Morgunblaðið - 11.12.1956, Blaðsíða 13
Þriðjudagur 11. des. 1956
MORGvnnr/4ÐiÐ
13
Ábyrg&arleysi \ varnarmálunum
hefir valdið þjóðinni
legum álitshnekki og
stórkost-
efnahags-
H1
ÍÉR fara á eftir kaflar úr ræðu
þeirri, sem Jóhann Hafstein
flutti við umræðurnar á Alþingi
s.l. fimmtudagskvöld:
fSLENDINGUM ALLTAF
í SJÁLFSVALD SETT
>að er eitt atriðið, sem er
mjög verulegt og sem hv. 1.
þm. Reykv. spurði hæstv. utan-
ríkisráðherra að, að gefnu til-
efni, en utanríkisráðherra leiddi
hjá sér að svara: Er það
nýjung að íslendingar ein-
ir ákveði hvenær herinn
skuli fara hér úr landi? Er það
nýjung eða er það ekkert annað
heldur en það. sem alltaf hefur
verið í varnarsamningnum frá
1951?
Menn verða að átta sig á því
að það er ekki hægt að slá þeirri
blekkingu fram, -hvorki hér í
þinginu eða í augum almennings,
að hér hafi eitthvað nýtt átt sér
stað, að hér eftir séu það íslend-
ingar sjálfir, sem geti ákveðið
hvenær herinn skuli fara, því að
það var eitt af veigamestu atrið-
unum og sem fyrst og fremst var
komið inn í varnarsamninginn
1951 fyrir forystu og atbeina þáv.
utanríkisráðherra, Bjama Bene-
legu tjóni
Úr ræou Jóhanns Hafsfein á Alþingi
STAKSIEIMAR
diktssonar. f 7. gr. segir, að hvor
ríkisstj. getur hvenær sem er, að
undanfarinni tilkynningu til hinn
ar ríkisstj., farið þess á leit við
ráð Norður-Atlantshafsbandalags
ins, að það endurskoði, hvort
lengur þurfi á að halda framan-
greindri aðstöðu og geri till. til
beggja ríkisstj. um það, hvort
samningur þessi skuU gilda áfram
Hvenær sem er getur hvor ríkis-
stjómin gert þetta, og svo heldur
áfram, með leyfi hæstv. forseta:
„Ef slík málaleitun um endur-
skoðun leiðir ekki til þess, að
ríkisstjómirnar verði ásáttar inn-
an 6 mánuði“ — frá því að
málaleitunin var borin fram,
getur hvor ríkisstjórnin, hvenær
sem er eftir það sagt samningn-
um upp, og skal hann þá falla úr
gildi 12 mánuðum síðar.“
Það er þess vegna hjákátlegt,
þegar hæstv. félagsmálaráðherra
er að tala um, að Sjálfstæðis-
mönnum sé bölvanlegast við
þetta ákvæði núna, að íslend-
ingar geti sjálfir ákveðið hvenær
herinn skuli fara, — ákvæði, sem
hefur alltaf staðið og hefur engu
verið breytt um í því samkomu-
lagi, sem nú hefur verið gert.
ALLT ÓBREYTT —
EÐA HVAÐ?
Um einstök atriði þessa máls,
skal ég svo ekki fjölyrða mikið
meira. Ég vil þó segja það, að hv.
3. þm. Reykv. gladdist nú í lok
ræðu sinnar yfir því, að þrátt
fyrir þessa samninga, þá stæði þó
aUt saman ennþá óbreytt. Alþing- frá 28 marz verði sett ; gildi.
Jóliann Hafstein
issamþykktin frá 28. marz, um að
herinn skuli fara, hún stendur
bara alveg óbreytt, stjórnarsamn-
ingamir um að herinn skuli fara,
standa óbreyttir og hv. þm. komst
þannig að orði, að hann og hans
flokksmenn féllust nú á þessa
samninga, að heri'nn skyldi áfram
vera í landinu til þess að sam-
þykktin, eins og hann orðaði það,
Héraðsráðnnantar á
námskeiði
Fremsta röð frá v.: Árni Pétursson, kennari, Hólum, Eyvindur Jónsson, forstöðumaður Búreikn-
ingaskrifstofu ríkisins, dr. Halldór Pálsson, sauðfjárrækarráðunautur Bf. fsl., Gísli Kristjánsson,
ritstjóri, Steingrímur Steinþórsson, búnaðarmálastjóri, Ásgeir L. Jónsson, jarðræktarráðunautur Bf.
ísl., Gunnar Árnason, gjaldkeri, Bf. ísl., Hjalti Gestsson, héraðsráðunautur Búnaðarsamb. Suðurl.
Miðröð: Eysteinn Gíslason, Skáleyjum, trúnaðarmaður Búnaðarfélags tslands, Jóhannes Davíðsson,
bóndi, Neðri-Hjarðardal, Egill Bjarnasson, héraðsráðunautur, Skag., Júlíus J. Daníelsson, aðstoðar-
ritstjóri, Ólafur E. Stefánsson, nautgriparæktarráðunautur Bf. ísl., Sigfús Þorsteinsson, héraðsráðu-
nautur, A.-Hún., Kristinn Jónsson, héraðsráðunautur, Bs. Suðurlands, Sigurmundur Guðbjörnsson,
ráðunautur Bs. Suðurlands, Grímur Jónsson, héraðsráðunautur, N.-Þing., Agnar Guðnason, ráðu-
nautur, Bf. íslanjls. — Aftasta röð: Hagalín Guðmundsson, trúnaðarm. Bf. ísl., Önundafirði, Ósk-
ar Eiríksson, ráðunautur, Aðalbjörn Benediktsson, héraðsráðunautur V.-IIún., Gunnar Jónatans-
son, héraðsráðunautur, Snæf., Skafti Benediktsson, héraðsráðunautur, S.-Þing., Haraidur Árnason,
verkfæraráðunautur Bf. ísl., Björn Bjarnason, jarðræktarráðunautur Bf. fsl., Einar E. Gislason,
héraðsráðunautur, Borgarf., Haraldur Árnason, héraðsráðunautur, Skag., Ingi Garðar Sigurðsson,
héraðsráðunautur, Eyjaf. Á myndina vantar nokkra af þeim, sem þátt tóku í námskciðinu.
LIR héraðsráðunautar á landinu, að einum undanskildum,
sóttu viku-námskeið, er Búnaðarfélag íslands efndi til í
Reykjavík, dagana 26. nóv. — 1. des. s.l. Á undanförnum árum
hefur Búnaðarfélagið haldið slíka ráðunautafundi eða námskeið
annað hvort ár. Auk héraðsráðunauta, sækja ráðunautar Búnaðar-
íélags íslands og ýmsir aðrir sérfræðingar og forystumenn í land-
búnaðinum jafnan þessi námskeið. Flytja þeir erindi og taka þátt
í umræðum.
Steingrímur Steinþðrsson, bún-
aðarmálastjóri setti námskeiðið
með ávarpserindi. Taldi hann
mikilsvert að leiðbeinendur og
leiðandi menn í landbúnaðinum
kæmu saman til þess að ræða
vandamál þessa atvinnuvegar,
kynnast nýjungum í sinni grein
og einnig til þess að kynnast
hvorir öðrum.
Segja má, að námskeiðið væri
þríþætt: Æfingar í meðferð
myndavéla og sýningavéla,
fræðslufyrirlestrar og umræðu-
fundir.
Að þessu sinni var það nýmæli
upp tekið að kenna á námskeið-
inu undirstöðuatriði í ljósfræði
(optik) og meðferð myndavéla og
'sýningatækja. Flutti Þorbjörn
Sigurgeirsson, mag, scient. tvö
erindi um ljósfræði, en Magnús
Jóhannsson, útvarpsvirkjameist-
ari kenndi meðferð myndavéla,
undirstöðuatriði í ljósmyndun og
framköllun ljósmynda og með-
ferð skuggamynda- og kvik-
myndasýningarvéla. Notkun
skuggamynda og fræðslukvik-
mynda er vaxandi þáttur í ráðu-
nautastarfsemi erlendis, og er
nokkur vísir að verða til þess
einnig hér á landi, enda notfærðu
námskeiðsmenn sér kennsluna
með óskiptum áhuga.
Æfingar í meðferð sýninga-
tækja fóru fram fyrir hádegi, en
eftir hádegi voru fluttir fræðslu-
fyrirlestrar til kl. 3, en kl. 4
hófust umræðufundir um fram-
söguerindi, er þá voru flutt. Var
jafnan mikið fjör í umræðum
og kom þar margt fróðlegt fram.
Fræðsluerindi á námskeiðinu
fluttu þessir menn: Þorbjörn Sig-
urgeirsson, mag. scient.: Um ljós-
fræði, Árni Jónsson, tilrauna-
stjóiú: Tilraunir í jarðrækt, Sturla
Friðriksson, magister: Starfið á
tilraunastöðinni á Varmá, Agnar
Guðnason, ráðunautur: Jurtalyf,
dr. Halldór Pálsson: Tilraunir
með sauðfé, Hjalti Gestsson, hér-
aðsráðunautur, Selfossi: Tilraunir
með nautpening, Stefán Björns-
Framh. á bls. 23
Þess vegna föllumst við á þetta
Til þess, að samþykktin frá 28
marz verði sett í gildi, — með
öðrum orðum, til þess að herinn
fari úr landi, þá fallast þessir
menn á það, að hann skuli vera
í landi!!
SÝNDARMENNSKAN HEFUR
VALDIÐ ÞJÓÐINNI
ÓBÆTANLEGU TJÓNI
Nú bið ég hv. þm. að athuga.
ef þessar höfuðkempur, sem hér
sitja nú í stjórnarliði, hefðu ekki
verið eins skeleggar eins og þær
voru fyrir kosningar og ekki gert
sig eins mannalegar framan
kjósendur og lýst því yfir þá, að
þær ætluðu að sjá um það, að
herinn færi úr landi, og engin
Alþingissamþykkt verið gerð 28.
marz, og ef svo þessir sömu herr-
ar hefðu gengið fram hjá því,
þegar núverandi hæstv. ríkisstj,
var mynduð, að minnast á varn
armálin í stjórnarsamningnum
m. ö. o. ekki sagt: Við ætlum að
sjá um það, að herinn skuli fara
þegar úr landi. Ef ekkert af þessu
hefði verið gert og í ofanálag
hefði svo ekki verið gerður þessi
svokallaði samningur, sem hér er
nú til umræðu, hvar stæðum við
þá nema í sömu sporum og 27
marz sl.?
Að öllu leyti stöndum við
sömu sporum, nema hvað við höf
um fyrirgert áliti okkar með
öðrum þjóðum og stórkostlega
skaðað atvinnu- og efnahagslíf
okkar sjálfra. — Núverandi
stjórnarherrar hafa notað þetta
alvarlegasta mál þjóðrinnar, sem
bitbein í alþingiskosningunum
og renna því svo niður öllu aft
ur til þess að geta myndað
stjórn og taka í ríkisstjórnina
jafnvel kommúnista, sem þessir
sömu menn voru búnir að lýsa
yfir fyrir kosningar, að undir
engum kringumstæðum væri
hægt að vinna með. Ég segi: Það
þurfti enga samninga. Þessir
menn hefðu bara ekki þurft að
gefa allar þær mörgu yfirlýsing-
ar, sem þeir hafa verið að kepp
ast við að éta ofan í sig undan
farið. Og það þurfti ekki meira
heldur en það að þeir hefðu kom
ið sér saman um það í Stjómar
ráðinu, að senda skeyti til
Washington, sem hljóðaði bara
eitthvað á þessa leið: Stjórn
arflokkarnir eru búnir að
koma sér saman um að eta ofan
í sig allar yfirlýsingarnar í varn
armálunum -eins og öðrum mál
um, sem þeir hafa gefið yfirlýs
ingár um. Meira þurfti ekki og þá
stóðu þeir í sömu sporum og áður
Eftir að Jóhann Hafstein hafði
leitt athygli að framangreindum
staðreyndum var einhver sem
skaut því fram, að bæta hefði
mátt við skeytið þessum örfáu
orðum:
Kommúnistarnir vilja fá sinn
hluta af silfurpeningunum!
Yfirráð
kommúnista
Tíminn kemst s.1. laugardag að
orði á þessa leið:
„En það er hins vegar nokk-
ur mælikvarði á þá breytingu,
sem orðin er í veröldinni, að tals-
menn Alþýðubandalagsins skuli
hafa birt yfirlýsingar um að þeir
fallist á fresíunina, og telji tíma
til ákvarðana um brotthvarf vam
arliðsins ekki heppilegan eins og
stendur.“
Það leynir sér ekki, að blað-
inu finnst þeita mikil tíðindi og
góð. Enda byggist tilvera nú-
verandi ríkisstjómar á því að
halda friði við kommúnista um
utanrikismálin.
Hin betri rödd Tímans
Hins vegar er nú komin nokkur
skýring á því, af hverju Tíminn
talar stundum á allt annan veg
um þessi efni. Ungur blaðamaður
við Tímann, Heimir Hannesson,
skrifaði í Stúdentablaðið 1. des.
um þessi mál og segir:
„Það er fyrst og fremst al-
þjóðakommúnisminn, sem ógnar
frelsi þjóðanna í dag. Hann hef-
ur nú alveg nýlega steytt blóð-
ugan járnhnefann framan i
heimsbyggðina, svo að ekki verð-
ur um vilizt. Jafnvel heittrúuð-
ustu kommúnistar neyðast nú til
að fordæma glæpaverkin, en
blóta enn á laun. Aðalmálgagn
aiþjóðakommúnismans á þessu
iandi reynir nú að telja lesend-
um sinum trú um, að þar sem
Varsjárbandalagið hafi gefizt illa
og Rússar hafi framið griðrof á
Ungverjum og slökkt frelsisneist-
ann þar í landi, þá ættu fs-
lendignar að sjá sóma sinn í
því að afneita varnarsamtökum
hinna frjálsu vestrænu þjóða.
Varla er hægt að liugsa sér meiri
ósvífni, þar sem .varnarsamtök
þessi eru einmitt stofnuð í þeim
tilgangi að koma í veg íyrir og
verjast árás og ofbeldi eins og
rússneskir kommúnistar hafa nú
beitt Ungverja. Rússadekrið er
ekki alveg dautt úr öllum æðum
þrátt fyrir „samúðina", en
hræsnish j úpnu m verður ekki
leynt. Jafnvel Nóbeisskáldið okk-
ar getur ekki leynt dekrinu. í
grein sem birtist fyrir skömmu,
segist hann aldrei mundi hafa
trúað þvi, að féjagi Stalín hafl
verið eins slæmur og af er látið,
ef þeir Búlganin og Krúsjeff
hefðu ekki sagt það!“
Orð hins unga blaðamanns em
hvert öðru sannara. Sérstaka at-
hygli hljóta ummæli hans um
„Nóbelsskáldið“ að vekja, því að
bæði Tíminn og Al{i>ýðublaðið
höfðu mjög hælt Haildóri fyrir
hina tilvitnuðu grein.
Á öndverðum meið
Og enn segir Heimir Hannes-
son:
„Samt sem áður ber að harma
það, að lýðræðisflolikarnir þrír
skuli ekki geta komið sér saman
um sameiginlega stefnu í utan-
rikismálum. Það myndi sannar-
lega styrkja aðstöðu landsins út
á við, þó ekki væri meira. ís-
lenzka kommúnistatrúboða al-
þjóðakommúnismans á ekki að
virða viðlits í utanríkismálum
frjálsrar þjóðar. í utanríkismál-
um, sem öðru, er ákaflega vafa-
samt, ef ekki háskalegt, að ein-
blína á óraunsæ slagorð, sem eru
langt frá því að vera í samræmi
við raunveruleikann."
Ljóst er, að hinn- ungi maður
er mjög andsnúinn stefnu Her-
manns Jónassonar. Hermann rauf
einmitt samstarf lýðræðisflokk-
anna um þessi mál til þess að
greiða sjálfum sér braut til vald-
anna með atbeina kommúnista. Á
meðan það samstarf helzt er þjóð
in í yfirvofandi hættu, þótt í bili
hafi tekizt að forða frá bráðuna
voða.