Morgunblaðið - 15.02.1957, Blaðsíða 11

Föstudagur 15. febr. 1957
MORGVTSBLAÐIÐ
11
Lýsing d íþróttnvöllinn er nægir
til æfingn kostnr 10—20 þús. kr.
Rœtt við Baldur Jónsson
um ýmsar nýjungar
BALDUR JÓNSSON, vallarvörður íþróttavallarins, fór nokkru
fyrir áramótin í kynnisferð til Þýzkalands, Norðurlandanna og
Englands. Hér á síðunni hafa áður birzt frásagnir hans um ýmsa
velli ytra, fyrirkomUlag þeirra og hvernig þeir eru notaðir, t. d.
af skólafólki. En Baldur kynntist í ferðinni ýmsum nýjimgum,
sem athyglisverðar eru, því völlurinn okkar hér þarf margvíslegra
endurbóta við. Ýmsar nýjungar þyrfti að taka hér upp, og fjallar
Baldur hér um nokkrar þeirra. Hægt væri á fremur ódýran máta, að
taka einhverjar þeirra — eða allar — upp hér.
★ LÝSING VALLA
— H.vað segir þú Baldur, um
lýsingu vallarins hér, eftir að
þú hefur kynnzt slíku erlendis?
— Ég gerði mér far um að
kynnast sérstaklega lýsingu
valla. Bezta og fullkomnasta
lýsingin, sem ég sá, var á Bislet-
vellinum í Oslo. Þar er 350 þús.
vatta lýsing, en hún kostaði í
uppsetningu 230 þús. norskar kr.
Hvílir hún á 6 staurum, en á
vellinum er bjart sem um dag,
jafnvel á myrkasta vetrarkvöldi.
Malarvelli er mjög erfitt að
lýsa upp, þ.e.a.s. miklu erfiðara
en grasvelli. Mölin þarf miklu
meiri birtu en grasið. En það
er hægt að fá dágóða lýsingu,
sem nægir til að nota við æf-
ingar fyrir tiltölulega lítið fé
10—20 þús. ísl. krónur. Slíka
lýsingu hafa ýmis félög í Dan-
mörku. Þau byrja æfingar sínar
kl. 8 á kvöldin að afloknum vinnu
tíma leikmanna. En þá geta þeir
æft við góð skilyrði að vild. —
Mörg félög þar hafa ekki varið
nema um 2 þús. d. kr. til lýsingar
valla sinna. En þetta skapar
þeim æfingaskilyrði, sem eru al-
veg nauðsynleg, ef ná á ár-
angri. Versti þröskuld-
ur ísl. knattspyrnu, held ég að
sé, hve æfinga- og leiktímabilið
er stutt. Ef hægt væri að lengja
það með lýsingu valla, þá væru
sköpuð dýrmæt skilyrði fyrir stór
um framförum íþróttarinnar. —
Þetta mál mun sérstaklega verða
rætt í vallarstjórninni.
★ SKAUTASVELL
— Ytra eru ýmsir íþróttavellir
með skautasvelli á vetrum?
— Já, það er nokkuð algengt
og ýmislegt er athyglisvert í því
sambandi. Það er t. d. sú nýjung
að sett eru á vellina plaströr,
sem síðan eru tengd frystivél.
Þetta er þegar reynt í Svíþjóð
og Danmörku. Það er dýrt, en
það er hentugt í meðförum og
tryggir svell hvernig sem viðrar.
Þetta yrði auðvelt í framkvæmd
hér ef til kæmi.
★ TVEIR VELLIR
— En ekki getum við notað
einn völl til alls. Við getum ekki
bæði æft knattspyrnu á vetrar-
og vorköldum og einnig haft þar
6kautasvell?
— Nei. Það er bráðnauðsynlegt
að hafa að minnsta kosti tvo al-
menningsvelli. Það má ekki
henda, þegar Laugardalsvöll-
urinn kemst í notkun, að þá
verði Melavöllurinn lagur niður.
Keppnisvellir verða að vera 2
og það skapar aukin skilyrði til
að sjá almenningi fyrir góðum
möguleikum til útiveru á vetrum
líka.
Jjaugardalsvöllurinn verður
„spari“-völlur, sem gæta þarf af
sérstakri alúð. Þar þyrftu að
verða sérstök kastsvæði fyrir
sleggjulcast og liringlukast. Af
þessum greinum er slysahætta —
grasið rótast upp og veldur
skemmdum á vellinum, sem lengi
er verið að bæta.
Það er full þörf á því, að
Reykjavík eigi tvo almennings-
velli Þó að skólafólkið hér noti
ekki Melavöllinn eins og skóla-
fólk á Norðurlöndum notar vell-
ina þar, og Melavöllurinn standi
því auður framan af degi, þá
er það sennilega staðreynd, að
Melavöllurinn er mest notað-
ur allra valla á Norðurlönd-
um. Þar fara öll kappmót fram,
þar eru æfingar landsliðsmanna
og manna úr félögum, sem ekki
eiga félagssvæði, þar vilja menn
komast að með firmakeppnir í
knattspyrnu o. fl. o. fl. Það er
leitt að þurfa skuli að vísa mönn-
um frá. Það þyrfti síður að gera,
ef vellirnir væru tveir. Og slíkt
er þegar af þeirri ástæðu nauð-
syn. Ófan á bætist að við þurf-
um að eignast góðan völl—,spari‘
völl, sem fullnægir þörfum nú-
tímans, og nota svo okkar gamla
góða Melavöll hversdagslega.
★ ÞRENGSLI SKAPA ERFIÐ
LEIKA
— Frjálsíþróttamenn kvarta
undan því, að þeir séu afskiptir
hjá Melavellinum.
— Það er reynt að gera eins
vel við alla og unnt er. En flestir
kvarta, ekki aðeins þ5ir. Og það
stafar af þeim þrengslum, sem
þar eru síðari hluta dags (eftir
kl. 5). En það er sannarlega vilji
vallarstarfsmanna hér, að gera
sitt bezta, ekki fyrir iðkendur
einnar greinar, heldur allra.
Það eru ýmsar nýjungar sem
athuga þarf varðandi hlaupa-
brautir. Á Bisletvellinum er nú
verið að gera athyglisverðar til-
raunir með atrennu- og stökk-
brautir. Þeir hafa lagt torf undir
efsta sallalagið. Brautirnar verða
við það mýkri og fjaðurmagnaðri.
Norðmenn gera sér miklar vonir
um þessa nýjung, sem enn er
á tilraunastigi. Þeir eru með mis
þykkt torflag ennþá, til að reyna
hvað hentugast er.
Þetta gæti orðið lærdómsríkt
fyrir okkur. Og margt mætti
fleira telja. Það er aðkallandi
mál, að fylgja kröfum tímans
útbúnaði valla. Ég held, að meðal
ísl. æsku sé betri efniviður í af-
reksmenn, heldur en almennt
gerist annars staðar. Bf okkur
tekst að búa vel að okkar íþrótta
mönnum, kynna skólafólki iþrótt
ir á unga aldri, láta það læra
líkamsmennt samhliða andlegum
fræðum, þá er ég viss um að við
munum ekki sjá eftir því fé,
sem fer til þess að skapa mönn
um góð skilyrði til iðkunar
íþrótta.
A.St.
Parad'is sklðamanna
IHeit, efndir og háttvísi
IMORGUNBLAÐINU þ. 7. þ. m.
birtist viðtal við Oscar Clau-
sen rithöfund í tilefni af sjötugs-
afmæli hans. í viðtali þessu er
ýmislega þannig vikið að Góð-
templarareglunni og starfi henn-
ar annars vegar og áfengismál-
unum á hinn bóginn, að furðu
vakti hjá íjölmörgum lesendum
blaðsins, þar eð Oscar Clausen
tók fram í viðtalinu að hann
væri enn félagi í Reglunni og
hefði verið um 58 ára skeið. Sum
ir lesendur, og þar á meðal ýmsir
góðtemplarar vildu líta svo á að
blaðamaðurinn kynni að hafa
brenglað meiningu Oscars Clau-
sen eins og þekkt er að fyrir
kemur í blaðaviðtölum, en ekki
hefur O. Cl. séð ástæðu til að
leiðrétta neitt það er í greininni
stóð, og má því ætla að hann
vilji standa við það sem þar er
eftir honum haft. Þettá knýr mig
til að segja nokkur orð út af
áðurnefndu blaðaviðtali.
Það vekur mér furðu og von-
brigði að lesa það sem O. Cl.
hefur til að leggja í áfengismál-
unum. Oscar Clausen segist ekki
skilja „hvers vegna íslendingum
sé fyrirskipað að drekka annað-
hvort vatn eða brennivín,11 og því
sé hann með ölinu, og bætir við
síðar í viðtalinu: „Hví má ekki
kenna mönnum að drekka létt
vín?“
Það er næsta erfitt að skilja
hvað O. Cl. á við, þótt viðhorf
hans í heild sinni verði ekki mis-
skilið. — Ég veit ekki betur en
alla tíð síðan flóðgáttin var opn-
Þessi aldni herramaður tek-
ur þarna sér nærtækt dæmi að
vissu leyti, því þessi dýrkun
Bakkusar heíur ætíð staðið
herrastéttinni nærri og fyrir-
menn ýmissa tíma, og þ. á. m.
vorra tíma, hafa talið drykkju
glæstra vína stétt sinni til sæmd-
ar og gildis.
Það sem vekur mér og öðrum
meðlimum Góðtemplarareglunn-
ar furðu, er að Oscar Clausen
sem á unga aldri gengur Regl-
unni á hönd og sem í meira en
hálfa öld þykist hafa gengið er-
indi hennar og starfað í anda
hennar, — skuli ekki vera sér
þess meðvitandi að slík viðhorf
í áfengismálum sem þau er túlk-
uð eru eftir honum í viðtalinu,
og sem hann hefur enda látið
frá sér heyra áður, bæði í útvarpi
og á „frægum“ opinberum fundi
fyrir nokkrum árum, — geta með
engu móti samræmzt því heiti er
Oscar Clausen vann fyrir meira
en hálfri öld, er hann gekk í
Reglu góðtemplara.
Það hefur margur maðurinn
skipt um skoðun á styttri tíma
en fimmtíu og átta árum, og skal
ekki að því fundið, slíkt er nátt-
úrlegt. Það er ekkert við því að
segja þó skoðun Oscars Clausen
á grundvallarákvæðum og mark-
miði Góðtemplarareglunnar hafi
breytzt, svo að hann eigi ekki
samleið með henni lengur. — En
af því að Oscar Clausen er ofur-
lítið hreykinn af því að hann
kunni sig, þá verður lesandanum
á að hugsa í þessu sambandi
uð 1. febr. 1935 hafi fengizt marg- 'fhvort það sé ekki eitthvað bland-
víslegar tegundir léttra vina í j ið karlagrobbi, — en grobb og
„Ríkinu“, og áður þá glóði hið
fræga Spánarvín á gylltum skál-
um. Ég veit ekki betur en flesta
daga vikunnar fari fram kennsla
fyrir æskulýð þessa bæjar í marg
háttaðri vínneyzlu á Hótel Borg,
Naustinu og fleiri slíkum stöðum,
þó stjórnarvöldin hafi ekki enn-
þá stofnsett neinn skóla í þessari
grein.
háttvísi er sitt hvorrar tegundar.
Hreinskilnislega vildi ég segja
og í fullri vinsemd við Oscar
Clausen, að það hefur valdið mér
undrun og vonbrigðum, eftir all-
langa persónulega kynningu við
hann, að finna það að háttvísi
hans sé ekki meiri en svo að hann
skuli telja sér vinning í því að til-
Framh. á bls. 15
Þessi mynd er frá „paradís skíðamanna“ — Alpafjöllunum. Þar
eru víða góðar skíðalyftur, sem flytja fólk upp brattar brekkur,
svo skíðafólkið nýtur í rikum mæli alls þess bezta er skíðaiþrótt-
in getur boð'ið, en losnar við erfiðið af því að ganga á brekku-
brún. Myndin er frá nýtízku skiðalyftu. „Lyftuskipið" er úr gagn-
sæju plasti.
Volgeiðui Ámudóttil — minninj
í DAG er til moldar borin Val-
gerður Árnadóttir, Laugaveg 53.
Valgerður andaðist í Landspítal-
anum 6. þ. m. Hún hafði verið
veik síðastliðin tvö ár og síðasta
hálfa árið mjög þjáð af sjúk-
dómi þeim er nú leiddi hana til
grafar. Það kom greinilega fram
í sjúkdómslegu hennar, hver hún
var — „kjarkmanneskja mikil“.
Valgerður fæddist í Reykjavík
15. júní 1885. Foreldrar hennar
voru Guðrún Þórðarson og Árni
Þórðarson, verzlunarmaður. Árni
var bróðir Jóns Þórðarsonar er
rak umfangsmikla verzlun í
Bankastræti.
Sem ung stúlka var Valgerð-
ur innanbúðar í Verzluninni
Edenborg og seinna hjá föður-
bróður sínum í Verzl. Jóns Þórð-
arsonar.
Valgerður giftist 3. október
1908 Bergþóri Eyjólfssyni, skip-
stjóra, ættuðum frá Lambastöð-
um á Mýrum. Þau hófu búskap
sinn á Laugavegi 53, þar sem Val-
gerður átti heima æ síðan.
Valgerður missti mann sinn
1914 eftir aðeins _5 ára sambúð,
frá 3 börnum, Árna Hafsteini,
rúmlega fjögra ára og tvíbura-
systrunum Esther og Gyðu, að-
eins 8 mánaða. Á heimili hennar
bjó Guðrún móðir hennar, þá
rúmlega 60 ára.
Nú reyndi á kjark og dugnað
Valgerðar. Ekki taldi hún það
eftir sér að taka að sér störf
utan heimilisins, til að sjá því
farborða og forða því að heimilið
yrði leyst upp, og kom sér þá
vel að móðir hennar gat gætt
barnanna. Árið 1933 deyr Árni,
aðeins rúmlega tvítugur að aldri.
Hann var glæsilegur og vel gef-
inn, brautskráður frá Verzlunar-
skóla íslands og síðan fulltrúi hjá
skipamiðlurunum Faaberg og
Jakobsen. Það var því mikið
áfall fyrir heimilið að missa hann
svona ungan, einmitt þegar hann
var að verða aðalstoð þess. —
En Valgerður bugaðist'ekki. Hún
hélt áfram að vinna fyrir heimil-
inu, og þegar dætur hennar gift-
ust tók hún ekki í mál að hætta
að vinna og flytja á heimili
þeirra. Hún vildi starfa meðan
kraftar hennar leyfðu. Hún vann
í þjónustu Reykjavíkurbæjar í
tæp 40 ár.
í húsi Valgerðar bjuggu í rúm
30 ár hjónin Vilhjálmur Ketils-
son og Valgerður Jóakimsdóttir,
Reyndust þau henni ávallt góðir
vinir og ekki hvað sízt síðustu
árin, eftir að heilsu hennar hrak.
aði. Það var eins og þessar tvær
nöfnur ættu að verða samferða
til sinna nýju heimkynna, því
þær dóu báðar sama dag.
Valgerður var tápmikil og ein-
beitt, en gat verið létt í skapi í
vinahóp: Hún var rausnarleg og
smámunasemi var ekki að
hennar skapi. Hún var trúhneigð
og trúði að það væri til líf eftir
þetta líf.
Við vonum því að góður Guð
leiði hana til bústaðar vina henn-
ar í æðri heimi.
Blessuð sé minning hennar.
Sveinn Helgason.