Morgunblaðið - 05.05.1957, Blaðsíða 2

i
Sunnudagur 5. maí 1957
M O P. C V y ? L 'A J* l Ð
Kjarnorkan er undir-
staða allra framfara
Bandarískur kjarnorkufrœðingur flytur
fyrirlestur um kjarnorkumál í dag
HINGAÐ er kominn bandarískur kjarnfræðingur og prófessor,
Dunning að nafni og hélt hann fyrirlestur í fyrstu kennslu-
stofa Háskólans í gær um kjarnorkumál. Mun hann halda annan
fyrirlestur á sama stað í dag kl. 3 og væntanlega ræða m. a. um
friðsamlega hagnýtingu kjarnorkunnar. — fslenzk-ameríska fé-
lagið stendur að boði hans hingað.
Fréttir í stuttu máli
HÓF RANNSÓKNIR FYRIR
STRÍD
Próf. Dunning er einn af merk-
ustu kjarnorkufræðingum Banda
ríkjanna. Hann byrjaði manna
fyrstur kjamorkurannsóknir í
Bandaríkjunum fyrir 1939, og
fann þá m. a. upp leið til þess að
nota úraníum 235 við kjarnorku-
framleiðslu. Um svipað leyti kom
ust þýzkir vísindamenn og að
sömu niðurstöðu. Próf. Dunning
er nú forseti verkfræðideildar
Columbíaháskólans í New York
og hefur þar að auki um langt
skeið verið ráðimautur Banda-
ríkjastjórnar í kjarneðlisfræðum.
í gær áttu blaðamenn tal við
hann og gerði hann þá sérstak-
lega að umtalsefni hve gífurlega
gildismikil kjamorkan væri í nú-
tímaþjóðfélagi. Orkan er undir-
staða allra framfara, sagði pró-
fessor Dunning, og nú er svo kom
SUMARSTARF KFUM er orðið
svo kunnugt og vinsælt, að óþarfi
er að kynna það, að minnsta
kosti fyrir fjölda drengja. Að-
sókn hefir verið svo mikil undan-
farin sumur, að skipt hefir mörg-
um hundruðum drengja, sem þar
hafa dvalið hvert sumar, og þeir,
sem þar hafa verið einu sinni
verða tíðir gestir upp frá því.
Talar það sínu máli um vinsæld-
ar staðarins og starfsins þar.
Margt er það, sem stuðlar að vin-
sældum staðarins. Náttúrufegurð-
in er þar mikil, svo að það eitt
heillar marga að staðnum, vit-
andi og óvitandi. Þó er það fyrst
og fremst samveran, sem laðar
drengi og pilta þangað aftur og
aftur. Margþættir leikir og iþrótt-
ir skiptast þar á, svo og göngu-
ferðir úti í sumardýrðinni. Þá eru
bátarnir á Eyrarvatni ekki hvað
sízt vinsælir meðal drengjanna,
sem óspart nota sér þá, svo og
að iðka sund í vatniu, þegar veður
freistar til þess.
Það mætti tilnefna margt, sem
tilheyrir lífi drengjanna í sumar-
búðum KFUM í Vatnaskógi en
það skal ekki gert að þessu sinni.
Allar nánari upplýsingar er unnt
að fá í skrifstofu félagsins, Amt-
mannsstíg 2B, hvern virkan dag,
nema laugard. milli kl. 5.15 og
7 síðdegis. Það er unnt að fá áætl-
un fyrir dvalarflokka í Vatna-
skógi í sumar, en þar eru ráð-
gerðir 5 vikuflokkar fyrir drengi
9—12 ára og fer sá fyrsti í skóg-
inn föstudag 14. júní. Ráðgerðir
eru 7 flokkar fyrir drengi og pilta
12 ára og eldri. Fer fyrsti flokkur
þeirra í Vatnaskóg 5. júlí.
Látlaust er unnið að því að búa
sem bezt í haginn fyrir sumar-
starfið í Vatnaskógi bæði að því
er byggingar snertir og ytri að-
búnað. Er kappsamlega unnið að
því að fullgera mikinn og goðan
leikvang fyrir íþróttir og knatt-
D----------------------□
SAUÐÁRKRÓKI ,30. apríl: —
Dágóður fiskafli hefur verið hér,
aðallega í net. Nú síðustu dagana
fór að fiskast á línu og handfæri.
Hefur afli verið sæmilegur. Tveir
þilfarsbátar og milli 10—20 trill-
ur stunda róðra. Að öðru leyti
er algjört atvinnuleysi á staðn-
um. — Jón.
Q----------------------□
ið að orkulindir heimsins eru á
þrotum, og duga hvergi til þess
að standa undir nauðsynlegri
framleiðslu.
Vísindamenn telja að 25 sinn-
um meiri orka sé fólgin í því
úraníum, sem í heiminum finnst
en í öllum öðrum orkulindum
veraldar samanlögðum, og ef til
vill þó miklu meiri, sagði próf.
Dunning.
Og í vasa sínum hafði hann
lítinn úraníummola á stærð við
eldspýtnastokk, er hann sýndi
blaðamönnunum. f honum kvað
hann vera fólgna orku, sem jafn-
gilti IV2 millj. kílóa af kolum!
Af þessu sést, sagði prófess-
orinn að við verðum að byggja
ollar okkar vonir um framtíð
mannkynsins velsæld þess og
efnalegar framfarir á þeirri orku
sem í kjarna frumeindanna
finnst, þar sem hinar gömlu auð-
spyrnu. Þá hafa Skógarmenn
einnig unnið talsvert að skógrækt
og hafa rúmlega 50,000 tré verið
gróðursett í skóginum undan-
farin fimm ár. Er öll vinna við
uppbyggingu og viðhald staðar-
ins unnin í sjálfboðaliðsvinnu
Skógarmanna, sem um nær 30
ára skeið hafa sýnt hug sinn til
staðarins og starfsins þar í verki.
Eru slíkir vinnuflokkar í Skógin-
um um hverja helgi í þessum
mánuði og allt þar til starfið
hefst 14. júní.
Þátttökugjald í dvalarflokkum
í sumar hefir ekki verið ákveðið
endanlega, en væntanlega verður
það ekki meira en kr. 285,00 á
viku fyrir drengi 9—11 ára og
krónur 325,00 fyrir 12 ára og
eldri. Er þar með talið fargjaldið.
Dagpeningar eru kr. 32 fyrir þá
yngri og 35 fyrir þá eldri, sem
annað hvort sjá sér sjálfir fyrir
ferðum eða dvelja lengur en eina
viku.
Samitoma fyrir eldra föft
Á SKÍRDAG, hélt Barðstrend-
ingafélagið í Reykjavík hina ár-
legu samkomu fyrir aldrað fólk
byggðarlagsins, í Breiðfirðinga-
búð. Kvennadeild félagsins sá um
veitingar, sem voru mjög rausn-
arlegar og vel til þeirra vandað.
Fjölmenni var mikið svo sem
ævinlega á samkomum þessum,
sem hafa náð miklum vinsæld-
um meðal aldraðs fólks.
Formaður félagsins, Guðbjart-
ur Egilsson, setti samkomuna
með ávarpi. Síðan var sezt að
sameiginlegri kaffidrykkju og
meðan á henni stóð fóru fram
skemmtiatriði. Kristján Halldórs-
son, kennari sýndi kvikmynd,
Guðmundur Guðjónsson söng ein
sögn, tvær systur, 10 ára, þær
Eva og Hermína Benjamínsdæt-
ur frá Bíldudal sungu tvísöng.
Einnig söng Skafti Ólafsson dæg-
urlög með harmónikuundirleik.
Ræður fluttu auk formanns, Guð-
bjartur Ólafsson, fyrrv. hafnsögu
maður og Snæbjörn Jónsson, hús-
gagnasmiður.
Fór samkoman mjög ánægju-
lega fram og hafði fóik hina beztu
skemmtun. Var hún til hins
mesta sóma þeim «r að henni
stóðu.
lindir hrökkva hér hvergi til. —
Þannig verður fátæktinni helzt
útrýmt úr veröldinni og allar
þjóðir gerðar bjargálna. Kjarn-
okan er lykill að hamingjnni, ef
svo má að orði kveða.
Prófessorinn kvaðst vera sann
færður um að kjarnorka til
hernaðarþarfa væri aðeins
tímabundið fyrirbæri, og hann
kvaðst þess fullviss að eftir að
kjarnorkuvopn hefðu nú verið
búin til, hefði styrjaldárhætt-
an stórum minnkað vegna þess
að vonandi sæu aliir það nú,
að styrjöld á kjarnorkuöld
þýddi algjöra tortímingu,
jafnt þess, sem hana hæfi og
annarra þjóða.
Um 200 kjarnorkustöðvar eru
nú í Bandaríkjunum og eru um
30 þeirra orkustöðvar, en hinar
til rannsókna í læknisfræði og
öðrum vísindagreinum.
Barnaskóla Kefla-
víkur slitið
BARNASKÓLA Keflavíkur var
slitið í Keflavíkurkirkju í morg-
un. Hófst athöfnin í kirkjunni
með sálmasöng skólabarnanna.
Þá ræddi skólastjórinn Hermann
Eiríksson um starfið á hinu liðna
skólaári. Gat hann þess, að í vet-
ur hefðu verið í skólanum 530
börn, er skiptust í 22 deildir. 1
fyrra voru börnin 493, er skipt-
ust í 19 deildir. Að þessu sinni
luku 65 börn barnaprófi. Hæstu
einkunn yfir skólann nú hlaut
Sveinbjörn Jónsson úr 6. bekk A,
fékk hann einkunn 9.23.
Eins og undanfarin ár voru
félagar úr Rotaryklúbbi Keflavík
ur mættir við skólaslitin og veittu
þeir nemendum verðlaun fyrir
hæstu einkunn í hverjum bekk.
Einnig voru veitt verðlaun frá
Bókabúð Keflavíkur til þess nem
anda, er hæstu einkunn hafði
yfir skólann. Skólastjóri gat þess
að veikindi hefðu verið minni í
vetur en árið áður, eða 6 dagar
að meðaltali, á barn móti 7 dög-
um í fyrra. Ástundun var góð,
af 317 börnum sem mættu til
prófs, mættu 252 börn hvern dag
til skólans. í vetur störfuðu 16
kennarar við skólann.
í lok skólaslita las séra Guð-
mundur Guðmundsson úr ritning
unni og flutti bæn. Skólabörnin
munu halda skemmtun n. k.
mánudag 6. maí og rennur ágóð-
inn af þeirri skemmtun í ferða-
sjóð þeirra. — Ingvar.
Ánægður með
árangurinn
WASHINGTON, 4. maí: — Ric-
hard, sérlegur sendifulltrúi- Eis-
enhowers Bandaríkjaforseta, er
nú kominn til Túnis, þar sem
hann ræðir við ráðamenn um
Eisenhowersáætlunina svo-
nefndu. — Richard sagði í Tel
Aviv í gær, að hann væri ánægð-
ur með árangur ferðar sinnar,
enda hefðu ríkisstjórnir þeirra
landa, sem hann hefði heimsótt
sýnt mikinn áhuga á áætlun
Eisenhowers forseta.
Þegar hefur safnazt mikið af
timbri: 800 fet í þakbita, 600
metrar í sperrur, 700 fermetrar
af þakborðum, 200 pokar af
sementi og 100 kg. af málningu
svo eitthvað sé nefnt.
Á næstunni verður hluti bygg-
ingarefnisins sendur til íslands
með nýbyggðum íslenzkum fiski-
báti, sem verið er að Ijúka við að
smíða í Askeyju við Bergen. Heit-
ir bátur þessi Guðmundur Þórð-
arson, og er hann fyrsti islenzki
fiskibáturinn, sem byggður er I
Noregi eftir stríð.
LUNDÚNUM, 4. maí: — Rá»-
gjafanefnd Evrópuráðsins,
sem situr um þessar mundir á
fundi i Strassborg, ákvað í dag
að beita sér fyrir skyndiráð-
stefnu vísindamanna, þar sem
rætt yrði um áhrif kjarnorku-
Berklaskoðun
á fólki sem býr í
Smáíbúða-
hverfinu
BLAÐIÐ fregnaði í gær að til
stæði berklaskoðun á fólki í
Smáíbúðahverfinu og staðfesti
berklavarnadeild Heilsverndar-
stöðvarinnar það í samtali við
Mbl. í gær.
Hér er aðeins um að ræða einn
þátt í slíkri berklaskoðun á íbú-
um bæjarhverfanna og eru þær
kallaðar hverfaskoðanir. — Fyrir
tveim árum var t.d. fólkið í Bú-
staðahverfinu skoðað.
Berklaskoðunin í Smáíbúða-
hverfinu hefst á morgun, mánu-
dag. — Hjúkrunarkonur berkla-
varnadeildarinnar munu fara í
húsin í hverfinu og framkvæma
berklapróf á börnum innan skóla
skyldualdurs. Þá munu hjúkrun-
arkonurnar í samráði við fólkið
ákveða hvaða dag heimilisfólk
skuli koma til röntgenmyndunar
í Heilsuverndarstöðina.
Geta má þess að við slíkar
hverfaskoðanir á vegum berkla-
varnadeildarinnar, hefur fólk
sýnt mikinn áhuga og mætt vel
og í flestum tilfellum hafa um
90% íbúa hverfanna komið á til-
settum tíma. Berklaskoðunin í
Smáíbúðahverfinu mun taka
nokkrar vikur.
Vegaviðgerðir
hafnar
PATREKSFIRÐI, 4. maí: — Veg-
ir hér um slóðir eru nú óðum að
koma undan snjó. Frá Patreks-
firði er bílfært yfir Kleifaheiði
inn á Barðaströnd og eins er leið-
in út í Breiðavík og Saurbæ á
Rauðasandi fær.
Lítill snjór mun vera á Hálf-
dani milli Tálknafjarðar ög Bíldu
dals, en leiðin héðan yfir kjölinn
til Tálknafjarðar er sæmileg. Að
vísu er vegakerfið víða blautt og
erfitt yfirferðar, en samt er ekki
hægt að segja að vegir hafi stór-
spillzt af aurbleytu undanfarið
eða snjólögum í vetur.
Vegavinnuflokkar eru þegar
byrjaðir að aka ofaníburði á veg-
inn á Raknadalsleiðinni. Snjór
má heita horfinn af túnum og
þau tekin að grænka. Sama er að
segja um útengi og haga.
Bændur eru þegar byrjaðir að
bera tilbúinn áburð á tún.
— Karl.
Ræddu um ufanríkisrád
herrafundinn
BONN, 4. maí: — Dulles, utanrík-
isráðherra Bandaríkjanna, gekk
í morgun á fund Adenauers
kanslara og ræddu þeir um ár-
angurinn af fundum utanríkisráð
herra Atlantshafsbandalagsins,
sem lauk í Bonn í gærkvöldi. —
Eftir viðræðufundinn í morgun
snæddi Dulles hádegisverð með
kanslaranum.
tilrauna. — Þá skoraði nefnd-
in á stórveldin að koma sér
saman um það að hætta til-
raunum með kjarnorku- og
vetnisvopn.
Von Brentano, utanríkisráð-
herra Vestur-Þýzkalands, sagði
fréttamanni Reuters í dag, að
vestur-þýzka stjórnin mundi
leggja mjög hart að Macmillan,
forsætisráðherra Breta, þegar
hann kemur til Bonn í næstu
viku að beita áhrifum sínum í þá
átt, að Bretar gerist aðilar að
markaði Vestur-Evrópuríkjanna.
Á morgun, sunnudag, fara
fram forsetakosningar í Austur-
ríki. Tveir menn eru í kjöri, dr.
Adolf Scharf, foringi Jafnaðar-
mannaflokksins, og próf. Wolf-
gang Denk, þekktur læknir, sem
er óháður stjórnmálaflokkunum.
Allir nemendur
Skógaskóla slóðust
unglingapróf
NÁMI í yngstu bekkjum Skóga-
skóla er nú lokið og voru nem-
endur úr 1. og 2. bekk braut-
skráðir 28. apríl en þann dag
fóru nemendur í Þjóðleikhúsferð
til Reykjavíkur, svo sem venja
er. Unglingapróf þreyttu 31 og
stóðust það allir. Var Arnaldur
Árnason, Skógum, hæstur, 8,61.
Aðra hæstu einkunn hlaut Guð-
rún Guðmundsdóttir, Vorsabæj-
arhjáleigu, 8.44. Fyrsta bekkjar
prófi luku allir nemendur, 27 að
tölu, og var hæstur Ingvar Árna-
son, bróðir Arnaldar, 9,0. Berg-
ur Ingimundarson, Melhóli, hlaut '
8,95. —
I. og II. bekkingar gróðursettu
á sjöunda hundrað greniplöntur
í skógargirðingu skólans áður eu
þau kvöddu hann.
Nú sitja nemendur þar eystra
yfir próflestri undir lands- og
gagnfræðapróf, sem hefjast 13.
þ. m. —
Góðtíð
HELLNUM, 30. aprfl. — Allau
apríl-mánuð hefur tíð verið mjög
góð, eða frá því að veðrátta
breyttist seint í marz.
Vegir eru víða slæmir sakir
aurbleytu og jafnvel alófærir
þungum bílum. Fyrsta áætlunar-
ferðin til Sands var farin 27.
þ. m.
Síðan á páskum hefur verið
rnjög góð veiði á handfæri hjá
trillubátum hér; hafa menn tví-
og þríhlaðið báta sína sama dag-
inn, en mjög stutt ar á miðin,
aðeins steinsnar frá landi. Að-
staða til móttöku á fiski í landi
er erfið, sökum þess, að á s.l.
vetri urðu töluverðar skemmdir
á veginum að bryggjunni. Brýn
nauðsyn er á að við veginn verði
gert hið fyrsta. — K.K.
Hvað gera
Sýrlendingar?
DAMASKUS, 4. maí: — Auka-
kosningar eru í dag haldnar I
fjórum kjördæmum Sýrlands, þ,
á. m. í Damaskus. Þingmenn
þessara fjögurra kjördæma hafa
verið sakaðir um landráð og
dæmdir. Þarf því að kjósa nýja
menn í stað þeirra.
Kuatly, forseti Sýrlands,
hefir bannað öll fundahöld í
kjördæmunum fjórum af ótta
við uppþot og útvarpið í
Damaskus hefir tilkynnt, að
öllum borgurum sé bannað að
bera vopn á götuna úti.
Afmœli
60 ÁRA verður á morgun (m&nu-
dag) Kristinn Á. Kristjánsson
netjagerðarmaður, Reykjavíkur-
vegi 23, Hafnarfirði.
Sumarstarf KFUM-manna
í Yatnaskógi að hefjast
Hlorðmenn safna til Skálholtskirkjn
Bergen, 2. maí.
UNDANFARIÐ hefur farið fram söfnun í Noregi til byggingar
Skálholtskirkju á fslandi. Margir hafa veitt máli þessu stuðn-
ing, trjáiðnaðarfyrirtæki, félög og einstaklingar.