Morgunblaðið - 10.06.1949, Blaðsíða 2

2
MORGJUTSBLAÐIÐ
Föstudagur 10. júní 1949. 1
læstirjeiiur dæmir
i máli hlutaf jelags
í HÆSTARJETTI hefur verið
kvei'u.pm upp dómur í málinu
Kri.'jtjÁr, Kristjánsson forstjóri
iii -heimiiis Brekkugötu 4 Akur-
<jyri., gegn fjármálaráðherra fyr
«r hond ríkissjóðs.
Hjei er um allflókið mál að
rojða, þ. e. sölu bræðslustöðv-
nunu.i: Dagverðareyri h.f., er
AlHance h.f. hjer í Reykjavík
keypti og hvort um fjelags slit
tiofi verið að ræða, á síldar-
Kræðslunni Dagverðareyri h.f.,
er sala stöðvarinnar fór fram.
Hjer á eftir skal reynt að
gera tiokkra grein fyrir máli
t'-.ru:
Tildrög málsins eru þau að
rílci.i.'kattanefndin Ijet fara
íram endurskoðun árið 1945 á
reikningum Síldarbræðslustöðv
arirmar Dagvérðareyrar h.f. fyr
ir án.ð 1941. Hafði því verið
veitt áíhygli að í bókum Djúpa
víJrur h.f. var það fjelag talið
eigandi ailra hlutabrjefa Dag-
verðareyrarfjelagsins, að nafn-
verði k.r. 150.000.000 og hafði
greitt allt andvirði brjefanna
tu 600.000.00 úr sjóði sínum í
apríl 1941. Var því talin ástæða
til að setla að fjelagsslit hefðu
orðið í Dagverðareyrarfjelag-
inu er sala brjefanna fór fram
og Hefði því andvirði brjefanna
umfrarn nafnverð átt að teljast
tií tekna hjá seljendum þeirra
á skattárinu 1941, en svo hafði
ekki verið gert.
Að endurskoðuninni lokinni
kvað ríkisskattanefndin upp
úrskurð um það 14. des. 1945,
að hún liti svo á, að fjelags-
jclit ttefðu orðið í Síldarþræðslu
stöðmni Dagverðareyri h. f. þ.
9. apríi 1941 og bæri því að
taka upp og áætla að nýju
} katt viðkomandi aðilja, enda
sje þeim tilkynnt um þessa fyr-
irhuguðu breytingu og gefinn
-írestur tii andsvara.
Kristján Kristjánsson var einn
af eigendum hlutabrjefa í
nefndu fjelagi, er seld voru 9.
apríl 1341. Tilkynti ríkisskatta-
nefndin honum í brjefi dags. 16.
jan. 1946 úrskurð sinn og að
samkvæmt honum beri að
hækka tekjur hans um þa upp-
I) er hann hefði fengið
greidda við fjelagsslitin um-
fram nafnverð brjefanna og
ben því að hækka skatta hans
samk.v. því.
Kristján Kristjánsson mót-
inælti skattahækkuninni með
brjefum, ásamt öðrum seljend-
um hlutabrjefa fjelagsins sem
eins og á stóð með, en ríkis-
skattnefndin tók þau mótmæli
ekki. tii greina, Reiknaði hún
skatfca Krístj. Kristjánssonar að
nýju og urðu skatthækkanir
hajití framtalsárið 1942 samtals
kr. 24,791.40, en það er su upp-
hæð, sem lögtaks er beiðst fyrir.
Aðalkrafa Kr. Kr. er, að al-
gerlesa verði synjað um fram-
gang lögtaksins, þareð skatta-
yfirvöld. landsins hafi með at-
hafnaleysi sínu og tómlæti fyr-
irgert rietti hins opinbera til að
lcggj.i viðbótarskatta á Kr. Kr.
Gjörðaxbeiðandi byggir kröfu
fcíficj í því, að álit ríkisskatta-
nefndar sje rjett um að fjelags-
f;!if. 1 Síidarbræðslustöðinni Dag
vcrðareyri h.f. hafi raunveru-
lega orðið 9. apríl 1941, og eigi
því Kr. Kr. að greiða framan-
greinda skatta af fje því, sem
hann fekk við sölu nefndra
hlutabrjefá umfram upphaflegt
hlutafjárframlag skv. 7. gr. 1.
nr. 6, 1935, sbr. 2. gr. 1. nr.
20. 1942.
í fógetarjetti Akureyrar var
sá úrskurður gerður í máli
þessu, að krafa fjármálaráð-
herra, um að lögtak skuli fram
fara. var tekin til greina, á þeim
forsendum, að raunveruleg fje-
lagsslit hafi átt sjer stað, er
sölusamningui' Bræðslustöðvar-
innar Dagverðareyri h f. og
Alliance h.f. var gerður.
í Hæstarjetti.
Hæstirjettur staðfesti úrskurð
þenna og segir svo meðal ann-
ars í forsendum dómsins:
Áfrýjandi. sem skotið hefur
máli þessu til Hæstarjettar. með
stefnu 12. jan. þ. á.. krefst. þess,
að hinn áfrýjaði úrskurður
verði úr gildi feldur og að
stefna verði dæmt að greiða
honum málskostnað bæði í
hjeraði og fyrir Hæstavjetti,
eftir mati Hæstarjettar.
Stefndi krefst þess, að hinn
áfrýjaði úrskurður verði stað-
festur og áfrýianda verði dæmt
að greiða honum málskostnað
fyrir Hæstarjetti eftir mati
dómsins.
Forráðamenn h.f. Dagverðar-
eyrar tjáðust að vísu í samn-
ingnum frá 9. apríl 1941 selja
kaupnautum sínum öll hluta-
brjef í nefndu hlutaíjelagi, cn
kaupnautarnir fengu þó ein-
ungis eina tiltekna eign hluta-
fjelagsins, þ. e. verksmiðjuna á
Dagverðareyri ásamt búnaði
hennar, og svokallað andvirði
hlutabrjefanna. 75 að tölu, er
ákveðið var kr. 600,000,00. var
miðað við söluverð verksmiðju
þessarar. það sama verð, er for-
ráðamenn hlutafjelagsins höfðu
áður boðist til að selja verk-
smiðjuna fyrir. Kaupnautarnir
skyldu auk þess ganga inn í
kaup á síldarpressu frá Amer-
íku og sömuleiðis inn í kaup
á síldarpokum og endurgreiða
seljendum kaupverð þeirra. —
Hinsvegar voru undan kaup-
unum teknar aðrar eignir hluta
fjelagsins Dagverðareyrar og
útistandandi skuldir, hvort-
tveggja að fjárhæð kr. 876.621,-
06. Þá tóku og seljendur, þ. e.
hluthafar í h.f. Dagverðareyri,
að sjer greiðslu allra skulda
hlutafjelagsins, að fjárhæð kr.
895.000.00, enda skyldu þær
vera kaupendum verksmiðjunn
ar óviðkomandi. Framkvæmdu
seljendur síðan skuldaskil á
þessum eignum og skuldum, og
stóðu þau skuldaskil fram á ár-
ið 1943. Kaupendur verksmiðj-
unnar hófu hins Tegar, frá 10.
apríl 1941 að telja. sjálfstæðan
rekstur í hinni keýptu verk-
smiðju, og var þessi atvinnu-
rekstur kaupenda algerlega ó-
háður skuldaskiptum af rekstri
fyrri eiger.da værksmiðjunnar.
Af því, sem nú hefur rakið
verið, verður að leiða þá álykt-
un. að hið raunverulega efni
samningsins frá 10. apríl 1941
Framh. á bls. 12
Jafnlefii milii
KR og ÍA
ANNAR leikur íslandsmótsins
var leikinn á íþróttavellinum
í gærkvöldi í blíðskaparveðri
af KR og ÍA.
Akurnesingar sækja nú enn
einu sinni Reykjavíkurfjelögin
heim og eiga þeir þakkir skyld (
ar fyrir það. Lið þeirra var
þannig skipað talið frá mark-
manni til hægri útherja: Magn-
ús Kristjánsson, Ólafur Orn,
Halldór Sigurðsson, Ólafur Vil
hjálmsson, Dagbjartur Hann-
esson, Sveinn Teitsson, Hreiðar
Sigurjónsson, Guðjón Finnboga
son, Þórður Þórðarson, Guð-
mundur Jónsson og Jón Jóns-
son. Guðbjörn og Óli B. ljeku
ekki að þessu sinni með KR og
í stað þeirra ljeku Ólafur Ein-
arsson og Helgi Helgason.
ÍA hóf þegar sókn í byrjun
leiks og komst mark KR í hættu
en þó varð ekki skora'ð. Þegar
10 mín. eru af leik skorar Ari
fyrsta mark KR með laglegu
skoti og rjett á eftir kemst h.
úth. IA Jón inn fyrir og spyrn-
ir framhjá markm. KR, sem
hafði hlaupið út en Sleinn
stendur á marklínu og fullkomn
ar markið 1 mark gegn 1.
•Þegar 25 mín. eru af leik
sækja Akurnesingar fast að
marki KR og Hreiðar spyrnir í
mannlaust mark KR Þegar hjer
var komið var leikur oft fjörug
ur, en ekki að sama skapi vel
leikinn. Komst þó hvorugt mark
anna í hættu fyrr en í lok fyrri
hálfleiks að Ari og Gunnar
skora sitt markið hvor fvrir
KR.
Þórður Jónsson og Steinunn Ólafsdóttir.
Samíal við Na$nar-ís!endinga, sem halda
hjer 40 ára hjúskaparaímæli
OKKUR finnst ekkert kalt hjer, þvert á móti allstaðar hlýtt.
Það er vegna þeirrar hlýju og vinsemdar, sem allstaðar mæt-
ir okkur.
Þannig fórust þeim Þórði Jónssyni yfirtollverði í Kaup-
mannahöfn og frú Steinunni Ólafsdóttur konu hans orð, er
blaðið hitti þau snöggvast að máli í gær en þau hjón koma
nú hingað í boði hinna fjölmörgu vina sinna, sem notið hafa’
frábærrar gestrisni og alúðar á heimili þeirra í Kaupmanna-
höfn undanfarna áratugi. Þau hjón eiga um þessar mundiE
Island hefur veríð á
heimili okkar
Seinui háifleikur.
Þegar í byrjun seinni hálf-
leiks hóf IA sókn og hjelt henni
nokkra hríð, endaði hún með
því að IA fær aukaspyrnu rjett
fyrir utan vítateig KR. Vilhjálm
ur spyrnti laglega upp að mark
inu og Guðmundur skorar 3:3.
Síðustu mínútur leiksins
gerði ÍA harða sókn að marki
KR og var það hrein óheppni að
ekki varð skorað. Endaði leik-
urinn 3:3 og mega KR-ingar
vera ánægðir að ekki fór ver
fyrir þeim. í liði ÍA má nefna
sem bestu menn miðfrh. Ingi-
bjart Hannesson, Jón Jónsson
hægri úth. og vinstri framh.
Ólaf Vilhjálmsson. Ólafur Ein-
arsson ljek góðan leik fyrir KR
ennfremur var Daníel óaðfinn-
anlegur.
Leikur þessi einkenndist af
stórum spyrnum og flýti af
hálfu Akurnesinga og varð
þeim furðu ágengt enda þótt
margir leikmenn þeirra sjeu
mjög ónákvæmir í spyrnunni.
Dómari var Þráinn Sigurðs-
son.
Liðsduki til Hongkong
HONGKONG, 9. júní — A. V.
Alexander, hermálarááherra
Breta, skýrði sir James Patrick
yfirhershöfðingja Breta í Hong-
kong, svo frá í dag, að breska
stjórnin hefði ákveðið að senda
allverulegan liðsauka til Hong-
kong. Bretar hefðu fullan hug
á því, að verja þetta landssvæði
sitt jafnframt því, að þeir vildu
búa í sátt og samlyndi við ná-
granna sína í Kína.
40 ára hjúskaparafmæli. Hafa þau allan sinn búskap átt heimðt
í Kaupmannahöfn. Notuðu vinir þeirra hjer heima þetta tæki-
iæri til þess að bjóða þeim til íslands. Þórður hefur ekki
komið hingað í 25 ár og frú Steinunn ekki í 16 ár.
Heimferðin líkust ævintýri.
Þið komuð hingað flugleiðis?
Jú, við gerðum það. Annars
veit jeg ekki hvernig við erum
komin hingað til Reykjavíkur,
segir Þórður Jónsson. Flugið
með íslenskri millilandaflugvjel
hingað heim er ævintýri líkast.
Þegar jeg fór fyrst til Kaup-
mannahafnar 18 ára gamall ár-
ið 1904 var jeg 14 daga á leið-
inni. En nú er öldin önnur.
Eruð þjer Reykvíkingur að
ætt?
Já, jeg er fæddur í Hausthús-
um. Það heitir nú Bakkastígur
8. Miklar eru breytingarnar þar
vestur frá síðan jeg kom þang-
að síðast fyrir 25 árum. Þar sem
áður var auð fjaran er nú kom
inn dráttarbraut fyrir stærri og
minni skip. Hvílíkar framfarir
og breytingar á ölium sviðum.
Hver voru áform yðar þegar
þjer siglduð fyrst til Danmerk-
ur?
Jeg ætlaði mjer í siglingar.
Var í fjögur ár í þeim og sigldi
á skipum Sameinaða. Árið 1911
byrjaði jeg svo að vinna hjá
tollgæslunni í Höfn og hefi unn
ið þar síðan. Mjer hefur líkað
vel við samstarfsmenn mína og
við Dani yfirleitt. Erfiðustu ár
min í Danmörku voru styrjald-
j arárin síðustu. Þá ríkti þar mik
j ið öryggisleysi. Þá vantaði okk-
( ur Islendingana líka hina fersku
rí'trauma heiman frá Fróni.
Styrjaldarárin skildu eftir sig
djúp spor í Danmörku.
Island er hjá okkur.
Hefur ekki verið margt um
Islendinga á heimili ykkar 3
Höfn?
Jú, okkur til mikillar ánægjut
hafa margir landar komið til
okkar, segir frú Steinunn. ís-
land hefur verið á heimili okk-
ar. Við höfum eignast marga
ömfetanlega vini, sem komið
hafa til okkar, bæði námsfólla
og fólk úr svo að segja öllum
stjettum. Jeg er hræddust um
að við komumst ekki yfir ad
neimsækja nema fáa vini okk-
ar hjer heima að þessu sinnl
þó við verðum hjer í 5 vikui.
Frú Steinunn fluttist til Dan-
merkur árið 1904 og hefur dvaJ
ið þar síðan að undanteknu áu
ínu 1906. Hún fór utan til þessj
að fullnuma sig í hjúkrunar-
Iræðum og mun vera fyrsta ís-
ienska hjúkrunarkonan, sem
iýkur fullnaðarprófi í þeim
fræðum erlendis.
Hinir fjölmörgu íslendingai3
sem notið hafa hinnar sjer-i
stöku gestrisni þessara heið-<
urshjóna á heimili þeirra 3
Kaupmannahöfn bjóða þaul
áreiðanlega velkomin hingað
heim. Það er áreiðanlega rjetij
að ísland hefur verið á heimill
þeirra.
Ráðherra segir af sjer.
ANKARA — N. Sumer, innan-*
ríkisráðherra Tyrklands, baðst ný
lega lausnar. — Er talið að nokkv
ar breytingar muni gerðar ú
tyrknesku stjórninni á næstunai.