Morgunblaðið - 21.07.1955, Blaðsíða 11

Fimmtudagifi' 21. júlí 1955
MORGIJISBLAÐIÐ
11

Sr. Pálmi Þóroddson
Mbtningarorð
HINN 9. júlí síðastliðinn var til
moldar borinn að Hofi á Höfða-
strönd, séra Pálmi Þóroddsson.
Hann andaðist 2. júlí á heimili
dóttur sinnar og tengdasonar á
Blönduósi, 92 ára að aldri.
Séra Pálmi var Sunnlending-
ur að ætt, fæddur að Hvassa-
hrauni á Vatnsleysuströnd 9.
nóvember 1862. Foreldrar hans
voru J>óroddur Magnússon feóndi
og kona hans, Anna Guðbrands-
dóttir frá Kothúsum í Garði. —
Þau munu hafa flutzt af Strönd-
inni út í Garð og þar var séra
Pálmi uppalinn. Ekki munu þau
hjón hafa verið fjáð, en sonur
þeirra snemma þroskavænlegur
Og hneigður til mennta. — Séra
Sigurður Sívertsen á Útskálum
mun hafa veitt athygli gáfum
hans og hvatt hann til frekara
náms, en sá merkisprestur stofn-
aði barnaskóla í Garðinum 1872,
Og á þann skóla mun séra Pálmi
hafa gengið.
Stúdent varð séra Pálmi frá
Latínuskólanum 1883 cg lauk
prófi í Prestaskólanum tveimur
árum síðar, 1885. Sama ár var
honum veitt Fellsprestakall í
Sléttuhlíð, og vígðist hann þang-
að. Með honum fíutti norður
einka-systir hans, Ingibjörg, er
síðar gíftist Lofti Jónssyni tré-
smið á Arnarstöðum í Sléttuhlíð.
Árið 1891 var séra Pálma veitt
Hofsprestakall, og þjónaði hann
síðan þessum tveim söfnuðum ó-
slitið til ársins 1934, þegar hann
lét af embætti 72 ára að aldri og
hafði þá verið þjónandi prestur
hartnær hálfa öld í sömu sókn-
um. r
Ungur kvæntist hann Önnu
Jónsdótíur, prófasts, Hallssonar í
Glaumbæ, glæsilegri og góðri
konu. Bjuggu þau fyrst í Felli í
Sléttuhlíð og síðar að Höfða á
Höfðaströnd, en fluttu í Hofsós
árið 1908 og hættu búskap. Þeim
hjónum varð tólf bama auðið,
fimm sona og sjö dætra. Náðu
ellefu fullorðins aldri og eru níu
á lífi, allt myndar- og merkisfólk.
— Bulganin
Framh. af bls. 9
★ VANUR AÐ FÁST VIÐ
ÓHREKJANLEGAR
STAÐREYNDIR
Augljóst er, að núverandi
ráðamenn í Kreml hafa ákveðið
að endurskoða stefnu sína í utan-
ríkismálum. Það er mjög líklegt,
að sú samábyrga forusta, sem sett
hefir verið á broddinn í Ráð-
stjórnarríkjunum nú, geri sér
sennilega ekki ljósari grein fyrir,
hvar þeir eiga helzt að ráðast á
garðinn — heldur en æðstu menn
Vesturveldanna. Bulganin er
vegna ferils síns og skapgerðar
sinnar mjög vel fær um að taka
á samningaumleitunum hlevpi-
dómalaust. Hann er vanur að eiga
skipti við allskonar manntegund-
ir — ekki aðeins þá menn er
kommúnistaflokkurinn setur á
oddinn — og einnig er hann van-
ur að fást við óhrekjanlegar stað-
reyndir — og ekki aðeins það
fari verið maður með öllu laus mat, er kommúnistar leggja á
við áleitni eða óþarfa afskipta- þær staðreyndir.
semi af annarra högum. Hann var _ , , ,
embættismaður gamla tímans, j
sem gerði ráð fyrir, að sóknar- j pað er ólíklegt, að hann sjálfur
börnin leituðu til sín fremur en taki ákvarðanirnar, en hinsvegar
hann til þeirra. Auðvitað gjör- kann hann að reynast einmitt sá
þekkti hann hvern mann í sókn- . maður, sem þörf er á til að leggja
Einn son, Stefán, misstu þau í
bernsku, og nú eru látnar dætur
þeirra, Þorbjörg, sem gift var Jó-
hanni Möller verzlunarstjóra á
Sauðárkróki, og Þóranna, sem
gift var Pétri Péturssyni kaup-
manni. Á lífi eru: Jón bóndi á
Þingeyrum, kvæntur Huldu Stef-
ánsdóttur skólastj. húsmæðraskól
ans á Blönduósi, Louise, gift Guð-
mundi Sveinbjörnssyni skrifstofu
stjóra, Sigrún, gift Jóni Sigurðs-
syni alþm. á Reynistað, Stefán,
bústjórl á Korpúlísstöðum, Jó-
hanna, gift Jóni ísleifssyni verk-
fræðingi, Bryndís, gift Steindóri
Gunnlaugssyni lögfræðingi, Þórð
ur kaupfélagsstjóri í Borgarnési,
kvæntur Geirlaugu Jónsdóttur
frá Bæ, Jóhann verzlunarmaður
á Hvammstanga og Hallfríður,
gift Vilhelm Erlendssyni
stöðvarstjóra á Blönduósi.
Frá þeim prestshjónunum, séra
Pálma og frú Önnu er nú mikill
ættbogi.
Það lætur að líkum, að mikil
og margvísleg opinber störf hlóð-
ust á séra Pálma fyrir sveic hans
og sóknir. Var hann sýslunefnd-
armaður í fjölda mörg ár, í
hrepnsnefnd og fræðslunefnd
Hofshrepps. og símstöðvarstjóri
eftir að hann fluítist í Hofsós
Séra Pálma kynntist ég, barn
og unglingur, á efri árum hans.
Eg átti heima á kirkjusíaðnúm og
sá því og heyrði prestinn oft. Þó
að séra Pálmi væri þá roskinn,
var hann enn vel á sig kominn,
fríður maður sýnum, hár, grann-
ur og beinvaxinn, bjartur yfirlit-
um og framkoman fáguð og höfð-
ingleg. Duldist engum, að þar fór
ekki meðalmaður, sem hann var.
Skyldurækinn embættismaður
mun séra Pálmi ávallt hafa ver-
ið, ræðumaður góður og ritaði
fagra hönd, en þegar ég þekkti
til, var hann að mestu hættur að
starfa að sveitarmálefnum, en
söfnuð sinn og uppfræðslu ungl-
inga annaðist hann með prýði. en
það ætla ég, að hann hafi að eðlis-
um sínum eftir langt starfsskeið,
þar sem hann hafði átt erindi á
hvert einasta heimili á stundum
sorgar og gleði, skírt og fermt
flest sín sóknarbörn og fylgzt
með þroska hinna ungu og hnign- j
un hinna öldruðu í áratugi. Hann ,
var tryggur söfnuðum sínum og
þeim stað, sem hann hafði ungur
verið settur yfir til sálgæzlu og
andlegrar forystu, enda uppskar
hann laun þolgæðis síns í virð-
ingu sóknarbarna sinna og ör-
yggi því, sem náin þekking á hög-
um manna og umhverfi veitir.
Á efri árum sínum í Hofsósi
hafði séra Pálmi lítiðý)úsumstang
en á góðviðrisdögum reri hann
oft til fiskjar sér til skemmtun-
ar, því að vel kunni hann sjó-
mennskuhandtökin frá æskudög-
um sínum á Suðurnesjum.
Mikla ánægju hafði séra Pálmi
af að ræða um hvers konar nýj-
ungar og framfarir og fylgdist
vel með öllu slíku, var og hinn
skemmtilegasti maður viðtals um
öll nytsamleg efni. Hann var
barnafræðari með ágætum og bjó
börn sérlega vel til fermingar.
Var honum einkar lagið að
blanda nytsemi og skemmtan, og
mun mörgum fermingarbörnum
hans hafa orðið minnistæð tilsögn
hans og leiðsögn.
Síðustu æviárin dvöldu þau
prestshjónin, séra Pálmi og frú
Anna, hjá Hallfríði dóttur sinni
og manni hennar, Vilhelm Er-
lendssyni slmstöðvarstjóra. Frú
Anna andaðist 1946.
Séra Pálma fylgdi til grafar
mikill fjöldi gamalla sóknarbarna
og frændlið hans fjölmennt. —
Hann hvílir nú við hlið sinnar á-
sim" gætu konu, hjá kirkju sinni, sem
hann vann svo vel og lengi, og
'hjá vinum sínum úr þeirri sveit,
sem horfin er yfir móðuna miklu.
Blessuð sé minning hans.
Andrés Björnsson.
á ráðin um, hverskonar ákvarð-
anir skulu teknar. Malenkov
hafði — og hefir enn — þá hæfi-
leika, sem þarf til þess að vera
æðsti maður og marka stefnuna.
Hið sama má segja um Krúsjeff
og einnig um Zukov. Bulganin
aftur á móti er tilvalinn fram-
kvæmdastjóri.
Iþróflir
Frh. af bls. 7.
Kúluvarp kvenna:
Sigrún Þórisdóttir R
Perla Höskuldsdóttir R
Sjöfn Guðjónsdóttir H
Kringlukast kvenna:
Sigrún Þórisdóttir R
Vigdís Sigvaldadóttir í
CullbrúBkaup
í DAG halda gullbrúðkaup sitt mönnujn á Raufarhöfn á sumr-
heiðurs og sæmdarhjónin Hall- um. Hann vann einnig að bygg-
dóra Þorgrímsdóttir og Jósef ingu timburhúsa í nærliggjandi
Kristjánsson Ormalóni í Sval- svéitum. En hver stund var grip-
barðshreppi. Þau hófu búskap in*til að drífa áfram íbúðarhús-
í Ormaló’ii þegar eftir brúðkaup ið heima og var þá oft ekki lang-
sitt og hafa búið þar síðan og ur hvíldartími. Hann bætti jörð
búa enn. nú síðustu árin með sína og kom sér fljótt upp mynd-
Jóhanni syni sínum sem aldrei ar bústofni.
heíur að heiman farið til lang- Þau hjón eignuðust þrjá syni og
tívalar. eina dóttur, sem öll komust upp
Jósef er ættaður úr Kollvík og vel til manns. Elsta son sinn,
í sömu sveit og hafði unglingsár Hólmgrím, kostuðu þau til lang-
sín unnið hjá þeim ágætu hjón- skólanáms og er hann var orð-
um Þorgrími Kristjánssyni og inn útlærður guðfræðingur,
Hólmfríði Pétursdóttur í Orma- héldu þau hjón heima í Orma-
lóni. Þau hjón voru orðlögð fyrir lóni veglega brúðkaupsveizlu er
gestrisni og greiðvikni, enda fór Hólmgrímur giftist heitmey sinni
þar saman gestrisni, mannkær- Svanhvíti Pétursdóttur. Séra
leiki, karlmennska og trölla- Hólmgrímur var fyrst prestur á
tryggð. ! Skeggjastöðum og síðar á Rauf-
Um tvítugt lofaðist Jósep arhöfn. En það varð þeim Hall-
elstu heimasætunni á heimilinu, dóru og Jósep ekki lítið áfall jer
Halldóru, sem var nokkrum ár- þau misstu þenna ástríka sonj á
um eldri en hann (hún nýlega bezta aldri frá fimm börnúm
áttræð nú). | og ungri konu. Þá sást eins og
Það mun á þeim tímum ekki oft fyrr hverjar hetjur þau hjón-
hafa þótt jafnræði að bláfátæk- in eru og hve óeigingjörn og
ur vinnupiltur fengi heimasætu hvaða feikn þau geta á sig lagt.
af góðum ættum, þó foreldrar Ekkjunni og börnum hennar
hennar væru ekki efnuð. Þessir. reyndust þau með ágætum og cr
ungu elskendur settu enga smá- hún nú nýlega gift yngsta syni
muni fyrir sig, því þar sat ástin þeirra Þorsteini og búa þau á
í öndvegi, þau vissu fullvel hvað Vogi við Raufarhöfn og mun
þau vildu, trúðu á framtíðina og þessi ágæta tengdadóttir og syn-
sina samheldni. Eftir að þau ir þeirra hjóna vera þeirra hægri
höfðu opinberað fór Jósep til hönd við veizluhöldin í dag.
trésmíðanáms til Akureyrar og Einnig barnabörnin, börn Hólm-
hugðist dvelja þar í þrjú ár en' gríms og Svanhvítar , sem nú er
Halldóra sat í festu að fornum ' að verða allt fullorðið fólk, munu
íslenzkum sið. En eftir tvö ár j og ekki liggja á liði sínu að gleðja
hafði Jósep lokið námi sínu og afa og ömmu. En dóttirin,
gekk að því að giftast heitmey | Kristjana, sem gift er Kristjáni
sinni hinn 1. júlí 1905, og tóku | Vigfússyni smið á Raufarhöfn, er
þau þegar við búskap á hálfri að þessu sinni vant við látin hjá
jörðinni á móti gömlu hjónunum. j dóttur sinni Vigdísi, sem í mörg
Ef ég segði sannleikann um'ár var Hall lóru ömmu sinnar
8:35
7:40
7:34
það með hvað lítil efni þau hófu
búskap sinn mundi enginn trúa
mér svo ég sleppi að nefna
skepnufjölda í því sambandi.
Jörðin var ríkis eða kirkjueign
og með gömlum og niðurnýddum
19:17
18:88 torfbæ. Undir eins og færi gafst
Guðfinna Guðráðsdóttir D 18:80 kevptu þeir Þorgrímur og Jósep
Starfshlaup: |jörðina og þegar hóf Jósep að
Jón Eyjólf'sson H 6:43.0 byggja mjög snoturt og þægi-
Haukur Engilbertsson I 7:00.0 legt timburhús á jörðinni og svo
Haraldur Hákonarson H. 7:08,0 , haganlega fyrirkomið að í því var
Dr áttarvélaakstur:
Sigurður Sigurðsson St. 101 stig
tvíbýli alltaf meðan gömlu hjón-
hægri hönd iftir að Kristjana
giftist og fór að heiman, eða allt
þar til hún sjálf fór í skóla og
nú á þessu ári er hún giftist að
Svalbarði í Þistilfirði og var hú
að eignast son og á þar með að
gera gömlu hjónin að langafa
og langömmu.
Það mun verða gestkvæmt á
Ormalóni í dag enda bekkja þau
hjón marga og margir eiga þeim
ógoldin margan greiða, því í
Ormalóni var oft gestkvæmt og
in lifðu en þá tók Jósep við allri, ekkert einsdæmi að Jósep á sín-
Ingvar Ingvarsson I
Margeir Gestsson Br.
U.M.F. Reykdæla hlaut
- - - Islendingur
- - - Haukur
- - - Visir
- - - Stafholtstungna
- - - Dagrenning
- - - Þrestir
Skallagrímur
83 — jörðinni.
77 — En það sem er næstum furðu-
legt til frásagnar nú á þessari
75 stig véla og tækniöld, þá var hver
34
12
12
10
9
4
3
spýta í hinu nýja húsi unnin úr
rekavið og söguð með handsög,
af Jósep sjálfum og fóstursýni
gömlu hjónanna.
Jósep vann jöfnum höndum
að búskap, jarðabótum og sjó-
sókn heima að Ormalóni og síld-
Þórarinn Magnússon. arvinnu og smíðum hjá Norð-
• Gengisskróiiing •
(Söiugengi)
Gullverð íslenzkrar tearóia»s
l sterlingspund ..... ki 4ö,íi
i • bandarískur dollar- ,, — 16,31
1 Kanada-doilar .....— 16,5<
1.00 danskar kr. ...... — £86,31
i.00 norskar kr. ...... -• i£S,51
100 sænskar kr....... — &xo,S1
100 finnsk mörk ...... — «»09
1000 franskir fr.....— *o,6i
100 belgiskir fr. ... - áX,7t
100 vestur-þýzk mðrl; — 588,70
1000 lírur .......... — £6,11
100 gullkrónur jaííigilda ‘Í38,9«
100 svissn. fr. . . - 474,60
.100 Gyllini .....,..—431,10
1.00 tékkn, kr. - 226.6'
Sjö m rl brjóslahcld
y íji 'X''- ^ 1 mmmmmí 1 1 1 ' V: • •. llSljK.|p ; B! ? 8RH
BEZT AÐ AUGLtSA
t HORGUMLABim
Austurbæjarbíó hefur sýnt að undanförnu sænsku gamanmyndina
„Sjö svört brjóstahöld“ við mikla aðsókn. Með aðalhlutverkið fer
einn þekktasti grínleikari Norðurlanda, Birch Passer, en hann lék
einnig aðalhlutverkið í annarri sænskri gamanmynd, sem hér var
sýnd fyrir rúmu ári við gífurlegar vinsældir, en hún hét „í drauma-
landi — með hund í bandi“.
um yngri árum hlypi frá söginni
sinni eða heflinum rennsveittur
til að bera gesti yfir Ormarsá
óverjaður og verða að brjóta
skarir og grunnstöngul.
Þau hjón eru búin að skila
miklu og giftudrjúgu dagsverki
og hafa ef svo má segja, harðnað
í hverri raun og þau eru enn börn
gleðinnar, skemmta séi bezt með
ungum og glöðum og oft var glatt
á hjalla í Ormalóni er gesti bar
að garði og frúin sjálf greip í
harmónikuna og bóndinn greip
sér frí frá störfum og dansaði
fjörugast allra. Og ekki er síður
stígið sporið síðan Jóhann sonur
þeirra harmónikusnillingurinn,
spilar fyrir gesti og eins er Vig-
dís dótturdótturin spilaði á orgel-
ið, píanóið eða harmónikuna, því
hún er eins og Jóhann frændi
hennar jafnvíg á öll þessi hljóð-
færi.
Þau hjón fá í dag fjölda heilla-
skeyta og set ég hér eitt sem
sýnishorn:
Hálfa öld þið hafið búið
hjálpað mörgum, aldrei flúið.
Ennþá gerið garðinn frægan,
greiðvikin, með kjarkinn nægan.
Hafið þökk á heiðursdegi,
haldist enn á gæfu vegi.
Það er lífsins lystin sanna
ljósið elska og veginn kanna.
Héðaft loks til ljóssins hæða
leiðist heim til æðstu gæða.
Hittið soninn horfna, sanna,
í hópi ótal frænda og granna.
Læt ég hér svo staðar numið
með þessar hugleiðingar en
þakka þeim hjónum hjartanlega
allt og allt og bið þeim sjálfum
og þeirra allrar blessunar.
Raufarhöfn, 1. júlí 1955.
Guðmnndur Eiríksson.