Morgunblaðið - 28.09.1949, Blaðsíða 14
w
M ORGU 1S BL Afí IB
Miðvikudagur 28. sept. 1949,
FramhaSdssagan 101
Kim Arqunova
Eftir Ayn Rand
niMiiiMMin m«n«
„Jú, það er líka alveg satt.
Þá neyðist jeg til að kaupa
mjer annan hatt. Eða jeg gæti
líka eins vel keypt mjer eina
þrjá. Verið þið sæl“.
Kira náði í sleða og þau óku
þegjandi heim. Þegar þau voru
komin inn í herbergið, sagði
Leo:
„Jeg sætti mig ekki við gagn
rýni, hvorki af þinni hálfu nje
neins annars. Þú hefir ekki yf-
ir neinu að kvarta. Jeg hefi
ekki verið þjer ótrúr. Og annað
skiptir ekki máli fyrir þig“.
„Jeg var ekki að hugsa um
það, Leo. Og jeg kvarta ekki og
ætla ekki að gagnrýna neitt. En
mig langar til að tala við þig.
Viltu hlusta á mig?“
„Sjálfsagt“. sagði hann kæru
leysislega og settist.
Hún kraup á knje við hlið
hans og lagði handleggina yfir
axlir hans. Augu hennar voru
undarlega stór. Hún hristi hár-
ið frá andlitinu, og reyndi að
tala rólega og ákveðið. Þetta
var síðasta tilraunin:
„Leo. jeg get ekki ásakað þig
um neitt. Jeg veit hvað þú ert
að gera. En hlustaðu á mig. —
Það er ekki enn þá orðið um
seinan. Við skulum nota þetta
síðasta tækifæri. Við skulum
nota þetta síðasta tækifæri. Við
skulum safna öllu saman, sem
við getum og sækja um vega-
brjef til útlanda. Við skulum
flýja eins langt í burtu og
hægt er frá þessu fordæmda
landi“.
Hann leit í augu hennar, sem
glömpuðu af áhuga. En áhug-
inn gat ekki endurspeglast í
augum hans.
„Því ættum við að gera okk-
ur alt það ómak?“
„Leo, jeg veit, hvað þú ætl-
ar að segja. Þú hefir enga lífs-
löngun lengur. En hlustaðu á
mig. Gerðu þetta fyrir mig, þó
að þig langi ekki til að lifa. —
Legðu það á þig þó ekki sje
nema fyrir mig. Þegar við er-
um sloppinn hjeðan og komin
aftur í frjálst land, þá geturðu
ákveðið það, hvort þig langar
til að lifa lengur eða ekki“.
„Kjáninn þinn litli. Heldurðu
að manni með mína fortíð verði
gefið vegabrjef til útlanda?“
„Leo, við verðum að reyna.
Við getum ekki haldið tilver-
unni áfram, án þess að geta átt
þessa einu von. Leo, jeg get
ekki látið það taka þig. — Jeg
get ekki látið það taka þig“.
„Hvað þá? GPU? Hvernig
ætlar þú að hindra það?“
„Nei, jeg á ekki við GPU.
Vertu ekki aitaf að hugsa um
GPU. Það er annað, sem er
miklu verra, og það hertók
Victor, og það hertók Andrei og
mömmu, en það má ekki her-
taka þig“.
„Hvað áttu eiginlega við?
Hvað tók Victor? Ertu að líkja
okkur saman, mjer og honum?“
„Leo .... sleikjuhátturinn í
honum og alt það .... það er
ekkert. Það er annað, sem er
mikið verra, sem það hefir gert
Victor. Það er annað, sem á
sjer miklu dýpri rætur, og er
miklu hræðilegra, og sleikju-
hátturinn er aðeins ein afle;ð-
ing af því. Það drepur eitthvað
í manni .... það drepur. Hef-
urðu sjeð plöntur, sem gróa án
ljóss eða lofts? Það má ekki
ske, Leo, að þú verðir fyrir
því. Lofum því að hertaka
hundruð miljónir manna, en
ekki þig, Leo, ekki þig. Þú, sem
ert það lotningarverðasta
„Hvaða undarlega orð er
þetta? Lotningarverðasta? —
Hvaðan hefir þú það?“
Hún starði á hann.
„Hvaðan hefi jeg. .. .“.
„Á jeg að segja þjer eitt,
Kira? Stundum finst mjer svo
skrítið, að þú skulir ekki hafa
vaxið upp úr því að taka alla
hluti svo hátíðlega. Jeg er
löngu hættur því. Ekkert getur
haft slík áhrif á mig. — Jeg
geri það, sem mig langar til og
annað ekki. Jeg býst ekki við
að margir geti sagt það sama
nú á tímum“.
„Leo, hlustaðu á mig. — Jeg
vil gera eitthvað ...... fara
eitthvað. Jeg verð að reyna
eitthvað. Það er svo margt sem
við eigum eftir að gera, bæði
þú og jeg......Og það verður
ekki auðvelt. Við skulum reyna
að slíta okkur laus núna strax,
áður en það verður um seinan“.
„Og hvernig þá?“
„Leo. við skulum giftast“.
„Hvað segirðu?“
Hann starði vantrúaður á
hana.
„Við skulum giftast“, sagði
hún aftur.
Hann kastaði til höfðinu og
hló. Hann hló skærum, ljettúð-
arfullur og um leið kaldhæðn-
islegum hlátri, eins og hann
hafði hlegið að Andrei og
Morosov:
„Hvað ertu að segja, Kira?
Á jsg að fara að gera þig að
heiðarlegri konu, eða hvað?“
„Nei, það er ekki það“.
„Finst þjer það í rauninni
ekki vera nokkuð seint fyrir
okkur að hugsa um slíkt“.
„Því þá það, Leo?“
„En hversvegna? Finst þjer
það nauðsynlegt?"
„Nei“.
„Hversvegna ættum við þá
að gera það?“
„Jeg veit það ekki. En jeg
bið þig um það samt“.
„Jeg get svo sannarlega ekki
sjeð neina ástæðu til þess. —
Mjer fyndist það blátt áfram
kjánalegt. Mig langar hreint
ekki til þess að fara að verða
heiðarlegur eiginmaður svona
upp úr þurru, Ef þú ert hrædd
um að missa mig, þá get jeg
sagt þjer að brjefsnepill, skrif
aður af rauðum skrifstofuþræli
setur ekki á mig nein bönd“.
„Jeg er ekki hrædd um að
missa þig. Jeg er hrædd um, að
þú missir sjálfan þig“.
„En þú heldur að nokkrar
rúblur til Zags og blessun hús-
varðarins frelsi sál mína. Áttu
við það?“
„Leo, jeg get ekki gefið þjer
neina skynsamlega ástæðu fyr-
ir því. Jeg veit vel að þú hefir
á rjettu að standa, en jeg bið
þig um það samt“.
„Eru þetta úrslitakostir?“
Hún brosti, og í brosi henn-
ar mátti. lesa takmarkalausa
aðdáun og algera uppgjöf.
„Nei“, sagði hún lágt.
„Þá tölum við ekki meira
um það“.
„Nei. Leo“.
Hann tók undir handarkrika
hennar og lyfti henni í fang
sjer.
„Þú ert kjánalegt, lítið barn
og taugaveikluð að auki. — Þú
færð alskonar flugur í höfuðið
og æsir þig upp út af engu. —
Gleymdu nú þessu öllu saman.
Hjeðan í frá skulum við leggja
hverja einustu rúblu til hliðar,
ef það er það sem þú vilt. Þú
getur safnað saman í ferðalag
til Monte Carlo eða San
Fransisko eða til einhverrar
fastastjörnunnar. En við tölum
ekki meira um það. Er það sam-
'þykkt?"
Góðlátlegt bros færðist yfir
fagurt andlit hans, andlit sem
| var svo fullkomið og ólýsanlegt,
eins_ og hrífandi hljómlist. Hún
faldi andlitið við öxl hans.
„Leo .... Leo . . . .Leo . ...“
X.
Pavel Syerov fjekk sjer í
staupinu áðui en hann fór á
skrifstofuna. Eftir hádegi fjekk
hann sjer aftur. Honum varð
sundurorða við fjelaga Sonju
við morgunverðarborðið. Hún
var að flýta sjer á fjöldafund
kvenna. Hann hafði hringt til
Morosovs. Honum hafði verið
sagt, að hann væri ekki heima,
en hann hafði þekkt Morosov
sjálfan í símanum. Hann
þrammaði fram og aftur um
gólfið á skrifstofu sinni, braut
blekbyttu, fann ranglega stafað
orð í brjefi sem hann hafði les
ið fyrir skrifstofustúlkunni,
reif það í tætlur og fleygði því
framan í hana. Hann hringdi
til Morosovs, en enginn svaraði.
Kve(nmaður hingdi til hans og
sagði með fleðulegri smjaðurs-
rödd: „Já, en Pavlusha, þú
varst búinn að lofa að gefa mér
þetta armband“. Braskari kom
með armbandið vafið innan í
óhreinan vasaklút, en neitaði
að lata hann hafa það, fyrr en
hann fengi borgunina. Syerov
hringdi til Morocovs í miðstöð
matvörusölunnar. Skrifstofu-
iþjónn spurði hann til nafns, og
i Syerov skelti tólinu á án þess
að svara. Hann öskraði framan
í ólánssaman atvinnuleysingja,
sem kom í atvinnuleit, að hann
skyldi fleygja honum í GPU,
og skipaði skrifstofustúlkunni
að reka alla út, sem biðu eftir
viðtali við hann. Hann fór
klukkustund fyrr af skrifstof-
unni en venjulega og skellti
hurðinni á eftir sjer, þegar
hann fór út.
Á leiðinni heim gekk hann
fram hjá húsinu, þar sem
Morosov bjó. Hann nam staðar,
en kom þá auga á herlögreglu
á götuhorninu, og hraðaði sjer
áfram.
Þeim var færður hádegisverð
ur frá fjelagseldhúsi. og hann
var kaldur þegar hann kom.
,,Pavel“, sagði fjelagi Sonja,
þegar þau sátu að snæðingi. —
..Jeg verð að fá mjer loðkápu.
Jeg get ekki átt það á hættu
að verða kvefuð .... vegna
b'irnsins. Þú skiiur það. Og jeg
vil ekkert kanínuskirtn. — Jeg
hnýsist ekki í einkamál ann-
ara. en jeg hefi nú samt augun
opin“.
Hann flevgði munnþurkunni
niður í súpudiskinn og stóð
u.pp án þess að snerta matinn.
Aftur hringdi hann til Moro-
BRIM VIÐ KLETTA
Eftir LEONORA FRY
9.
— Drottinn minn hrópaði hún undrandi. Það er bara
komið otsarok. En það var svo fallegt að líta kringum sig á
eyjunni í þessu skæra tunglsljósi, að hún gat ekki staðist
freistinguna þrátt fyrir rokið, um að fá sjer dálítinn göngu-
túr umhverfis kastalann. Svo lædddist hún um eyjuna, stað-i
ræmdist og virti fyrir sjer með ugg skuggann undir kastala-
veggnum. Loksins kom hún að klettabrúninni, sem þær stall-
systurnar höfðu klifrað upp eftir fyrr um kvöldið.
Hún leit nú yfir farna leið eins og menn gera svo oít og
nú gat nún sjeð hvernig farið hefði, ef þær hefðu ekki kom-
ist upp, því að þarna neðan undir var ólgandi grængolandi
siór. Inga gat samt ekki annað en dáðst að því, hvað hafið var
fagurt í mikilleik sínum og reiði og hún stóð langa stund
og horfði á bylgjurnar kastast upp að ströndinni.
Allt í einu varð hún þess vör, að eitthvað kastaðist til í
særótinu fyrir neðan, hún starði á það og skelfilegur ótti
greip hana.
Því að þarna fyrir neðan sá hún smákænu, sem vaggaði
á öldutoppunum og færðist stöðugt nær og nær klettun-
um. Hver sekúnda færði bátinn nær dóminum, því að
bylgjurnar gáfu ekkert eftir en lögðust með öllum þunga
sínum undir kænuna og hrintu honum æ nær hinni óskap-
legu hættu. Nokkra stund stóð Inga hreyfingarlaus og starði
á þessi ógnþrungnu atvik, svo fannst henni sem hún væri yf-
irbuguð. Hún sá að það voru menn í bátnum og henni
fannst að hún gæti átt í vændum á hverju augnabliki að
heyra bresti og brak, þegar báturinn kastaðist með ofsa-
krafti að klettunum. Hún hjelt höndum fyrir augun og hljóp
eins og iætur toguðu að kastalanum og inn í litla klefann.
— Jenny og Stína, hrópaði hún. Vaknið þið undir eins
stelpur. Það er að verða skipbrot hjer fyrir utan. Ó, það
er svo hræðilegt.
Hinar stúlkurnar rifu sig upp og fóru í snarheitum að
klæða sig. Þær voru ekki lengi að drífa sig í skóna og
frakkana.
— Farðu undir eins Inga, og vektu kastalavörðinn, sagði
Jenny. Það verður að vekja hann þegar í stað. Við verð-
um að gera það sem við getum til að hjálpa, ef það verður
skipbrot hjer við eyjuna.
'mjtájCjAJLmlzculAsnj^
Óhpmjii hæverska.
Einn ágætur borgari, sem var van-
ur að far.a heim til sín með sama
strætisvagninum á hverju kvöldi,
varð eins og gengur málkunnugur
vagnstjóranúÉii. Kvöld nokkurt sagði
vagnstjórinn:
,.Þú varst sjerstaldega kurteis í gær
kvöldi, maður minn“.
„Nú. hvað gerði jeg óvenjulegt í
gærkvöldi?“ spurði farþeginn.
„Ja, það var þegar þú stóðst upp
fyrir þessari konu“.
„Hvers vegna skyldi jeg ekki gera
það?“ spurði maðurinn gremjulega.
„Jeg stend alltaf upp fyrir kven-
fólki. þegar svo her upp á“.
„Það er nú svo“. sagði vagnstjór-
inn, „en í gærkvöldi voruð þið alein
í vagninum“.
★
Vann til verðlaunanna.
Maður nokkur fór inn i skartgripa-
verslun og spurði: „Hvaða Ijómandi
silfurbikarar eru þarna uppi“. „Þess-
ir bikarar, herra minn, eru ætlaðir til
verðlauna, þeir eru verðlaunagripir
fyrir hlaupaafrek“. ..Það er svo“,
sagði maðurinn um leið og hann tók
þann stærsta niður, „eigum við ekki
að keppa um þennan“. Hann hljóp
| af stað með skartgripasalann á hæl-
unum og sigraði.
Hafði lánið með sjer.
Svo að hróðir þinn er kominn aftur
af ljónaveiðunum. IJafði hann lánið
með sjer? Það hefði jeg nú haldið.
hann rakst ekki á eitt einasta ljón.
★
Hafði váðið fyrir neðan sig.
Klerkurinn veitti því athygli. að
gömul kona í söfnuði hans drjúpti
allt.af höfði hvenær sem hann nefndi
Djöfulinn á nafn í ræðum sínum.
Dag nokkurn hitti prestur konuna á
förnum vegi og spurði hana, hvers
vegna hún viðhefði þenna sið. „Jeg
skal segja þjer prestur minn, að
kurteisi kostar enga peninga, og mað-
ur veit nú aldrei ....“
Bestu launin.
Skipstjórinn fjell fyrir borð, og
einn hásetanna bjargaði honum. Skip
stjórinn spurði nú hásetann, hvernig
hann fengi best umbunað honum fyr-
ir björgunina. „Helst vildi jeg biðja
yður, að hafa ekki orð á þessu við
nokkurn mann, því að fjelagar mínir
mundu kála mjer, ef þeir vissu, að
jeg hefði dregið yður upp úr“.
★
Flugmaðurinn var að gera allskon-
ar sveiflur í loftinu, svo að farþeg-
anum fór ekki að verða um sel og
sagði: „Þjer virðist hafa gleymt þvi,
að jeg hefi aldrei flogið áður“. ,,Ekki
jeg heldur".
★
Mikið hefir verið ritað um það,
hvernig halda skuli lífinu í sjúklingn
um, meðan hann biður eftir lækni, en
aldrei hef.r neitt verið á það minnst,
hvernig halda skuli tórunni í lækn-
inum,' meðan hann bíður eftir
sjúklingi.
Eggert Claessen
: Gústaf A. Sveinsson
hæstarjettarlögmenn,
: Oddfellowhúsið. Sími 1171.
Allskonar lögfræðistörf.
BUUlllllliniHHIIIIUIIMIIIIIIIIIIIIMIillMIIM>i.<alM