Morgunblaðið - 16.06.1955, Blaðsíða 14

14
MORGVNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 16. júní 1955
HJÓNABANDSÁST
EFTIR ALBERTO MCRAVÍA
Fmmh’aldssagan 7
væri að hugsa um eitthvað mjög
spekingslegt, en í raun og veru
með tómt höfuð og huga, sem
hættur var að starfa.
Ég er gæddur mjög þroskaðri
gagnrýnisgáfu og í morg ár skrif
aði ég gagnrýni fyrir dagblöð og
tímarit. Þessvegna veitti ég því
fljótt athygli, að um framfarir
var hreint ekki að ræða í verki
mínu, heldur mikla hnignun frá
'því sem áður var. *
í Áður fyrr hafði ég getað fest
;huga minn við eitthvert visst mál
,'efni og útlistað það á viðeigandi
^hátt, án þess að um nokkurn
skáldskap væri að ræða, en ávallt
<með vönduðu málfari og skírum
istílsmáta. Nú varð mér hinsveg-
■'ar Ijóst, að það var ekki aðeins
ímálefnið, heldur og líka málfar
;og stíll, sem ég hafði misst töiS-
!in á.
Það sem mig fyrst og fremst
skorti var hljóðfallið, en með því
! á ég við þann reglubundna sam-
i hljóða anda, sem er óbundnu
'máli jafn nauðsynlegur til efling-
i ar og þróunar eins og bragarhátt-
urinn fyrir hið bundna mál.
Ég minnist þess, að eitt sinn
átti ég þennan anda — að vísu
á mjög lágu og takmörkuðu stigi,
en einnig hann hafði nú yfirgef-
ið mig. Ég stamaði og mig rak
í vörðurnar og ég týndi sjálfum
mér í ólgu ósamræmis og há-
hreystis.
Kannske hefði ég átt að gefa
þetta verk mitt upp á bátinn,
fyrst ást sú, sem ég bar til konu
minnar, nægði til að gera mig
hamingjusaman. Kannske hefði
ég líka gert það, ef hún hefði
ekki ávallt hvatt mig til að fást
við það og ljúka því. Varla leið
svo dagur, að hún ekki spurði
mig, með ástúðlegri og hvetj-
andi umhyggju, hvernig mér
gengi og ég, sem skammaðist
mín fyrir að játa sannleikann af-
dráttarlaust, svaraði henni frem-
-ar óákveðið að mér miðaði vel
áfram.
Hún virtist bera miög mikla
umhyggju fyrir þessu verki mínu
eins og það væri eitthvað, sem
hún bæri ábyrgð á og mér var
orðið það ljóst, að hennar vegna
yrði ég að ljúka við samningu og
ritun þessarar sögu minnar, svo
að hún mætti verða sönnun á ást
minni til hennar fyrir þá gagn-
geru breytingu, sem hún hafði
valdið í lífi mínu.
Það var þetta, sem ég átti við,
þegar ég faðmaði hana áð mér og
hvíslaði því að henni, að hér eftir
skyldi hún verða hamingjudís
mín. Með hinum daglegu spurn-
ingum, hafði henni tekizt án þess
að vita sjálf, að gera það að metn
aðarmáli mínu að ljúka þessari
söguritun, líkt og hefðarfrúrnar
í ævintýrunum, sem báðu rídd-
arana að drepa ófreskjuna og
sækja gullnu skykkjuna. Og
aldrei þurfti riddarinn í þessum
ævintýrum að koma yfirbugaður
og iðrandi úr ferðum sínum og
játa, að sig hefði brostið kjark til
að fella drekann, eða að hann
hafi ekki getað fundið gullnu
skykkjuna. !
Þessi metnaður fékk á sig enn
ákveðnari svip sökum hins sér- j
staka eðlis ákafa hennar, sem '
ekki var ákafi menntaðrar konu, *
er kunni skil á bókmenntalegum
störfum, heldur fáfróðrar og hug-
vitssamrar ástmeyjar, sem áleit i
þau eingöngu komin undir vilja t
'og bænum. >
Eitt sinn, er við vorum á einni
af okkar daglegu skemmtigöng- í
um, reyndi ég að beina athygli
hennar að hinum miklu erfiðleik
um og alltíðu ómöguleikum á bók
menntalegri sköpun og tilbún-
ingi, en ég sá þegar í stað, að hún
gat alls ekki skilið mig. „Ég er
ekki rithöfundur“, sagði hún, er
| hún hafði hlustað á mig „og ég
j hefi ekki neinar bókmenntaiegar
* langanir, en ef ég hefði haft þær,
þá held ég að ég hefði haft margt
i og mikið til að segja .... og með
þá starfsmöguleika og aðstæður
i sem þú hefur hér, þá held ég að
I ég hefði getað sagt það mjög
• fallega.“
1 Hún horfði á mig litla stund og
bætti svo við með alvarlegri ást-
leitni í svipnum: „Mundu það, að
þú lofaðir að skrifa sögu um
I mig .. og nú verðurðu að efna
loforð þitt.“ Ég svaraði engu, en
varð hugsað með gremju til hinna
mörgu arka með óteljandi útstrik
unum og leiðréttingum, sem hlóð
ust í sívaxandi hlaða á skrifborð-
i .
í mu minu.
! Morgun einn, er ég hafði dvalið
um nóttina, eða hluta af henni,
hjá konu minni, varð ég var við
mikla löngun hjá mér til að láta
hugann reika og hafast ekki að.
Höfuð mitt var sem tómt, ég
fann til undarlegs léttleika í
hnakkanum og einhverskonar
magnleysis í öllum limum mín-
um. Það tók mig ekki langan
tíma að álykta, réttilega eða rang
lega, að þessi vanmáttur minn til
að vinna, þessi ómöguleiki á að
halda huga mínum við efnið,
þessi löngun til iðjuleysis, hlyti
að stafa frá hinni líkamlegu tæm
ingu sjálfs míns, sem ástaleikir
liðinnar nætur útheimtu jafnan.
Stundum stóð ég upp frá skrif-
borði mínu og skoðaði andlit mitt
í speglinum, hina þreyttu, skörpu
vöðva þess, skuggana undir aug-
unum, hið dauflega tillit þeirra
og hina magnlausu deyfð í allri
framkomu minni.
Ég varð þá greinilega var við
skort á þeim krafti, sem ég hins-
vegar fann brjótast um í mér á
hverri nóttu, er ég lagðist niður
og tók konuna mína í faðminn.
Ég fann, að ég gat ekki glímt
við ritstörfin vegna þess, að ég
hafði kvöldið áður eytt öllum
mínum athafnamætti í faðmi
konu minnar. Mér var það ljóst,
að það sem ég var að veita konu
minni, var ég að taka frá starfi
mínu. Þetta voru ekki nákvæm-
ar hugsanir, — ekki eins nákvæm
ar að neinu leyti og þær virðast
nú, þegar ég lýsi þeim. Frekar
mætti kalla þær dreifðar tilfinn-
ingar, varanlegan grun.
Ég fann, að hinn skapandi
máttur var soginn úr líkama mín-
um á hverri nóttu og næsta dag
var mér allra framkvæmda varn
að sökum vöntunar hans. Þannig
hélt þessu áfram enn í nokkurn
tíma. Á nóttunum hafði ég mök
við konu mína og á daginn hugs-
aði ég um það, að það væri ein-
mitt þessum næturathöfnum að
kenna, að ég gæti ekkert unn-
ið. Enn sem komið var, hafði þó
þessi uppgötvun mín engin áhrif
á ást mína til hennar. Á þessum
erfiðu, en dásamlegu næturstund
um gleymdi ég efasemdum mín-
um og blekkti sjálfan mig, í
stundlegum girndarhroka, með
TILKYNMIMG
í>að tilkynnist hér með heiðrpðum viðskiptavinum
mínum að ég hefi, frá og með deginum t dag, selt hr.
1 • Óskari A. Sigurðssyni barkarí mitt á Laugavegi 5. Allar
skuldbindingar fyrirtækisins, sem stofnað er til hér eftir
eru mér því óviðkomandi. — Um leið og ég þakka
ánægjuleg og traust viðskipti á undanförnum árum, leyfi
ég mér að vænta þess að viðskiptavinir mínir láti hinn
nýja eiganda njóta viðskipta sinna í framtíðinni
Reykjavík, 16. júní 1955.
Oskar Thorberg Jónsson.
Samkvæmt ofanrituðu liefi ég undirritaður keypt
bakaríið á Laugavegi 5, sem ég rek hér eftir undir eigin
nafni. Eg mun ávallt kappkosta að hafa jafn góðar vör-
ur á boðstólum og verið hafa til þessa, og leyfi mér því
að vænta þess að heiðraðir viðskiptavinir fyrirtækisins
láti mig njóta viðskipta sinna í framtíðinni.
' Reykjavík, 16. júní 1955.
Óskar A. Sigurðsson,
Bárugötu 11.
IJtilegumennirnir
6
Nú vissu þeir Bjarni og Jón að sýslumannssonurinn var
í ráði með útilegumönnunum. Þeir ákváðu að flýta sér allt
hvað þeir gætu til byggða til þess að vara byggðarmenn og'
safna liði. I
Og þegar mennirnir sáu ekki til læddust þeir bræður í
burtu og héldu til byggða. Á leiðinni ræddu þeir mikið
um hvernig bezt væri að lumbra á sýslumannssyninum, því
að eftir það, sem þeir höfðu heyrt við hellinn, hötuðu þeir |
hann fyrir að vera í vitorði með útilegumönnunum, pm að
tæna fólki úr byggðarlaginu — ef til vill ætluðu þeir að
ræna systur þeirra bræðra. |
Þegar þeir Bjarni og Jón komu í byggðarlagið, skýrðu
þeir frá því, sem þeir hefðu orðið varir við við helli útilegu-
mannanna. Þeir skýrðu þó ekki frá því, að sonur sýslumanns-
ins hefði einnig verið þar, því að þeir voru hræddir um að
einhver myndi segja sýslumanninn frá því, og hann koma i
syni sínum undan. Þeir ætluðu nefnilega sjálfir að lumbra j
á honum. '
Allir karlmennirnir í þorpinu söfnuðust saman þegar líða
tók á kvöldið því að þeir ætluðu ekki að láta útilegumenn-
ina sleppa svo glatt. Sumir þeirra voru með byssur að vopni,
en aðrir með hnífa, heykvíslar, haka og fleira, sem þeir
fundu. Bræðurnir Bjarni og Jón voru viðbúnir heima hjá
sér, því að þeir ætluðu að verja systur sína, ef ráðizt yrði á
hana. • * |
Laust eftir miðnætti sást til ferða útilegumannanna, þar
sem þeir læddust niður hlíðina ofan í þorpið. Þeir héldu
auðvitað, að allir þorpsbúar væru komnir í fasta svefn og
því engin hætta á ferðum. j
Það var eins og þá bræður hafði grunað, einir fimm þeirra
stefndu að bæ þeirra bræðra, en hinir á bæ lengra út með
sjónum. í skemmu bak við bæinn höfðu safnazt nokkrir
þorpsmenn, og voru þeir nú tilbúnir til að taka á móti úti- |
legumönnunum. Bræðurnir voru hins vegar inni í bænum. :
Höfðu þeir viljandi skilið hurðina að bænum eftir ólæsta, :
svo að útilegumennirnir kæmust inn í bæinn, en þar ætluðu ;
þeir að taka á móti þeim. < :
Og það var eins og þá hafði grunað. Að nokkrum tíma ;
liðnum læddust þrír menn inn í bæinn, en tveir biðu fyrir ;
utan. Voru þeir ailir vopnaðir byssum og hnóv.m.
z
Hafnarfjörður
Kvennadeildin Hraunprýði
efnir til skemmtiferðar til Akraness og nágrennis, laug-
ardaginn 18. júní. Konur beðnar að mæta við strætis-
vagninn kl. 12 á hádegi. — Farið af stað kl. 1 frá Reykja-
vík með m.s. Eldborg.
Konur beðnar að gefa sig fram sem allra fyrst.
Uppl. hjá ferðanefndinni.
Sigurveig Guðmundsdóttir, sími 9227.
Sólveig Eyjólfsdóttir, sími 9754.
Ingibjörg Þorsteinsdóttir, sími 9164.
CÓLFTEPPI
mjög fjölbreytt úrval. — Margar stærðir og gerðir.
Fólk, sem hefur pantað teppi, er vinsamlegast beðið að
vitja þeirar sem fyrst .
TEPPI h.f.
(á horni Njálsgötu og Snorrabrautar)
ODYR
SUMARKJÓIAEFNI
Einlit og rósótt
Laugavegi 60 — Sími 82031
Amerískir telpukjólar
Fjölbreytt úrval.
Stærðir frá 4—12.
Verð frá kr. 98.00.
UJÍ
unin
HAFNARSTRÆTI 4 — SÍMI 3350.