Morgunblaðið - 11.12.1956, Síða 14
14
MORGVNBLAÐ1Ð
triðjudagur 11. des. 1956
//
Eg hef aldrei verið þreyttari ettir keppni"
segir Vilhjálmur — og afrekiB
kom honum ekki með öllu á óvarf
22 nóv. þegar Olympíuleikarnir voru settir, bar Vilhjálmur Einarsson íslenzka fánann inn
á leikvanginn í Melbourne. Á eftir honum gengu tveir menn, Hilmar Þorbjörnsson og Ólaf-
ur Sveinsson. Þetta var fámennasti hópurinn sem til leikanna kom, og þetta var sá hópur-
inn sem lengst haföi ferðazt til að komast á leikana. Fimm dögum síðar var tilkynnt í há-
talara vallarins, að Vilhjálmur Einarsson hefði sett Olympíumet í þrístökki. íslenzki fáninn
var dreginn að hún a eina af þremur verðlaunastöngum vallarins. Ljóma var varpað á
nafn íslands, og sagan flaug víða. íslenzki flokkurinn vakti ef til vill meiri athygli en
nokkur annar flokkur á leikunum — fyrst fyrir það að hann var minnstur allra flokka,
hann var kominn lengst að, og svo loks og ekki sízt fyrir glæsilegt afrek Vilhjálms og
silfurverðlaun.
* SETNINGAR.HÁTÍBIN
Þetta og það sem hér fer á
eftir kcwn fram í viðtali er blaða-
menn áttu við Olympíufarana is-
lenzku.
Setningin var ákaflega hátíð-
Xeg, sagði Hilmar Þorbjömsson.
Við gengum inn naestir á eftir
Ungverjum, en engum var fagn-
að sem þeim. Þeir báru sorgar-
band yfir fánamerki lands síns
sem þeir höfðu á jakka sinum.
Indvgrjar, með græna túrbana á
höfði, gengu næstir á eftir okk-
KEPPNI HILMARS
Hilmar keppti strax daginn eft-
ir setninguna, sagði Ólafur Sveins
aon. Hann var í 1. riðli af 12 í
100 m hlaupinu. Hann varð þriðji
I riðlinum á 10,9 sek., en tveir
fjrrstu komust í aðra undanrás.
En Hilmar hafði tognað í
upphafi hlaupsins. Tók sig
upp meiðsli er hann hafði
kennt um skeið, fyrst í Sví-
þjóð og hafði hann verið undir
læknishendi og sleppt æfing-
um siðustu dagana fyrir
keppnina. En meiðslin tóku
sig upp og komu í veg fyrir
að Hiimaar gæti tekið þátt í
200 m hlaupinu, sem er þó
sennilega hans betri greín.
KEPPNI VILHJÁLMS
Vilhjálmur keppti 27. nóvem-
ber, hélt Ólafur áfram og náði
því afreki sem nú er frægt orðið.
En þess má geta áð samkvæmt
stigatöflunni jafngildir afrek Vil-
hjálms 2,11 m í hástökki, 8,14 m
í langstökki eða 1 sm lengra en
heimsmet Jesse Owens, • 18,02 i
kúluvarpi, 57,20 m í kringlukasti.
Þetta var glæsilegt — og hjartað
hoppaði.
En svo varð Vilhjálmur fyrir
rvörum um sína keppni, og sagði
m. a.:
Það voru 34 þátttakendur í þrí-
stökkinu og komust 22 þeirra yf-
ir það lágmark sem sett var til að
komast í úrslitakeppnina.
Undankeppnin hófst snemma
eða kl. 10 að morgni. Ég borðaði
því ekkért eftir kl. 7.30 nema
ávaxtasaft sem ég hafði með mér
tH að dreypa á. Ég tók eitt stökk
I imdankeppninni, það var 15,16
m eða 36 sm yfir lágmarkið sem
•ett hafði verið. Síðan lagðist ég
tyrir í búningsklefanum og beið.
Úrslitakeppnin hófst ekki
fyrr en kl. 2 og hún stóð til
6.30. Þetta var því orðið langt
og strangt. Enginn matur, sí-
felld spenna. Ég hef aldrei
verið eins þreyttur eftir
nokkra íþróttakeppni.
— En hvað lengi áttir þú
Olympíumetið ?
— Það var fast að 2 klukku-
stundum. Ég var 13. í stökk-
röðinni. Það hefur kannski
einh ver áhrif haft!! Da Silva
framar. Hann tók forystuna
með 16,04 m stökki í fyrstu
amferð. Þá gerði ég ógilt. —
1 annarri stökk hann styttra,
en ég náði þessu góða stökki.
Hann kom til mín og sagði:
Ja, þama tókstu Olympíumet-
IS mitt. í þriðja stökki náði
hann ekki 16 metrum og ég
gerði mér þá veikar vonir um
gull, því ég bjóst við að annað-
hvort svaraði hann strax eða
ekki.
Ég stökk í þriðja stökki 15,63
m. í fjórða stökki kom hann mér
á óvart. Hann stökk 16,35 m met-
stökkið. í fjórðu umferð stökk
ég 15,81 m. Hann átti síðan tvö
góð stökk 16,26 m og 16,21 m, en
eymsli í fæti eyðilögðu mitt 5.
stökk og ég hætti þeirra vegna
við hið 6. Þetta er gamalt í fæt-
inum. Ég fæ það í hverri keppni
— en það líður fljótt hjá.
— Hvað segir þú um þetta
lengsta stökk þitt?
— Þegar stökk heppnast
bezt veit maður minnst um
þau. Eftir á finnst manni, að
maður hljóti að geta bætt við
það. En þegar reynt er af
. kröftum, þá mistekst allt. —
Beztu stökkin koma þegar
maður nær fulkominni einbeit
ingu — og þegar það tekst veit
maður ekkert — eða lítið um
stökkið.
. En ég náði góðu framkasti
fótanna og það svo, að jafn-
vægið var litið og ég nærri
dottinn aftur á bak. Ég skellti
hendinni í sandinn til hliðar
og komst hjá að detta aftur á
bak og var svo heppinn, að
hendin kom í sandinn nákvæm
lega jafnlangt frá plankanum
og fæturnir. Það stytti því
ekki stökkið þó ég styddi
hendi niður.
En svo kom langt tauga-
stríð. Mennirnir við plankann
höfðu þrjú flögg. Hvítt ef ekki
var stigið fram fyrir. Rautt ef
stökk var ógilt. Og gult á
meðan verið var að skera úr
um hvort stökk væri gilt eða
ógilt. Og gula flaggið var uppi
lengi, lengi og heila eilífð.
En loksins settu þeir hvítt
upp. Olympíumet var tilkynnt.
— Hvað hugsaðir þú í keppn
inni?
— Mér varð oft hugsað um
töluna 2. Ég hef veitt því at-
hygii að þegar ég er t. d. nr.
2 í stökkröð, þá gengur mér
vel. Og ég er farinn að trúa
þessu. Og mér varð hugsað
um það þarna, að ég hitti
Sjerbakov, Evrópumethafann,
nú í 2. sinn í keppni. í fyrsta
sinn tapaði ég, en í 2. sinn
vann ég!! Þetta var í 2. sinn
sem ég mætti Kreer Rússlandi.
Ég tapaði í fyrra skiptið, en
nú í 2. sinn vann ég! Sama er
að segja um Bandaríkjamann-
inn Sharp. Við hittumst í 2.
sinn — ég vann. Þetta er í
fyrsta sinn sem ég mæti da
Silva í keppni!!!
Þú hefðir kannski átt að koma
við í Brasilíu á leiðinni til Mel-
bourne, skutum við fram í.
★ KOM EKKI Á ÓVART
— Bjóstu við því að verða
framarlega í keppninni?
— Já, ég bjóst við að ná lengra
en metið 15,83 sem ég setti í Sví-
þjóð. Það var allt betra í Mel-
boume en þar — betra veður,
1 • .. . .. ■ v—•—
Vilhjálmur í metstökkinu.
betri matur, betri hvíld og næg-
ur tími til stefnu.
Sænski þjálfarinn Gösta Holm-
ér hafði „kíkt“ á mig og sagði:
Þú kemur skakkt niður úr 1.
stökkinu og með því að breyta
þvi og einnig þvi að vinna
skrokkinn upp í 2. stökkið með
lærvöðvunum en ekki kálfunum,
þá gætirðu lengt miðstökkið um
Vz m án þess að stytta hin.
Ég æfði þetta og Holmer sagði
að mér hefði tekizt vel að ná
því, en okkur kom saman um,
að þegar til keppninnar kæmi
skyldi ég ekki binda hugann við
þetta. Það yrði að ráðast, hvort
þetta væri orðið nógu fast í mér.
Og ég einbeitti mér að stökkinu,
en hugsaði ekki sérstaklega um
þetta, en þessar æfingar í Sví-
þjóð hafa sennilega orðið til mik.
ils góðs.
— En hvað er framundan nú?
— Ég mun reyna að fá mér
einhverja vinnu hér í Reykjavík
í vetur. Ég býð eftir að komast
í góða skóla og ljúka námi mínu
í húsagerðarlist. Ég vil helzt fara
til Svíþjóðar eða Noregs, en það
verður sennilega ekki fyrr eu
næsta vetur. — A. St.
„Vona að ég komi einhveriu góðu til leiðar”
sagði Vilhjálmur er hann þakkaði mótUokarnar
^ SUNNUDAGSKVÖLD-
IÐ skömmu eftir kom-
una með Sólfaxa, voru
Olympíufararnir boðnir til
menntamálaráðherra í ráð-
herrabústaðinn f Tjarnar-
götu. Var þar matur á borð-
um og varð fagnaður mikill
og góður. Voru þar og boðn
ar fjölskyldur Olympíufar-
anna, helztu forystumenn
★
1936 vann ís-
lendingur það
afrek að kom-
ast fyrstur
landa sinna í
úrslitakeppni á
Olympíuleikun
um. Það var
Sigurður Sig-
urðsson og var
það í þrístökki.
Hann setti ísl. met 14,00 meua. — vuhjáimur varni nú fyrstu
Olympíuverðlaun íslendings — í þrístökki og met setti hann 16,25 m.
Sigurður fagnaði Vilhjálmi á flugvellinum. Þar var myndin tekin.
íþróttamála, blaðamenn og
nokkrir fleiri.
í þessu hófi kvaddi Ben. G.
Wáge forseti ÍSÍ sér hljóðs. Þakk
aði hann boðið og stuðning þann
allan, sem þessi ríkisstjórn og
aðrar hafa veitt íþróttamálun-
um. Hann minntist þess að er Is-
lendingar tóku fyrst þátt í Olym-
píuleikum 1908, þá veitti Hannes
Hafstein 400 kr. styrk til farar-
innar. Það var mikið fé þá, en
síðan hefur ríkið æ styrkt slíkar
ferðir.
Og þessi Olympíuferð varð til
þess öðrum fremur að varpa
ljóma á nafn Islands. Er það fyr\r
afrek Vilhjálms Einarssonar, en
hann mun nú þekktastur allra
íslendinga — þekktari en Hall-
dór Kiljan Laxness, þó hann hlyti
Nóbelsverðlaun í fyrra, því snar-
an þátt eiga Olympíuleikir í hug-
um fólks um allan heim. Það er
skemmtilegt fyrir okkar fámennu
þjóð að eiga nú snilling í and-
ans heimi og afreksmann á sviði
líkamsíþróttar. Andi og orka
eiga að fylgjast að og með það
í huga á að ala upp æsku þjóð-
arinnar.
Að þessu sinni var sjóðurinn
ekki meiri en það að aðeins fóru
2 keppendur og fararstjóri. Mak-
legt hefði verið að senda fleiri.
En í okkar landi er sjaldan sam-
hugur og erm eru margir sem
vilja að ísland taki ékki þátt í
Olympíuleikum. Þangað eigi þeir
ekki erindi. En við viljum að fáni
okkar sé þar meðal annarra full-
valda þjóða, við viljum taka þátt
í þessum alþjóðakappleikum. —
Það hefur mikla þýðingu. Það er
landkynning, sem hefur þjóðlega
þýðingu.
Síðan sæmdi forseti ÍSÍ Vil-
hjálm Einarsson æðsta afreks-
merki ÍSÍ, sem veitt er einungis
fyrir frábær afrek. Það er eins
með þetta merki og silfurpening-
inn frá Melbourne. Það ber það
enginn nema Vilhjálmur.
Brynjólfur Ingólfsson form,
frjálsíþróttasambandsins kvaddi
sér hljóðs og minntist þess, að
það að hljóta verðlaun á Olym-
píuleikum væri meira en flest-
um smáþjóðum auðnaðist. Og
verðugur væri Vilhjálmur verð-
launanna, því afrek hans væri
svo gott að heimsathygli vekti,
enda 4. bezta er náðst hefur í
heiminum.
En þó afrekið væri mikils
virði, væri þó enn meira um vert
þá bylgju áhuga, sem það vekti
meðal ungs fólks. Og það sýnir
að okkar beztu íþróttamenn eru
aflgjafi íþróttanna. Þeir eru
kjömir til að þjóna íþróttunum
í eflingu uppeldisstarfs.
Hann færði síðan Vilhjálmi að
gjöf frá ÍSÍ fagran bikar til minn
in um afrekið. Hilmar Þo*w
^ramh. á bls. 23