Morgunblaðið - 10.03.1955, Page 16

VeSurúllif í dag:
SA hvassviðri og: rigning. SV
stinningskaldi og él síðdegis.
fftgttstMðMb
57. tbl. — Fimmtudagur 10. marz 1955
RóSrarferS
á Vestfjarðarmið. Sjá bls. 6.
Alþýðusambandið biður unr
myndun vinstri sfjérnar
Hefur ekki fengið svar ennþá
SVOHLJÓÐANDI lilkynning barst
Mbl. í gær frá stjórn Alþýðusam-
leands íslands: —
Á fundi miðstjórnar Alþýðusam
I»ands íslands þann 5. þ.m. var
4'inróma samþykkt að snúa sér til
verkalýðsflokkanna, Alþýðuflokks
kis og Sameiningarflokks alþýðu
•— Sósíalistaflokksins svo og Þjóð
varnarflokksins og Framsóknar-
ftokksins með tilmælum um, að
þessir flokkar tækju upp viðræð-
ur við Miðstjórn Alþýðusambands-
ins um möguleika á vinstra sam-
starfi. Vegna þess að Miðstjórnar-
fundur Framsóknarflokksins sat
þá að störfum, var gengið frá bréfi
til Framsóknarflokksins þegar á
fundinum. Sams konar bréf hafa
nú verið send hinum flokkunum.
í erindi Alþýðusambandsins til
flokkanna voru rifjaðar upp sam-
þykktir seinasta Alþýðusambands-
þings í atvinnumálum, verðlags-
tnálum og kaupgjaldsmálum og
sýnt fram á, að alþýðusamtökin
eigi mikilla hagsmuna að gæta í
samhandi við stefnu ríkisstjórnar
á hverjum tíma í þeim málum. —
Aðstaða Alþýðusambands íslands
til að framfylgja markaðri stefnu
Alþýðusambandsþings væri mjög
mikið undir því komin, hvort við
andstæða eða velviljaða ríkisstjórn
væri að ciga.
I>á var í erindinu lýst yfir því,
að verkalýðshreyfingin mundi
vilja gera allt, sem í hennar valdi
stæði, til að stuðla að myndun
ríkisstjórnar, sem í aðalatriðum
markaði stefnu sína á þann veg,
að vinnandi stéttir landsins gætu
borið til hcnnar fullt traust og
veitt henni stuðning. Óskað var
eftir því, að flokkarnic kysu nefnd
ir til viðræðna við Miðstjórn ASl
um þessi mál.
Svör hafa engin borizt ennþá við
erindi sambandsstjórnar.
/ Kópavogi:
Finnbogi Mútnr kominn ú
undnnhnld í Kmipstaðonnálinu
Sögulegur fundur hjepps*
nefndar Kópavogs í gær
IGÆRDAG var haldinn hreppsnefndarfundur í barnaskólahúsinu
í Kópavogshreppi. Var fundurinn fjölmennur, þar eð hann
var opinn hreppsbúum. Áður en fundi var slitið, hafði ýmislegt
sögulegt gerzt þar, og gafst hreppsbúum þar gott tækifæri til að
kynnast ofbeldi oddvitans á hreppsstjórnarfundum, er hann beitti
fulltrúa minnihlutans slíku ofríki að þeir sáu sig tilneydda að
ganga af fundi í mótmælaskyni. — Slíkt hið sama gerðu áheyr-
endur allir. Sátu kommúnistarnir þrír einir eftir í hinum stóra sal.
Þyrilvængja aðstoðar
við björgun King Sol
Leiðan&uriiin fer í dag austur
i i ij
VÉLSMIÐJAN Hamar h.f. hér í bænum, hefur samið við vátryggj-
endur togarans King Sol, um að gera tilraun til að bjarga
togaranum út af strandinu á Meðallandsfjörum. Fara héðan í dag
ásamt Bjarna Jónssyni verkstjóra í Hamri, átta starfsmenn úr
vélsmiðjunni svo og tveir fulltrúar félagsins.
Héðan úr bænum fer björgunar-
leiðangurinn með margs konar út-
búnað til þess að bjarga skipinu,
dælur og þess háttar.
BÁTUR OG ÞYRILVÆNGUR
AÖSTOÐA
Það mun verða eitt fyrsta verk
björgunarleiðangursins að kynda
aflvélar skipsins upp. — Þá verð
ur bátur sendur upp að strönd-
inni með stór og þung akkeri,
sennilega fjögur. — Þegar björg-
unarundirbúningi er hér komið,
kemur þyrilvængja frá varnarlið-
inu á Keflavíkurflugvelli til sög-
unnar. — Hún á að fljúga með
taugar úr akkerunum, þar sem
þau eru um borð í bátnum og yf-
ir í togarann.
DRAGI SIG SJÁLFUR
Á FLOT
Á þeim verða svo styrktarvírar
dregnir út í bátinn úr togaranum
og akkerin síðan látin falla í sjó-
inn. — Þegar færi gefst, verður
aðalvélin, en skrúfan er óskemmd,
látin vinna, ásamt vindu skipsins
og þannig verður reynt að láta
togarann draga sig sjálfan á flot.
VERÐA í SKIPINU
Björgunarmenn munu hafast
við í togaranum meðan á þessum
björgunartilraunum stendur. —
Létta verður togarann, en í hon-
um eru um 300 lestir af kolum og
um 60 lestir af ís. Togarinn er
kjölréttur í hinum fíngerða sandi
á Meðallandsfjörum.
Hótað verkfalli 18. marz
Kröfur um 57% hækkun
★ Forseti Alþýðusambandsins
Hannibal Valdimarsson, —
lýsti því yfir á þingi i gær, að
verkfall yrði lýst yfir einhvern
næstu daga, með sjö daga fyr-
irvara og mætti þannig gera
ráð fyrir aS verkfallið hæfist
kringum 18. eða 19. marz, ef
ekki tækist að ná samkomu-
lagi fyrir þann tíma.
■jc Það npplýstist við umræð-
ur á þingi, að kröfur verk-
lýðsfélaganna næmu 30 prós. í
heina kauphækkun og svo auk
þess miklu í ýmsum hlunnind-
uin svo að kröfur verkalýðsfé-
laganna næmu alls um 57 prós.
hækkun.
Á Fyrstu kröfur verkalýðsfé-
laganna komu fram 17.
febrúar og voru kröfurnar að
berast enn nokkra daga til við-
bótar, svo að umræður um end
anlegar kröfur liafa ckki getað
staðið yfir nema í rúma viku.
ýý Samninganefnd verkalýðs-
félaganna licfur hafnað
eftir svo skamman frest að
láta rannsaka grundvöll kaup-
hækkana, enda þótt sumir for-
ustumcnn þeirra hafi talað um
að hér sé um það að ræða, að
endurskoða kaup, allt frá ár-
inu 1947.
A- Þykja þetta undarleg vinnu
brögð, þegar um jafn ör-
Iagaríka og alvarlega ákvörðun
er að ræða, sem allsherjarverk-
fall, en Hannibal Valdimars-
son lýsti því yfir ■ gær að verk-
faliið myndi verða lungt og
hart. -*
Þessi sögulegi fundur var boð-
aður hreppsnefndarmönnum með
aðeins nokkurra stunda fyrir-
vara og í útvarpstilkynningu um
) hádegið fengu þeir fyrst að vita
i hvert væri fundarefni og að
hann skyldi haldinn fyrir opn-
um dyrum í barnaskólanum, en
ekki heima í stofu oddvitans,
Finnbogs Rúts Valdimarssonar.
Fundarefnið var: Kaupstaðarétt-
indi til handa Kópavogshreppi.
Þegar fundurinn hófst klukk-
an 4,30, las oddvitinn upp íund-
arsamþykkt sýslunefndarinnar.
Þar segir m.a. af ef fram komi
eindregin yfirlýsing meirihluta
hreppsnefndar eða umdeilanlegs
meirihluta hans, um að hreppur-
inn fái kaupstaðarréttindi, þá tel-
ur sýslunefndin það eðlilegt.
Það er svo vitað, að Finnbogi
þorði ekki að láta meirihluta
hreppsnefndarinnar taka afstöðu
í málinu!
Ennfremur las hann upp til-
lögu meirihluta hreppsnefndar-
innar um að hreppsnefndin beitti
sér fyrir almennum fundi um
málið og að fram skyldi fara al-
menn atkvæðagreiðsla um það.
Um leið og Finnbogi Rútur
hafði gert grein fyrir þessum til-
lögum, lét oddvitinn þess getið
að fundartími væri mjög tak-
markaður og gæti ekki staðið
lengur en fram til kl. 6,30. Á
þessu fékkst hann ekki til að
gefa neina skýringu.
RÆDDI TÆPAST
DAGSKRÁRMÁLIÐ
Finnbogi hélt mjög langa ræðu
og vakti þhð undrun áheyrenda, J
að hann kom afar lítið inn á
dagskrármái fundarins, hvað þá
• heldur að gera grein fyrir því
. hvað mælti á móti því að Kópa-
1 vogur fengi kaupstaðaréttindi.
Var málilutningur oddvitans
frammí fyrir hreppsbúum allur
hinn aumusti.
HÖRÐ HRÍÐ GERÐ
AÐ FINNBOGA
Fulltrúar minnihlutans í
hreppsnefndinni, Sveinn Einars-
son, verkfræðingur, og Hannes
Jónsson, félagsfræðingur, gerðu
mjög harða hríð að Finnboga og
afstöðu hans til þessa mikla hags-
munamáls Kópavogsbúa. Gerðu
þeir giögga grein fyrir þeim á-
vinningi, sem af því hlytist fyrir
hið fjölmenna og ört vaxandi
hreppsfélag, að það fengi kaup-
staðarréttindi og skoruðu á meiri
hluta hreppsnefndar að færa ein-
hver rök fram fyrir baráttu sinni
gegn málinu, sem ætti vísan
stuðning meirihluta hreppsbúa.
★
Það þótti áheyrendum á hrepps
nefndarfundinum undarlegt að
heyra, er fundarmenn vitnuðu í
ýmsar þingræður, frá undanförn-
um árum, er rætt hefur verið á
Alþingi um kaupstaðaréttindi til
ýmissa núverandi kaupstaða, að
Finnbogi Rútur hafði í þingræðu
mjög eindregið mælt með því að
Húsavík fengi kaupstaðarrétt-
indi. Þá voru íbúarnir þar um
1200, og Finnbogi Rútur taldi
sjálfsagt að Húsvíkingar öðluð-
ust þessi eftirsóttu réttindi, íbúa-
talan væri há og sveitastjórnin
þar af leiðandi orðin mjög um-
fagsmikil. Nú berst Finnbogi
Rútur gegn því að hans eigið
sveitarfélag öðlist þessi réttindi,
þrátt fyrir að íbúatalan í Kópa-
vogi sé 3400 og fari ört vaxandi.
BER ANNARRA HAGS-
MUNI FYRIR BRJÓSTI
Sveinn EinarSson deildi hart á
Finnboga Rút út af allri fram-
komu hans í máli þessu og benti
sérstaklega á, að hann bæri hag
annarra hreppa sýslunnar meir
fyrir brjósti en síns eigins hrepps.
Hafði Finnbogi Rútur haldið því
fram, að ef Kópavogur fengi
kaupstaðarréttindi, væri tæpast
grundvöllur fyrir því sem eftir
væri af sýslufélaginu til áfram-
haldandi starfsemi. Benti Sveinn
á, að betur væri varið takmörk-
uðum fjármunum hreppsins til
aðkallandi verkefna innan hrepps
ins, heldur en að verja þeim til
framkvæmda í öðrum hreppum.
SÉSTAKUR SÝSLUMAÐUR
Bar nú meirihlutinn fram til-
lögu þess efnis að skipaður vrði
sérstakur sýslumaður fyrir Kjós-
arsýslu. Til vara ef leið teldist
ekki fær, að skjóta því til borg-
arafundar og almennrar atkvæða
greiðslu í hreppnum, hvaða leið-
ir skyldi fara með löggæzlu og
kaupstaðarréttindi
Hér er um hreint undanhalfl að
ræða hjá Finnboga, frá afstöðu
hans á hreppsnefndarfundi fyrir
Reykjaheiði hefur
verið ófær frá 25.
(ept. s. I,
HÚSAVÍK, 9. marz. — Undan-
farna daga hefur verið hláka hér
og snjó tekið af og er nú orðið
sæmilega greiðfært um héraðið
fyrir bifreiðar. Vaðlaheiðin er þó
enn ófær og ekki farin nema á
snjóbíl, en hann hefur farið marg
ar ferðir yfir hana undanfarið
því heiðin er búin að vera ófær
venjulegum bifreiðum um lengri
tíma. Reykjaheiði er einnig ófær
og hefur verið það síðan 25. sept.
s.l., en snjóbíllinn hefur af og til
farið yfir hana. — Vegarstæðið í
kringum Tjörnes hefur verið svo
til snjólaust í allan vetur. Á kom-
anda sumri er ráðgert að vinna
töluvert að vegi þessum enda hef-
ur Alþingi veitt til þess 300 þús.
krónur.
Snjó hefur tekið það mikið af,
að jörð er nokkuð komin upp og
byrjað að beita búpeningi.
hálfum mánuði, er hann vísaði
frá tillögu minnihlutaflokkanna
um kaupstaðarréttindi. — Enda
mun oddvitinn hafa orðið þess
mjög var undanfarið að hugmynd
in um kaupstaðarréttindi á sívax-
andi fylgi hreppsbúa að fagna.
BF E YTING ARTILL AGA —
BÓKUN NEITAÐ
Fulltrúar minnihlutaflokkanna
báru fram breytingatillögu í mál-
inu, en Finnbogi neitaði fyrst að
taka við henni, þar sem umræð-
um um málið væri lokið!! án þess
að tilkynna nokkuð um það. —■
Þegar fulltrúar minnihlutans ósk-
uðu eftir bókun vegna þessa ger-
ræðis, neitaði oddvitinn að bóka
þau eins og um var beðið.
Að lokinni atkvæðagreiðslu utn
tillögu meirihlutans, bað oddvit-
inn um að fá breytingatillögu
minnihlutans. Tók hann við
henni, stakk henni formálalaust
í vasann og neitaði alveg að lesa
hana upp, bera hana upp, eða að
skila henni aftur til fulltrúa
minnihlutans.
ÁHEYRANDI MÓTMÆLIR
Þegar hér var komið reis upjí
einn fundarmanna í hópi áheyr-
enda og kvað það furðu sæta afj
fundarmenn fái ekki að heyrai
breytingatillöguna. Kom nokkurS
fát á Finnboga. Hafði hann viðl
orð að bera tillöguna upp, eni
gugnaði á því þegar til kom. —■
Sveinn Einarsson verkfr. benti áí
að það væri brot á fundarvenj-
um, að bera breytingatillögug
upp eftir að aðaltillagan hefuq
verið borin upp. Ennfremur mót-
mælti hann því að oddvitinrt
neitaði að bóka orðrétt athuga-
semdir minnihlutans, sem hanrf
ætti lagalega kröfu á.
AF FUNDI í MÓTMÆLASKYNI
Kallaði Sveinn fundarmenn till
vitnis um þessi lögbrot oddvit-
ans. Taldi hann tilgangslaust a<1
eiga frekari orðastað við oddvit-
ann og lýsti því yfir að hanrt
gengi af fundi í mótmælaskyni,
Hannes Jónsson tók undir or<3
Sveins og kvaðst mundu einnigj
ganga af fundi. Er þeir gengu
út, komu á eftir þeim fundar-
menn allir, milli 80—100 manns,
★
Að fundi þessum loknum
voru Kópavogsbúar um margt
fróðari varðandi starfsaðferðip
hreppsnefndar, svo ekki sé fast-
ara að orði kveðið.
----------------------
LIVERPOOL. — Lögreglan f
Liverpool vinnur nú að því að
handsama hópa ungra stúlkna, er
gert hafa aðsúg að karlmönnum,
bæði ungum og gömlum, í ýms-
um hverfum borgarinnar. Hafai
þær notað reiðhjólakeðjur að
vopni og vefja þeim um úlnliði
fórnardýranna.
ABCDEFGH j
AUSTURBÆR « ]
1
m J éé> J
1 Isltf
ABCDEFGH j
YESTURBÆR
17. leikur Austurbæjar:
a4xb4 ep. 1
(Drepur í framhjáhlaupi) /