Morgunblaðið - 20.08.1955, Blaðsíða 2

tíORGli I* BLAÐI#
Laugardagur 20. ágúst' 1955
NorSiirl^ItónéÍ^Pslifr1
Úr fréttabréfi frá Guðmundi ArnláugSsyni.
HÉH FARA á eítir kaflar
úr íréttabréfi, sem borizt hef-
ir frá Guðmundi Arnlaugs-
syni, setn er fararstjóri is-
lenzku skákmannanna á Noró-
urlandamótinu í Osló:
Þetta er 6. Norðurlandamótið í
röðinni frá styrjaldariokum. Hið
fyrsta íór fram í Kaupmanna-
höfn 1946. Þar varð Finnirm
Osmo Kaila meistari, en Baldur
Möiler var 2.—3. ásamt Svía. ís-
lendingar áttu fyrsta mann í
báðum deildum meistaraflokks.
Þessi árangur var langt framar
ölium vonum. Næst var keppt í
Helsingfors 1947. Þar vann Finn-
inn Böök, en okkar mönnum
gekk ekki vel.
Þriðja mótið fór fram í Öre-
bro 1948. Þar áttu íslendingar að-
eins einn þátttakanda, en það
nsegði. Baldur Möller varð efstur
og þar með höfðu íslendingar
eignazt sinn fyrsta Norðurianda-
xneistai-a.
Fjórða mótið var haldið í
Reykjavík 1950. Baldur Möller
varð Norðurlandameistari í ann-
að sinn, en íslendingar unnu í
öHum flokkum.
Fimmta sinn var keppt í Es-
bjerg 1953. Baldur gat ekki mætt
til að verja titilinn, en nýr mað-
ur var kominn í skarðið: Friðrik
Ölafssón, sem vann glæsilega.
íslendingar hafa þannig haldið
þessari æðstu nafnbót Skáksam-
bamds Norðurlanda óslifið síðan
1948, svo að ekki er furða þó að
Bent Larsen vilji breytingu þar
á! (en hann lét orð falia um það
í blaðaviðtali).
Og hver jir eiga þá rnestar sig-
nrvmnr nú?
í folöðum hér og ræðum marma
á milli eru einkum tvö nöfn
nefnd: Friðrik Ólafsson og Bent
Laisen. Sumir Dananna íara
ekki dult með það, að þeir téija
Bent eiga miklar sigurvonir,
enda vex honum óðum ásmegin;
hann stóð sig býsna vel í Amst-
erdam í fyrrahaust og vann sig-
ur á síðasta skákþingi Dana með
meiri yfirburðum^n menn eiga
þarað venjast. Hann er tvimæla-,
laust eitt mesta skálcmannsefni,
.sem fram heíur komið í Dan-
mörku um langan aldur. Að vísu
verður tæpast um það deilt, aö
afrekaskrá Friðriks er glæsi-
legii og að hann er tilþrifameiri
og svipmeiri skákmaður, en
keppnin getur orðið tvisýn og
spennandi, og ekki gott að spá,
hvemig úrslit verða.
Af öðrum hættulegum keppi-
nautum í landsliði má nefna Ax-
el Nielsen. Hann er reyndur og
góður skákmaður, og var sá eini,
er vann Friðrik á mótinu í Es-
bjerg 1953. Áge Vestöl er senni-
lega hættulegastl maður Notð-
marmanna, af þeim er hér taka
þátt, en þá vantar tvo af toeriu
«kákmönnum simun: Erling
Myhre og Olaf Barda. — Vestöl
kamnast islenzkir skákmenn við
frá Norðurlandamótmu í Reykja-
vík 1950, en þar var hann hættu-
legasti keppinautur Baldurs Möll
er, þótt hann hafnaði í 3. sæti
að lokum. Vestöl er það sem á
íslenzku skákmáli er kallað
spriklari — homrni dettur margt
í hug og hann hann er ekki bang-
inn, en getur allt eins grafizt
sjálfur undir rústum sprengmg-
arinnar eins og andstæðingurÍTm.
í meistaraflokki er ennþá erf-
iðara að segja um virmingalík-
umar, þar eru of margar óþekkt-
ar stærðir.
JFVKSXA UMFEKÐ
Mánudagur 15. ágúst.
í gær var tefld fyrsta umferð
mótsms. Friðrik hafði hvítt gegn
Svíanum Stemer. Hann gat opn-
að mönnum sínum hæfilega mik-
ið a£ línum til þess að ná sókn
á kóng svarts og þá var ekki s.S
wkum að spyrja, Skákin varð
all i:.pennandi uxn riceið og dró
að aér áhorfendur, en Stemer.
átti aldrei nein hættuleg færi.
Sókn Friðriks skreið áfram með
vaxandi þunga, unz Sterner gafst
upp, en þá hiaut hann að tapa
manni við allaji leik.
Guðjón átti svart gegn Haave"
og valdi Sikileyjarleik. Skákín
varð býsna flókin og komust
báðir í tímahrak. Guðjón smá-
sneri á andstæðing sin og var
kominn m.éð unnið tafl um skeið, i
en missti það úr höndum sér aft-
ur i tímaþrönginni. Hann stóð
þó öllu betu.r, er skákin fór i
bið, en vinningur var vafasam-,
ur og að minnsta kosti afar lang- |
sóttur, svo að Guðjón sætti sig
við jafntefli án ’ þess að tefla
frekar.
Einna mestan áhuga höfðum
við á skák Inga, því að hann
átti að teíla við Bent Larsen.
Lengi framan af horfði vel fyrir
Inga. því að hann lét hlut sinn
ekki í neinu og stóð öllu betur,
þótt mjótt væri á munum —
þangað til all-t í einu að hann
leikur af sér alveg hrapalega og
að tilefnislausu að því er bezt
varð séð. Hann tapaði manni og
vacö að gefast upp: Taflblinda er
einkennilegt fyrirbæri og lítt
skiljanlegt, líklega er einhvers'
konai þreytu um að kenna. |
í þessari umferð vann Ingvar
Svíann Arvid Svensson, Árin-
bjöm gerði jafntefli við Dan-
ann H. G. Hansen, Jón Pálsson
tapaói fyrir Finnanum Heilimo
en Lárus Johnsen gerði jafntefli
við Finnann A. G. Gjanen, sem 1
menn mega ekki halda að sé
Finnlandsmeistarinn, en er lik-
lega bróðir hans.
Fyrsta umferð í landsliði:
Ingi 0 — Bent Larsen 1
Hildebrand 1 — Martinsen 0
Nielsen 1 — Niemela 0
Kahre Vz — Vestöl %
Haave % Guðjón Vz
Friðnk 1 — Sterner 0
Önnur umi’erö:
Ingi R. 1 — Hrldeforand 0
Axel Nielsen Vz — Marthin-
sen Vz
Kahre % — Niemela %
Haave 0 — Vestöl 1
Friðrik Vz — Guðjón Vz
Sterner 0 —• Bent Larsen I
iJqsst-Mlöndal áttræður
■ larsen
Vramh af bla. 1
FRTORIKI EKFfÐASTlíR
Sennilegt má þykja, að þessi
ungi skákmaður Dana reynist
Friðriki (Mafssyni eriiöastur í
Ósló.
Hann hefh’ samt tapað skák
fyrir landa sinum Níelsen, sem
er ágætur skákmaður -og var sá
eini, sem vann Friðrik á Norður-
landaskákmótinu í Esbjerg fyrir
tveimui áium. Á því móti varð
Bengt Larsen nr. 5—8 ásamt
Vestöi, en Níelsea var í 3.—4.
sæti.
-Sundkona
'HiniL af Ms. 1
því verið 1114 klst. á leiðinni án
þess að hvíla síg.
Fréttamenn spurðu hana:
— Hvað borðuðuð þér?
— Ekkert áður en ég synti, en
á leiðinni hákariaði ég fjölda af
,ismörrebráuði“, € banönum, heil-
uia súkkulaðipakka og í'lösku af
appelsíni.
— Hvenser Iserftað þér að synda?
— Þegar ég var 6 éra.
Hún mátti ekki vera að þvf að
halda upp á sigurinn, heldiír fór
hún foeim rneð kvöldbáfcnum. Hún
er „kokkepige“ é dönsku heimili.
— NTB.
TRÍPÓÉÍBÍÓ
„Fransmaður í frii“.
TÍIÍPÓLÍBÍÓ sýnir nú þessa
frönsku kvikmynd, og að því er
virðist við mjög góða aðsókn,
— Gamai.mynd? — .Tú, svo er
það látið Keita í myndaskrá kvjk
myndahússins og þar erurn við
ennfremur , frsedd una það, að
myndin hafi hlotið fyrstu verð-
laun á alþjóðakvikmýndahátíð-
inni í Cannes árið 1953. Þá er
þar og sagt að myndin haíi af
gagnrýnendum verið talin bezta
mynd í Bandaríkjunum árið 1954
— og fleira er inyxidmni sagt
þar til lofs'og dýrðar Fkki dett-
ur mér v hUg að efast um áð rétt
sé frá skýrt i efnisskránni um
sigurgöngu þessarar myndar í
Cannes og í Bandaríkjuuum, þó
að mér sé það hinsvegar full-
komin ráðgáta að myndin skuli
hafa hlotið slíka viðurkenningu.
Er það sem sé mála sannast,
að ég held að þessi (rvikmynti
sé með því lélegasta og leiðin-
legasta, sem ég hef séð á hinum
hvíta dúk kvikmyndahúsanna til
þessa. — Gamanmynd getur hún
varla talizt, því að þar örlar
tæplega á nokkru orði eða at-
viki, sem maður gæddur sæmi-
legri greind eða kímnkráfu, get-
ur brosað að. Hinsvegar er ekki
ólíklegt að foörn 5—6 ára geti
haft gaman af einstaka atriði
í myndinni. svo sem þegar hattar
og borðdúkar fljúga í allar áttir
eða þegar aðalhetjam dettur í
sjóinn. Er mér nær aS haMa, að
hreppapóiitík Frakka hafi ráðið
úrslitum nm verðlaun myndar-
innar í Cannes, en hy lli hennax
í Bandaríkjunum undrast ég ekki,
því að fyndnin í myndánni minn-
ir mjög á ameríska fyndni eins
og hún "enst lélegust •— AnnaS
hef ég ekki um þessa mynd aS ■
segja, en vil að lokum taka það j
fram að hér er um óvenjuleg mis-
tök að ræSa hjá Trípólíbíói, því ,
flestar myndir þess hafa verið
mjög góðar og sumar afbragð.
NÝ.TA BÍÖ
„Kvenstúdentarnir"
MYND þessi er amerísk. frá 20th.
Century-Fox og tekin í 'itum. —
Fjallar hún um félagsskap ungra
kvenstúdenta við háskóla einn í
Bandaríkjunum Myndin er ekki
efnismikil. og þó hefur hún sinn
boðskap að flytja, þv! að bak
við gáska og gleSi hinna ungu
og fögru kvenna, má greina napra
ádeilu á amerískan peninga-
aðal og bverskonar snóbbhátt
fyrir hinum ríku, sem foetta litla
samfélag kvenstúdentanna er
gagnsvrt af Á hinn bóginn sjá-
um við þar héilbrigt ungt fólk
með óspillt lífsviðhorf er hevir
þar baráttu sína gegn þessu lítil-
siglda peningadékri og sigrar
glæsilepa að lokum. Því er mynd-
in hugþekk og gaman aS sjá hana
enda er hún mæta vel leikin og
sviðsett.
Ego.
ÁTTRÆÐUR var í gær. 19. ágúst
Jósef Blöndai. fyrrv.erandi sím-
stöðvarstjóri á Siglufirði. Hann
ér einn af 10 börnum Lárusar
Blöndals sýslumanns á Kornsá
og frú Kristínar konu hans, og
ólst hann upp í stórum systkina-
hópi á f jölmennu og glaðværu
heimiii foreldra sinna.
Jósef var um skeið símstjóri
á Siglufirði, þar sem hann hefur
foúið með Guðrún konu sinni. —
Hefur hjónaband þeirra verið til
fyrirmvndar, enda er frú Guðrún,
sem fyrir skömmu átti 75 ára
afmæli. óvenju góð kona og hefur
búið manni sínum cig 9 rnannvæn-
légum börnum þeirra hamingju-
ríkt heimili. þar sem sönn gleðí
hjartans hefur verið i iyrirrúmi,
Jósef er mjög söngelskur maður
eins og hann á kyn til og söng
um margra ára skeið í Karlakór
Vísis á Siglufirði.
Þeir eru áreiðanlega margir,
sem senda þeim hjónum og böm-
um þeirra innilegustu namingju-
óskir, með bökk fvrir margar
ánægjustundir á gestrisnu heim-
ili þeirra. —m,
Skildi eftir skó og
frakka í fjörunni
IGÆKMORGUN urðu starfsmenn benzínstöðvar B. P. við Skúla-
götu varir við, að maður nokkur hafði skilið eftir karlmanna-
kápu, föt og skó á steini þar í fjörunni. Hringdu þeir strax til
lögreglunnar og skýrðu þeir henni frá þessum fundi. Var rann-
sókxtaflögreglunni tilkynnt um fund þennan þegar í stað.
HVARFH)
Ranxisóknarlögreglan komst
brátt að því hver var eigandi
- Njósnari
klæðnaðarins. Hafði sá ekki geng
ið til vinnu sinnar að undanfömu
sökum iasleika.
Þar sem líkiegt þótti, að mað-
urinn hefði farið í sjóinn, kvaddi
lögreglan í gærkvöldi út leitar-
flokk sinn og einnig var hjálp-
arsveit skáta boöuð til leitar-
innar.
tfflh. eí b)s
játningarskjöl þeirra og voru þá
um leið reiðubúnir að njósna f.vr- , K * ' £ / Lfin.iíSLíX
ir þá um félagana. Hinn flokkur- ! i 101 lÍÍ 1 í)í 31IODUO
inn yarð hinsvegar enn stífari í í
andspyx-nu sinni við kommúnist
ana og urðu bráðlega flokka
drættir í fangabúðunum, þar sem
menn slógust í illu.
NEtV YOEK: — Fiirnn íarþegar
létu Jifið og 20 aivaxlega særðir
þegar hraðiestin Kansas City —-
Florida, fór út af spöfinu á 6
metra hárri uppfjliingu. Aðal
súna- og ritsímaiínan yfir Bandá-
rikin skai'3t í sundur yið, árekst-
-urinn.
GoíHæppm miSi
Árnesinga og
Raaprveliiflga
HELLU, 18. ágúst — í gærkvöldi
fór fram goifkeppni milli Golf-
klúbbs Árnesinga, Hveragerði og
Golfklúbbs Hellu, á golfvellmum
hér. Leiknar voru 18 holur og
íóru leikar þannig að Hellumenn
unnu, áttu 1. og 3. mann.
Minnstan höggafjölda hafði
Dudolf Stolzenwald, 90 högg, og
annaf var Þórður Snæbjömsson
með 93 högg.
Náesta keppni milli þessara
klúbba mun fara fram í Hvera-
gerði,„en ekki er ákveðið enn þá
hvenær sú keppai verður.
MIIXIGÖNGCMAÐUR
Hinn fyrrnefndi Gallagher
gekk einna lengst i nagdýrshætti
gagnvart kommúnistum. — Það
þykir Ijóst af vitnisburðum, að
hann hafi veitt kommúnistum
allar upplýsingar, sem hann gat
um her S.Þ., hann njósnaði um
félaga sína, fangana, og benda
sterkar líkm- til að kommúnistar
hafi tekið ýmsa fangana af lífi
samkvæmt ábendingum hans og
pyndað aðra. Þá hafði hann íor-
ustu um stofnun pólitískra les-
hringa, þar sem kommúnismi var
prédikaður.
Var hann milligöngumaður og
lofaði þeim föngum gulli og
grænum skögum, sem vildu þýð-
ast hina pólitísku kennslu. — í
skólanum sjálfum var þeim föng-
um og lofað verðlaunum og náð-
arbrauði, sem tóku „góðum fram-
förum”. Einnig er vitað til þess,
að fyrir þessa þjónustulund við
fangapískarana, lifði Gallagher
svo vei, að hann gat selt mat-
væli meðföngum sinum, sem
voru langt leiddir af sulti. Og var
sá matarbiti oft dýru verði
kejiJfcua:.
AFSAKANIR
Gallagher hefur viðurkennt
mörg þessi brot sín, en hann
nefnir það sér til varnar, að hann
hafi verið neyddur tíl þessa. —
Kommúnistarnir hafi pyndað
hann sjalfan í upphafi, þar til
haxm lét undan. Það má vei’a að
slíkt sé nokkux- afsökun, en
háttalag þessa hermanns hefur
vakið óskaplega andúð og jafn-
yel viðbjóð í Bandaríkjunum síð-
ustu daga.
I gærmorgun fór vangæfur
maður inn í brauðbúð hér í bæn-
um og hafði á brott með sér
nokkra peningaupphæð ófrjálsri
hendi. Lögreglunni var tilkynnt
um stuldinn og handtók hún
manninn skömmu síðar. Hafðl
hann þá aðeins 10 kr. eftir á sér.
Maðurinn var settur í varðhalct
og situr hann þar enn.
■4
9 ÁREKSTRAR
Hvorki meira né minna en 9
árekstrar urðu í gær. Einn hir n
harðasti var, er strætisvagn ók á
ljósastaur við Stjómarráðið.
Brotnaði staurinn og kastað’ t
inn á grasblettinn. Varð kona <S
nafni Guðlaug Stefánsdóttir f- -
ir stauraum og meiddist nokku.l.
BEP.I.lN, 19. ágúst: — Aus!
þýzku kommúuistfanir eru
mjög afbrýðissamii vegna þes::
Adenauer hefur verið boðið
Moskvu. I dag tilkynntu þeir,
það hefði enga þýðingu ]
Adenauer talaði við Rússa
heimsendingu þýzkj a fanga. A
ur þýzka stjórnin væri þegar Vjí
að fá loforð fyrir heimseruiin
allra fanga. — Reuter.
Fundabasfl í Saar
SAARBRfíCKEN 19. ágúst: —
Fernand Dehousse formaður al-
þjóðanefndar, sem fer með yfi -
stjórn Saar-héraðsins, gcrði þ; S
að tillögu sinni í:,4ag, að fund i-
bann yrði sett á í Saar-héraðiPii
um sinn. Ætlunin r.ieð þessu er áð
draga úr hinurn miklu awingum i
héraðinu vegná kosninga sem fara,
í hönd varðandi framtíðarstöðu
héraóöins. — Reuter.