Morgunblaðið - 26.08.1952, Blaðsíða 11

Þriðjudagur 26. ágúst 1952
MORGUNBLAÐiÐ
nn
Ouðxiý
Hinningarorð
HINN 19. þessa mánaðar andað-
ist Guðný Guðmundsdóttir Haga-
lín á sjúkrahúsi í Reykjavík. Á
seinustu árum átti hún við mikla
vanheilsu að búa, en óvenjulegt
lífsþrek og vilji til átaka í dags-
ins önn virtist löngum þoka sjúk-
dómi hennar eins og til hliðar,
hversu ásækinn, sem hapn var.
Guðnýjar Guðmundsdóttur
verður að litlu minnst í stuttri
blaðagrein. Hún var sterkur og
sérstæður persónuleiki, sem ætti
að geymast í merkum bókmennt-
um, enda hygg ég að hún hafi
þegar tekið ser þar sæti. Hún
ólst upp á kunnu vestfirzku stór-
býli 19. aldarinnar og var sjálf
ung húsmóðir á slíku býli. Hún
flutti sögu margra vestfirzkra
kynslóða, hafði lifað endurreisn
þjóðarinnar frá niðurlægingu til
öflugra framfara nútímans og
nýrra lífshátta. Hún sameinaði
liðinn tíma nútíðinni og heimtaði
fullan 'trúnað framtíðarinnar við
forna arfleifð.
Guðný Guðmundsdóttir fædd-
ist í Meira-Garði í Dýrafirði 8.
febrúar 1878. Foreldrar hennar
voru Guðmundur Hagalín Guð-
mundsson, síðar óðalsbóndi að
Mýrum í Dýrafirði, og kona. hans
Rósamunda Oddsdóttir frá Lok-
inhömrum. Guðmundur Haga-
lín, faðir Guðnýjar, var kunn-
ur atgerfis- og athafnamað-
ur. — Voru forfeður Guð-
nýjar og frændur, hinir dýrfirzku
Mýramenn, margir stórbrotnir og
miklir fyrir sér, reyndust vinir
í raun en margir gæddir þeim
hæfileika að kunna að njóta skop
legra viðhorfa og góðlátlegrar
glettni. Þegar Guðný var fimm-
tán ára missti hún móður sína
og ári seinna fórst faðir hennar.
En með aðstoð frænda sinna naut
hún meiri menntunar en títt var
um alþýðustúlkur á þeim tím-
um, þótt Guðný hefði kosið, að
menntunin hefði orðið meiri.
Hun stundaði nám í Kvenna-
skóla Reykjavíkur, var með af-
brigðum bókhneigð og las allt,
sem hún náði til. Hún veitti öllu
sem gerðist nákvæma eftirtekt
og var þróttmikill og lífsglaður
unglingur.
Árið 1897 giftist Guðnv Gísla
Kristjánssyni frá Lokinhömrum.
Settúst þau að í Lokinhömrum'
og hófu þar búskap. Heimilið var
mannmargt og umsvifamikið.
Sjósókn og landbúnaður var
stundaður þar jöfnum höndum.
Gísli Kristjánsson gerðist mik-
ill sjósóknari og kunnur þilskipa-
formaður. Það var í hlut hinnar
ungu húsmóður að stjórna stór-
býli í fjarveru húsbóndans. Er
mjög haft á orði af þeim, er til
þekktu, hve mikinn skörungs-
skap húsfreyjan hafi sýnt við
stjórn heimilisins, en á þann hátt,
að allir vildu þar vist eiga. Sam-
búð þeirra hjóna vac hin bezta,
hlýja og virðing á báðar hiiðar
og helzt svo til síðustu stundar.
Húsmóðurstaðan í Lokinhömr-
um hefur ekki verið Guðnýju
alltaf næðissöm og margvíslega
erfiðleika áttú þau hjón þar við
að berjast. Þeim fæddist þar
mörg börn, en sum þeirra dóu
ung og oft voru mikil veikindi
á heimili þeirra. Þá urðu þau
fyrir þeim harm að missa tvo
uppkomna syni og einn fóstur-
son eftir að þau fluttust frá
Lokinhömrum. Af börnum þelrra
eru þrjú á lífi: Guðmundur
Hagalín, rithöfundur og systurn-
ar Fanney og Þorbjörg.
Með breyttum aðstæðum til
sjósóknar og mannahalds varð
þeim hjónum erfitt að halda á-
fram jafn umsvifamiklum bú-
skap og verið hafði i Lokinhömr-
um. Varð það til þess að þau
fluttust af jörðinni árið 1913 til
Dýrafjarðar og voru þar búsett
fram yfir 1920 að þau fluttust
til Reykjavíkur og áttu þau þar
heima síðan. Gerðist Gísli starfs-
maður hiá Rafveitu Reykjavíkur
Við Elliðaárnar og vinnur þar
enn, þótt kominn sé hátt á átt-
faeðis aldur.
GETRAUNASPA
ÞÁ ERU ehsku leikirnir aftur Chelsea—Portsmouíh 2
með á getraunaseðlinum, en áj Af Chelsea er hægt að gera ráð
næstu helgi fer einnig fram lands fyrir öllu, en unair venjulegum
leikur milli Norðmanna og Finna kringumstæðum ætti sigur Ports-
j Guðný Guðmundsdóttir veitti
samtíð sinni frá upphafi nána
eftirtekt og gekk ekki þar þegj-
! andi hjá, er henni þótti liðsauka
' vanta. Hún var fróð á sögur og
kunni þá list að gera lifandi
I hvern þann mann, er hún lýsti
eða sagði frá. Hún var skapmikil
og ómyrk í máli — hreinskilin
og hispurslaus — hafði ákveðn-
ar sl.oðanir í félags- og menn-
1 ingarmálum og lét fyrir engum
! hlut sinn. Þá, sem hún elskaði,
j agaði hún og tyftaði jafnvel með
I vidalinskri orðgnótt, þætti henni
framferði þeirra og hátterni þeim
I ekki sarnboðið. En snilliyrði
I hennar, hjartahlýja og óvenju-
I leg raungæði réttlætti allar á-
I minningar hennar. Tilsvör henn-
ar og orðræður leiftruðu af gáf-
! um og heillandi kímni. Réttlætis-
tilfinning hennar var næm. Ekk-
1 ert þoldi hún ver en hallað væri
á lítilmagnann. Og þeir, sem átt
j höfðu andúð hennar vegna á-
j greinings í skoðunum, gátu fljót-
lega orðið aðnjótandi samúðar
| hennar, þætti henni þeir vera
ómaklega hart leiknir eða þyrftu
umhyggju og aðstoðar við. Guð-
nýju var öll lausung ógeðfelld
— dæmdi hart alla óreglu og
lagði sig mjög fram fyrir bind-
indisstarfsemina og aðrar félags-
legar umbætur. En kæmist hún
í kynni við auðnulítinn sam-
ferðamann gat hún lagt sig alla
fram honum til leiðbeiningar og
bjargar og naut þess af móður-
I legri gleði að gefa hann aftur
heilbrigðu lífi. Hún gat talað
stritt við hann, þætti henni það
hæfa, en annars vegar sýnt
dýpsta skilning á mannlegu eðli
og veikveika. Svo fjölþætt voru
kynni hennar í völundarhúsi
mannlegs lífs.
Samferðamenn Guðnýjar
munu flestir minnast hennar með
þakkteti og þeirri tilfinningu, að
þeir hafi ýmislegt af henni þeg-
ið. Mér finnst ég sjá hana áfram
í mörgum sönnustu og hugstæð-
ustu presónunum í verkum son-
ar hennar, Guðmundar Hagalín,
rithöfundar. Þar eiga ókomnar
kyns’óðir eftir að kynnast henni
og taka ástfóstri við hana.
Þórleifur Bjarnason.
og er hann með á seðlinum.
Noregur—Finnland 2 (x 2)
Norðmenn hafa þar til í vor
haft betur heima gegn Finnum,
en í vor sigruðu Finnar með yfir-
burðum, og framfarir þeirra síð-
ustu 2 árin gera möguleika Norð-
manna enn svartari vegna þess
hve norska liðið hefur verið í
mikilli afturför í sumar.
Arsenal—Snnderland * 1
Síðustu 4 árin hefur Arsenal
unnið Sunderland með mörkun-
, um 18—1, og lið þess virðist ekki
fært um að rjúfa venjuna. ó-
tryggur 1.
i
Blackpeo!—Bolton 1
j Án efa skemmtilegur leikur
milli tveggja sóknarliða, sem
hafa þó á að skipa traustum vörn-
i um. Framlína Blackpool er með
þeim sterkustu, þegar hún er full-
i skipuð, eins og hún var á laugar-
i dag, en Bolton getur komið á
óvart.
Charlton—Wolverhampt. x (x 2)
Viðureign 2 miðlungsliða, sem
vart mátti milli sjá í fyrra, 1—0
og 2—2. Jafntefli er sennilegt, en
Wolves hefur undanfarið verið í
essinu sínu framan af, en dalað
þegar liðið hefur á leiktímabilin.
mouths að vera tryggur.
Oerby—Aston Villa 2
Á tveimur árum hafa þessi lið
5kipt um hlutverk, Derby hrapað
niður úr öllu valdi, en Aston Villa
rnnið sig upp' í hóp þeirra beztu.
Ótryggur útisigur.
Vliddlesbro—Preston x (x 2)
Middlesbro náði sér á strik síð-
iri hluta síðasta leiktimabils og
virðist ýmislegt benda til þess,
að það sé í framför og ætti að
’ialda hinu fríska og velleikandi
Preston-liði í skefjum heima. En
Preston sigraði í fyrra í Middles-
bro með 2—5, sem vel gæti end-
artekizt.
Newcastle—Tottenham 1 (1 x 2)
Verður án efa söguleg viður-
eign, sem erfitt er að segja um
hvernig fara muni. — Newcastle
sigraði í fyrra, 7—2, og fær plús-
West Brormvich—Burnley 1
West Bromwich hefur verið í
mikilli framför síðan á miðju síð-
asta leiktímabili, og lék mjög vel
gegn Tottenham á laugardag. —
Ekki um annað að ræða en 1.
Birmingham—Fulham x
Fulham féll úr I. deild í vor, en
Birmingham varð nr. 3 í annarri.
Svo snemrna leiktímabils er erfitt
að gera upp á milli liðanna, en
ráðiegra sýnist að treysta frekar
á heimasigur en — tap.
IIull—Brentford 1
Bæði liðin vorú i vadræðum síð
asta leiktímabil, Hull vegna ósam
komulags, en Brentford vegna
ekki nógu marksækinnar íram-
linu. Hull hefur læknað sína mein
semd með nýjum framkvæmda-
stjóra, en Brentford mun enn
ekki hafa tekizt að lækna sína.
Sigur Hull yfir Everton bendir til
þess að liðið verði sterkari en
áður.
Sheffield Utd—Iluddersfield 2
Við fallið niður í 2. deild hefur
Iluddersfield gripið til þess að
kaupa að sér menn til þess að
komast upp á ný, og sigraði Leeds
örttgglega i fyrsta leiknum, hins
vegar er að lita á, að Sheffield U.
er sterkast á haustin.
Ath. skyldi að 1 Englandi hef-
ur hcimavöllurinn miklu irieira
að segja en á Norðurlöndunum.
Spáin er þó: 5 heimasigrar, 3
jafntefli og 4 útisigrar. í svigum
eru kerfistilbrigði 2x2x2x2x3=48
raðir.
Lokastaðan í ensku deilda-
keppninni i vor:
Vilboig Jónsdótfiir frá
Grenjaðarstni
Minningarorð
Auglýsingar
nm eiga að birtaM (
Sunnudagsblaðimi
þurfa «8 hafs bortat
fyrir kl. 6
é föstudag
JfflorgttnblaJíS
♦ ?
BEZT AD AVGLtSA
MORGVNBLAÐINU
F. 5. nóv. 1855. D. 21. ágúst 1952.
Haustið kemur, hélugi'átt
hjúpað feigðarskugga,
málar á fornan hagleikshátt
hvíta rós á glugga.
I í DAG er til (moldar borin,
Vilborg Jónsdóttir frá Grenjað-
arstað, er lézt að heimili sínu
. Hringbraut 44 (Grenjaðarstað)
121. þ. m. í hárri elli — tæpra
97 ára að aldri. Æviskeiði góðr-
ar og göfuglyndrar konu er lok-
ið eftir langt og mikið dagsverk.
I Að spjlfsögðu hefur þar skipt á
skin og skúrum, eins og hjá öllum
! mannanna börnum, en því láni
I átti hún að fagna á sinni löngu
lífsleið, að dvelja ávallt með þeim
er henni voru kærastir og geta
því helgað þeim lífskrafta sína,
sem hún unni mest og voru henni
allt á þeirri löngu leið, sem hún
Hefur nú gengið til enda. Vilborg
var fædd að Arnarbæli í Ölvusi,
næst elzta barn þeirra merku
hjóna, Ingibjargar Hinriksdóttur
og séra Jóns Björnssonar. Hún
fluttist með foreldrum sínum á
fyrstu árum ævi sinnar, að Bergs-
stöðum í Austur-Húnavatnssýslu,
s.ðar að Hítarnesi á Mýrum og
loks að Eyrarbakka, en þar skildu
leiðir, þá er faðir hennar lézt ár-
ið 1892. Flultist hún þá með syst-
ur sirmi, frú Elísaþc-tu Jónsdótt-
ur og manni hennar séra Helga
Hjálmarssyni, er þá stofnuðu
heimili, er honum var veitt Helga
staðaprestakall í Suður-Þingeyj-
arsýslu, sem síðan var sameinað
Grenjaðarstaðaprestalcalli. — Á
heimili þeirra dvaldi hún til
dauðadags, fyrst á Grenjaðarstað
í Suður-Þingeyjarsýslu yfir 30
ár, þar til séra Helgi lét af prest-
skap 1930 og síðan á heimili
þeirra hér í Reýkjavík, sem þau
nefndu Grenjaðarstað, nú síðustu
ár ævinnar með systurdóttur
sinni Elísabetu Helgadóttur og
uppeldissystur Karen ísaksdótt-
I. deild:
Manch. Utd 42
Tottenham 42
Arsenal 42
Portsmouth 42
Bolton 42
Aston Villa 42
Preston 42
Newcastle 42
Blackpool
Charlton
Liverpool
I Sunderland 42
W. Bromw. 42
Burnley 42
Manch. City 42
Wolverhpt. 42
Derby
Middlesbro
Chelsea
Stoke City
42
42
42
42
42
42
42
23 11
22 9
21 11
20 8
19 10
19 9
17 12
18 9
18 9
17 10
12 19
15 12
14 13
15 10
13 13
12 14
15 7
Huddersfld 42
15
14
12
10
Fulham
42 8 11
8 55
11 76
10 80
14 68
13 65
14 79
13 74
15 98
15 64
15 68
11 57
15 70
15 74
17 56
16 58
16 73
20 63:
21 64:
20 52:
23 49
24 49
23 58
52 57
51 53
:61 53
:58 48
:61 48
:70 47
:54 46
:73 45
:64 45
:63 44
:61 43
61 42
77 41
63 40
61 39
73 38
80 37
88 36
72 36
88 31
82 28
77 27
II. deiid:
Sheff Wedn 42
ur, eftir lát þeirra ágætis hjóna,
Elísabétar og sér Helga. Vilborg
heitin var miklum mannkóstum
gædd, þótt ekki flíkaði hún þeim
hversdagslega, enda dul í skapi,
en gleggst kom í ljós, þá er
1 börn voru í nálægð hennar, sem
jhún ávallt hafði yndi af, enda
með afbrigðum barngóð, á þann
hátt sýndi hún bezt hvern mann
hún hafði að geyma. Hún var
Itrúuð kona og breytti eftir því,
enda vórð allt hennar líf kær-
leiksþjónusta við þá, sem hún
'unni mest og voru hennar lífs-
förúnautar. Þannig endaði hér-
1 vistarlíf þessarar hæglátu ágætis
konu, eftir fimm ára legu í bar-
1 ótunni við að kveðja þennan
heim og komast til fyrirheitna
landsins, — lands ódauðleikans,
þar sem ekkert er hélugrátt og
engar frostrósir að finna og því
ekkert haust, heldur eilíft vor,
þar sem sólin aldrei-gengur til
viðar, heldur vermir blómin sín
um aldir alda. Og þar taka á móti
henni með fögnuði, förunautar
lífs hennar, sem farnir eru á
undan henni, en hún er nú kært
'kvödd af uppeldissystur, systur-
' dóttur. og öðrum vinum hennar,
'sem hún síðar mun á móti taka
með útbreiddum faðmi.
Blessuð sé minning hennar.
Cardiff
Birmingh.
Nottm For.
Leicester
Leeds Utd
Everton
Luton
Rotherham
Sheff. Utd
West Ham
Southampt.
Blackburn
Brentford
N. County
Doncaster
Bury
Hull City
Swansea
Barnsley
Coventry
QPR
42
42
42
42
42
42
42
42
42
42
42
42
42
42
42
42
42
42
42
42
42
21 11
20 11
21 9
18 13
19 9
18 11
17 10
16 12
17
18
15 11
15 11
17 6
15 12
16 7
13 12
15 7
13 11
12 12
11 14
14 6
11 12
10 99
11 72
12 67
11 77
14 78
13 59
15 64
14 77'
17 73
19 90
16 61
16 61
19 54
15 54
19 71
17 55
20 67
18 60
18
17
22 59
19 52
:65 53
:54 51
:56 51
:62 49
:64 47
:57 47
:58 44
:78 44
:71 42
:76 41
:73 41
:73 41
:63 40
:55 42
68 39
:60 38
:69 37
:70 37
:76 36
:72 36
:82 34
:81 34
Ramuókn á útvarps-
bjónustunni við
LUNDÚNUM, 20. ágúst: — í Bret
landi hafa 36 þingmenn haft til
athugunar útvarpssendingar
brezka útvarpsins til útlanda, en
ríkisstjórnin ver nú 4,750 millj.
punda til þeirfa. Þingmanna-
nefnd þessi leggur til, að á Vest-
urlöndum. verði tekið upp nán-
ara samstarf í útvarp? seridingum,
svo að þær verði öflug -i liður í
kalda stríðinu. — Reutc;r-NTB.