Morgunblaðið - 10.02.1950, Blaðsíða 5

Föstudagur 10. febrúar 1950
MORGUNBLAÐIÐ
5
Vetrarklúbburinn
er opinn í dag föstudag. laug'aiaaginn og sunnudaginn
frá klukkan 4 e. h.
Borðpantanir. í síma 6610 frá klukkan 10 fyrii hádegi.
(Pöntuðum borðum verður ekki haldið lengur en til
klukkan 10 e. h.).
Fjelagið Berklavörn
í Reykjavík, heldur skemtifund í samkomuhúsiiiu Röðli,
föstudaginn 10. febrúar kl. 8,30. t-ftir hádegi.
FJELAGSVIST OG DANS, Mætið stundvíslega.
Takið gesti með ykkur.
Stjórnin.
L O K A Ð
frá hádegi í dag, vegna jarðarfarar.
^ÁÍ.j. í\a jtczbja uerhómijan
Hafnarfirð.
FLUGVIRKJAR
Munið aoalfundinn, sunnudag 12. febrúar kl. 14.00,
að Hverfisgöt.u 21.
. Stjórnin.
Verslunarhúsnæði
■
■
■
I á góðum stað í bænum, óskast nú þegar.
■
■
; Tilboð sendist afgreiðslu Morgunblaðsins sem fyrst,
■
■
; merkt: „6850“ *— 0941.
Framtíðaratvinna
Dugleg og vön skrifstofustúlka getur fengið atvinnu
á skrifstofu vorri nú þegar éða síðar í vetur. Vjelrit-
unar- og bókhaldskunnátta nauðsynleg.
Umsóknir p> amt öllum upplýsingum sendist skrifstof-
unni fyrir 15. þ. m. — Fyrirspurnum ekki svarað í síma.
LANDSSMIÐJAN
Gufuketill óskast
Viljum kaupa gufuketil 6—10 ferm.
Upplýsingar í síma 7110, frá klukkan 9—5.
HAFNARFJÖRÐUR:
íbúð óskast
a
; 3—4 herbergi og eldhús. nú strax eða 14 maí. ^ .
m 'm
| Fyrirframg. eiðsla ef óskað er.
• - . HANS J. HANSEN, Sími 9240.
Ragnhildur Pjetursdóttir.
HáíeSgir Reykjavik,
ÞEGAR Ragnhildur Pjeturs-
dóttir vinkona mín á Háteigi er
sjötug, langar mig til að rifja
upp ýmislegt, sem mjer er kunn
ugt um þessa merku konu svo
mikið höfum við átt saman að
sælda seinni hluta æfi minnar.
Ragnhildur er fædd og uppr
alin í Engey, hinni yndisfögru
eyju, sem liggur hjer úti í dimm
bláum firðinum sem iðgrænn
gimsteinn, augnayndi allra sem
nálægt henni búa. feaivusju þær
upp hinar glæsilegu og dug-
miklu Engeyjarsystur. Heimilið
var fyrirmynd að atorku, mann
dómi og manngæðum, margt
gamalmenna og börnin vega-
lausu áttu þar athvarf, að mað-
ur ekki tali um sjómennina. — bornum
Fjölbreytt og fjölþætt sveitalíf
og sjómenska hjeldust í hend-
ur. Sveitamenn og sjómenn
urðu þær systur líka jöfnum
höndum, nutu jafniramt þeirr-
ar mentunar bæði hjá heima-
kennurum og í Reykjavík, sem
konum þótti hæfa í þann tíð.
— En heilbrigðrar og bestrar
mentunar telur Ranghildur sig
hafa notið í samiífi sínu við
störfin hollu og margbrotnu,
sumar og vetur.
Árið 1905 lágu leiðir okkar
Ragnhildar saman. feá kom hún
til Noregs til að stunda nám í
Húsmæðraskólanum á Berby á
Austögðum. Jeg átti þá heima
Ragnhildur Pjetursdóttir.
götum og háreistar
hallir risnar á fyrrverandi túni
þar.
Ragnhildur hefur jafnan haft
rnikinn áhuga fyrir allskonar
Ragnhildar Pjc!-
ursdóttur
FYRIR UM það bil tug ar»
kynntist jeg fyrst frú RagniúMi
Pjetursdóttur. Jeg bafoi oft
heyrt hennar getið í ræðu og
riti, vissi að hún stóð fra: irar-
lega í f jelagsskap kvenna i höf-
uðstaðnum og ljet sig ~íMu
varða ýms rjeítindamái k ^en-
fólksins í þjóðfjelaginu auk
þess sem hún stundaði bu og
heimili af mesta myndartkap
að Háteigi.
1
Eitt mesta áhugamál t frú
Ragnhildar hefur verið melmt-
un húsmæðra. Á unga aldri
stundaði hún húsmæðrasiam
úti í Noregi og þegar heim kon»
fann hún til þess hversu fatæk
við vorum og skammt á vej*
heimilisiðnaði, ofið, spunnið og komin í skólamálum húsmæffr-
prjónað, en eftir að búskapur-j snna. Hún var snortin aí þeirri
inn drógst saman, stundar hún hreyfingu er svo mjög ruddi
heimilisiðnað af kappi. Jeg sjer til rúms á Norðurlcndum
býst við að það sjeu fá heim-| nokkru fyrir síðustu aldamót,
ili á íslandi nú, sem stunda
að húsmæðraefnin þyrfti' nam
jafnfjölbreyttan heimilisiðnað
sem Háteigsheimilið. Þar er of-
ið, spunnið, prjónað, kembt og
litað af mestu smekkvísi og til-
breytni, ofin spjaldabönd, flos-
að, ofin myndavefnaður, kembt
í togkömbum o. fl.. o. fl. —
í Noregi. Ragnhildur dvaldi hjá Ragnhildur hefur í þessum efn-
okkur mæðgum um tima, og
varð bæjarmönnum starsýnt á
þessa glæsilegu íslensku blóma-
rós.
Ragnhildur dvaldi í Noregi
við nám og störf til 1908. Eftir
heimkomuna var hún umferða-
kennari í matreiðslu á vegum
Búnaðarfjelags íslands á Suð-
urlandi, og hefur Ragnhildur
jafnan talið það mjög ánægju-
legan tíma og lærdómsríkan.
Telur það mjög mentandi fyrir
ungar stúlkur, nýkomnar frá
prófborðinu, að kynnast þann-
ig landi sínu og þjóðháttum.
Árið 1909-—10 og 1910—1911
var hún kennari við hússtjórn-
ardeild Kvennaskólans í Rvík.
Minnast nemendur hennar
frá öllum þessum námskeiðum
jafnan Ragnheiðar með mikilli
vinsemd og virðingu.' Kenslan
var með gleði- og glæsibrag,
sem nemendur Ijetu sjer vel
líka. Margt af nemendum held-
ur enn kunningsskap við Ragn-
hildi; hún sleppir ekki hendi af
kunnmönnum sínum, er trygða-
tröll hið mesta.
Árið 1911 giftist Ragnhildur
Halldóri Þorsteinssyni, skipstj.,
hinum ágætasta manni. Þau
eiga þrjár uppkomnar dætur.
Á fyrstu búskaparárum þeirra
hjóna reistu þau sjer bygðir og
bú á Háteigi, sem þá var tals-
vert innan við bæinn, umkringd
ur víðlendu ræktanlegu landi.
Komu þau þar upp prýðilegu
íbúðarhúsi og seinna gripahús-
um fyrir 10 kýr, ræktuðu land-
ið og unnu við heyskap á sumr-
um. Ragnhildur er búkona mik-
il og taldi það sínar ánægju-
Stundir, er hún var fyá kunum
.sírutm í (jósinu, átti lika einar
þœr bestu mjólkurkýr landsins
á sínum tíma. Nú er tún
Háteigáhjónanna orðið að mal-
um notið ágætrar aðstoðar há
mentaðrar sænskrar stúlku, sem
hefur verið heimilismaður á Há
teigi á liðnum árum.
Þegar Kvenfjelagasamband
íslands var stofnað fyrir 20 ár-
um, varð Ragnhildur formaður
þess sambands, og hafði þá for-
mensku á hendi í 16 ár. Ferð-
aðist hún þá talsvert um landið,
sá um sýningar o. fl. — Ragn-
hildur hefur i mörg ár setið í
stjórn Sambands íslenskra lieim
ilisiðnaðarfjelaga.
Ragnhildur átti mikinn þátt
í að Húsmæðraskóli Reykjavik-
ur reis á fót. Hún hefur jafnan
látið sjer mjög ant um verklega
fræðslu kvenna á öllum svið-
um.
Jeg var svo lánsöm að vera
heimilismaður á Háteigi hjá
þeim góðu hjónum og bömum
þeirra í 11 ár, fluttist þangað,
er móðir mín andaðist 1924. Það
var sjerstaklega ánægjulegt áð
vera samvistum við þetta góða
og undirbúning undir sitt starf,
ekki síður en aðrir þegnar þjóð-
fjelagsins. Hún heyrði söguna
um ungu prestskonuna a Jót-
landi, sem þurfti að íaka a
móti biskupnum, skömmu eftir
að hún fór úr föðurhúsurp og
settist að á afskekktu prestsetri
úti á Jótlandi. En þessi heim-
sókn biskupsins varð meðal ann
ars tii þess, að konur í Ðan-
mörku vöknuðu við og skildu,
að húsmæðrafræðsla var nauð-
synlegur liður í uppeldi þjóð-
arinnar. Unga prestskonan
hafði alist upp á efnaheÍTnili,
þar var sjerfræðingur til hver:;
starfs, ef svo má segja. Heima-
sætan þurfti ekki að taka virfe-
an þátt í önnum heimilisins.
En svo varð sú breyting aJ
hún átti sjálf að hugsa um
heimili og hafði litla og engn
aðstoð. Þá kom til hennar kasta.
Hún fann þegar á reyndi, að
þarna var eyða í uppeldi henn-
ar. Henni brást bogalistin i hús-
freyjustöðunni og hún hjet þvi
að berjast af alefli fyrir meimt-
un húsmæðra. Og hún ljet ekki
sitja við orðin tóm.
Frú Ragnhildur Pjetursdot.tir
heíur heldur ekki látið sitja viil
crðin tóm. Fyrst eftir að hún
kom heim tók hún að sjer
kennslu í húsmæðrafræðslu og
fólk. Heimilið er svo gott, allir |vann ötullega að sínum hug0_
eru samtaka og friður og eining
arefnum. Það er ekki fyrr en a
ríkir. Hjóninhaía jafnan reynst þriðja tug þessarar aldar> sem
mjei bestu vinir. nokkuð kveður að framkvæmd-
Þegar jeg flutti í mitt kæra 'um j . húsmæðraskóiamalum
Norðurland til þess að vera nær 'okkar islendinga og skilningur
útgáfu ,,Hlínar“ og betra veður- vaknar á rjettmæti þeirra. _
fari(!) samdist svo með okkur
vinkonunum, að jeg yrði mán-
uð á ári hverju á Háteigi. Það
mun ekki vera langt frá því, að
sá samningur hafi verið hald-
inn þessi 15 ár, og altaf er jafn-
indælt að vera á Háteigi og
njóta gestrisni þeirra góðu
hjóna og dætra þeirra.
Óska jeg svo að Ipkum Ragn-
hildi og heimilisfólkinu á Há-
teigi aílra liéilla og blessunar
með kærri þökk fyrir góða vin-
(ittu hin mörgu ár.
'R
Halldóra Bjarnadóttir.
FVú Ragnhildur stóð framarlegsi
í þeirri sókn og henni tókst meít
hjálp annara góðra kvenna afl
koma á fót Húsmæðras.kóia
Rvíkur er. settur var í fyrsta
sinn þ. 7. febr. 1942. — Fyrir
það vil jeg þakka henni á bess-
um merka afmælisdegi. Þakka
henni dugnað og ósjerhiífni •
miklu starfi, er ávalt fylgir slUc
um framkvæmdum og óska
henni allrar blessunar í fram-t
tíðinnj. — •
h. A. s. ;