Morgunblaðið - 13.12.1953, Blaðsíða 9

r
Sunnudagur 13. des. 1953
MORGUNBLAÐIÐ
0
R eyk javíkurbréf:
Laugardagur 12. desamber
Fjárlögin í deiglunni —
eflir áhrif kommúnista
eyðiey — Brottför Áka
,Sýnið greifanum samúð‘ — ,Þjóðvörn‘
í menningarmálum — Tveir menn á
— Byggingafrelsið er undirstaða um-
Afgreiðsla fjárlaga
ALÞINGI lauk s.l. fimmtudag,
annarri umræðu um fjárlaga-
frumvarpið. Fór hún með svip-
uðum hætti og venjulega. Sam-
þykktar voru allar breytingar-
tillögur fulltrúa stjórnarflokk-
anna í fjárveitinganefnd nema
nokkrar, sem teknar voru aftur
til 3ju umræðu.
Stjórnarandstæðingar fluttu að
vanda margar tillögur, sem nær
allar höfðu í för með sér stór-
felldar útgjaldahækkanir fyrir
ríkissjóð. Hins vegar láðist til-
lögumönnum að benda á tekju-
stofna til þess að mæta hinum
auknu gjöldum. En jafnhliða
skömmuðu þeir ríkisstjórnina og
flokka hennar fyrir of háar
álögur.
Þannig er þá samræmið í
málflutningi stjórnarandstæð-
inga. Þeir flytja tillögur um
stóraukin útgjöld, en lýsa
jafnframt yfir fjandskap sín-
um við að ríki® hafi einhverj-
ar tekjur tii þess að rísa und-
ir framlögum sínum til verk-
legra framkvæmda og fjöl-
þættrar þjóðfélagsstarfsemi.
Svo segja þeir að stjórnar-
flokkarnir séu „á móti fram-
förum“ vegna þess að tillögur
þeirra voru felldar!
Flestir viti bornir menn
munu væntanlega sjá í gegn
um þessi næfurþunnu leik-
tjöld yfirborðsmennskunnar.
m..
Endurskoðun ríkis-
báknsins
HÆKKUN fjárlaganna frá ári ul
árs er annars fullkomið áhyggju-
efni. Þetta litla og fámenna þjóð-
félag getur ekki óendanlega hlað-
ið nýjum útgjöldum á fjárlög
sín. Þegar allt kemur til alls
verður þjóðin sjálf að borga
hverja krónu, sem hið opinbera
eyðir til þarfra eða ónauðsyn-
legra framkvæmda og þjónustu.
Ólafur Thors forsætisráðherra
sagði í stefnuræðu fyrir kosning-
arnar í sumar, að ef Sjálfstæðis-
flokkurinn fengi hreinan meiri
hluta á Alþingi myndi hann beita
sér fyrir heildarendurskoðun á
öllum ríkisrekstri, með það fyrir
augum, að freista þess að færa
hann saman og draga úr ónauö-
synlegum útgjöldum eftir föng-
um.
Magnús Jónsson framsögumað-
ur meirihluta fjárveitinganefnd-
ar við fjárlagaumræðuraar nú í
bóta í húsnæðismálum
vikunni drap einnig á nayðsyn
þess að slík endurskoðun færi
fram. Loks sagði Eysteinn Jóns-
son fjármálaráðherra við þessar
sömu umræður, að hann teldi
óhjákvæmilegt að samfærsla rík-
isbáknsins yrði tekin til athug-
unar.
Af þessum ummælum ætti að
mega draga þá ályktun, að raun-
hæfar ráðstafanir yrðu gerðar í
þessa átt. Það er að vísu auðsætt,
að styrk og samhent meirihluta-
stjórn eins flokks myndi eiga
hægra um vik með að fram-
kvæma sparnað og samfærslu í
ríkisrekstrinum en samsteypu-
stjórn tveggja eða fleiri flokka.
Sjálfstæðismenn eiga því miklu
óhægra um að framkvæma skoð-
anir sínar á þessum málum vegna
þess, að þeir hafa ekki þingmeiri-
hluta einir. En með góðum vilja
beggja núverandi stjórnarflokka
ætti þó að vera unnt að koma
ýmislegum sparnaði við. Verður
að vænta þess að fjármálaráð-
herra hefjist handa um viðleitni
í þá átt er hann undirbýr næsta
fjárlagafrumvarp.
Það þýðir: Haldið verndar-
hendi yfir hrossakaupunum,
forréttindunum og spilling-
unni, sem eitrað hefur brezkt
þjóðlíf.
Ef þessi blaðamaður hefði
verið viðstaddur þegar „Þjóð-
varnarmenn“ kusu kommún-
ista til áhrifastaða í tveimur
íslenzkum menningarstofnun-
um, hefði honum sennilega
komið eitthvað svipað í hug
um þá: „Sýnið greifanum
samúð“. Það þýðir: Hjálpið
kommúnisíum til þess að
halda áhrifum í íslenzku
menningarlífi og eitra íslenzkt
þjóðln'.
En nú er spurningin þessi:
Hve margir af kjósendum
hins svokallaða „Þjóðvarnar-
flokks“ vilja „sýna greifan-
um samúð“? Hve margt fólk
innan vébanda þessa flokks,
sem þykist fylgja sósíaldemo-
kratiskri stefnu, vill láta nota
sig til þess að efla áhrif komm
únista í menningarmálum? —
Þessi spurning vakir áreiðan-
lega í hugum margra síðan
kosningarnar fóru fram á Al-
þingi.
í Rússlandi er listamönnum
„Sýnið greifanum
samúð“
í ÞESSARI viku fóru fram á, , .. .. . ,
Alþingi kosningar í ýmsar nefnd- mot^hoggmynd^. semja tonv^ k
flokksins, formaður hans og rit-
ari, rufu þetta samkomulag. Þeir
skiluðu auðum atkvæðaseðlum
við allar þingkosningar, enda
þótt flokksmenn þeirra væru í
baráttusæti á öllum framboðslist-
um. Vegna andstöðu sinnar við
samstarf lýðræðisflokkanna klut'u
I þeir sinn eigin flokk og tóku
þann rislága kost, að sitja eins
og tvö lítil og atkvæðalaus núll
' meðan stórpólitískar kosningar
fóru fram í þinginu.
Þessi framkoma formanns
og ritara Alþýðuflokksins cr j
fyrst og fremst sönnun þess,'
að þeir liafa beðið pólitískt
skipbrot. Þeir eru nú einangr- 1
aðir á eyðiey í sínum eigin
flokki. |
Á s.l. sumri gengu þeir á
fund kommúnista og báðu þá
um hlutleysi fyrir stjórn, sem
þá langaði til þess að mynda
með Framsóknarflokknum. —
Þeir fengu vilyrði fyrir þvi,
samkvæmt frásögn Alþýðu-
blaðsins. En fyrirætlanir
þeirra fóru samt út um þúfur.
Hinir fyrirhuguðu samstarfs-
menn voru ófúsir á að eiga líf
stjórnar sinnar undir náð
kommúnista.
Og nú standa þessir menn uppi
skipreika í ofsa sínum. í Alþýðu-
flokksfélagi Reykjavíkur biðu
þeir einnig mikinn ósigur fynr
ir og ráð, sem Alþingi ber sam-
kvæmt lögum að kjósa eftir
hverjar almennar kosningar. í
sambandi við þær bar það helzt
til tíðinda, að hinir tveir þing-
menn „Þjóðvarnar" töldu sér-
staka ástæðu til þess að efla áhrif
kommúnista í menningarmálum,
með því að styðja þá til að fá
fulltrúa kjörna í menntamálaráð
og útvarpsráð. Kusu þeir Bergur
og Gils framboðslista kommún-
ista við kjör í þessi ráð með þeim
árangri, að tveir Alþýðuflokks-
menn féllu, en fulltrúar hinna
„fjarstýrðu" hlutu kosningu.
Þannig framkvæma „Þjóðvarn-
armenn“ hina „sósíaldemokrat-
ísku“ stefnu sína. — Þetta eru
þeirra „þjóðvarnir".
Merkur brezkur blaðamaður,
sem einu sinni deildi harðlega á
íhaldsflokkinn í Bretlandi fyrir
hegnt fyrir að mála málverk, I uokkrum dögum, er tekin var
ákvörðun um framboðslista
flokksins við bæjarstjórnarkosn-
og bókmenntir, sem ekki eru í
anda marxismans. — íslenzkir
kommúnistar hafa gengið undir
jarðarmen þessarar stefnu gagn-
vart fögrum listum.
íngarnar.
Brottför Áka
Jakobssonar
En „Þjóðvarnarmenn“ á Al- ÚRSÖGN Ákg Jakobssonar
spillingu og afturhald, komst eitt isflokkarnir, Sjálfstæðismenn,
sinn þannig að orði, að vígorð Framsóknarmenn og Alþýðu-
hans hefði um langan aldur ver- flokkurinn höfðu samið um sam-
ið þetta: vinnu sín i milli um nefndakjör.
„Sýnið greifanum samúð“.
ur
kommúnistaflokknum hefur vak-
ið mikla athygli. Einn af fremstu
og vinsælustu leiðtogum flokks-
ins hefur axlað skinn sín og
kvatt kóng og prest. Annar fyrsti
ráðherra kommúnista hér á landi
hefur yfirgefið þá.
Meðal almennings þarf þetta
ekki að vekja neina furðu. Þessi
saga hefur gerzt í öllum lýðræð-
islöndum. Skynsamir og hugs-
andi menn finna það fyrr en
síðar að þeir eiga ekki samleið
með fólki, sem afneitar hug-
myndum frjálsra manna um al-
menn mannréttindi. Ennþá eru
nokkrir slíkir menn eftir í komm
únistaflokknum hér á landi. Þeir
munu fara í slóð hins fyrrveí-
andi ráðherra. Jónas Haralz hag-
fræðingur og ýmsir fleiri vortx
En tveir af þingmönnum Alþýðu-áður farnir. Skriðan frá komm-
þingi biðja Islendinga að
„sýna greifanum samúð“,
hjálpa kommúnistum til þess
að láta hið skæra ljós stefnu
sinnar í menningarmálum
skína yfir land þessarar frels-
isunnandi þjóðar.
Látum svo vera. En vera má,
að íslenzka þjóðin hafi fengið
nokkru gleggri vitneskju en
hún hefur áður haft um raun-
verulegt eðli hins nýja flokks.
Á eyðiey
í ÞESSUM kosningum á Alþingi
gerðist annar atburður, sem vak-
ið hefur nokkra athygli. Lýðræð-
únistum verður ekki stöðvuð á
íslandi fremur en meðal frænd-
þjóða okkar á Norðurlöndum.
Stjórnarandstaðan og
framkvæmdafrelsið
FRUMVARP ríkisstjórnarinnai*
um afnám fjárhagsráðs hefur nú
verið samþykkt í báðum deild-
um Alþingis. Eftir er aðeins ein
umræða um það í Neðri deild,
þar sem Efri deild breytti 1. grein
þess lítillega í áttina til meira
viðskiptafrelsis.
Afstaða stjórnarandstöðunnar
til þessa frumvarps er mjög at-
hyglisverð. Hún hefur greitt at-
kvæði gegn því og einstökum
greinum þess. M. a. voru þing-
menn hennar mótfallnir þeirri
grein, sem kveður á um aukið
byggingarfrelsi. En upphaf henn-
ar er á þessa leið:
„Frjálst skal vera að byggja
íbúðarhús, þar sem hver íbúð,
ásamt tilheyrandi geymslu,
þvottahúsi og þess háttar, er
allt að 520 rúmmetrum, svo og-
peningshúa, heyhlöður, ver-
búðir og veiðarfærageymslur.
Ennfremur eru undanþegnar
f járfestingarleyfum fram-
kvæmdir, er kosta samtals allt
að 40 þús. krónum.“
Þetta ákvæði þýðir, að svo
að svo að segja allar íbúða-
byggingar, sem almenningur
í landinu vill ráðast í, ern
gefnar frjálsar. Skriffinnskan,
sem ríkt hefur í sambandi viff
slíkar framkvæmdir er af-
numin. Fólkið þarf ekki að
knékrjúpa nefndum og ráðum
til þess að mega byggja yfir
sig.
En kommúnistar, Alþýðuflokks
menn og „Þjóðvörn“ með „sósíal-
demokratisku" stefnuna, greiddu
atkvæði gegn þessu aukna fram-
kvæmd af r elsi!!
Það er sannarlega von að fólk
spyrji:
Hvað vakir eiginlega fyrir þess
um mönnum, sem þó segjast vera
ákaflega áhugasamir um að
draga úr höftunum og leyfa ein-
staklingunum að snúa sér við án
leyfis hins opinbera?
Ætla þeir t. d. að framkvæma
loforð sín um umbætur í hús-
næðismálum með því að berjast
gegn því að hömlurnar á bygg-
ingaframkvæmdum séu afnumd-
ar?
Hver getur ráðið slíka kross-
gátu!
Framh. á bls. 11,