Morgunblaðið - 10.04.1952, Blaðsíða 11

Morgunblaðið - 10.04.1952, Blaðsíða 11
Fimmtudagur 10. april 1. MORGUNDLAÐIÐ n Ouktinn llróbjgrtsson Bð óra Hefir wejiH yfirvélstjóri hja saiHG útiaerðarréSaqi í 22!4 ár FYRIR nokk 'um dögum kom til mín merkur togaraháseti, sem óg kom ekki fyrir mig, vi'5 fyrstu Sýn. Hann sagði „Eg var með þér á gamla Surprise, í jólaveðrihu, 1924“. Þá rifjaðistupp löngu liðið atvik, þegar vélin gekk í sjó og skipið lagðist sitt á hvað. Skjótfe borð í kafi milli gálga, á þyí bbrðii: sem það lagðist á. L.ensihgarnffí höfðu stiflast og yfirvéisijpíjfnn farinn í koju, á vaktaskiptúm. Síðan þá, hefi ég ekkí skipt Um skoðun, á því, fr^ért öryggi góður vélstjóri er sklþi og mönn- um. Um haustið, 1929, _var leitað álits Markúsar heitins Ivarssonar, um yfirvélstjóra, sem ráða þurfti á b/v .Jupiter. Þá var tilnefndur Guðmann Hróbjartsson. Hinn mikli snillingux, Markús’ fvarsson, sem var þaulkunnugur Öllu, sem vélum viðkom á ísl. togaraflotanum, sagði Guðmann írrvalsmann: „Hann smíðaði jafn- vel hamrana í hendur sér“. Þrifn- aöi hans var þá þegar viðbrugðið, er.da þá orðinn reyndur yfirvél- stjóri á gamla Gyifa, í 8 ár, en Var nú í landi, í bili. | Fyrir frumbýlings togarafélag, ‘ Var það mikið lán að íá Guð- Jrncni Hróbjartsson, til þess að haf.: í hendi sér afkomu félagsins, ai'1 i Irum braeði, en nvo hlýtur |oað iafnan að vera um 1. vél- stjóra, ekki sízt á þeim erfiðleika- ’ áru: i, sem nú fóru í hönd, fyrir togr "aútgerðina yfirleitt. A þeim ár u: ', varð að gæta fyllstu hag- sýn: og sparnaðar, — þar er Guð- jrr a’. \ sérstakur. Hjá honum ‘ Vr.nú'.r ekkert, en ekkert er þar he’r' :r um of. Aðkeyptum við- ge:ö u'íi cr síillt i hóf, sem frak- ast rr unnt, og gerðar á hár-1 rétírm tíma. Þar kemur til greina1 har, góða útsjón. I Þ: 3 hefur ávallt verið hans fyr: boðorð: „Að stöðva okki skir 'i, þótt eitthvað þurfi að gerr. ‘. Láta bíða það, sem biðið geti: , en nota hvert tækifæri til nau. ynja viðgerða, og hlífir þá sjáii m sér ekki við vinnu. Þ, :, sem einkennir Guðmarn. cr ]: ,ð að koma í veg fyrir, aS hlut nir bili, með sínu glögga og pák' æma eftirliti og umhirðu. A' sjálfsögðu er það á einskis jrian s færi, þegar um margar og ma brotnar vélar er að ræða að kom1 í veg fyrir allar bilanir. En i ’-isjafnlega bregðast véistjór- íar v ð þeim, á sjó úti. Margur véÍEÍ iórinn sér þá ekki annað, en fnns'flingu til næsta vélaverk- stæð s, sem óumflýjanlega leiðir af s:’ : tíma- og aflatjón. H&fi á slíkt reynt hjá Guð- Jnanni, þá er hann úrræðamaður. í vonzku veðri, 40 mílur út af Lan.i anesi, haustið 1931, bilaði h-öfuðdampventill aðalvélar. svo að ekki var hægt að tempra guíu- aðst; eymið. Guðmann gerði á bess.'. bráðabirgðarviðgerð, svo túrnum varð Iokið. Það hefðu fáir leikili efíir : Sagðist ekkert erindi eiga inn S Austfirði. Aí langri reynslu veit Guð- man i, flestum betur, hvað hent- ar to .urum í vélarúm. Hann sagði fyrir, að breyta þyrfti fæðivatns- innst”eymi í gufuketil nokkurra nýsköpunartogaranna. Þá skoðun vildi enginn fallast á. í»etta er nú gert. Hann rélt fram oimljdsavél, sú breyting er nú að koaaa. Jarþrúður Bjarna- ara Guðmann hefir ávallt verið mannasæll, þ.e.a.s. margir úrvals menn í vélstiórastétt og véja- mannastétt, yfirleitt, hafa verið með Guðmanni. Ekki allfáir fengið þar sinn fyrsta skóla. Enda þótt Guðmann sigldi fyrri heimsstyrjöldina vilaði hann ekki fyrir sér að sigla hina síðari. Við skipstjórn á b/v Júpiter, var þá íekinn ungur maður og fram- sækinn í meira lagi, sjósóknari og aflamaður svo mikill, að allir þekkja Bjarr.a Ingimarsson, óséð- an. þeir sem láta sig þau mál nokkru máli rkipta. Þá sýndi Guðmann mest þrek og þrautseigju, því nær tveggja áratuga aldursmunur er mikill, ef fylgja skal hinum röskasta for- manni á léttasta skeiði. Mörg af stríðsárunum var út- haldstími b/v. Júpiters 350—360 dagar á ári. Enginn vélstjóri get- ur kosið sér betra vottorð — slíkt er óvéfengjarilegt. Guðmann Hróbjartsson hefur sótt sjó, á togurum, hálfan fimmta áratug. Siglt tvær heims- styrjaldir og verið yfirvélstjóri í meira en 30 ár. Geri aðrir betur. Á b/v. Neptunus fór GuSmann, þsgar það skip var byggt. Hann hefir verið bar ríðan. Nákvæmlega á þeim tíma, sem skipið á að sigla, er Guðmann mættur til skips. Svo hefur það verið í meira en tuttugu og tvö ár. A.llt verið í lagi og ekkert vantað af því, sem hann átti að sjá um. Það hafði hann kynnt sér, meðan stansað var. Jafnt í heima- höfnum sem erlendis, heíur hann notað hvert tækifæri sem gef’zt hefur, og ekki sjaldan frístundir sínar til vinnu og umsjónar. Oft og tiðum fram yfir það, sem hon- um bar skylda til. Með slíkum mönnum er gott að starfa og þeim gott að kynnast. Guðmann Hróbjartsson er gæfu maður og sinnar Pæfusmiður. Hann á mannvænlag börn og á^æta konu, sem; hann hefur not- ið stuðninPs frá. svo hann hefur getað "efið si« óskiptan að starfi sínu. í því liggur meira lof til bennar, en túlkað verði í fáum línum. Þegar litið er yfir farna leið, þá eru þeir margir, sem minnast Guðmanns á sextugsafmæli hans, en hann er vitaskuld úti á sjó, vlo starf sitt: Það er líkt Guð- manni. —- Samferðamenn hans, allir, viðurkonna hann o^ starf hans En í því er varanlegasta afmælisóskin "ólgin. Tryggvi Ófelgsson. HINN 15. apríl 1952, eða þriðja !ag páska, er Jarþrúður Bjarna- dóttir, nú vistmaður í Elliheimil- inu Grund hér í bær, 80 ára. —- Langar mig af þeim sökum til þess að minnast þessarrar góðu frænku minnar hér í blaðinu neð nokkrum afmælisóskum, þótt fund- um okkar beri ekki saman fyjr en aldurinn hafði sótt hana heirn, þótt Jarþrúður hinsvegar beri aídurinn furðanlega, þar cð hún hefur ekki legið á svæflum um æfina frekar en aðrar alþýðukon- ur, sem verða að vinna fyrir brauði sínu oft og einatt hörðum höndum. Jarþrúður er af góðu bergi brotin, og þótt hún sé ekki há að vallarsýn frekar en margir ætt- menn hennar, er hún þétt á velli og þétt í lund og engin veifiskati, enda hefur reynt á manndóm hennar og þrek á langri æfi. •— Þessar línur eiga ekki að vera minningarorð, heldur vinarkveðja, enda væntum vér vinir hennar og samferðamenn á iífsleiðinni þess, að hún eigi gott og farsællt líf fyrir höndum, hvort heldur æfiár hennar verða ' úr þessu fá eða mörg, mæld á aiinmál vor manna. | Líðan Jarþrúðar er nú góð, mið- að við háan aldur, enda hygg ég hana vera í góðum höndum starfs- fólksins í Grund. I Ég hefi þekkt Jarþrúði nokkur . síðustu árin og hefi ég grætt á i þeim kynnum, því Jarþrúður ber ’jafnan gott fram úr góðum sjóði hjartans, eins og oft er sagt í ræðum og riti, og vissulega mynúi , bræðralagið á lífsleið vor jarðar- barna verða innilegra og. sannra, ef vér reyndum að tem.ja oss slíkt hugarfar í samskiptum vorum. Leyfi ég mér að biðja páskablað Morgunblaðsins fyrir þessi fáu afmælisorð til Jarþrúðar Bjarna- dóttur á þessum heiðursdegi henn- j ar. Óskum vér þess, að þeir dagar, sem hennar bíða á ólokitmi 1 vegferð æfinnar verði sólbjartir vordagar. Lifðu heil Jarðþrúður, með ósk um gleðilega páskahátíð. Ragnar Bencdiktsson. Þuriður Þurbergsdóttir 1 Fyrsta vélstfóra í vantar við síldarverksmiðjuna á Djúpavík n. k. sumar. ,« Nánari upplýsingar gefur Guðm. Guðjónsson, næstu daga, 5 í síma 3484, milli kl. 18—19. m : H.F. DJÚPAVÍK Slúdentar í Höfn ræða námskoslnafS FUNDUR í Félagi íslenzkra stúdenta í Kaupmannahöfn 29. marz 1952 hefur rætt efnahags- vandræði íslenzkra stúdenta, sem stunda nám .erlendis, og samþykkir eftirfarandi ályktun: Á síðustu árum hefur dvalar- kostnaður íslenzkra stúdenta er- lendis hækkað mjög. Fyrir geng- islækkunina 1950 var árskostnað- ur íslenzkra stúdenta í Dan- mörku um 9000 íslenzkar krónur, en nú er hann um 20000 krónur, og svipuð breyting hefur orðið í öðrum löndum Evrópu, þar sem íslenzkir stúdentar stunda nám. Á sama tíma hefur afkoma vanda manna þeirra á íslandi versnað vegna aukins atvinnuleysis og verðbóigu, og atvinnuleysi veld- ’ ur því, að stúdöntum er nú örð- ugra en áður að afla fjár með eigin vinnu. Margir stúdentar, sem hóíu nám á velgengnisár- um þjóðarinnar um og eftir stríðslok, berjast nú í bökkum við eð Ijúka námi, og á síðustu árum beíur fátækum stúdentum verið ókleift , að sigla til náms, þótt i hugur stæði til. Hins vegar er I íslendingum brýn þörf, að ungir rnenn geti stundað nám í öðrum löndum, þar sem margar nauð- svnlegar námsgreinar verða ekki lærðar á íslandi. Á fjárlögum þessa árs voru styrkir til stúdenta eriendis iækkaðir urn 275 þúsund krónur, og var lækkunin framkvæmd með þeim hætti,. að dregið var af stúdentum á 3. og 4. námsári, en í staðinn var þeim gefinn kost- ur á lánum sömu upphæðar. Þessi ráðstöfun hefur bitnað hart á þeim stúdentum, sem eru í miðju l Frh. á bls. 12. ÞRIÐJUDAGINN 15. þ.m. verð- ur til moldar borin, frá Káifa- tjarnarkirkju, háöldruð sæmdar- kona, Þuríður Þorbergsdóttir, cr lézt að Elliheimilinu Grund, 29. f.m. Þuríður var fædd að Þúfu í Landmannahreppi 28. sept. 1859, og voru foreldrar hennar hjónin Sigríður Þorsteinsdóttir og Þor- bergur Jónsson, er þar bjuggu. Þuríður mun snemma, eða strax eftir íermingu, hafa farið til starfa hjá vandalausum á berneskustöðvum sínum. Þegar hún var iiðlega tvitug, ?á leið hennar suður á Vatnsleysuströnd. Þar kynntist hún Sigurði Þor- lákssyni, er hún síðar giftist og bjuggu þau saman í farsælu hjónabandi til ársir.s 1922, að Sigurður lézt. Siguiður Þoriáks- son var ættaður af Vatnsleysu-* strönd. Honum var sjómennska í blóð borin, enda happasæll ::or- maður þar syðra um áratugi. Nafn hans mun vart gieyunast þegar dugmikilla rjósóknara bar er minnst. Þess má geta, r.ð í einni af sjóferðum sínum var Sigurður og skipshöfn hans r.vo lánsöm að bjarga úr sjávarháska, við erfiðustu nkilyrði, Kristleifi Þorsteinssyni, síðar bónda og fræðimanni að Stóra-Kroppi, er ungur stundaði sjóróðra á Vatns- leysuströnd. Þau Þuríður og Sigurður bjuggu lengst af í Götu á Vatns- leysuströnd, og dvaldi móðir Þuríðar þar hjá þeim um 13 ára skeið. Þau hjón eignuðust brjú börn, Mörtu, er gift var Jóni Þor- kelssvni frá Flekkuvík, en hún lézt árið 1914, Sigurbjörgu, gifta Sigurði Sigurðssyni hér í bæ og Jón, nú skipstjóra á „Gullfoss“. Hann var kvæntur Guðrúnu Sig- urðardóttur, sem látin er fyrir nokkrum árum; síðari kona hans er Dýrfinna Tómasdóttir. Eftir iát manns sins íluttist Þuríður til Reykjavíkur og dvaldi hér æ síðan, að undanskildum tveim árum, er hún var á heimili svstur sinnar, Þórönnu, að Stóru- Borg í Grímsnesi. Fyrstu dvalar- ár sín hér, bjó hún sjálfstætt og hafði hjá sér dótturson sinn, er þau Þuríður og Sieurður höfðu alið upp, og sem þurfti serstak'-ar umönnunar við. sakir siúkleika, en honum sýndi Þuríður mikla fórnfýsi og kærleiksríka um- hyggju. Þegar aldurinn færðist yfir og kraítar þverruðu, ílutt.i hún til dóttur sinnar og íengda- sonar og dvaldi hjá þsim um sjö ára skeið. Þaðan fór hún á Elli- heimilið Grund, þar sem hún dvaldi til dauðadags. — Öll dval- arár sín þar, sem og ávallt áður, naut hún mikils frá syni sínúrti og heimili hans. Þuríður var glæsilag að vallar- sýn og bar með sér mikinn snyrj.1- brag hvar sem hún fór. Hún var góð eiginkona og móðir, að eðlis- fari góðgjörn, glaðlynd og ljúf í umgengni svo gott þótti að vera í návist hennar, enda varð henni vel til vina. Þótt samfundir gam- alla kunningja við hana yrðu, eins og oft vill verða af ýmsum ástæðum, færri en skildi, eftir að árin færðust yfir hana, þá veit ég að hennar var oft minnst og þá ávallt-að góðu einu, og sýnir það hver ítök hún átti í hugum gamalla samferðamanna. Sjálf var hún trygglvnd og vinföst og mat mikils það, sem fyrir hana var gert. Þuríður var alla tið einlæg trú- kona, og fvrir eiein revnslu hvatti hún aðra til trúar og bæn- rækni. — Með bakklæti skal hennar minnst í þeim anda nú, þegar hún er gengin á fund Herria síns. E. K. Ííaisl.ar óperuv vinsælastar NEW YOEK ■— Á sýr.ingarskeiðí því sem lýkur í Metrópólitan ópei- unni í New York hinn 12. apfrl n. k. hafa verið haldnar 150 sýíi- lingar þar af 101 á ítölskúrii óperum. 2ja—3ja herbergja íbúð með húsgögnum óskast fyrir j nýgift barnlaus hjón mánuðina júní, júií óg ágúst. — ■ ■ Hentugt fyrir þá sem verða í sumarbústað. Tilboðum. ; óskast skilað á afgr. Mbl. merkt: „586“. Air&eráska nyioaisokka útvegúm við innflytjendum. Nýasta tízka. Yfir 20 teg- undir. Verð frá kr. 9,40 parið FOB New York. — Talið, við okkur sem fyrst. F. JÓHANNSSON Umboðsverzlun — Sími 7015. E«. i » i ® u * mbyaishus Óska að kaupa einbýlishús, helzt á hitaveitusvæðinu. Þarf að vera minnst 6—7 herbergja með öilum nýtízku þægindum. Tilboð merkt: „Einbýlishús — 579“, sendist blaðinu fyrir 17. þ. m.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.