Morgunblaðið - 26.08.1952, Blaðsíða 6

Morgunblaðið - 26.08.1952, Blaðsíða 6
1J 6 MORGVNBLAÐIÐ Þriðjudagur 26. ágúst 1952 I ÍJrra Asíismál VI. Eftir sr. Jóliar&si Hannessoni r-íCJ ^nhl ítí> Dæmdur til að hengjast. ikipti Kínveija við aðrar þjóðir ,.1‘yiyrlátið' &g fenzi£iis4 haagstsKarlaáStK'r, er fyrirsklpa ævagamali Hong Kong í ágúst. KÍNVERJAR OG AÐRAR ÞJÓBIR í stað þess að lesa og kynna sér mismunar.di skoðanir manna á sögulegum viðburðum, má oft gánga beint að heimildum og at- huga með eigin augum það, sem gerzt hefur. Það yrði löng saga að- segja frá samskiptum Kín- verja og annarra þjóða. Þessi samskipti voru að mörgu leyti vinsamleg, t. d. á dögum Tang- keisaranna, sem sátu að völdum um þær mur.dir sem Island var numið og tveim til þrem öldum fyrir þann tíma og líka á dögum Marcó Póló, þegar keisarar af ætt Genghiz Kahn fóru með vöid í Kína í nálega heila öld. En eftir að Manchú-ættin komst til valda á 17.’ öld, varð breyting á þessu. Aikunnar eru þær tilraunir, sem Rússar, Bretar og Hollendingar gerðu til þess að komast í stjórn- málasamband við Kína. Fyrstu Evrópumenn, sem fengu réttindi til að hafa „sendisveit“ í Kína, voru Rússar (1727). En ýms lönd, sem voru að nafninu til undir Kínakeisara, höfðu líka „sendi- sveitir"; það voru hús, sem full- trúar þeirra voru látnir bíða í, þegar þeir færðu keisara skatta og gjafir, þar til keisari veitti þeim áheyrn. Þessar „sendisveit- ir“ voru undir.utanríkisráðuneyt- inu, sem hét „Skrifstofa til reglu- halds með skrælingjum“. En Evrópumenn höfðu allt aðrar hugmiyndir um sendisveitir. Þeir gerðu ráð fyrir að sjálfstæðar þjóðir væru jafnar, en Kínverjar gátu ekki hugsað sér neina þjóð sér jafna. nú esS skuli kenmdar Margir krisiniboðar eru ákærðir, leyft að þeir væru færðir fram fyrir mig. Til þess að láta í ljós góðvild mína, hef ég haldið þeim veizlu og gefið þeim allmargar gjafir .... Hvað beiðni yðar snertir, að senda mann af þjóð yðar til þess að hann megi verða viðurkennd- ur sendiherra við himin-hirð mína og megi hafa yfirumsjón með verzlun lands yðar við Kína, þá er þessi bciðni gagnstæð öll- um venjum keisaraættar minnar og að taka hana til greina er ekki mögulegt. Satt er það, að Evrópu- menn í þjónustu keisaraættarinn- ar hafa fengið dvalajleyfi í Pek- ing. En þeim er gert að skyldu að klæðast kínverskum búningi, þeim er stranglega boðið að halda sér á sínu svæði og þeir fá aldrei að hverfa til heimalands síns aft- ur. Ætla mætti að þér vissuð deili á reglum keisaraættar vorrar. Sendiherra þeim, sem þér legg- ið til að hefði aðsetur sitt við hirð mína, væri ekki hægt að setja sömu kosti sem embættis- mönnum frá Evrópu, þar sem þeim er bannað að hverfa frá Kína; hins vegar væri ekki held- ur mögulegt að leyfa honum að vera frjáls ferða sinna né veita honum réttindi til að standa í sem Evrópuþjóðirnar geta ekki án verið ..... , Þetta er þá svar mitt við beiðni yðar um að staðfesta útnefningu fulltrúa við hirð mína, beiðni, * sem er gagnstæð venjum keisara- ættar vorrar, sem aðeins mundi leiða til óþæginda fyrir yður sjálfann. Hlýðið skjálfandi og sýnið enga vanrækslu". (Undirskrift, stimpill ríkisins). „HLÝÐIÐ SKJÁLFANDI“ Um þetta skjal hefir fræðimað- urinn Bertrand Russell látið svo um mælt: „Það, sem ég vildi sagt hafa, er að enginn skilur Kína fyrr en honum hættir að finnast þetta skjal fjarstæðukennt“. Ég vil bæta við: Menn skilja ekki Asíumál né Asíuhyggju fyrr en þeim skilst að þetta skjal er með því frjálslyndasta, sem Asíy- þjóðhöfðingi hefir fært í letur af frjálsum vilja. A síðustu setningunum rnega menn ekki hneykslast: „Hlýðið skjálfandi“ o. s. frv. Það var nið- urlagskveðja á öllum skjölum frá Manchú-keisurunum, hvert sem þau fóru, til embættismanna, þjóðhöfðingja annarra landa, t. d. Tíbet. — Oss finpst kynlegt* að 850 ÞUS. DOLLARA VEIZLUHÖLD Bretar gerðu ýmsar tilraunir til þess að komast í gott og frið-1 jn ag jafnvel þótt sendiherra yð ar auðnaðist að tileinka sér agnar ögn af siðmenningu vorri, þá gæt- uð þér ómögulega komið því -til leiðar að siðir vorir og venjur festu rætur í framandi jarðvegi hjá yður. Hversu ötull sem sendi- herrarin kynni að verða, þá mundi ekkert gagn hljótast af dugnaði hans..... samlegt samband við Kína. Fyrsta sendiherra sinn sendu þeir 1792, nieð 600 kassa af dýr- mætum gjöfum til Kínakeisara. Tóku Kínverjar rausnarlega við sendiherra og er talið að þeir hafi eytt 850,000 silfurdollurum í veizlur og gjafir. Keisarinn, sem þá sat að völdum, skrifaði Georg III. Bretakonungi bréf, sem frægt er orðið. Náléga allir hér eystra, sem eitthvað vita um Asíumál, hafa lesið þetta bréf — í þýðing- um, •— með því að meira eða minna af því hefir verið tekið inn í flestar bækur um Kína. Bréfið er svo merkileg heimild um hugsunarhátt Asíu-þjóðhöfð- ingja — þ. e. þeirra, sem víðsýnir máttu teljast á þeim tíma, að ég, er sannfærður um að lesendur sem Þer hafið sent, konungur, reiðast rhér ekki þótt ég birti það skyldi viðtaka veitt, þá var þetta bréfasambandi við sitt eigið land. |keisari talar um himinheimsveldi Þér munduð því engan hagnað ( sitt, en hann var jafnan kallaður hafa af dvöl hans meðal vor . .. j „sonur himinsins". Það voru En ef þér staðhæfið að lotning, heldur ekki ýkjur að orðrómur yðar fyrir himin-keisaraætt vorri Um hann hafi borizt viða. Kína- fylli yður löngun til að höndla j veldi náði, hvað víðáttu snerti, siðmenningu vora, (þá ber að at- hátindi sínum á stjórnarárum huga) að siðareglur vorar og j hans (1736—96). Bæði faðir hans landslög eru svo gjörólík yðar eig 0g hann sátu á keisarastóli í 60 ár hvor og verða að teljast til allra mikilhæfustu keisara, ssm uppi hafa verið. Að England fengi viðurkennd- an sendiherra eftir sínu höfði á þeim tíma í Kína, var ekki við að búast. Eins og skipulagið hafði verið um langan aldur, hefði það verið eðlilegt að sendiherra Breta hefði fengið bústað hjá „Utanrík- isráðuneytinu" — eins og aðrir erlendir sendimenn — á „Skrif- stofunni til eftirlits með skræl- ingjum". En keisari tók á móti honum sérstaklega, hélt veizlu og gaf gjafir. Það sem hér skiptir miklu máli, var að Kínverjar hafa um aldir alið þjóð sína og keisara upp MITT VALD — MIN SKYLDA Þö vald mitt nái út um víða veröld, þá hef ég samt aðeins eitt markmið: Að halda fullkominni stjórn á ríkinu og gegna skyldum mínum við það. Fyrir sérkenni- legum og dýrmætum hlutum hef ég engarráhuga. Þegar ég lét boð Mustafa Khamis, 21 árs egypzkur vefnaðarverkamaður, sem her- réttur hefir dæmt til dauða. Reyndist hann sekur um að hafa skipulagt óeirðimar í vefnaðarverksmiðjunum í Jafr el Dawar við Alexandríu, þar sem margir menn biðu bana og mikið eigna- tjón varð. Hann ræðir -hér við varðmann, meðan hann bíður þess, að dómur sé upp kveðinn. Selloss vazan Keilavík í irýálsnm vprótlam HIN árlega bæjakeppni í frjáls- Einar Frimannsson, S um íþróttum milli Keflavíkur og Högni Oddsson, K Selfoss var háð að Selfossi sunnu 1 daginn 17. ágúst. Keppt var í 12 Kúluvarp: íþróttagreinum eftir finnsku Sigfús Sigurðsson, S stigatöflunni og unnu Selfyssing- Helgi Daníelsson, S ar með 13913 stigum gegn 13732 og er það í annað skiptið, sem þeir vinna, en Keflvíkingar hafa einnig unnið tvisvar. Keppt var nú í fyrsta skipti um bikar, sem S. Ó. Ólafsson & Co. hafa gefið til keppninnár. Má Jelja að náðst hafi góður árangur í sumu greinum, þar sem völlurinn, sem keppt er á, er mjög laus malarvöllur. — Bezta afrek í keppninni var kúluvarp Sigfúsar Sigurðssonar, 13,95 m, Kristján Pétursson, K Jóhann Benediktsson, K Kringlukast: Sigfús Sigurðsson, S Kristján Pétursson, K Einar Þorsteinsson, K Sveinn Sveinsson, S sem gefur 811 stig. Úrslit í einstökum greinum urðu sem hér segir: 100 m hlaup: Böðvar Pálsson, K Einar Frímansson, S Árni Guðmundsson, S Björn Jóhannsson, K 400 m hlaup: Þór Vigfússon, S Böðvar Pálsson, K Hörður Guðmundsson, K Einar Frímar.sson, S 15C0 m hlaup: Einar Gunnarsson, K Þórhallur Guðjór.sson, K Sigurbj. Jóhannsson, S (Selfossmet) Hafsteinn Sveinsson, S 4X100 m boðhlaup: Spjótkast: Vilhjálmur Þorkelsson, Ingvi B. Jakobsson, K Helgi Daníelsson, S Sigfús Sigurðsson, S 1 ' Sveit Selfoss í þýðingu, sem því miður er nokk- uð stytt. , . BRÉFIÐ TIL GEORGE III. „Þér, konungur, eigið heima handan margra hafa. Eigi að síð- ur hafið þér, knúður af auðmýkt og löngun til , að njóta góðs af ávöxtum siðmenningar vorrar, sent sendimenn, sem með lotn- ingu hafa með sér skjal frá yður. Ég hef lesið skjal yðar gaum- gæfilega. Það alvarlega orðalag, sem í því er viðhaft, opinberar /virðingarverða auðmýkt frá yðar! engar vörur. Þess vegna er alls h'álfu, sem er mjög hrósunarverð. J engin nauðsvn á að flytj.a inn í Með því að ég met þá staðreynd ríkið framleiðsluvörur erlendra mikils að sendiherra yðar og full- j skrælingja í skiptum fyrir vörur trfúi hans hafa komið langa -Ieið ] vorar. En með því að te, silki og með skattg*jöf yðar, þá hef égípostúlín, sem himin-heimsveldið auðsýnt þeim mikla velvild og framleiðir, eru nauðsynjavörur, út gangá að skattgjöfum þeim,l Þeim hugsunarhætti að Kína sé- _ .. Kpflnvíkur ' eina menningarlandið í heimin- öveu ^ a um og að allar aðrar þjóðir séu ' langt fyrir neðan þá á öllum svið- ( um. Og þessi hugsunarháttur helzt þann dag í dag. Jafnyel hjá gert eingöngu af tilliti til þess anda, sem blés yður í brjóst að senda þær úr svo mikilli fjar lægð. (Orðrómurinn um) hátign- Jýðveldissinnar.um Sun Yat Sen arfulla mannkosti keisaraættar vorrar hefir þrengt sér inn í hvert einasta land undir himninum og konungar allra þjóða hafa boðið fram sínar dýrmætu skattgjafir, bæði sjóleiðis og landleiðis." Eins og sendiherra yðar getur sjálfur séð, hefir heimsveldi vort alls nægtir af öllum hlutum. .. Innan landamæra vorra skortir helzt þessi hugsun. Hann reynir að rökstyðja að Evrópumenn séu miklu villimannslegri en Kín- verjar fyrir þá sök að þeir hafa meira hár- og skeggvöxt en Kín- verjar! Bréf keisarans talar um „em- .bættismenn frá Evrópu við hirð- ina“. Með því er átt við rómversk kaþólska kristniboða. Segir í einni beztu sögu Kína — mjög nýrri arnir fengu ofð á sig sem „vísinda menn við hirðina" og gerðu þar með Kína og Evrópu gagn. Fram- ferði kaupmáhnanna var — ekki Framh. af bis. 12 Hástökk: Jóhann Benediktsson, K Kolbeinn Kristinsson, S Valbjörn Þorláksson, K Ingólfur Bárðarson, S Langstökk: Einar Frímannsson, S Valbjörn Þorláksson, K Björn Jóhannsson, K Árni Guðmundsson, S Þrístökk: Sveinn Sveinsson, S Kristján Pétursson, K , , „ ~ Helgi Daníelsson, S UT. Þa;.. :' nS mb°f; Jóhann Benediktsson, K Stangarstökk: Kolbeinn Kristinsson, S Valbjörn Þorláksson, K 1 (Suðurnesjamet) Sek. 11.5 11.6 12,0 12,1 Sek. 57.5 57.6 60,0 62,0 Mín. 4:32,2 4:35,8 4:37,0 4:37,4 Se't. I 48,3 48,9 J 1,70 1,70 1,65 1,65 M. 6,27 6,16 6,08 6,04 M. 12,42 12,35 12,29 12,18 M. 3,50 3,35 Sleggjukast: Sigfús Sigurðsson, S (Selfossmet) Einar Ingimundarson, K Tage R. Olesen, S Sigurður Brynjólfsson, K 3,20 3,00 M. 13,95 11,72 11,10 11,07 M. 37,67 37,63 35,71 34,82 M. 51,15' 48,29 42,10 41,25 M. . 39,90 37,85 36,28 35,80 TiL LEIGU 2 samliggjandi herbergi, í upphituðum kjallara. —- hentug fyrir geymslu eða iðnað. Tilboð óskast sent Mbl. fyrir föstudag, merkt: „Loiga —82“. GlSLI HAIXDÓRSSON h.f. Hafnarstræti 8. Sími 7000. Átthagafélag Kjósverja efnir til skemmtiferðar sunnudaginn 31. ágúst. Þátt taka tilkynnist fyrir föstu- dag, 29. ágúst til Þorkels Þorkelssonar í síma 6478 og eftir kl. 7 í síma 3746. BEZT AÐ AVGLfSA 1 MORGVNBLAÐim

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.