Morgunblaðið - 20.11.1955, Qupperneq 1
16 síður og Lesbók
11 árgaDgwr
266. tbl. — Sunnudagur 20. nóvember 1955
PrentaaUHð Mergunblaðsint
Yfirvofandi
-------_—r
1
La Prenia aftur
frjáis' b!a9
hungursneyð
A-Þýzkulundi
IViikifl uppskerubrestur, en
stjórnarvöldin ráðþrota vegna
flétta bænda
LLA þykir nú horfa fyrir Austur-Þjóðverjum, þar eð vetur fer
BUENOS AIRES, 19. nóv. —
Aramburo, forseti Argentinu,
tilkvnnti í dag, að argentínska
stórblaðið La Prenza hefði
aftur verið afhent fyrri eig- .
^"La Prenza var stærsta blað þar um að kenna “PPskerubresti í sumar og illum fjárhag ríkis-
ins. í ræðu, er Grotewohl flutti á flokksþingi fyrir skömmu, játaði
hann mistök stjórnarinnar — og sagði, að miklð vantaði á, að
áætlanir um matvælaframleiðsluna hefðu staðizt.
I
Argentínu, þegar Peron
það eignarnámi fyrir þremur
Eisenhower forseti sneri nýlega aftur til Washington frá sjúkra-
húsinu í Denver. Forsetinn er allhress orðinn, en gætir allrar var-
úðar. Enn tekur hann ekki þátt í stjórnarstörfum, en fylgist aðeins
tneð því sem fram fer. Á myndinni sjást forsetahjónin við innreið
í höfuðborgina um daginn.
IMúgurinn myrti kalífa
við höll Ben Youssefs
Enn horfir illa í Marokkó
IGÆR dró til tíðinda í Marocco — er kalífinn af Fez var
myrtur við höll Youssefs. Kalífinn var að koma af fundi við
soldáninn þegar trylltur múgur réðist að honum — og varð honum
að bana, ásamt einum fylgdarmanna hans. Lítur því ekki út
fyrir að stillast muni til friðar í bráð, þrátt fyrir heimkomu Ben
Youssefs.
FYRRVERANDI ANDSTÆÐ-
INGUR YOUSSEFS
Kalífinn af Fez er talinn hafa
stutt fyrrverandi Soldán, Ben
Valdakerfi Rússa styðst við pukur.
Þessvegna vildu þeir ekki eftirlit
En Vesfurveldin krefjasf tryggingar fyrir að
af vopnu na rsáttmál i verði ekki svikinn
Washington, 19. nóv. Einkaskeyti frá Reuter. j
ST R A X eftir heimkomuna af Genfarráðstefnunni gekk
Dnlles utanríkisráðherra Bandarikjanna á fund Eisen-
howers forseta og gerði honum grein fyrir málalokum. Eftir
þann fund flutti Dulles skýrslu til bandarísku þjóðarinnar
í sjónvarpið.
Hann sagði m. a. að fram hefði komið á ráðstefnunni, að
Rússar hefðu óskað eftir að öryggismálum alheimsins væri
komið í öruggara horf, en hins vegar hefðu þeir ekkert það
viljað leggja í sölurnar, sem miðaði að því að draga úr
ófriðarhættunni.
OF MIKIL AFNEITAN
Eitt helzta dæmi þessa kom
fram í umræðunum um af-
vopnunarmálin. Rússar kváð-
ust vUja allsherjarafvopnun
og bann við kjarnorkuvopn-
um. Þeir vissu það fyrirfram
að Vesturveldin myndu ekki
hætta á slíkt nema komið væri
fyrst á ströngu eftirliti með
því að afvopnunarloforð væru
haldin. En Rússar vildu ekki
leggja á sig þá afneitun að
heimila eftirlit í landi sínu,
eins og i öllum öðrum löndum.
Vegna þeirrar neitunar náðist
ekki samkomulag.
AFVOPNUN ÞÝDDI MEIRA FÉ
TIL FRAMFARA
Varðandi þá frumkröfu Vestur-
veldanna um afvopnunareftirlit,
sagði Dulles m.a.:
— Við höfum ríkan vilja til
þess að framkvæma allsherjaraf-
vopnun, ekki sizt vegna þess, að
þá væri hægt að verja meira fé
til almennrar uppbyggingar og
til að bæta lífskjör allra frjálsra
þjóða. En við getum ekki sam-
þykkt afvopnun, nema það sé full
komlega tryggt að báðir aðilar
hlíti samkomulagi um hana. Þess
vegna er það frumkrafa okkar,
að ströngu eftirliti sé komið á
með vopnabúnaði.
OF MIKIL ÁHÆTTA
Þrisvar á þessari öld höfum
við fengið sannanir fyrir því
að einhliða afvopnun tryggir
ekki frið. Við munum ekki
taka á okkur þá áhættu að
leggja að veði alla tilveru
okkar móti loforðum, sem við
vitum ekki hvort verða efnd.
PUKUR OG LEYND
Dulles kvaðst álíta að Rúss-
ar hefðu ekki viljað sam-
þykkja eftirlit af ótta við að
einangrun þjóðfélags þeirra
yrði rofin. Valdakerfi stjórnar
þeirra virðist enn styðjast við
pukur og leynd. Það er eitt-
hvað i þjóðfélagi Rússa. sem
þeir vilja ekki að vitneskja
berist um.
Berlínarbúar mót-
mæla sundrungu
Þýzkalands
BERLÍN, 19. nóv. — Þúsundir
manna söfnuðust saman fyrir
framan ráðhús Berlínar í
Schöneberg til þess að mót-
mæla því að samkomulagsum-
leitanir um sameiningu Þýzka
lands fóru út um þúfur á
Genfar-fundinum.
Á fjöldasamkomu þessari
veru bornir fánar allra hinna
þýzku héraða. En við fána
þei- rTi hérað^, sem eru í Aust-
ur-Þýzkalandi voru festir
svartir sorgarborðar.
Suhr borgarstjóri, talaði á
fundinum. Hann kvað Berlín-
arbúa aldrei mundu linna á
kröfunum um sameiningu
Þýzkalands. — Reuter.
Trúboðum sleppt
HONGKONG 19. nóv. — í dag
komu tveir bandarískir prestar
yfir kínversku landamærin til
Hongkong. Þeim var sleppt úr
haldi kommúnista. Báðir voru
þeir trúboðar og sökuðu komm-
únistar þá eins og alla hvíta trú-
boða í Kína um njósnir. Annar
trúboðanna sr. Garby hefur verið
Arafa, sem tók við af Ben
Youssef, þegar franska stjórnin
lýsti hann útlægan fyrir tveim
árum síðan.
Mun Kalífinn hafa gengið á
fund Youssefs ásamt fríðu föru-
neyti, til þess að tjá Soldánin-
um hollustu sína. Er hann kom
út úr höllinni var þar saman-
kominn mikill mannfjöjdi, til
þess að votta hinum endurskip-
aða soldáni virðingu sína.
KALÍFINN VARÐIST
Þegar Kalífinn birtist hóf
mannfjöldinn grjótkast og réðist
að honum og fylgdarmönnum
hans með bareflum.
Herma fregnir, að kalífinn hafi
dregið upp rýting og skammbyssu
og barizt í návígi unz hann var
yfirbugaður. Einn fylgdarmanna
hans féil einnig og fimm særð-
ust hættulega — en hinir kom-
ust undan á flótta.
ÓLGA MEÐALÍBÚANNA
Daginn eftir heimkomu sína
ávarpaði Youssef þjóð sína — og
lýsti því yfir, að hann mundi
stjórna í lýðræðislegum anda og
Framhald á bls. 2.
^BÆNDUR FLÝJA
í októbermánuði flúðu rúm 33
þús. A-Þjóðverja yfir til V-Þýzka
lands, en um tvö þús. voru bænd-
ur, sem vegna uppskerubrestsins
gátu ekki goldið stjórnarvöldun-
um þann hluta uppskerunnar sem
krafizt er, á mjög vægu verði.
Verður vafalaust þröngt í búi
hjá A-Þjóðverjum í vetur, og
stjórnarvöldin mega halda vel á
málunum, ef koma á í veg fyrir
hungursneyð.
LÍFSKJÖRIN
HAFA VERSNAÐ MJÖG
Kartöfluuppskeran er sögð
hafa verið 20% rýrari í ár en í
fyrra. Kornuppskeran minnkaði
um 30%, og kjötskorturinn hefur
aukizt í hlutfalli við aðrar mat-
vælategundir.
í ræðu sinni sagði Grothewohl,
að hagur almennings hafi
versnað til muna — og lífs-
afkomumöguleikar almenn-
ings hafi farið 45% niður úr
áætlun.
Stjórnin hefði leitazt við að
flytja matvæli inn í landið, og
þá aðallega kjöt. Undanfarið
hafa A-Þjóðverjar fengið kjöt
frá Kínverjum, en sá innflutn-
ingur hefur nú algerlega stöðv-
azt, svo að ekki eru horfurnar
góðar.
Einnig hefur það valdið stjórn-
inni miklum vandræðum, a$
fjöldi bænda hefur flosnað upp
— bæði vegna slæmra lífskjara
og af ótta við að verða fluttir á
samyrkjubú. Ætlaði stjórnin að
sjá bændum fyrir 70 þús. nýjum
landbúnaðarverkamönnum á s.1.
ári, en sú áætlun fór einnig gjör-
samlega út um þúfur. Má þvi
segja, að algert nevðarastand
ríki í þesum málum, og ekki er
annað sýnt — en hungursneyð
sé yfirvofandi.
Snlganin býður índ\ erjum
kjamorku-aðstoð
U>
SVO sem kunnugt er af fréttum eru þeir Bulganin og Kruschev
staddir í Indlandi og endurgjalda Nehru heimsókn hans til
Fússlands s.l. sumar. í gær flutti Bulganin fyrstu ræðu sina í
förinni, og var það í Dehli i viðurvist um 100 þús. Indverja að
talið er.
BAUÐ SAMVINNU KOMNIR LENGRA
Bulganin sagði m. a. að Rússar EN ÆTLAÐ ER
væru reiðubúnir að miðla Ind-1 Nehru tók einnig til máls við
verjum af þekkingu sinni í frið-
samlegri notkun kjarnorkunnar.
Sagði hann að þeir mundu geta
í haldi í fjögur ,ár, þar af þrjú | veitt þeim aðstoð við hyggingu
í einangrunarklefa. Hann játaði
aldrei á sig sakargiftir um njósn-
ir. Hinn, sr. White, var fangels-
aður 1952 og neyddist hann eftir
pyntingar til að játa á sig af-
brot. — Reuter.
kjarnorkuofna og vatnsaflsstöðva
og annars slíks, sem Indverjar
hefðu þörf fyrir. Var góður róm-
ur gerður að ræðu hans — og
var hann ákaft hylltur af múgn-
um.
þettá tækifæri, og kvaðst þakk-
látur Rússum fyrir boðið, en lét
þess þó getið, að Indverjar væru
komnir lengra á veg en menn
grunaði. Samt væri enn margt
ólært — og kvgðst hann fullviss,
að þessi heimsókn rússnesku leið
toganna mundi verða árangurs-
rík — og verða til aukinna hags-
bóta fyrir báðar þjóðirnar.