu sinni að blanda
sjer á hinn hrottalegasta hátt í innanríkismál þeirra þjóða
sem hún hefur náð til“.
Þetta segir „Observer“.
Hræsni sú, sem kemur fram í orðum hins rússneska
valdsmanns flýtur nú daglega yfir dálka „Þjóðviljans“.
Það á að sundra Evrópu(!) segja Þjóðviljamenn með
ofsagrát í kverkunum. En Bandaríkjamenn vilja
bjarga Evrópuþjóðum úr voða óstjórnar, fátæktar og
sultar. Það er sök þeirra í augum Rússastjórnar.
Kommúnistar hjer á landi, sem um allan heim, vilja að
sem flest lönd og þjóðir hljóti somu eymdar og niður-
lægingar örlög sem Eystrasaltsríkin. Þar ráða Rússar
einir öllu. Þar er þeim mönnum rænt, og þeir fluttir úr
landi, sem vilja á einhvern hátt reyna að veita hinu rúss-
neska einræðisveldi viðnám.
En þeir, sem í Þjóðviljann skrifa harma, að við skulum
vera svo langt undan landi „hins austræna lýðræðis“, að
sú „guðsblessun harðstjórnarinnar“ nái ekki hingað.
„Þjóðviljinn“ spyr í gær í uppgerðarfávisku hvaða er-
indi íslenskur fulltrúi eigi á ráðstefnu þá, sem nú sest á
rökstóla í París. Hvert einasta mánnsbarn á íslandi getur
svarað þessu, hvort sem Þjóðviljamönnum líkar betur
eða verr. Erindi íslands á ráðstefnu þessa er m. a. það, að
upplýsa fyrir þjóðum heims, að enda þótt hjer á landi sje
flokkur manna, sem á sjer enga ósk heitari, en að ísland
lyti forráðum afturhaldsklíkunnar í Moskva, þá er ís-
lenska þjóðin fráhverf allri kúgun.
Tjekkar ætluðu sýnilega að leitast við að vera vestan
við járntjaldið og tilkynntu þátttöku sína í ráðstefnunni.
En þeim hafði missýnst hvar þeir eru staddir á heims-
kringlunni. Forustumenn þeirra voru dregnir austur í
Moskva, og þeim tilkynnt þar, eftir því sem manni skilst
að þeir yrðu sem þægir og auðsveipir „nágrannar“, að
sitja heima. Von að Molotov hafi haldið hjartnæma ræðu
á fundinum fyrri, að núverandi stjórn Rússlands vildi
fyrir hvern mun forðast að blanda sjer í málefni þjóða,
sem eru minnimáttar en þeir(!)
★
Járntjaldið er yfir Evrópu þvera.
En úr því minnst er á járntjald, þá er rjett að vekja
athygli á því, að hægt er að koma sjer upp „járntjaldi“,
þó ekki sje á heimsmælikvarða.
Það er kominn tími til að hjer á landi verði reist sjer-
stakt járntjald fyrir það fólk, sem aðhyllist ógnarstjórn-
ina austrænu ,arftaka Nasismans. Þeir íslendingar, sem
játast undir kúgunaröflin í hjarta sínu, eiga ekki heima
í íslensku þjóðlífi. Þeir einangrast og eiga að einangrast.
Þeir ættu að fá hjer ofurlítið járntjald út af fyrir sig, þar
spm þeir mættu hýrast, sem fulltrúar þess afturhalds er
nú skýtur upp kolli víða um heim, en er eitur íslenskri
þjóðarsál.
ÚR DAGLEGA LÍFINU
Setuliðsmenn í
flugvjelum.
ÞAÐ ER orðið nokkuð langt |
síðan að Reykvíkingar, sem j
komnir eru til vits og ára fóru
að halda merkisafmælum sín- J
um leyndum af ótta við setu-'
liðsmenn. Það eru ekki nema!
einstaka ofurhugar, sem leyfa
að getið sje um afmæli þeirra
á prenti nú orðið. Hingað til
hefir það þótt örugt að segja
frá í blöðunum, ef menn, sem
búsettir eru úti á landi, hafa1
átt fimtugs-, sextugs- og allt
þar fyrir ofan afmæli.
En varið ykkur þjer fimtugu,
sextugu og hvað þjer eruð
gamlir. Það eru ekki nema
nokur kvöld síðan að kunningi
minn fór í afmæli, sem haldið
var í Vestmannaeyjum. Hann
lagði af stað í flugvjel hjeðan;
úr bænum kl. 11.30 að kvöldi
og komst í afmæli er það stóð
sem hæst. Voðaleg hugsun er
það, ef afmælissetul'iðsmenn j
tækju alment upp á slíku!
Hrakningar Snorra.
KOLLEGA VOR í Aftenpost
en í Oslo hefir ort kvæði um
hrakninga Snorra og er fyrsta
vísan á þessa leið:
Mitt navn er Snorre Kvilelaus,
og hittil har jeg jo vært taus,
men nu má jeg ta til orde,
for nu vil jeg gá fra borde!
Hvor lenge skal Snorre Sturla-
son
ligge pá rygg í „Lyra“s bánn?
Arbeiderne oppe i Reykjavik
má ikke fá lov á streike slik,
de behandler da selv ikke dyra
verre enn mig pá „Lyra“! •—
•
Sæljónin.
AFTENPOST-SKÁLDIÐ hef
ir víst ekki heyrt hvernig nærri
var farið fyrir sæljónunum.
Það átti að setja þau á bekk
með Snorra og ekki hleypa
þeim í land, ef ekki hefði verið
fyrir snarræði ' Sæmundar í
kexinu.
«
Skemdar niður-
suðuvörur.
VEGNA FRÁSAGNAR um
skemt niðursoðið kjöt hjer í
dálkunum í gær hefir sjerfræð
ingur í niðursuðu matvæla
skýrt mjer frá því, að það geti
ávalt komið fyrir, að ein og ein ;
niðursuðudós skemmist og inni'
hald hennar eyðileggist. Það |
komi fyrir ef dósin sje óþjett,
sje gevmd nálægt hita, í sól-
inni í sýningarglugga og af öðr
um ástæCum. Það þurfi als ekki
að vera fyrir sjerstök mistök
í verksmiðju, er það kemur fyr-
ir. —
Hinsvegar eigi afgreiðslufólk
og kaupendur að geta sjeð bað
á niðursuðudósum, áður en þær
eru opnaðar, hvort þær sjeu
gallaðar eða ekki með því að
styðja á botn dósanna, því ef
botninn bungar, þá er dósin
gclluð. — Gott er ao vita það.
®
Var ekki frá
SlátKrfjelaginu.
A-Ð GEFNU tilefni og til að
fyrirbyggja allan misskilning,
er mjer ljúft að geta þess. að
niðursuðudósin með úldna ket-
inu, sem hjer hefir verið gerð
að umtalsefni, var ekki frá
Sláturfjelagi Suðurlands.
•
Söfnurum gert
erfitt fyrir.
EKKI VEIT jeg hvort það er
góð íslenska að kalla mann.
sem safnað hefir krónu og
tveggja krónu peningum, safn-
ara. Það getur vel verið að
rjettara sje að nefna slíka
menn skattsvikara, stríðsgróða
menn eða krónkalla. En hitt
veit jeg, að þessum mönnum
hefir verið gert erfitt fyrir með
þeirri ákvörðun að krónupen-
ingar verða inkallaðir og papp
írskrónurnar koma í staðinn.
Það er minsta kosti ráðlegra
að geyma pappírskrónuvesling
ana í vatnsþjettum ílátum, því
anars ér hætta á að þeir gufi
upp.
•
Spilapeningar.
ÞAÐ ER VERIÐ að gera
mönnum ómögulegt að safna
öðru en koparpeningum, 10-eyr
ingum, 25-eyringúm og spila-
peningum. En hver þorir að
leggja út í slíka söfnun. Það er
ómögúlegt að segja nema' þetta
verið alit inkallað og að menn
megi ekki einu sinni eiga eins-
eyringa í friði og áður en var-
ir verður kanske líka farið að
innkalla spilapeninga. því að
það er skamt öfganna á milli!
•
Sælt að vera
fátækur.
HVER EFAST nú lengur um,
að það sje rjett, sem skáldið
sagði, að „það sje sælt að vera
fátækur".
Og það minnir mig á annað
skáld, sem í öllum stríðsgróð-
anum hafði komið sjer upp
sumarbústað. En einn dag gerði
ofsaveður og sumarbústaður-
j in fauk um koll. Þegar skáldið
I frjetti það símaði hann til vin-
ar síns og sagði:
„Jeg vissi að jeg myndi ekki
fá nema bölvaður áhyggjur af
því að eignast hús“
MEÐAL ANNARA ORÐA .
• • «

BANDARÍSK blöð hafa rætt
all alvarlega um Balkanmálin
undanfarið og umræðurnar um
þau, sem fram hafa farið i ör-
yggisráðinu vegna skýrslu Balk
annefndarinnar, og þau hafa
hvatt til að Sam. þjóðirnar taki
málið nú alveg í gegn. Mörg
blöðin hafa bent á það að Rúss
ar sjeu algjörlega á móti áliti
meirihlutans í nefndinni og nú
hafa þau látið í ljós þá von
sína, að Rússar noti sjer ekki
neitunarvaldið eins og svo oft
áður.
Blaðið „The Chicago Sun“
sagði m. a.: „Rússland gerir
mikla skyssu ef það beitir neit-
unarvaldinu gegn bandarísku
tillögunum um Grikkland um
að Sameiuðu þjóðirar í sam-
einingu hafi eítirlit með norð-
urlandamærum Grikklands.
Eins hafa Bandaríkjamenn
rangt fyrir sjer ef þeir halda
að vandræðin í Grikklandi komi
aðeins utan að.
Brot á lögum Sam-
einuðu Þjóðanna.
Nefndin, sem send var af Sam
einuðu Þjóðunum, komst að
því. að þegar hægri mennirnir
komust að völdum í Grikklandi
flúðu 20.000 kommúnistar til
Júgóslavíu og 3000 til Búlgaríu
og Albaníu. Þessir norðlægu
nágrannar gáfu flóttamönnun
um skýli og fæðu og auk þess
æfðu þeir þá í skæruhernaði
og sendu þá síðan -til Grikk-
lands aftur til þess að halda
baráttunni áfram. j
Það er enginn efi á að slík-
ur verknaður, jafnvel þótt
mörg ríki drýgi hann í einu er I
algjört brot á lögum Samein-
uðu þjóðanna. Fulltrúi Banda-
ríkjanna hefur þess vegna
bent á, að þótt skærurnar
hingað til megi aðeins teljast
verkefni til rannsóknar fyrir
Sameinuðu þjóðirnar, verði
hjeðan í frá, þegar rannsókn
hefur farið fram í málinu og
nefndin hefur fellt sinn dóm
yfir þeim, að telja frekari skær
ur óhlýðni og tilraun til styrj-
alda. Ef skærurnar verða
meiri, eiga Sameinuðu þjóð-
irnar í raun rjettri að grípa til |
hegningarráðstafana gagnvart
árásarmönnunum.
Slíkar ráðstafanir eru rjett-
lætanlegar með tilliti til
skýrslu nefndarinnar.
Hjer fara á eftir nokkur um-
mæli bandarískra blaða um
þetta mál.
Ilvað hlöðin segja?
Philadelphia Inquirer: Nú er
að reyna hvernig Sameinuðu
þjóðirnar standa sig. Ef þær
reyna til að skjóta sjer und-
an þesu missa þær traust al-
heimsins.
New Orleans „Times Picay-
une“ bendir á orð Bretans Sir
Alexanders Cadogan. að ef S.
Þ. standa sig ekki í þessu, sje
best að fara að pakka þeim
saman. Blaðið heldur áfram:
Ástæðan til þess að ákvarðan-
ir nefndarinnar verða einskis
nýtar, ef Rússar beita neit-
unarvaldinu.
Hartford Courant segir: Jafn
vel þótt klofningur hafi komið
í þessu máli milli austurs og
vesturs og jafnvel þótt Rússar
hafi hafnað Marshall tilboðinu,
er ekki sagt að við þurfum að
gefast algjörlega upp á tilraun-
um til samkomulags milli hinna
tveggja sjónarmiða.
Líkt þessu taka flest öll blöð
bandarísk síðustu viðburðun-
um og ræða málið með alvöru
og skilningi.
RáSstefna efna-
fræðinga í London
London í gærkvöldi.
RÁÐSTEFNA efnafræðinga
er nú hafin í London og sækja
hana þektir vísindamenn víðs-
vegar að í heiminum. Verður
þeim haldin veisla á næstunni,
og mun Attlee forsætisráðherra
flytja þar ræðu.
! Tilkynt er, að af öryggisástæð
um fari engar umræður fram
uiri afomorku á ráðstefnunni.
— Reuter.