Morgunblaðið - 22.07.1947, Side 5

f íriðjudagur 22. júlí 1947
MORGVNBLAÐIÐ
Frá athðfninni í Fossvogskirkjugarði
Frá athöfninni í Fossvogskirkjngarði í gærmorgun.
Brynjólfur Jóhannesson les kvæði Davíífs Stefánssonar.
Olav krónprins talar viö at-
höfnina
Bræðslusíldaraflinn 9.039 hl.
minni en á sama tíma í fyrra
- t
Edda, Jökull og Pagný eru hæstu skipln
Á MIÐNÆTTI aðfaranótt sunnudagsins, var bræðslusíldar
aflinn á öllu landinu orðinn 418,151 hektólítri. Á sama tíma í
fyrra, var hann 427,190 hl. Á laugardagskvöhl nam söltunin
á öllu landinu 9.587 tunnum sildar og er það 1412 tunnum
meira en á sama tima árið 1946.
Nú taka þátt í sildveiðunum 235 skip alls, þar af eru 9
tvílembingar.
Olav krónprins nfhjúpar minnis-
merki yfir fallna loiski
termenn í Fossvogskirk
HÁTlÐLEG og virðuleg at-
höfn fór fram í Fossvogskirkju
garði í gærmorgun ej Olav
krónpriiis afhjúpaði minnis-
snerki yfir 35 norska hermenn
<Dr fjellu í styrjöldinning grafn
ir eru hjer. Viðstaddír þessa
athöfn voru forseti Islands hr.
Sveinn Björnsson, ríkisstjórn
Jslrr.ds, fulltrúar erlendra
rik' u ýmsir íslenskir embættis
m( ; og margir Norðmenn og
1s1'<k -ngar. Norskir sjóliðar
og . ^liðar stóðu heiðursvörð
vie - afreitinn og eins íslensk
ir ; ,ar.
Sjf Gerd Grieg.
T ijólfur Jóhannesson for-
®n< Leikfjelags Reykjavík-
flu' varp og skýrði frá því
að i nismerkið væri reist fyr
ir : neiginlegt átak Norð-
me og Islendinga. Þegar
frú erd Grieg leikkona ljek
hjc ieð Lcikfjelaginu kom
inr. ■ svert fje og var stofnað
ur 'áður, sem nefndur var
„Sj> r frú Gerd Grieg“ átti
húi: að ráðstafa peningunum
ag 3 ■ elti hún svo fyrir, að þeir
skyldu notaðir til að reisa fölln
um norskum hérmönnum
jninnismerki á íslandi. Siðar
bættist sjóðnum talsvert fje
annars staðar frá, t.d. söfnuðu
skólabörn á Akureyri álitlegri
uppheeð og cnnfremur komu
framlög frá Norðmönnum og
Islcndingum.
Minriismerkið.
Minnismerkið er úr íslenskum
steiui, austan úr Hrunamanna
hrenpi. Steinninn hefir ekki
verið hogginn, aðeins letrað á
hann. 1 mifmismerkinu er
einn stór steinn, sem á eru
letruð þessi vísuorð eftir Per
Silve:
Og det er det stora
og det glupa
At merket det stend
um mannen
Han Stupa“.
Umhverfis stóra steininn eru
sex minni steinar og á eru letr
jið nöfn þeirra Norðmanna
sem í grafreitnum hvíla, en í
grafreitnum er norskt kvars.
Hinna Iátnu niinnst.
Dr. Sigurður Nordal prófess
or mintist hinna látnu Norð-
manna er hjer hvíla með ræðu
Hann minntist á baráttu þeirra
ekki aðeins fyrir sjálfa sig og
til að endurheimta frelsi lands
síns, heldur hefðu þeir og bar
ist til að frelsa óvini sína und
an okmu. Margir Norðmenn,
sem hötuðu ófrið hefðu barist
í striðinu vegna þess að þeir
sáu, að það varð að verjast of
beldinu. Ræðumaður gat þess
að hann hefði hitt Norðmenn,
sem búsettir voru á afskektum
bæjum, þar sem þeir hefðu get
að lifað í friði og árekstralaust
en þeir hefðu kosið að berjast
fyrir föðurlandið og hugsjónir
sínar.
Að ræðu Sigurðar Nordals
lokinni söng Karlakórinn „Fóst
bræður“, undir stjórn Jóns
Halldórssonar Föðurlandssálm-
inn eftir Grieg.
Olav krónprins afhjúpar
minnismerkiö.
Brynjólfur Jóhannesson bað
síðan krónprinsinn að afhjúpa
minnismerkið og gekk krón-
prinsir.n í ræðustól og flutti
ræðu. Konungsefni mælti m.a.
„Við erum liingað komin til
þess að afhjúpa minnismerki
um Norðmejm sem ljetu líf sitt
fyrir Noreg. Menn sem ljétu
lifið fyrir hugsjónir sinar og
sitt eigið land. Þeir dóu til þess
að þjóð þeirra gæti aftur feng
ið að lifa frjálsu lífi og Norð-
menn mættu aftur verða hús-
bændur á sínum eigin heimil-
um.
Þegar norski herinn varð að
hörfa úr landi eftir barclagaria
í Noregi eftir hinn örlaga-
þrungna dag, 9. apríl 1940
fylktust Norðmenn úr öllum
átt.um, alstaðar að úr heimin-
um tii að berjast fyrir Noreg
Þeir börðust ekki til fjár, eða
til að vinna persónulega sigra
fyrir sig, heldur til þess ða
vinna aftur frelsið.
Verslunarflotinn norski var
snarasti þátturinn í framlagi
Noregs við málstað banda-
manna og sinn eigin mádstað.
Verslunarflotann þurfi að
verja og vernda eftir bestu föng
um með sjóher og flugvjel-
um og þessvegna komu Norð-
menn til Islands. Það var norsk
flugsveit, sem kom til íslands
9. april 1941, einu ári eftir
innrásina í Noreg og það var
engin tilviljun, að þessi sveit
hafði valið sjer einkunarorðin
„verndum hafið“.
Þetta starf varð ekki unnið
án fórna og margir fjellu. Og
þegar einhver íjell fannst okk
ur altaf að það væri besti mað
urinn sem fór.
Að iokum þakkaði krónprins
inn þeim mörgu, sem staðið
liafa að því að reisa þenna
minnisvarða. Hann kvaðst ekki
myndi nefna nöfn, en þó vildi
hann þakka sjerstaklega Brynj
ólfi Jóhannessyni formanni
Leikfjelagsins fyrir þnð mikla
starf, sem hann hefði unnið til
þess að koma mkmisvarðanum
upp.
Að ræðu Olav krónprins lok
inni voru lagðir blómsveigar
á grafreitinn. borseti íslands
lagði fyrsta blómsveiginn, síð
an Olav krónprins, forsaitisráð
herra íslands, en síðan hver af
öðrum fulltrúar frá norska
hernum, flotanum, flugliðinu
og verslunarflolanum.
Nýtt kvæði og lag.
Þá sungu „Fóstbræður" und
ir stjórn dr. Páls ísólfssonar
„Vjer erum frændur, farmenn
ystu slranda“, en jinð er upp
haf á kvæði er Davið Stefáns
son frá Fagraskógi liefir ort í
tilefni af afhjúpun minnisvarð
ans, en dr. Páll hafði samið
Brynjólfur Jóhannesson las
kafla úr sama kvæði og að lok
um söng kórinn siðasta kafla
kvæðisins, „Vjer eigum hinum
fræknu fjör að launa“.
Þá var þögn í eina mínútu,
en athöfninni lauk með })ví að
„Fóstbræður“ sungu Þjóð-
söngva Noregs og íslands.
Frá þessu segir í síldveiði-*
skýrslu Fiskifjelags íslands, er
Morgunblaðinu barst í gærkv.
Aflahæsta skip, miðað við mi3
nætti aðfaranótt sunnudags, er
Edda frá Hafnarfirði, með
4899 mál. Næst hæst er Jök-
ull einnig frá Hafnarfirði með
4608 mál og þriðja hæst er
Dagný frá Siglufirði með 3558
mál. Hæsta skip með síld í
söltun, er Ársæll. Sigurðsson
frá Njarðvík með 533 tunur.
BOTKVÖRPUSKIP:
Drangey, Reykjavík 462 i
Faxi, Hafnarfiiði 1295
Sindj-i, Akranesi 3581
Tryggvi gamli, Reykjavík 942
ÖNNUR GUFUSKIP:
Alden, Dalvík 2876
Ármann, Reykjavík 479
Bjark’, Akureyri 1842
Huginn, Reykjavík 3852
Jökuii, Hafnarfirði 4808
Ölafur Bjarnason, Akranesi 1431
Sigríður, Grundarfirði 2943
Sverrir, Keflavík 1706
Sæfell, Vestmannaeyjum 1964
Sævar, Vestmannaeyjum 1223
MÓTORSKIP:
Aðalbjörg, Akranesi 1596
Ágúso Þórarinsson, Stykkish. 1636
Akraborg, Akureyri 86
Álsey, Vestmannaeyjum 1794
Andey, Ilrísey (48) 1894
Andvari, Reykjavík 2437
Andvari, Þórshöfn 572
Annn, Njarðvík (164) 824
Arinfcjörn, Reykjavík 626
Ársæll Sigurðss. Njarð. (533) 959
Ásbjorn, ísafirði 854
ásbjörn, Akrancsi 522
Ásgeir, Reykjavík (118) 1866
Ásmur.dur, Akranesi (50)
Ásúlfur, ísafirði 153
Ásþór, Seyðisfirði 1110
Atli, Akureyri (21) 1672
Auðbjörn, ísafirði 506
Auður, Akureyri 693
Baldu)’, Vestmannaéyjum 1569
Bangsi, Bolungarvík (294) 708
Bára, Grindavík (189) 246
Bjarmi, Dalvík (174) 2251
Bjarnarey, Hafnarfirði 2896
Bjarni Ólafsson, Keflavík 1212
Björgvin, Keflavík (320) 466
Björg, Neskaupstað 894
Björg, Eskifirði 1413
Björn, Keflavík (160) 1732
Bragi. Njarðvílí 1405
Brimnes, Patrelcsfirði (118) 628
Bris, Akureyri 640
Böðvar, Akranesi 2214
Dagný, Sigluf. 3558
Dagui, Reykjavík (243) 1848
Draupnir, Neskaupst. (162) 1224
Dröfn Neskaupstað (290) 1228
Dux, Keflavík 646
Edda, Hafnarf. 4899
Eggej-i Ólafsson, Hafn. (54) 421
Egill, Ólafsfirði 571
Einar Hálfdáns, Bolungavík 12
Einar’ Þveræingur (138) 1852
Eiríkur, Sauðárkróki 504
Eldbcrg, Borgarnesi 2462
Eldey, Hrísey 571
Elsa, Reykjavík 2109
Erlingur 2, Vestmannaeyium 698
Erna, Akureyri 1547
Este’-, Alcureyri " 836
Eyfirðingur, Akureyri 2932
Fagriklettur, Hafnarfirði 2751
Fanney, Reykjavík 1616
Farsæll, Akranesi 2314
Fell, Vestm.eyjum 1382.
Finnbjörn, Isafirði 408
Fiskaklettur, Hafnarfirði . 736
Flosi, Bolungavík 114
Fram, Hafnarf. 1115
Fram, Akranesi (320) 1674.
Freydís,Tsafirði 1362
Freyfaxi, Neskaupstað 2532
Freyja, Reykjavík 2917
Friðrik Jónsson, Reykjavík 196
Fróði, Njarðvík (254) 1419
Fylkir, Akranesi 413
Garðar, Itauðuvík (223) 2383
Geir, Siglufirði 566
Geir goði, Keflavík (112) 220
Gestur, Siglufirði 332
Goðaborg, Neskaupstað 1047
Grótta. ísafirði 2756
Grótta. Siglufirði (90) 1019
Græðir, Ólafsfirði 1282
Guðbjörg, Hafnarfirði (42) 966
Guðrr.undur Kr., Keflavík 431
Guðm. Þórðarson, Gerðum 1003
Guðm. Þorlákur, Rvík (264) 1724
Guðný, Keflavík 900 •
Gulifaxi, Neskaupst. 860
Gulltoppur, Ólafsf. (69) 104
Gullvcig, Vestm.eyjum (88) 476
Gunnbjörn, ísafirði 1294
Gunnvör, Siglufirði 3741
Gylfi, Rauðuvík (307) 990'
Hafbjörg, Hafnarfirði 840
Ilafborg, Borgarnesi 1357
Hafdís, Reykjavík 864
Hafnfirðingur, Hafn.f. (219) 256
Hafdís, ísafirði 2035
Hagbarður, Húsavík (248) 757
Hannes Hafst. Dalvrk (58) 2344
Hcimaklettur, Iieykjavík 738
. Heimir, Seitj. 170
Heimir, Keflavík 1408
Helga, Reykjávík C0C
Helgi, Vestm.eyjum 104
Helgi Helgason, Vestm.eyjum (59)
Hilmir, Keflavík 1068
Hilrmr, Hólmavík (67)
Hólmaborg, Eskif. 2168
Hólmoberg, Keflavík 536
Iirafnkell, Neskaupstað 31£
Hrefna, Akranesi 626
Hrímnir, Stykkish. (115) 746
Hrönn, Sandg. 628
Hrönri, Sigluf'. (180) 676
Huginn 1, Isafirði 543
Huginrr 2, ísafirði 1496
Huginn 3, Isafirði 1170
Hugrún, Bolungavík 2848
Hvítá, Borgarnesi 2080
Ingólfur (Thurid), Keflavík 57C1.
Ingólfur, Keflavik 391
Ingólfur Arnars, Reykjavík 1983;
Isbjörn, ísafirði 975’
Isleifur, Hafnarfirði 194
Isleridingur, Reykjavík 1372
Jakob, Reykjavík (183) CIG
Jón Finnsson 2, Garði 500
Jón Finnsson, Garði 80
Jón Guðmundsson, Keflavík 994
Jón Valgeir, Súðavík 1080
Jón Þorláksson, Rvík (129) 254
Jökutl. Vestm.eyjum 892 ■
Kári, Vestm.eyjum (252) 2175
Kári Sölm., líeykjavík 1560
Keflvíkingur, Keflavík 1625
Keilir, Akranesi (23) 2304
Krdstján, Akureyri 2160
Lindin, Hafnarfirði 270
Liv, Akureyri 1256
Marz, Reykjavík 202
Meta, Vestmannaeyjum 466
Frh. á bls. 12.