Morgunblaðið - 31.08.1948, Page 5
MORGinSBLÁÐlÐ
5
Þriðjudagur 31. ágúst 1948
JúBíana verllur drofning
Hollands,
Síldveiðiskýrsla
Fiskifjelagsins
Eftir GEORGE FRANKS,
frjettaritara Reuters.
4. SEPTEMBER n. k. verður
gefin út í Hollandi tilkynning
um að Júlíana muni taka við
völdum í landinu og skuli kall-
ast drottning, en að Vilhelm-
ina hafi lagt niður völd.
Að kvöldi þess sama dags
mun Vilhelmina aka um göt-
ur Amsterdam í gamla gyllta
konungsvagninum, sém Emma
drottning gaf, henni þegar hún
tók við völdum 1898.
Riddaraliðsflokkur mun
fylgja drottningunni á ferð þess
ari um borgina, sem verður 10
km löng.
Formleg valdataka Júlíönu
fer ekki fram fyrr en tveimur
dögum síðar.
Valdataka, ekki krýning.
Það verður ekki beinlínis
krýning, því að þó kóróna kon-
ungsættarinnar verði borin
fram, verður hún aðeins látin
liggja á borði fyrir framan há-
sætið en ekki sett á höfuð
drottningarinnar.
Fyrir því liggja tvær ástæð-
ur:
í fyrsta lagi er kórónan álit-
jn persónuleg eign Vilhjálms,
Friðriks, fyrrum konungs Hol-
lands og þessvegna aðeins tákn
um konungsgöfgi ættarinnar, en
ekki tákn ríkisvaldsins.
í öðru lagi hafa trúardeilur
gert krýningu í Hollandi ó-
kleyfa. Þegrr Vilhjálmur fyrsti
varð konungur Niðurlanda
1815, var hann konungur bæði
Hollands og Belgíu. Þá var ó-
fært bæði að framkvæma mót-
mælendatrúr.rkrýningu í Haag
og kaþólska krýningu í Brussel.
Þó að löndin sjeu nú skilin
hvort frá öðru, þá eru svo mikl-
pr andstæður í hollenskum trú-
málum að það er ráðlegt og ef
til vill nauðsynlegt að forðast
trúmáladeilur um konungstign-
Sna.
En öll ytri viðhöfn verður
höfð á, svo sem tignarlegt há-
sæti, purpuraskikkja, ríkisepli
og veldissproti, skrautklæðj og
fánar, skrúðganga og lúðraþyt-
ur.
L,agfæringar á Nýjukirkju.
Fjöldi verkamanna hefur
lengi unnið að því að undirbúa
<og slcreyta Nieuw Kerk (Nýju
kirkju) við Stíflutorgið. Kirkja
iþessi er þrátt fyrir nafnið elsta
kirkja Hollands og nú er unnið
að því að setja á sinn stað
margskonar dýrgripi, sem í
istríðinu voru geymdir á örugg-
tari stöðum. Það er verið að
hreinsa veggmálverkin og setja
ií gömlu dýrmætu rúðurnar.
Kirkjuorgelið er búið að gera
upp og hreinsa. Koparveggur-
Snn bak við hásætið hefur ver-
gð fægður svo að nú glóir hann
logagylltur. Og kirkjugólfin
Siafa verið lögð dýrindis dúk-
Jim.
Sætum fyrir tigna gesti og
ffulltrúa erlendra ríkja er kom-
£ð fyrir og á bak við settir upp
klefar fyrir stárfsmenn útvarps
tns og ljósmyndara. Það ber lít-
íð á þessum klefum, en samt er
Valdataka án krýningar
Júlíana prinsessa
þaðan gott yfirlit yfir allt, sem
gerist.
Fallbyssudrunur cg mikil
viðhöfn.
Hin formlega valdataka hefst
klukkan 8 f. h. 6. september,
en þá verður skotið af 101
fallbyssu og í sama mund verð-
ur klukkum í hallarturninum
hringt.
í höllinni verða þá Vilheim-
ína fyrrverandi drottning, sem
þaðan í frá verður nefnd prins-
essa af Hollandi, Júlíana drottn
ing, eiginmaður hennar Bern-
hard, sem verður kallaður prins
af Hollandi, og litlu prinsessurn
ar fjórar.
Þar munu einnig safnast sam
an þingmenn beggja deilda
hollenska þingsins, en þeir
munu ganga í tveimur fylking-
um til kirkjunnar klukkan 10.
Klukkan kortjer yfir tíu verð
ur þingfundur settur í kirkj-
unni þar sem lesin verður upp
yfirlýsing um valdatöku Júií-
önu og þingnefnd skipuð til að
fylgja drottningunni að hásæti.
Klukkan hálf ellefu verður
kirkjan opnuð öllum gestun-
um, sem þegar taka að safn-
ast fyrir og taka sjer sæti. Þar
verður ríkisstjórnin, sendiherr-
ar erlendra ríkja og konunga-
fólk frá öðrum löndum. Síðast
gengur Vilhelmina fyrrverandi
drottning í kirkju.
Á mínútunni 11,35 verður
hleypt af fallbyssum skipa í
Amsterdam höfn og þá munu
Júlíana og Bernhard ganga frá
höllinni en yfir þeim verður
borið að gamalli venju tjald-
himinn úr fiskinetum. Við
kirkjudyrnar mætir þeim þing-
nefndin, sem síðan fylgir þeim
að hásætinu.
Júlíana sest í hásætið undir
földuðum hásætishimni, en fyr
ir framan hana er litið borð,
þar sem kórónan, ríkiseplið,
veldissprotinn og stjórnarskrá-
in liggja á. Allt umhverfis er
fylgdarlið og lífverðir drottn-
ingarinnar.
Eiðvinning drottningarinnar.
Drottningin heldur stutta
ræðu. Síðan rís hún úr sæti og
vinnur eiðinn um að hún skuli
styðja og halda stjórnarskrána,
viðhalda sjálfstæði ríkisins og
verja frelsi þjóðarinnar.
Aftur mun hún taka við holl-
ustueið beggja deilda þingsins.
Síðan gengur ríkisritari fram
og kallar: Hennar hátígn Júlí
ana drottning hefur tekið við
völdum. Drottningin lengi lifi.
Allir viðstaddir taka undir
bæði í kirkju og fyrir utan og
hrópa: Drottningin lengi lifi.
Á eftir munu Júlíana og
Bernhard koma fram á svalir
hallarinnar og mannfjöldinn
mun hylla þau.
Þá aka þau í gylltum vagni
með miklu fylgdarfiði um
Amsterdamborg og viðhöfnin
Frh. á bls. 12.
HJER FER á eftir skýrsla
Fiskifjelags íslands, um afla
þeirra 203 skipa, sem komin
eru á skýrslu fjelagsins. Afli
skipanna er miðaður við mál
og tunnur.
Botn vörpuskip:
Sindri, Akranesi 1006
Sævar, Vestm.eyjum 1384
Tryggvi gamli, Rvík 1563
Onnur gufuskip:
Alden, Dalvík 1634
Ármann, Rvík 1064
Bjarki, Akureyri 699
Huginn, Rvík 1245
Jökull, Hafnarfirði 2431
Ófeigur, Vestm.eyjum 1298
Ólafur Bjarnason, Akran. 2436
Sigríður, Grundarf. 1000
Sverrir, Akureyri 873
Mótorskip:
Aðalbjörg, Akranesi 918
Ágúst Þórarinsson, Stkh. 1256
Akraborg, Akureyri 807
Álsey, Vestmeyjum 3401
Andey, Hrísey 592
Andvari, Rvík 4498
Anna, Njarðvík 1367
Arinbjörn, Rvík 977
Arnarnes, ísaf. 3618
Ársæll Sigurðsson Njarðv. 1115
Ásbjörn, Akranesi 922
Ásbjörn, ísafirði 1673
Ásgeir, Rvík 2461
Ásmundur, Akranesi 1024
Ásúlfur, ísaf. 1143
Ásþór, Seyðisfirði 2820
Auðbjörn, ísafirði 720
Auður, Akureyri 2962
Baldur, Vestm.eyjum 2123
Bangsi, Bolungarvík 684
Birkir, Eskifirði 563
Bjargþór, Grindavík 770
Bjarmi, Dalvík 2530
Bjarnarey, Hafnarfirði 1530
Bjarni Ólafsson, Keflav. 1150
Björg, Eskifirði 2022
Björg, Neskaupst. 1203
Björgvin, Keflavík 1881
Björn, Keflavík 1050
Björn Jónsson, Rvík 2798
Bragi, Rvík 993
Brimnes, Patreksf. 602
Böðvar, Akranesi 2171
Dagný, Siglufirði 2467
Dagur, Rvík 2428
Dóra, Hafnarfirði 862
Draupnir, Neskaupst. 1363
Edda, Hafnarfirði 2616
Egill, Ólafsf. 1188
Einar Hálfdáns, Bol.v. 1859
Einar Þveræingur, Ólafsf. 2407
Eldborg, Borgarnesi 1479
Eldey, Hrísey 2438
Erlingur II, Vestmeyjum 1957
Ester, Akureyri 1132
Eyfirðingur, Akureyri 945
Fagriklettur, Hafnarf. 3993
Fanney, Rvik 1086
Farsæll, Akranesi 2037
Faxaborg, Rvík 1954
Fell, Vestm.eyjum 593
Finnbjörn, ísafirði 2416
Fiskaklettur, Hafnarf. 673
Flosi, Bolungarvík 1964
Fram, Hafnarf. 962
Fram, Akranesi 1784
Freydis, ísafirði 2175
Freyfaxi, Neskaupstað 2479
Fróði, Njarðvík 1386
Garðar, Rauðuvík 1999
Gautur, Akureyri 699
Geir goði, Keflavík 539
Goðaborg, Neskaupstað 2077
Grindvíkingur, Grindav. 1232
Grótta, Siglufirði 1301
Guðbjörg, Hafnarfirði 1116
Guðm. Þórðarson, Gerðum 1802
Guðm. Þorlákur, Rvík 1034
Guðný, Rvík 945 |
Gullfaxi, Neskaupstað 1711 |
Gulltoppur, Ólafsf. 581 í
Gullveig, Vestm.eyjum 561
Gunnbjörn, ísafirði 563
Gunnvör, Siglufirði 813
Gylfi, Rauðuvík 2814 I
Hafbjörg, Hafnarfirði 1186
Hafborg, Borgarnesi 1005
Hafdís, ísafirði 1525
Hafnfirðingur, Hafnarfirði 1174
Hagbarður, Húsavík 2636
Hannes Hafstein, Dalvik 1217
Haukur, Ólafsfirði 815
Heimir, Keflavík 843
Heimir, Seltjarnarnesi 550
Heimaklettur, Rvík 841
Helga, Rvik 3630
Helgi Helgason, Vestm.ey. 4552
Hilmir, Hólmavík 1540
Hilmir, Keflavik 1024
Hólmaborg, Eskifirði 1252
Hrafnkell, Neskaupst. 683 ,!
Hrefna, Akranesi 623 í
Hrímnir, Stykkish. 1Í59
Hrönn, Sandgerði 1924 ;
Huginn I, ísafirði 1285 i
Hugrún, Bolungavík 2311
Hvítá, Borgarnesi 728
Illugi, Hafnarfirði 1592
Ingólfur, G.K. 125 Keflav. 1220
Ingólfur, G.K. 96 Keflav. 1123
Ingólfur Arnarson, Rvík 682
Ingvar Guðjónsson, Sigluf., 1700
ísbjörn, ísaf. 1602
ísleifur, Hafnarfirði 568
Jón Finnsson, Garði 776
Jón Guðmundsson, Keflavík 594
Jón Magnússon, Hafnarf. 16H
Jón Valgeir, Súðavík 2101
Jökull, Vestm.eyjum 671
Kári, Vestm.eyjum 1057
Keflvíkingur, Keflavík 2442 *
Keilir, Akranesi 938 i
Kristján, Akureyri 1303 }
Mars, Rvík 1201 {
Milly, Siglufirði 1397 {
Minnie, Árskógssandi 741 }
Muggur, Vestm.eyjum 543
Mummi, Garði 743 í
Muninn II, Sandgerði 1226 í
Narfi, Hrísey 3059 í
Njörður, Akureyri 2450
Nonni, Keflavík 606
Ólafur Magnússon, Akranesi 827
Ólafur Magnússon, Keflav. 753
Olivette, Stykkish. 1062
Otto, Hr'isey 764 I
Otur, Rvík 628
Papey, Djúpav. 509
Pjetur Jónsson, Húsav. 2437 J
Pólstjarnan, Dalvík 3553 ‘
Reykjaröst, Keflavík 519 (
Reynir, Vestm.eyjum 1972 •
Richard, ísafirði 1402 t
Rifsnes, Rvík 2641 í
Runólfur, Grundarf. 1537 t
Siglunes, Siglufirði 2377 !
Sigurður, Sigluf. 1863 ■
Sigurfari, Flatey 1114
Sigurfari, Akranesi 1940 *
Síldin, Hafnarfirði 1978
Sjöfn, Vestm.eyjum 2237
Sjöstjarnan, Vestm.eyjum 723
Skaítfellingur, Vestm.ey. 1052
Skíðblaðnir, Þingeyri 942
Skíði, Rvík 1396
Skjöldur, Siglufirði 1281
Skógafoss, Vestm.eyjum 957
Skrúðui, Eskifirði 721
j Skrúður, Fáskrúðsfirði 508
Slcipnir, Neskaupstað 2468
Framh. á bls. 12