Morgunblaðið - 05.08.1955, Qupperneq 8

MORGVNBLAÐIÐ
Föstudagur 5. ágúst 1955

Útf.: H.í. Arvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðann.)
Stjórnmálaritstjóri: SigurSur Bjarnason frá Vio*»
Lesbók: Arni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Arnl GarCar Kristinsaou.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Askriftargjald kr. 20.00 á mánuði innanianda.
í lausasölu 1 krónu eintakið.
Varsjárfarir
og aðrar utanstefnur
MARGIR karlmenn í Bándaríkj
unum deyja tiltölulega ung-
ir af völdum magasára og af of
háum blóðþrýstingi, vegna þess
að konur þeirra byrja að gera til
þeirra kröfur sem eru fram úr
öllu hófi, um leið og þær koma
heim frá hjónavígslunni
Að þessari niðurstöðu hefir
komizt aðalritstjóri hins kunna
tímarits „Harpers Magazine",
maður að nafni John Fischer.
Fischer les hinum amerísku dek-
ur-stúlkum pistilinn á þessa leið:
Flestar brúðir í Bandaríkjun-
um líta á eiginmenn sína sem svo
IBLAÐINU hér í gær var lítil- vinur Katrínar miklu Rússlands- og svo mörg pund af hráefni og
lega drepið á það uppnám og drottningar, Potekim, hafi mjög þær telja það skyldu sína að gera
gremju, sem íslenzku Varsjárfar- blekkt hana um hag landsins og úr þessu hráefni eitthvað stórt,
arnir vöktu í Færeyjum, er þeir ástand með því að reisa skraut- svo að þær geti haldið stöðu sinni
komu þangað, og það jafnvel þótt máluð og fölsuð leiktjöld með-' og virðingarsess í þjóðfélaginu.
þeir hefðu ekki viðdvöl nema fram endilöngum Volgubökkum í — Enginn vafi er á því (heldur
stund úr degi. Hafa færeysk blöð fyrndinni og hafi drottning ginið Fischer áfram) að samband er
hermt frá uppivöðsluhætti þeirra við blekkingunum. j milli þessarar afstöðu kvennanna
og ósvífni sem þau kalla svo, þótt Sagan endurtekur sig og sama og hinna fjölmörgu hjónaskiln-
má segja um Varsjármótin. aða, axarmorða og drykkju-
Fyrir tveimur árum var al- hneigðar amerískra karlmanna.
þýða Rúmeníu knúð til þess j -------------------------------
að herða sultarólina til hins |
itrasta svo hinir erlendu gest-
ir gætu gætt sér á korni og
kavíar í sem ríkustum mæli
þann hálfa mánuð sem mótið
stóð. Þá skyldi ekkert skorta
til hnífs eða skeiðar.
Þannig er um Varsjármót öll,
sem kommúnistar setja á svið.
okkur íslendingum þyki kannski
ekki kyn þótt keraldið leki, þá
munu Færeyingar ekki vanir að
umgangast íslenzka ungkommún-
ista, og undrast því fremur al-
vanalegt framferði þeirra og
hegðun alla.
Kafað eftir gömlum fjársjóði
Konum sagt til syndanna
Samt sem áður telur hálfur heim-
urinn að þessi gerð amerískrar
menningar sé mjög eftirsóknar-
verð og þessi helmingur heimsins
er auðvitað sjálft kvenfólkið.
— Aldrei fyrr í sögunni hafa
sést með nokkurri þjóð jafn-
margir þrælpíndir og undirok-
aðir karlmenn, sem haldið er með
prússneskri nákvæmni í stöðugri
þjálfun við að vinna heimilis-
störfin eins og hér í Bandaríkj-
unum. Þeir bera hjónabandslíf
sitt í þögulli uppgjöf og fá fyrst
hvíld er þeir deyja úr magasári
eða af völdum of hás blóðþrýst-
ings!!!
★ ★ ★
DIMMVIÐRISNÓTT eina í nóv.
árið 1588 sökk spanska gal-
eiðan „Florencia" í Tobermory-
flóanum milli Skotlands og
Hebredisku eyjanna. í skipinu
voru gullpeningar að verðmæti
um það bil 1800 milljónir króna
En skrif hinna færeysku frænd
blaða okkar eru okkur íslending-
um, sem heima sitjum og ekki
VJLk andi ákrifar:
Ilingað og ekki lengra I fólksins og hún er greidd háu
RÁ Akranesi hefur mér borizt verði og hver einstaklingur á
1 eftirfarandi bréf:
„Þetta er ekki hægt“, er talið
vera nútíma máltæki. Mér datt
austurátt t*að 1 hug’ Þegar eS s. 1. föstudag
kom niður á hafnargarðinn í
Flestum mun kunnugt, að aust-
antjaldsmenn hafa á undanförn-
um árum efnt til fjölmennra
æskulýðsmóta í Austur-Evrópu
og boðið þangað skörum vest-
rænnar æsku, og reyndar hópum
hvaðanæva að úr heiminum.
Hefir enginn hinna mörgu þátt-
höfum hugsað okkur að taka þátt Auðtrúa og einfaldir unglingar
í neinum Varsjármótum eða eiga að segja löndum sínum við
húrrahyllingum fangelsislima á heimkomuna, að í ___________
erlendri grund ærið umhugsunar- j drjúpi smjör af hverju strái. kom niður
efni. En íslenzku þjóðinni verður Reykjavík, þar sem Eldborgin lá
ekki glapin sýn. Hún veit að og aiii að iara samkvæmt áætlun
verkamannalaun í Sovétríkj- fii Akraness, kl. 3. Hún lá utan
unum eru þrisvar sinnum a hah sem var v*ð bryggjuna og
lægri miðað við kaupmátt en Þegar við ætluðum yfir í Eld-
lægstu laun íslenzkra verka- borgina, var okkur sagt, að hún
manna undir auðvaldsþjóð- færi ekki, því hún væri að flytja
skipulagi. j skemmtiferðafólk úr skipinu
íslenzkur almenningur gat „Batory., semjág úti á höfninni,
takanda þurft að borga eyri né kynnt sér af eigin sjón og raun . miiii skips og lands. I þess stað
rúblu, eftir að hann hefir verið hver voru gæði hins bezta rúss-
kominn inn fyrir járntjaldið, en neska varnings, sem um er að
lifað í vellystingum praktuglega ræða á vörusýningunum nýaf-
langa hríð, á kavíar og kampavíni stöðnu. Því veit íslenzk alþýða á
ef svo borgaralegt lífsviðhald má hverju framfarastigi rússneska
nefna í sömu andránni og járn- þjóðin og fylgiriki hennar standa
tjaldsmenn.
Tilgangur þessara æskulýðs-
í dag.
Um það tjáir engum að hafa
móta, hvort sem þau heita uppi villur og blekkingar. Og það
Berlínar-, Búkarest- eða Varsjár- sem fremur er: ástandið í ríkj-
mót, eru augljós. Sjálfir segja unum austan járntjaldsins er
kommúnistar, að þau séu ein- gjaldþrotayfirlýsing þjóðnýting-
göngu stofnuð til að leyfa æsku ar atvinnuveganna og kommún- j
landanna að kynnast innbyrðis. ismans í heild svo sannarlega * bátur, sem Snæfell heitir að
Ífara áætlunarferðina. Bátur
þessi, sem er línuveiðari, er sjálf
Sú fullyrðing er vægast sagt þarf ekki frekar vitnanna við.
hlægileg og bein móðgun við
sagt ágáetur til síns „brúks“ og
Því eru Varsjárfarir íslenzkra
skipstjóri og skipsmenn voru all-
lesendur Þjóðviljans, þó
ýmsu séu þeir vanir. Kommún
istar eru menn slægari en svo ' unghngrtáíkenndir'Bjarmaíands * J*n.ir ^lldnustu En það er
að vanyrkt og stnðshrjað draumar> sem ekki megna að ehki hægt, þott erlent skemmti
Austur-Evropur.ki eyði að skilja eftir nein spor Hálfsmán-
gamni sinu milljonum og aft- aðar veizluhald megnar ekki að
ur milljonum krona annað þurrka út árlangar hörmungar
hvert sumar til þess eins að þeirra fáu þjóða> sem þafa geng.
leyfa æskumonnum að takast ið undir jarðarmen kommún.
í hendur í allri vinsemd og ismanns Þegar rússneskir og aðr-
ir austrænir unglingar lýsa yfir
lotningarfullri aðdáun á arm-
, . , , bandsúrum og klæðnaði íslenzku
Varsjarmotin eru þáttur í til- þátttakendanna á Varsjármótun-
raun og herferð Austantjalds- um felst j því megnari vantrausts
manna til að blekkja þann heim, yflrlýsing á þjóðskipulag komm-
sem enn býr við frjáls lífskjör og únista en unnt er að setja fram
þjóðskipulag og telja honum trú ; langri fræðigrein.
bjóða góðan daginn.
★
ferðaskip komi, og fólk þurfi að
komast í land, að taka þann far-
kost, sem áætlunarferðir hefir á
svo fjölfarinni leið, eins og
Reykjavík—Akranes, er og setja
inn jafn þægindalausan bát og
þennan, þar sem ekki fékkst einu
sinni landgangur, fyrir fólkið, til
þess að komast niður í hann, held
ur varð það að klöngrast eftir
alls konar torfærur og þegar nið-
ur kom, fékkst ekki einu sinni
teppi né dúkdrusla, til þess að
breiða á skutinn, svo hægt væri
að sitja þar, heldur varð að not-
ast við dagblöð til að verja föt
sín óhreinindum. Fyrir engu
En að lokum er ekki úr vegi að hafði verið seð- Allt virtist álit-
ið boðlegt. Þetta held ég að væri
hvergi þolað, né boðið upp á
nema hér á landi.
f þarfir fólksins
ÞAÐ er heldur ekki hægt, eins
og þrásinnis hefir verið gert
um að farsæld og velmegun ríki
aðeins í Austur Evrópuríkjunum.
Það hefir löngum verið vitað, að
æskumenn eru mun auðtrúaðri á
ýmsar vafasamar staðreyndir en benda á, að íslenzka þjóðin getur
þeir menn, sem til nokkurs hæglega óskað sér betri landkynn
þroska eru komnir. Því hafa ingar en þeirrar, sem Varsjárfar-
kommúnistar talið það vænlegt arnir hafa látið uppi. Ef við þurf-
til ávinnings að leiða þessi auð- um að bera kinnroða fyrir fram-
trúa ungmenni í allan sannleika komu fjölda landa vorra á er-
upp á sína vísu. Sá sannleikur er lendri grund færi betur, að slík
í því fólginn að, setja á svið eitt ferðalög væru með öllu af tekin. í vor cg sumar, að breyta og fella
allsherjar sjónarspil fyrir ungl- Að vísu má segja, að ekki hafi niður áætlunarferðir, fyrirvara-
ingana, sem austur halda, veita mátt við betru búast af ungkomrd laust, án allra tilkynninga. Sú
þeim vel bæði í dans og drykk, únistum, en færeysk blöð greina gagnrýni, sem hér hefir verið
stofna til þrælskipulagðra blóma frá, en samt sem áður hljótum fram sett, er gerð til þcss, að hlut
gjafa og friðarhrópa á velflestum við allir að óska þess að upp í aðeigendur, þ. e. íramkvæmda-
járnbrautarstöðvum áleiðis og slíka ferð án fyrirheits heíði stjórn þessa skipafélags, taki til
lýsa í einu orði sagt Austur aldrei verið lagt. athugunar og úrbóta, í framtíð-
Evrópu sem smjörlöndum ágæt- Og sá er sannarlega dómur inni, það sem á hefir verið bent.
ustum. þjóðarinnar um allar Varsjár- Þessi þjónusta, sem þetta skjpa-
Sagt er að ráðgjafi og einka- . farir og aðrar utanstefnur. félag innir af hendi, er í þarfir
kröfu á, að gert sé á hverjum
tíma, það sem hægt er, til að upp-
fylla þessar skyldur gagnvart
honum. Hitt er svo annað mál,
að fólkið þarf að skilja og mun
skilja, hina mörgu erfiðleika,
sem skapazt hafa við starfrækslu
þessarar samgönguleiðar, á með-
an ekki hefir verið hægt að fá
farþegaskip aftur, en úr því ræt-
ist nú væntanlega á komandi
vetri.
Örðugar aðstæður
ÞAÐ, sem hér hefir verið sagt,
er ekki tilefnislaus gagnrýni,
heldur er fyllsta þörf á að hún
komi fram Hitt skal svo líka tekið
fram, að við hinar örðugu kring-
umstæður, sem þessar samgöng-
ur hafa verið reknar, á undan-
förnum árum, hefir lipurð og
greiðvikni afgreiðslumanna á
Akranesi og í Reykjavík, skip-
stjóra og skipshafnar, greitt úr
margvíslegum erfiðleikum og ó-
þægindum fólks, í sambandi við
ófullnægjandi skipakost og það
er ljúft og skylt að þakka Það
gefur líka ástæðu til að ætla. að
framkvæmdastjórinn, sem jafn-
framt er afgreiðslumaður skips-
ins, sé fús til að gera það, sem í
hans valdi stendur til þess, að
bæta þá ágalla, sem hér hafa ver-
ið nefndir.
Akranesi 23. júlí 1955
Karl Helgason.
M
Póstkassa á flugvöllinn
Flugfarþegi skrifar:
IKIL þægindi þóttu að því,
er Flugfélag íslands tók
upp þá nýbreytni að selja dag-
blöðin í afgreiðsluskála sínum á
Reykjavíkurflugvelli, þótti reynd
ar mörgum, að óþarflega langur
dráttur yrði á þeirri ráðstöfun.
En okkur vantar eitt enn — nauð
synlega: póstkassa og pósthirð-
ingu, svo að hægt væri að koma,
að minnsta kosti almennum bréf
um með stuttum fyrirvara í póst
á flugvellinum, eitthvað svipað
og hér áður, er póstkassi var
hafður við landgöngubrúna við
brotför skipa, þar sem hægt var
að stinga bréfum — svo kölluðum
„skipsbréfum“ á síðustu stundu.
Vildi nú ekki Flugfélagið leita
enn hófanna hjá póstmálayfir-
völdunum um möguleika á að
koma þessari þörfu hugmynd í
framkvæmd?
Flugfarþegi“.
Merkið,
sem
klæðir
landið.
og auk þess dýrmæt kóróna. Páfi
hafði gefið Filippusi II. Spánar-
konungi þessa kórónu og átti að
nota hana við krýningu Filippus-
ar til konungs í Englandi.
Filippus sendi „flotann ósigr-
andi“ til Englands til þess að
steypa Eiísabetu I. Bretadrottn-
ingu af stóli, og leggja Bretland
undir spönsku krúnuna. En allt
fór þetta á aðra leið heldur en
Spánarkonungur og vinir hans
ætluðu. ,
★
Um fjárhirsluskipið „Flor-
enciu“, sem flutti hina dýrmætu
kórónu, fór svo, að einum af
þeirra tíma „neðanjarðarmönn-
um“, manni að nafni John
Smollet, tókst að læðast um borð
og bera kyndil sinn að púður-
geymslunni. Þeirra tíma lávarð-
urinn af Argyll fékk síðar skil-
ríki frá Karli konungi I. um það,
að fjársjóðirnir um borð væru
eign Argyll-ættarinnar um alla
framtíð. Konungur áskildi sér þó
rétt til þess að eignast kórónuna.
★
Frá þessari sögusögn er sagt
hér, vegna þess að núverandi
lávarður af Argyll er um þessar
mundir að reyna að ná upp hin-
um miklu fjársjóðum. Tilraunir
til þess að ná fjársjóðunum hafa
raunar verið gerðar áður, fyrst
árið 1665 af Argyllunum og síðan
í lok sömu aldar af sænskum
manni, Albricht van Trileben. En
bæði sú tilraun og margar aðrar,
sem síðar hafa verið gerðar, fór
út um þúfur. En tilraunirnar
leiddu þó í ljós að skipsflak var
í raun og veru á umræddum stað,
þar sem sagt hefir verið að
„Florencia" hafi sokkið.
★
Vandinn við að bjarga fjár-
sjóðunum er fólginn í því, að 10
metra þykkt sandlag liggur yfir
skipsflakinu. En við lifum nú á
tímum tækninnar, og lávarður-
inn, sem nú ber Argyll nafnbót-
ina, telur sig geta sigrast á öllum
örðugleikum við björgunarstarf-
ið.
En í Tobermory, smábæ á norð
urströnd Skotlands, er fylgst með
björgunarstarfinu án mikillar
hrifningar. Menn vilja að vísu
gjarnan að fjársjóðurinn finnist.
En sögusögnin um fjársjóðinn
hefir gert Tobermory að ágætum
ferðamannabæ og sögusögnin er
góð, jafnvel þótt aldrei finnist
neinn fjársjóður.
★ ★ ★
ALLT sjálfvirkt“ er kjörorð
hins nýja tíma og í því sam-
bandi má minna á fyrstu talandi
lyftuna í heiminum. Lyftan er í
byggingu „National Distillers
Union“ á Park Avenue í New
York.
Þegar maður stígur inn í lyft-
una, heyrist rödd úr hátalara,
sem segir „Góðan daginn“. Rödd-
in biður farþegann að styðja á
knapp svo að hann komist á rétta
hæð. Hún biður farþegann vin-
samlegast að standa ekki í dyra-
gættinni, svo að aðrir komist inn.
Hún segir hvort lyftan sé á leið-
inni upp eða niður og ef eitt-
hvað bilar hughreystir hún far-
þegana.
Hér þarf engan lyftustjóra —
lyftan er „sjálfvirk.“
Betra útllt með hey-
skap yið ísafjarðar-
ÞÚFUM, 3. ágúst: — Undanfarna
daga hefur verið afbragðs þurrk-
ur hér við Djúp. Hefur náðst í
hlöður geysimikið af töðu. Hefur
útlit með heyskap gjörbreytzt ef
þurrviðri verður áfram. Þó hafa
miklir stormar verið til nokkurr-
ar tafar aums staðar. — p. p.