Morgunblaðið - 06.03.1948, Blaðsíða 7

Laugardagur 6. mars 1948
MORGUNBLAÐIÐ
r
FLÓÐIN
Frh. af-bls. 1.
Þorpið vafnslaust,
í gærmcrgun um kl. 6 varð
Iþorpið vatnslaust. Vatnsæðm
liggur undir hinni nýju Ölfusár
brú, en svo er leiðslan lögð nið-
ur með brúarstöplinum, og það-
an í jörð. Þar sem vatnsæðin
liggur utan á stöplinum kliptist
pípan í sundur. Þorpið var því
vatnslaust því nær allan daginn
í gær. Þá tókst að koma krana
á leiðsluna til bráðabirgða, og
þangað sækja íbúar Selfoss
vatn til heimilisþarfa. Hins-
vegar varð mjólkurbúið óstarf-
hæft. Verður ekki hægt að ljúka
fullnaðarviðgerð fyrr en áin er
komin í sinn vanaleg'a farveg.
* \
Mjólkurflutningar teppast.
í gærmorgun þegar mjólkur-
bílarnir frá Selfossi lögðu af
stað áleiðis upp í sveitirnar til
þess að sækja mjólk, sem fara
átti til Reykjavíkur, urðu þeir
að snúa við hjá Skeggjastöð-
um. Þangað eru um 10 km. —
Var þar svo mikill vatnselgur
á veginum, að ógerlegt var fyr-
irjDÍlstjórana að halda veginum
Bílar austan úr Rangárvalla-
sýslu sneru við hjá Bitru, af
sömu ástæðum.
Að lokum sagði frjettaritari
•Morgbk, að þetta flóð í Ölfusá,
væri engu minna en það, sem
kom í ána árið 1930, og það
var þá talið það mesta sem
komið hefði.
Á skeiðum
Vigfús Þorsteinsson bóndi að
Húsatóítum á Skeiðum, sem er
fyrir austan aðalflóðasvæðið,
skýrði blaðinu svo frá í viðtali,
að í gærmorgun hefði flóðið í
Hvíta farið minkandi. Milli kl.
12 ög fimm lækkaði vatnsborð-
ið urn 12 til lh þumlunga. Vig-
fús sagði, að bændur þar værú
sammála um, að þetta fióð væri
miklu meira, en árið 1930.
Aðalflóðasvæðið á Skeiðum
er í svonefndu Ólafsvallahverfi,
en í því eru 7 bæir, sem allir
eru einangraðir vegna flóðsins.
Bændur á þessum bæjum hafa
orðið fyrir mjög tilfinnanlegu
tjóni á heyjum. Hlöður þeirra
hafa allar lent að meira eða
minna leyti í flóðinu og er vatn-
ið í sumum þeirra rúmlega met-
ers djúpt. Tjón á ibúðarhúsum
og útihúsum hafa okki orðið og
ekki er kunnugt um að skepnur
hafi farist. í fyrrinótt var fjei
á bænum Norður-Garði bjargað
út úv fjárhúsinu undan flóðinu.
. Þegar menn komu því til bjarg-
ar, náði vatnið því í síðu.
ÖIl umferð á bátum
Öll umferð milli bæjanna á
flóðasvæðinu hefði að sjálf-
sögðu teppst. En úr þessu var
bætt tneð því að í fyrradag var
bátur fenginn frá Selfossi og er
hann í ferðum milli bæjanna.
Einnig nota bændur bátinn til
þess að flytja á honum hey til
útigangsfjenaðar, sem forðaði
sjer upp á hæstu hóla flóða-
svæðisins.
Ómögulegt er að vita, á þessu
stigi málsins, hve mikil brögð
hafa orðið á spjöllum á gras-
lendi. En viðbúið er, að sandur
og aur hafi borist með ílóðinu
á tún og engjar bænda á flóða-
svæðinu.
í Biskupstungum
Flóðin í Biskupstungum eru
mest í Hvítá, en einnig nokkuð
í Tungufljóti.
Sjera Eiríkur Stefánsson á
Torfastöðum, skýrði blaðinu svo
Sfjórn KvsiifJeEap-
iiiis á
stundirnar. Taldi hann það hafa
náð hámarki laust íyrir lágnætti
í fyrrinótt. Hvítá flæddi yfir
alla fremrisveit Bræðratungu-
sóknar og Reykjavelli og lætur
nærri að um 20 býli hafi lent í
flóðinu. Flóðið í Tungufljóti er
nokkru minna, en ferjustaðurinn
við Tungufljót Krókur, var eins
og klettur úr hafinu.
Skemdir hafa ekki orðið nein-
ar. á húsum bænda í sveitinni.
Eftir hádegi í gær komu hól-
ar sem farið höfðu á kaf, upp úr
flóðir.u. Var allur gróður á þeim
á kafi í svartri leöju. Taldi sr.
Eiríkur, að þessi leðja myndi
ekki hafa skaðleg áhrif á gróð-
urinn, heldur þvert á móti. Því
í fyrri flóðum hefur sprettan
undan framburði vatnsins oft
verið alveg sjerlega góð.
Engin bílaumferð var komin
á í gærkvöldi, en bændur voru
eitthvað lítilsháttar á ferð með
hestv agna.
Flóðin á veginum.
Eftir þeim frjettum, sem
blaðið hefur fengið um hið
mikla vatnsflóð á veginum milli
Ske^gjastaða og Bitru, stafar
það sumpart af því, að kvísl úr
Hvítá hefur runnið upp á
Brúmstaðaflatirnar, þar sem
Flóaáveituskurðurinn liggur úr
ánni. En auk þess mun flóð úr
Hvítá hafa komist í Merkur-
laut úr Ólafsvallahverfinu og
runnið niður á þjóðveginn ná-
lægt Bitru.
Flóð í Þjórsá.
I fyrradag var svo mikið
flóð. í Þjórsá, eftir því sem
ferðamenn liafa skýrt frá, að
gljúfrið við Þjórsárbrú var um
það bil barma fullt. Lítið vant-
aði á að eystri Rangá rynni
upp á brúna á þjóðveginum
þar.
Lhla Þverá í Fljótshlíð var
orðTn að stóru fljójti. Um
skemdir af völdum vatnavö^
anna í 'Rangárvallasýslu he'fur
eldú frjettst svo teljandi
sje. En litlu munaði að ekki
yrðu skemdir í gróðrarstöð
Skógræktarinnar í Fljótshlíð,
UTIÐ UM ÖXL
flugfreyjunafninu
STJÓRN Kvenfjelagasam-
bands íslands hefir beðið blað-
ið fyrir eftirfarandi athuga-
semd til birtingar:
í Morgunblaðinu birtist ný-
lega grein, þar sem notað var
atvinnuheitið ,.flugfreyja“ um
þær konur, er gegna þjónustu-
störfum í flugvjelum. Vilium
vjer leyfa oss að benda á, að
heiti þetta samrýmist ekki merk
ingu þeirri, sem orðið ,,freyja“
hefir í íslensku máli, sbr. hús-
freyja þ. e. sú kona, sem stjórn-
ar heimili. Hins vegar má á það
benda, að íslensk tunga á stutt
og lagott. orð tit um þær konur,
er þjónustustörfum gegna, en
það er orðið ,.þerna“, enda hef-
ir það þegar hlotið hefð á ís-
lenskum skipum.
A 7. Landsþingi Kvenfjelaga
sambands Islands, er haldið var
í júní-mánuði s. 1. var svohljóð
andi ályktun samþvkkt því nær
einróma:
,,7. Landsþing K í. lítur svo
á, að óviðeigaudi sje, að nota
orðið freyja sem atvinnuheiti
kvenna, svo sem flugfreyja,
skipSfreyja. Vill þingið leggja
til, að þess í stað verði notað
orðið'þerna í viðeigandi sam-
sethingum. svo sem ílugþerna,
skipsþerna o. s. frv.“
Vil.jum vjer þvi með athuga-
semd þessari eindregið skora á
blaðamdnn, flugfjelög og flug-
þernurnar sjálfar að afnema at-
vinnuheit-i þetta sem allra fyrst
og sýna með því, að þeim sje
annt, um að rjett íslenskt orð
verði notað um hverja þá ný.ja
atvinnugrein og hvert hugtak,
er breyttir þjóðarhættir kunna
að krefja í nútíma og framtíð.
Stjórn Kvenfjelagasambands
Island
ÞEIR, sem hafa pólitískt rneðal-
minni og renna huganum nokkur
ár aftur í tímann munu geta rifj-
að upp fyrir sjer, að einu sinni
var hjer við völd í landinu ríkis-
stjórn, sem nefndi sig hinu yfir-
lætislausa nafni: stjórn hinna
vinnandi stjetta.
Með þessari fögru nafngift
mun stjórnin hafa viljað gefa í
skyn, að hún ætlaði að haga störf
um sínum og stefnn aðallega með
sóknarmenn að forðast í lengstu
lög.
Því fer þó svo fjarri, að það er
sannast mála, sem sagt hefur
verið, að flestir þessir gallbeisku
og geðillu Tímaskriffar eru al-
fluttir til Reykjavíkur fyrir
löngu og hinir á leiðinni.
Einn af þeim, sem af mestri
.frekju hefur stundað orðamokst-
urinn í dálkum Tímans, hefur
fram að þessu talið sig bónda í
hagsmuni og' farsæla afkomu fjörðuna véstur. Var svo nýlega

*?ii affes! m cii'
GISLI HALLDÓRS3ÖN verk-1
fræðingur kveðst hafa verið í
nokkrum vafa um hvort „Arroði [
bænda og verkamanná fyrir aug-
um. Þessi fagri tilgangur stjórn-
arinnar fór þó mjög út um þúf-
ur. Síðan landið hiaut sjálfstæði
hefur hagur þessara stjetta alörei
verið aumari en einmitt þegar
þeir nutu forsjónar þessara vina
sinna og velunnara. Þá komst
atvinnuleysi í kaupstöðum í há-
mark, svo að jafnvel um hábjarg-
ræðistímann ráfuðu atvinnulaus.
ir verkamenn um götur höfuð-
borgarinnar.
Ekki þurfti sarnt þessi bág-
staddi vinnulýður .að öfunda
hina vinnandi stjettina —- bænd-
urna. Lengst af þeim tíma, sem
þessarar stjórnar naut við, var
Páll Zophoníasson lát.inn halda
þeim í gapastokki með svo lágu
afurðaverði, að afkoma þeirra
versnaði með ári hverju.
Tvö skipbrot Framsóknar
ÓKUNNUGIR myndu máske á-
lykta sem svo, að þessi hörðu
kjör vinnanai fólks í landinu,
hafi stafað af þungum álögum
og miklu fje hafi verið safnað í
landssjóðinn, eins og forsjálum
búhöldum sæmir.
En svo fór fjarri, að um það
er valdatíma þessarar stjórnar
lauk, var ríkissjóður að þrotum
kominn og lsalla varð andstæð-
ingana til hjálpar, til að rjetta
við fjárhaginn. Var það í annað
sinn, á fáum árum, sem þessi
sami stjórnarflokkur sigldi sínu
pólitiska fleyi í strand og and-
stæðingarnir urðu til að bjarga
brakinu, þar sem það veltist í
brimgarðinum.
Þetta er dapurleg saga. Þetta
er ekki langur, en ljótur kaþituli
úr sögu Framsóknarflokksins,
| sem á þessum tíma naut trausts
og vaxandi fylgis bændanna í
; landinu.
að því vikið í einu bæjarblað-
anna, á hversu heiðarlegan hátt
þessi „bóndi“ hefði komið til
Reykjavíkur í gegn um girðingar
húsaleigulaganna.
En þar var nú ekki aldeilis
komið að tómum kofanum hjá
pilti. Kom hann með tvö „bevís“
upp á það, að hann hefði lög-
lega setu í höfuðborginni. Hann
hafði fengið flokk sinn til að
tilnefna sig í stjprnskipaða nefnd
og auk þess látið konu sína flytja
til Reykjavíkur og fá sjer þar
vinnu og síðan sjálfur skriðið
upp í til hennar með góðu sam-
þykki húsbændanna. Það má því
vissulega segja um þennan, eins
og fleiri Framsóknar-Reykvík-
ingana, að þangað sækir klárinn,
sem hann er kvaldastur.
Glöggt er það enn . .
skulýSs-
fjclaga Reykjavíkar
MIKIÐ fagnaðarefni er það öll
um þeim, sem vilja heilbrigðan
þroska æskulýðsins, að æskulýðs
fjelög Reykjavíkur skuli nú hafa
gjört með sjer bandalag til bróð-
urlegrar sr.mvinnu að sameigin-
legum velíerðarmálum og meðal
annars að því, að koma upp æsku
lýðshöllinni hjer í bæ, sem svo
margir hafa þráð.
Æskulýðurinn þarf að eiga
fjelagsheimili, bar sem ungt fólk
getur komíð saman, haldið fundi,
notið saklausrar skemtunar og
unnið að ýmsum áhugamálum sín
um. Og það er vel farið, að unga
fólkið skuli sjálft hafa tekið að
sjer forgöngu í þessu máli. Því
að bæði er sú leið vænlegust til
þess, að þessu velíerðarmáli verði
komið í framkvæmd eins fljótt
og auðið er, og svo er það líka
líklegt til að verða þeim er að
því vinna til þroska og gleði.
Og jeg er sannfærður um, að þeir
verðá margir hinna eldri, sem
vilja unga fólkinu vel og rjetta
þvi fúslega hjálparhönd. Miklar
þakkir eiga þeir skilið, sem gjörð
ust hvatamenn að þessum sam-
tökum æskulýðsins.
Velferðarmál æskunnar hafa
altaf verið mjer áhugamál. Og
þessar línur eru ritaðar til þess
að láta í ljós fögnuð minn yfir
stofnun Bandalags æskulýðs
fjelaga Reykjavíkur og árin því
fjelaga Reykjavíkur og árna því
nýrrar aldar“ væri heppileg fyr- | er þörf á að rifja hana
irsögn greinar eftir hann hjer í ; UÞP’ minna á hana, eKki einu
Mbl.. Jeg hygg að efasemda hafi s*nn’> heldur oft, vegna þess að
þar engra þurft Það er óhætt að ; enn sæK’st þessi ógæfuflokkur
fullvrða alveg hiklaust, frá heims
fræðilegii og jarðíræðilegu sjón-
armiði, að roðann yfir hinum
lygilega eyðileggjandi sprenging
um sem hin nýa eðlisfræði hefir
gert mönnunum fært að fram-
kvæma, væri rjettara að kenna
við aftan en ár. Til þess að um
,árroða nýrrar aldar“ geti verið
að ræða, þarf nýa þekkingu úr
alt annari átt, uppgötvanir sem
mundu fá nokkuð svipaða þýð
ingu fyrir líffræðina, og þekking
in á rafmagninu hefir fengið fyr-
ir eðlisfræðina. En einsog allir
vita, en hafa þó tæpast hugleitt
nógu vel, þá liðu svo nokkrir
mannsaldrar frá því er rafmagn-
ið var fvrst uppgötvað, að áhugi
á rannsóknum í þá átt var lítill,
og enginn ljet sjer til hugar
koma, að þekking á rafmagni
mundi fá nokkra vervtlega þýð-
ingu fyrir hagi mannanna, hvað
eftir völdum í landinu. Enn veð
ur hann uppi í krafti óskamm-
feilninnar og blekkinganna og
lætur hið dólgslegasta.
Svo gengur blygðunarleysið
langt, að blað hans, Tíminn, býsn
ast yfir því, að þjóðin skuli vera
svo vel búin atvinnutækjum, að
einstaka fleyta kemst ekki á
flot, því að atvinna er meira en
nóg í landinu.
Það er, sem betur fer, af sem
áður var, þegar Evsteinn rjeði í
viðskipta- og fiármálum, að
menn voru sektaðir sem lögbrjót
ar fyrir að flytja inn skip og
freysta að levsa atvinnuhf þjóð-
arinnar úr fjötrum kreppunnar.
Það er að vísu siæmt að öll at-
vinnutæki þjóðarftmar eru eklti
notuð til hins ýtrasta, en þó er
það hálfú verra ef vinnuaflið,
dýrasta orka hverrar þjóðar, er
ekki nýtt að fullu. Og það er
þá að þar mundi verða slíkt! f111 af h*tt við því að svo fari,
undirstöðuatriði mannfjelaganna í>ar sem raðlawsir og ragir menn
komast til nnkilla valda. Su
sem nú er orðið.
Helgi Pjetnrss.
frá í gærkvöldi, að flóðið hefði i blessunar Guðs í störfum þess.
mikið rjenað síðustu 12 klukku- | Fviðrik Hallgrímsson.
etnr
isríkis segir af sjer
SENDIHERRA Búlgaríu hjer í
Bryssel, sagði af sjer í dag. í
frjettatilkvnningu til blaðanna
skýrir sendiherrann frá því, að
hann telji sig ekki lengur geta
verið fulltrúa stjórnar, sem
komið hafi verið á fót með valdi
og í trássi við vilja þjóðarinnar.
irarð líka raunin á um stjórnar-
háttu Framsóknar. Og svo mun
allt af fara, ef þessi óskamm-
feilna eiginhag’smunakhka nær
nokkrum völdum að ráði í stjórn
landsins.
Þangað sæ'ár klárinn
ENGIN iðja Framsóknarmanna
er þeim kærari en rógurinn um
Reykjavík. öll spilling, öll rotn
un
Sjaíir iii SÍBS
Efíirtaldar gjafir hafa borist
undanfarið til S.Í.B.S.: — Gjöf
frá tveim mönnum í Land-
mannahr. 107 kr. Gjöf frá
Grími Arnasyni 50 kr. Gjöf frá
Grími Árnasyni 100 kr. Gjöf frá
N.N. 100 kr. Gjöf frá E.L.K.
100 kr. Gjöf frá Jóni Kristó-
ferssýui 50 kr. Gjöf frá N.N.
100 kr. Gjöf frá N.N. 5000 kr.
Gjöf frá Vegavinnufl. Laxár-
dalsheiáar í Skagaf. 260 kr.
Gjöf frá N.N. 50 kr. Gjöf frá
S.M. 50 kr. Gjöf frá Stella
Ðyrvíng 5 kr. Gjöf frá starfs-
fólki, Hótel Borg 355 kr. Af-
mælisgjöf 9. nóv., frá N.N. 100
kr. Áheit frá Katrínu 100 kr.
Áheit frá gamalli konu á Flat-
eyri 30 kr. Áheit frá í vetur 50
kr. Áheif frá Anekino 100 kr.
Áheit frá gamalli konu 100 kr.
Áheit frá N.N. 400 kr. Áheit
frá K.E. 1000 kr. Áheh 200
kr. Áheit frá S.T. 50 kr. Áheit
150 kr. Áheit 10 kr. Áheit frá
Stella Dyrving 25 kr. Gamalt
áheit. frá N.N. 30 kr. Gamalt
áheit frá Í.E. 50 kr. Gjöf frá
Gerdu Loyv 100 kr. Gjöf frá
N.N. 400 kr. Gjöf frá Kvenfje-
laginu Fjallkonan 200 kr. Gjöf
frá S. Einarssyni, Bergstaða-
stræti 500 kr. Gjöf frá Hrísey
50 kr. Nýársgjöf frá J. Kúld;
kr. 77,50. Gjöf frá gamalli konu
kr. 32,63. Gjcf frá Björgu krr
25,53, Gjöf frá Kvenfjel. Von,
Þinyeyri 200 kr. Gjöf frá
Starhm. Fiskhallarinnar kr.
7.859 90. Giöf frá ýmsum 900
kr, Áheit frá Halla, Helgu og
Gústu lOO kr. Áheit frá S.K.
100 kr. Áheit frá H. 55 kr.
Áhgit frá Sigurði Haraldss.
In?gialdsstöðum ’00 kr. Gjöf
f”á Stinu á Sellátrum 50 kr.
Gjöf frá Rósu ’Kristiánsd. í
minnin^u um son hennar Guð-
mund Kristjánss. 20 kr. Gjöf
til minninvar um Kristínu Vig-
fúsd., Hverfisg. 53. frá ekkju og
fcörnum Georgs Th. Finnss. 250
kr._ Gjöf til minningar Hjartar
Biörnss. frá Skálabrekku kr.
153.30. Gjöf til minningar um
Jóhönnu Ingólísd. frá ekkju og
*>örnum Georgs Th. Finnss. 50
kr. Gjöí til minningar um
: Helgu Hólm. /rá S.Þ. 100 kr.
og óhoílusta á að þeirra dómi | fra ^nunum Ingibjörgu
að vera samankomin í höfuð-! Þorðard. og Arelmsi Nielss. i
staðnum. Maður skyldi þvi minmngu um son þeirra, Ingv-
ætla að þessa „Sodómu íhalds-1 ar Níels Bjarkar 1000 kr. —
ins“ reyni hinir frómu Fram- Kærar þakkir S.Í.E.S.