Morgunblaðið - 07.11.1951, Blaðsíða 7

MiðvikudagtiE ?. rta’tf. 195Í
&ÍORGUNBLAÐIÐ
7 1
VirkitíÐ FissÉr og bælt hafnai:
skilvril stærstu hags
munamól Ólof svíking
í SUMAR og baust hala 3 bátar
verið gerðir út frá Qlafsvik. Er
einn þeirra 5 tonn, en fainir 14—
29 tonn að sUerð. AIHr bátarnir
hafa stundað dragnótaveiðar og
lagt afla sinn upp í braðfrysti-
húsið á staðnuni, nema tveir, sem
hafa lagt upp á Sandi.
Þannig komst Einar Bergmann
Arason kaupfjelagss.tióri Kaup-
íjelags Ólafsvíkur, m. a. að orði,
er blaðið hitti bann snöggvast að
máli í gær og spurði hann tíð-
: jiida úr byggðarlagi faans.
— Hvernig hefur afli verið?
— Hann héfur verið mjög
sæmilegur. Afiahæstu bátarnir
munu hafa aflað fyrir um eða
yfir 240 þús. kr. frá t. júní. Er
mjög sæmilegur aflahlutur úr
þeim afla, þar sem aðeins 5 menn
cru á bát.
SÆMILEG ATVINNA
Almenningur í kanptúnum hef-
t>r haft góða atvinnu' við frysti-
húsið og atvinnuleysi hefur ekki
verið teljandi. Nýlega er tekin
til starfa fiskverkunarstöð, h.f.
Hróa, sem er eign Víglundar
Jónssonar o. fl. Byrjaði hún á
fiskþurrkun í vor og tók við afla
af tveimur bátum á sJ. vetrar-
vertíð. Hefur fiskverkunarstöðin
nú hafið fiskimóttöku að nýju.
Þetta nýja atvinnufýrirtæki er
mjög þýðingarmikið fyrir at-
vinnulífið á staðnuro og eiga þeir
menn þakkir skilið, sem haft hafa
frumkvæði um það.
Yfirleitt má segja að atvinnu-
rekendur á Ólafsvík hafi sýnt
mikinn áhuga fyrir eflingu at-
vinnulífsins þar. Beinamjöls-
verksmiðja, eign hraðfrystihúss-
ins, tók til starfa á sJ. vetrar-
vertíð. Einnig að henni er tölu-
verð atvinnubót. Víð þurfum nú
ekki lengur að kasta því dýr-
mæta hráefni í sjóirm sem hún
vmnur úr. Mikill áhugi er x kaup-
túninu fyrir bygginga verbúða
fyrir sjómenn og ílskiðjuvers til
frekari hagnýtingar sjávarafla.
OPINBERAR
FRAMKVÆMDIK
— Hafa Ólafsvíkingar ekki
nokkurn stuðning af landbúnaði?
— Jú, ræktun hefur aukist
töluvert þar á und'anförnum ár-
um. Margir þorpshúar hafa þar
afnot af landi.
— Hvaða opinberum fram-
kvæmdum hefur verið unnið að
undanfarið? |
— í sumar var byggð trje-
foryggja innan á brimbrjótinn.
Geta bátar því nú lagst að
bryggju, þótt lágsjávað sje. Áður
uvðu þeir að sæta sjávarföllum -
og bíða úti fyrir eftir aðfalli. OIli
það oft miklu óhagræði. Er sjó-
rnönnum því mikill fögnuður að
þessari hafnarbót.
Þá var í sumar unnið að vega-
gerð á Fróðárheiði. Er unnið
að því að gera þar öruggan vetr-
arveg. Á sá vegur að tryggja ak-
vegasamband við Ólafsvík allt
árið. En venjulega hefur það lok-
ast í byrjun desember, og ekki
cpnast aftur fyrr en í byrjun
júní. Með vetrarvegi yfir Fróðár-
heiði verða vöruflutníngar ódýr-
ari en með strandferðaskipum til
kauptúnsins.
— Hvað eru íbúar Qlafsvíkur
margir nú?
— Þeir eru tæpír 500. Hefur
þeim farið heldur fjöígandi und-
i>nfarið.
IVIIKIÐ BYGGT
AF ÍBÚÐARHÚSUM
— Hvaða hyggingarfram-
kvæmdir 'hafa veríð hjá ykkur
undaníarið?
— í sumar voru byggð tvö
íbúðarhús. Ennfremur er viðbót
við fiskþurrkunarstöðixxa í smíð-
X!m. Halldór Jónsson útgerðar-
maður byggði og í sumar verbúð-
ir fyrir skipshafnir báta sinna.
Hann keypti ásamt Kristjáni
Þórðarsyni núv. símstjóra, fyrsta
þiLfarsbátinn, sem gerður var út
í'. Ólafsvík. Olli sú úlgerð straum-
livörfum í atvirmumálum byggð-
arlagsins. Þá hófst sú ugpbygging
Samtal við Einar Bergmann Arason
kau pí ] elagsst j óra
ins. Það er áreiðanlega skoðun
slls almennings á Snæfellsnesi,
að í honum eigum við ágætan
og drengilegan fulltrúa, segir
| Einar Bergmann Arason kaupfje-
I lagsstjóri, að lokum.
S. Bj.
Einar Bergmann Arason.
þess, sem staðið hefur yfir síðan.
Það var árið 1936 eða ’37.
— Hvernig er ástandið i hús-
næðismálum ykkar?
— Mikið hefur verið byggt af
íbúðarhúsum s.l. 10 ár.
Á þessu tímabili hafa verið
reist yfir 60 íbúðarhús, flest úr
steinsteypu. Mikil byggingarþörf
er þó ennþá í Ólafsvík. Fólkinu
fjölgar þar töluvert og unga fólk-
ið sækir atvinnu nú minna út úr
byggðarlaginu en áður tíðkaðist.
Fyrir um það bil 10 árum fóru
t. d. 20 ungir menn á vetrarver-
tíð til ýmsra verstöðva á Suður-
landi. Á s.l. vertíð fóru aðeins 3
menn að heiman.
HAFNARBÆTUR
OG AUKIN RAFORKA
— Hvaða umbótamál eru helst
á döfinni hjá ykkur nú?
— Við þurfum fyrst og fremst
að halda hafnarbótunum áfram.
Nauðsynlegt er að lengja brim-
brjótinn um 40 metra, helst á
komandi sumri. Þá þarf einnig
að fullgera veginn um Fróðár-
heiði sem allra fyrst. Nauðsyn-
legt er einnig að hraða byggingu
nýs barnaskóla, sem byrjað er að
undirbúa. Gamli skólinn er orð-
inn algerlega óviðunandi.
— En hvað gerist í raforku-
málum ykkar?
— í haust hefur verið unnið,
að vegagerð í sambandi við vænt
anlega virkjun Fossár, sem er
2,5 km. frá kauptúninu. Þar á að
virkja um 1800 hestöfl til raf-
orkuíramleiðslu íyrir Ólafsvík,
Sand og Fróðárhrepp. Veit jeg
ekki annað en að búið sje að festa
kaup á vjelum til þessa orku-
vers. Geysimikill áhugi ríkir fyr-
ir þessari virkjun. íbúar Ólafs-
víkur verða nú að borga kr. 2,20
fyrir kwst. eða um og yfir 300
krónur á meðalheimili á mánuði
fyrir dieselraforkuna. Þó teljum
við, að miðað við kolaverð, þá
borgi sig fyrir okkur að nota
þessa rándýru raforku.
_ Stærstu framfaramál okkar
Ólafsvíkinga eru í stuttu máli
sagt þessi þrjú: Hafnarbæturnar,
vetrarvegur yfir Fróðárheiði og
bygging raforkuversins við
Eóssá.
BJARTSÝNIR
A FRAMTÍÐINA
— Hvernig lýst yður á fram-
tíðina í Ólafsvík?
— Almenningur í Ólafsvík hef-
ur örugga trú á því, að þar verði
lífvænlegt að búa, ef þeim um-
bótum verður hrundið áleiðis,
sem jeg hef minnst á hjer. Jeg
vil nota tækifærið til þess að~
þakka Sigurði Ágústssyni, þing-
manni okkar Snæfellinga fyrir
ctula forystu í málum hjeraðs-
Flugvjelar Ff fluttu
yfir 100 smál af vör-
um í október
FLUGVJELAR Flugfjelags ís-
lands fluttu 1458 farþega í októ-
bermánuði. Voru 1166 fluttir á
innanlandsflugleiðum fj elagsins,
en 292 ferðuðust með „Gullfaxa“
á milli ianda.
Vöruflutningar aukast stöðugt,
en þeir hafa aldrei verið jafn
miklir og í s. 1. mánuði. Námu
þeir samtals 106.435 kg., en lang-
samlega mestur hluti þessa magns
eru flutningar til og frá Fagur-
hólsmýri í Öræfum með land-
búnaðarafurðir, fóðurvörur og
ýmsar nauðsynjar. Vöruflutning-
ar „Gullfaxa“ á milli landa hafa
sömuleiðis aukist all verulega
síðustu mánuðina, en í október
námu þeir flutningar 8965 kg.
Þá hafa flugvjelar Flugfjelags
íslands flutt 3055 kg. af pósti á
innanlandsflugleiðum í mánuðin-
um og 1748 kg. á milli landa.
Flugdagar í október voru alls
26 hjer innanlands.
Ný aðferð við rann-
sókn krabbameins
FRÁ stærstu rannsóknarstöð, er
fæst við krabbameinsrannsóknir
í Ameríku, Sloan Hettering stofn
uninni í New York, hefur nýlega
verið tilkynnt að fundin sje mik-
ilsverð ný aðferð við rannsókn
á krabbameini.
Með rannsókn þéssari er auð-
velt að þekkja krabbamein í
rr.óðurlííi kvenna, enda þótt það
sje alveg á byrjunarstigi.
Tveir visindamenn Robert C.
Meliors og Reuben Silver nafa
gert þessa nýju uppgötvun á sviði
þessara rannsókna. Vonast þeir
eftir, að með þessu móti reynist
það mikið auðveldara en áður,
að fá vitneskju um hvort menn
hafa krabbamein eða ekki.
Vænta þeir að hægt verði að
nota svipaða aðferð til þess að
afla sjer vitneskju um ýmiskonar
blóðsjúkdóma.
Aðferðin er þessi. Kirtlavökvi
er settur á sjóngler smásjár, þar
sem seliurnar eru litaðar með
sjerstöku litarefni, er gera þær
sjálflýsandi. Litarefni þetta, lit-
ar sjerstaklega vissa hluta af
sellukjörnunum, Komið hefur í
ljós að krabbameinssellur taka
í sig meira lýsandi efni en aðrar
sellur. Þær gefa frá sjer 2—3
sinnum meira ijósmagn en'heil-
brigðar líkamssellur.
iffáiií Imdsfiiíidar Sjájf-
ðfsflokblns í uteíkis-
Á LANDSFUNDI Sjálfstæðisflokksins var gerð svohljóðaiuM
samþykkt xim stefnu flokksins í utamíkis- og landhelgis-
xr.áíum:
Landsfundurinn lýsir eirdregnum stuðningi við það, aff
ísland hefur í alþjóðamálum skipað sjer í sveit hinna lýð-
frjálsu ríkja, sem standa vörð um frelsi, sjálfstæði og menn-
ingu þjóða sinna og einstaklinga.
Ftindurirn lýsir fylgi sínu við þátttöku íslands í Norðux-
Atlantshafsbandalaginu og samþykki sínu á gerð varnar-
samningsins milli íslands og Bandaríkjanna f. h. Atlants-
hafsbandalagsins, þar sem samtök þessi miða að því að
tryggja friðirn í heiminum. Telur fundurinn, að íslending-
um hafi borið að sjá fyrir vörnum í landinu, en'da er með
þeixn ráðstöfunum mjög dregið úr þeirri hættu, sem landið
mundi ella vera í, ef ófriður hæfist, þrátt fyrir hir.n ein-
dregna friðarvilja lýffiræðisríkjanxia.
Fundurinn fagrar þátttöku íslands í Marshall-samstarfinM
og lýsir ánægju sinni yfir þeim góðu áhrifum, sem þaS
hefur haft á efnahagslífið i laiulinu og liinum miklu fram-
kvæmdum, er orðið hafa mögulegar vegna þess.
Við umræður um utanríkismál var eftii'fai'andi tillaga
flutt af nokkrum ungum Sjálfstæðismönnum og samþykkt
einróma:
Fundurinn vill færa utanríkisráðherra, Bjarna Benedikts-
syni, þakkir sínar fyrir markvissa og ötula forustu í öryggis-
og utanríkismálum, til vegsauka fyrir land og lýð. Lýsir
fundurinr óskoruðum stuðningi og trausti Sjálfstæðismanna
um land allt við ráðherrann og stefnu þá, sem hann hefviir
mótað í utanríkismálum landsmanna.
LANDHELGISMÁL
Landsfundurinn berdir á þá gífurlegu hættu, sem afkorma
landsmanna stafar af eyðingu fiskistofnsixis við Iandið vegna
oíveiði og telur einsætí, að íslendingum beri frekari rjettur
til fiskimiðanra við landið en útlendingum.
Fundurinn lýsir ánægju yfir því, sem þegar hefur áunnisf:
í þessum efnum og treystir Alþingi og ríkisstjórn til þess aff
láta einskis skynsamlegs úrræðis ófreistað til að tryggja
landsmönnum sem víðtækastan rjett til fiskimiðanna um-
hverfis ísland.
LANDHELGISGÆSLAN
Um leið og Iandsfundurinn lýsir ánægju sinni yfir bættuirt
skipakosti iandhelgisgæslunnar, telur fundurinn að meí
tilliti til hinnar brýnu nauðsynjar þessarar starfsemi, beri
að skipuleggja hana sem alíra best, þannig að varðskipia
komi að sem mestum og víðtækustum notum í þágu lög-
gæslu, tolleftirlits, björgunarstarfsemi, svo og hverskonar
hafrannsókna.
Eigfgard«9itiskrafaíTi var
ekki tekin tii greka
Skurðaðgerð
BUENOS AIRES, 6. nóv. — Figin
kona Berons forseta Xrgentínu
gekk undir skurðaðt
Stóð aðgerðin yfir í
20 mínútur og tókst
u
er segir í opmberri v
—Kei
rð í dag.
;t undir og
■1, að því
ynningu.
-NTB.
I HÆSTARJETTI er genginn'
dómur í máli, er Guðmundur I
Eggerz, fulltrúi Melstað í Gler-
árþorpi, höfðaði gegn Akureyr-
arkaupstað. Gerði Guðmundur þá
kröfu að sjer verði dæmdur eign-
arrjettur að túnbletti í nánd við
býli hans, þar eð hann og fyrir-1
rennarar hans hafi síðan 1914 og
lengur haft eignarhald, er til
hefðar megi leiða á nefndum
iúnbletti.
Akureyrarkaupstaður krafðist
þess að eignardómskrafa Guð-
mundar verði ekki tekin íil
greina.
í aukadómþingi Eyjafjarðar-
sýslu urðu úrslit málsins þau, að
eignardómskrafan var ekki tekin
til greina. — Úrslitum þeim vildi
hann ekki una, skaut málinu til
Hæstarjettar, er staðfesti dóm-
inn. — í forsendum dóms Hæsta-
rjettar er forsaga málsins rakin
í höfuðdráttum, en þar segir m. a.
á bessa leið:
Fyrir hæstarjctti hefir á-
frýjandi gert þær dómkröfur að hin-
um áfrýjaða dómi verði hrundið go
breytt á þá lund, að sjer yrði dæmd-
ur eignarrjettur að hinum umstefnda
túnbletti við Miistað niilli Glerár
hakkatúns og Ásgerðistúna, svo . og
að stefndi verði dæmdur til að greiða
honum allan kostnað sakarinnar fyr
ir ba’jat'hingim1 og Hæstarjetti.
Stefndi hefur kr.afist staðfestingar
hins áfrýjaða dóms og málskostnað-
ar fyrir Hæstarjetti eflir mati dóms-
. ins.
Báðir hlettirnir erfðafestulönd
Stefán Guðjónsson, er var eigandi
Melstaðar frá 1920 til 1928, hefur
v'ottað það og staðfest það vottorð
sitt með eiði, að Árni Stefánsson,
er var eigandi Melstaðar næstur á
undan honum, á árunum 1915—
1920, hafi skýrt sjer frá því, er
hann -keypti býlið af honum, að báo-
ir túnblettirnir væru erfðafestulönd
og að við það hafi sal-a hýlisins ver-
ið miðuð, er hann síðar seldi það
sjálfur, enda kveður hann að sjer
liafi aldrei hugkvæmst annað en a-5
landið væri erfðafestuland. Halldór
Snæhólm, sem keypti Melstað cí
Stefáni og var eigandi býlisins á ár-
unum 1928 til 1938, lýsti því, í
brjefi til bæjarstjórn.ar Akureyrar,
dags. 12. júní 1933, að blettirnir báð
ir væru erfðafestuíönd, og i kaup-
samningi hans við áfrýjanda, dags.
22. sept. 1938, tók har.n það fram,
að landið, er býlinu fylgdi, væ:i
erfðafestuland.
ASeins erf'ðarjettur
Md
Þyssir þrir eigendt
stað-ar hafa því litið svo á, a5
rjettur þeirra til túnblettsins væri
aðeins erfðafesturjettur, og getu-r á-
frýjandi eigi byggt víðtækari i;je:t
sjer til handa á umráðum þeirr.:
yfir eigninni. Verður því að staf-
fest-a niðurstöðu hins áfrýjaða dóm;.
Eftir þessum úrslitum ber-: að
dæma áfrýjanda til að greiða
stefnda méiskostnað fyrir Hæsta-
J'jetti, ___________________________ j