Morgunblaðið - 12.12.1956, Blaðsíða 1
20 sföur
43. árgangur 29G. tbl. — MiðvikudagHr 12. desember 1956 Prentsmiðja Morgunblaðsin*
______ _______________ . . ______•_ . . -
Nœr aSger vinnustöBvun í UngverjaBandi
Leppsljórnin málllaus - Via er enn barizl
120 þús. fallnir - 300 þús. særðir
Búdapest, Vín, Belgrad, 11. des. — Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter og NTB.
VERKAMENN hvarvetna í Ungverjalandi höfðu að engu tilmæli leppstjórnar Kadars um að hætta
við 48 tíma altsherjarverkfall, sem verkamannaráðið í Búdapest hafði boðað til, en ráðið hefur
nú verið lýst ólöglegt. 1 dag varð vinnustöðvun um allt landið, í flestum stórborgum komu engir
verkamenn til vinnu, en annars staðar aðeins örfáir. í Búdapcst var alger lömun, flestar búðir
lokaðar og samgöngukerfið að mestu óvirkt. Farnar voru mótmælagöngur gegn gerðum Stjórnarinn-
ar, en ekki kom til bardaga. Rússneskir hermenn og ungverska öryggislögreglan skaut bara upp í
loftið tii að dreifa mannfjöldanum. Útvarpið í Belgrad skýrði frá bardögum í suðurhluta Ungverja-
lands, þar sem námumenn börðust með léttvæpni við rússneska herinn og ungversku öryggislögregl-
una. Einnig er greint frá ólgu í mið- og vesturhluta Iandsins. Fresturinn, sem Kadar-stjórnin gaf Ung-
verjum til að framselja öll vopn sín, var útrunninn kl. 6 e. h. í dag samkv. brezkum tíma. Finnist
vopn í fórum almennra borgara eftir þann tíma, verða sett herlög í landinu. ÖIl mál, sem talizt
geta snert öryggi landsins, verða fengin í hendur herréttum, sem geta ekki kveðið upp aðra dóma
en dauðadóma.
Rússneskir skriðdrekar og
brynvagnar óku um götur Búda-
pest allan daginn, en þeir gerðu
sér lítið far um að dreifa hópum
mánna, sem höfðu safnazt saman
á götuhornum víða í borginni.
80 DREPNIR
í>ær tvær borgir, sem ekki hafa
haft neitt af verkfallinu að segja,
eru Salgatarjan í norðanverðu
landinu nálægt tékknesku landa-
mærunum og Zalaegerszeg í suð-
vestanverðu landinu nálægt júgó-
slavnesku landamærunum. í Sal-
gatarjan voru 80 manns drepnir
á laugardaginn, þegar ungverska
lögreglan réðst á kröfugöngu
námumanna og verksmiðjufól'
sem hafði tekið sér stöðu fyri-r
framan lögreglustöðina og heimt-
að, að tveir leiðtogar námu-
manna, sem höfðu verið fang-
elsaðir, væru látnir lausir. Sjón-
arvottar skýrðu svo frá, að rúss-
neskir hermenn hefðu staðið á-
lengdar og fylgzt með öllu, sem
gerðist, en þeir létu lögregluna
um að skjóta niður fólkið.
Útvarpið í Búdapest hefur
ítrekað tilmæli sín og hótanir
Enn ólgar und-
ir í Póllandi
til verkamanna, en þeir hafa
engan bilbug látið á sér finna.
í morgun tilkynnti útvarpið,
að í einni stærstu verksmiðju
borgarinnar væri unnið eins
og venjulega, enda þótt
nokkrir óróaseggir hefðu
reynt að stöðva vinnu þar. —
Erlendir fréttamenn, sem óku
hjá þessari verksmiðju í dag,
sáu hins vegar engin merki
þess, að þar væri unnið.
Samkvæmt áreiðanlegum heim
Ráðherrafundur IMATO:
Rússar reyna að grafa
undan Vestúrlöndum
RÁÐHERRAFUNDUR Atlants-
hafsríkjanna hófst í París í dag,
og var utanríkisráðherra ítala,
Martino, í forsæti. Sagði hann í
setningarræðu sinni, að Rússar
væru að seilast til valda fyrir
botni Miðjarðarliafs í þeim til-
gangi að koma Atlantshafsríkj-
unum í opna skjöldu. Þeir hefðu
ekki aðeins að markmiði að
veikja hernaðarmátt NATO-ríkj-
anna, heldur reyndu þeir líka að
grafa undan efnahagskerfi þeirra
með því að fá Súez skurðinum
lokað og koma í veg fyrir olíu-
flutninga.
Ráðherrafundurinn hélt síðan
áfram fyrir luktum dyrum, en
formælandi ráðsins skýrði frá
því, að Lloyd og Pineau hefðu
skýrt íhlutun Breta og Frakka
við Súez-skurðinn, og hefði mál-
flutningur þeirra verið mjög á
sama veg og á þjóðþingum þeirra.
Pineau lagði ennfremur áherzlu
á, að gera þyrfti nánari grein
fyrir því í Atlantshafssáttmál-
anum, í hvaða málum meðlima-
ríkin ættu að hafa samráð við
Atlantshafsbandalagið.
Lange, utanríkisráðherra Norð-
manna, hóf umræðurnar um al-
þjóðaástandið og gerði þá m. a.
samanburð á viðbrögðum Bréta
og Frakka annars vegar og Rússa
hins vegar við ályktunum Sam-
einuðu þjóðanna um Egyptaland
og Ungverjaland. Hinir fyrri
hlýddu, en Rússar hafa virt all-
ar samþykktir S. Þ. að vettugi.
ildum frá Búdapest í kvöld er
Ferenc Nador, ofursti, kominn til
borgarinnar. Nador leitaði hælis
í júgóslavneska sendiráðinu í
Búdapest ásamt Nagy fyrrv. for-
sætisráðherra og var fluttur með
honum til Rúmeníu. Sömu heim-
Framh. á bls. 2.
Tir •®n O •
'iilas tyrir
.. úíI aftur
Belgrad 11. des. (Reuter).
DJILAS, fyrrverandi vara-for-
sætisráðherra Júgóslavíu, sem
var fangelsaður og ákærður fyrir
Djilas var of berorður.
að breiða út fjandsamlegan áróð-
ur um land sitt á erlendum vett-
vangi, verður dreginn fyrir rétt
á morgun, samkv. fregn frá júgó-
slavnesku fréttastofunni Tanjug.
Djilas var handtekinn 19. nóv.
s.l., þar sem hann var talinn hafa
birt grein í erlendu blaði, sem
„brenglar staðreyndunum og gef-
ur rangar upplýsingar um utan-
ríkisstefnu og innra skipulag
Júgóslavíu. Þannig hefur hann
ýtt undir rógsherferðina, sem nú
er farin gegn Júgóslavíu.“ Þetta
er í annað sinn, sem Djilas er
dreginn fyrir rétt á þessum sömu
forsendum. Hann fékk 18 mánaða
skilorðsbundið fangelsi í janúar
í fyrra fyrir að hafa gagnrýnt
leiðtoga landsins — og þó einkum
eiginkonur þeirra — í viðtali við
I bandarískt blað.
Þrálátar fregnir frá Waskington
um „efnahagsieg htunnindi" í
sambandi v/ð varnarsamninga
MÖRG hin stærstu'blöð Evrópu birta þær fréttir frá Was-
hington, meðal annars frá sérstökum Washington-frétta-
riturum sínum, að samtímis gerð hins nýja hervarnarsamn-
ings, hafi Bandaríkin fallizt á að veita íslandi efnahagsleg
hlunnindi eða aðstoð.
Vínarborg, Varsjá, 11. des.
Einkask. til Mbl. — Reuter
í gærkvöldi voru allmargir
menn handteknir í pólsku borg-
inni Stettin í sambandi við mót-
mælagöngu, sem hafði komið af
stað truflun á umferðinni. Mann-
fjöldinn hafði ráðizt á öryggis-
lögregluna, brotið rúður í sprnv
vögnum, og í rússnesku ræðis-
mannsskrifstofunni. Einnig á
mannfjöldinn að hafa reynt að
komast inn í skrifstofuna. Pólska
utanríkisráðuneytið heftur beðizt
afsökunar á þessu og lofað að
borga allar skemmdir. —
Einnig hefur það fullviss-
að ræðismanninn um, að þeir
tem beri ábyrgð á óeirðun-
um, fái verðskuldaða refsingu. i
Stettin er frá því skýrt, að óeirð-
irnar hafi brotizt út, þegar lög-
reglan ætlaði að handtaka drukk
lnn mann. Þá þustu að menn og
Ieystu hann úr haldi, en lömdu
á lögreghinni. Mannfjöldinn
jókst og fleiri lögreglumenn
komu á staðinn, en fengu sömu
útreið. Svo var haldið til rússn-
eska ræðismannsins, og þegar
allar inngöngudyr voru lokaðar,
voru rúðurnar brotnar.
Eitt þessara blaða, norska
blaðið Aftenposten, birtir t.d.
þá fregn frá Washington eftir
Associated Press og Reuter,
að meðal kunnugra manna
þar í borg sé sagt, að Banda-
ríkin og Island muni í náinni
framtíð gefa út sameiginlega
tilkynningu, þar sem lögð sé
áherzla á hina góðu sambúð
milli þessara landa.
Það fylgir með, að Banda-
ríkin verði þó að veita sér-
stök efnahagsleg hlunnindi
(ökonomiske innrömmelser)
til þess að bandarískt herlið
fái að vera áfram á Islandi.
Samkvæmt sömu heimild-
um hafa Bandaríkin tjáð sig
fús til að fela íslendingum
ákveðin tæknileg störf, eftir
því sem þeir fá tæknilega
þjálfun til að gegna störfun-
um.
í fregn þessari, sem birtist
eftir að hinir nýju hervarnar-
samningar höfðu verið til-
kynntir, segir, að líklegt sé nú
að Bandaríkjamenn haldi
áfram framkvæmdum á Kefla
víkurflugvelli, en fram-
Framh. á bls 2
Ungversbn
nelndin gekk út
New York, 11. des.—Reuter.
IMRE HORVATH, aðalfulltrúi
Ungverja á Allsherjarþingi S. Þ„
gekk af fundi í dag ásamt ailri
ungversku sendinefndinni, þegar
umræðurnar um atburðina í Ung-
verjalandi hófust að nýju. Áður
en hópurinn fór úr salnum, héit
Horvath tölu, þar sem hann lýsti
yfir því, að vegna móðgana og
árása, sem Kadar-stjórnin hefði
orðið fyrir í umræðunum, sæi
hann sér ekki fært að taka bátt
í þeim áfram. Þegar fréttamenn
spurðu hann, hvort sendinefndin
mundi taka þátt í umræðum um
önnur málefni, svaraði hann því
til, að hann hefði engu við fyrrl
yfirlýsingu sína að bæta. Hann
kvaðst mundu fara frá New
York til Búdapest á morgun,
enda þótt hann hefði boðið öðrum
fulltrúum og fréttamönnum til
kokteilhófs annað kvöld.
Rússnesku
sundmennirnir
gengu berserks-
gung
FRÉTTARITARI „Svenska
Dagbladet“ á Olympíuleikun-
um í Melbourne segir frá hin-
um sögulega bardaga, sem átti
sér stað milli Rússa og Ung-
verja, þegar þeir kepptu i
sundknattleik. Segir hann, að
framkoma Kússanna hafj ver-
ið langmcsta hneyksli í sögu
Olympíuleikanna. — Nokkrir
Rússanna sýndu sérstakan
ruddaskap í leik sinum og
gerðu greinilegar tilraunir til
að meiða mótleikendur sina.
Versti berserkurinn var númer
4, Breous, sem lék lífshættu-
iega og reyndi á siðustu mín.
leiksins að klóra augað úr
ungverska framverðinu Zador.
Vatnið litaðist blóði, þegar
Zador synti að sundlaugar-
barminum. Áhorfendur urðu
viti sinu fjær af reiði og
streymdu frá sætum sinum
niður að lauginni með stcytta
hnefana. Þegar Zador var
hjálpað upp úr lauginni,
reyndi annar Rússanna, Mark-
arov, númer 7, sem hafði fri
upphafi leitt berseksgang tél-
aga sinna, að lemja ungversk-
an leikmann, sem hann hafði
fylgzt með allan leikinn. Ung-
verjinn synti burt, þegar hann
sá hvað verða vildi, en félagar
hans syntu í veg fyrir Rúss-
ann.
Þessir atburðir gerðust á sið-
ustu sekúndu leiksins, en slags
málin héldu áfram inni í bað-
inu, áður en þjálfarar og aðr-
ir starfsmenn skárust í leik-
inn. Þegar fyrir kappleikinn
voru Rússarnir æstir, m. a.
vegna þess að þeir voru á móti
sænska dómaranum, Zucker-
man. Þeir beittu fantabrögðum
og fúlmennsku allan leikinn,
en Ungverjarnir gættu stiliing
ar, enda „áttu þeir leikinn".