Morgunblaðið - 13.05.1958, Page 3

Þriðjudagur 13. maí 19b
Monnnsnr aðið
3
Islenzkir iðnaðarmenn sækja
námskeið í Bandaríkjunum
EINS og kunnugt er hefur Efna-
hagssamvinnustofnun Bandaríkj-
anna unnið að því á ýmsan hátt á
undanförnum áratug að efla
tæknilegar framfarir í ýmsum
löndum. Það hefur verið liður í
þessari starfsemi, að stofnunin
hefur boðið ungum iðnaðarmönn-
um og öðrum sérmenntuðum
monnum til nimsdvaiar í Banda
ríkjunum til þess að afia sér frek-
ari lærdóms og þjálfunar í fag-
greinum sínum. íslendmgar hafa
hvað eftir a.mað notið góðs af
þessu. Samtökum landbúnaðar,
sjávarútvegs og iðnaðar hefur
verið gefið tækifæri til að senda
menn til slíks náms og raunar
ýmsum fleirum.
Stofnunin hefur einnig tvíveg-
is gefið íslenzkum aðalverktök-
um s.f. tækifæri til að senda all-
stóra hópa manna til Bandaríkj-
anna sömu erinda. Er þetta að
sjálfsögðu liður í fyrrgreindri
starfsemi, en þó ber hér einnig
annað til. Samkvæmt samning-
um íslands og Bandaríkjanna um
Keflavíkurflugvöll, hafa Banda-
ríkjamenn tekizt á hendur að
fela íslendingum sem flest störf
í sambandi við byggingu, rekst-
ur og viðhald flugvallarins og, ef
nauðsynlegt er, þjálfa íslendinga
til slíkra starfa, sem þeir hafa
ekki vanizt annars staðar. í sam-
ræmi við þetta hafa íslendingar
nú tekið við öllum byggingafram
kvæmdum á flugvellinum síðan
hin erlendu verktakafélög fóru
af landi burt á sl. ári og hafa fs-
lenzkir aðalverktakar sf. annazt
þær.
Snemma á árinu 1955 gaf Efna-
hagssamvinnustofnunin félaginu
færi á að senda nokkra hópa iðn-
aðar- og byggingarverkamanna í
námsferðir til Bandaríkjanna. í
þeim ferðum tóku þátt 64 menn
og sóttu námskeið í vélaviðgerð-
um, slysavörnum, blikksmíði,
rafsuðu, logsuðu, verkstjórn o. fl.
Þóttu þær ferðir takast mjög vel
og verða þátttakendum til hins
mesta gagns. Því var þess vegna
mjög fagnað þegar efnahags-
stofnunin gaf íslenzkum aðal-
verktökum sf. færi á því á nýjan
leik nú fyrir nokkru að senda
menn til slíkra námsferða, og nú
eru 4 hópar, 24 menn, nýkomnir
heim úr námsferðum til Banda-
ríkjanna.
Fyrsti hópurinn fór utan í
janúarlok. í honum voru 6 raf-
suðumenn. Dvöldu þeir lengst af
í Cleveland, Ohio, hjá þekktu fyr
irtæki, sem framleiðir vélar og
búnað til rafsuðu og rekur jafn-
framt skóla fyrir rafsuðumenn.
Ljúka þeir hinu mesta lofsorði á
skóla þennan og telja sig hafa
lært mikið.
í öðrum hópnum voru stjórn-
endur þungavinnuvéla, 10 tals-
ins. Fóru þeir utan 12. febr., ferð
uðust víða um Bandaríkin og
heimsóttu framleiðendur margs
konar þungavinnuvéla og nutu til
sagnar í meðferð þeirra. Meðal
annars kynntust þeir fullkomn-
um malbikunarvélum og öðrum
stórvirkum vélum til flugvalla-
og vegagerðar. Kennsla var bæði
verkleg og einnig hlýddu þátt-
takendur á fyrirlestra. sáu kvik-
myndir o. fl.
í þriðja hópnum, sem fór utan
um líkt leyti voru 5 rafvirkjar,
sem aðallega heimsóttu flugvelii
í Bandaríkjunum, kynntust flug-
vitum, aðflugs- og lendingarljós-
um og stjórntækjum slíkra ljósa.
Ennfremur var lögð sérstök á-
herzla á að kynna þeim alls kon-
ar sjálfvirk stillitæki fyrir raf-
vélar og rafknúin áhöld.
Loks voru í seinasta hópn-
um 3 múrarar, sem fóru utan um
miðjan febrúar, í því augnamiði
að kynna sér notkun og uppsetn-
ingu ýmiss konar steinflísa. Hér á
landi hefur verið gert minna að
því en víðast annars staðar að
nota slíkar flísar og eru margir
múrarar hér lítið vanir þeim,
enda telja námsmennirnir, að
þeir hafi kynnzt mörgu, sem hér
yrði talið til nýjunga, og hafa
mikinn áhuga á að auka fjöl-
breytni hérlendis í þessari grein.
Auk þjálfunar í faggreinum
sínum tóku allir hóparnir þátt í
stuttum námskeiðum í verkstjórn
og vinnuöryggi og ennfremur
kynntust þeir starfsemi stéttar-
og verkalýðsfélaga í greinum sín
um. Allir ferðuðust hóparnir víða
um Bandaríkin og var lögð á-
herzla á, að þeir fengju tækifæri
á að kynnast landi og þjóð. Allir
láta þátttakendur mjög vel af
ferðum sínum, sem þeir telja að
hafi orðið þeim til mikils gagns
og fróðleiks.
Efnahagssamvirinustofnunin sá
um ferðir námsmannanna í
Bandaríkjunum og greiddi allan
þarlendan kostnað en íslenzkir
aðalverktakar sf. völdu menn til
námsins og greiddu kostnað af
ferðum þeirra til og frá Banda-
ríkjunum.
Frá Alþingi
DEILDAFUNDIR hafa verið
boðaðir á Alþingi kl. 1,30. Þessi
frumvörp eru á dagskrá: í efrx
deild: Almanaksútgáfa. Hluta-
tryggingasjóður. Sýsluvegasjóðir.
í neðri deild: Tekjuskattur
(stjórnarfrumv. og frumv. Karls
Guðjónssonar og Gunnars Jó-
hannssonar).
STAK8TEIHAR
Meðan DuUes utanríkisráðherra dvaldist í Kaupmannahöfn
hlýddi hann hámessu í dómkirkju Kaupmannahafnar. Val Pet-
erson sendiherra Dana í Bandaríkjunum var fylgdarmaður ráð-
herrans, en áður en þeir fóru til kirkjunnar hafði Dulles'fengið
stutta útskýringu á því hvernig dönsk hámessa fer fram. Fugl-
sang Damgaard biskup tók á móti gestunum við kirkjudyr.
Sést biskupinn á myndinni fylgja Dulles í kirkjuna.
Orsakir nauðlending-
arinntar ljósar
„EXTRABLADET" skýrir svo, til tækjanna hafi hins vegar ekki
„Hættuleg leiða
ÞJÓÐVILJINN birti í gær for-
ystugrein, sem nefnist: „Al-
varleg aðvörun". Lýsir Þjóðvilj-
inn yfir því, að Framsóknarflokk
urinn hafi ætíð viljað dulbúna
gengislækkun og Alþýðuflokkur-
inn miðað í sömu átt, enda hafi
mikill hluti þess flokks hamazt á
móti stefnu nkisstjórnarinnar.
Þjóðviljinn lýsir svo með mörg-
um orðum, hve bjargráðin, sem
nú eru að koma í ljós, séu var-
hugaverð. Segir biaðið. að verka-
lýðshreyfingin tef ji að i þessum
tillögum felist „hættuleg stefna"
eins og blaðið orðai það. Afleið-
ingin liljóti að verða aukin dýr-
tíð, ferkari verðoólguþróun og
„stöðvunarstefnan" sem svo er
kölluð, sé nú úr sögunni. í til-
lögu Alþýðusambandsins, sem
samþykkt var og birt hefur ver-
ið, var tekið svo til orða, að
kjaraskerðing færi að gera vart
við sig, eftir nokkra mánuði og
ný dýrtíðaralda mundi skella
yfir.
En þá fara menn að velta fyrir
sér, hvernig standi á því, að
verkalýðssamtökin skuli hafa
samþykkt þessa leið, eða
heitið því, að vera ekki á móti
tillögunum, né heldur að tor-
velda framgang þeirra. Menn
innan samtaka verkalýðs- og
launþega hljóta að velta þessari
spurningu fyrir sér.
frá, að nú sé fundxn ástæðan til
þess að Viscount-ílugvélin frá
BEA varð að nauðienda utan við
Kaupmannahöfn n'.nn 17. nov-
ember í vetur. Flugvélin var í
póstflugi frá London til Hafnar
og atti skammt ófarið, þegar þrir
af fjórum hreyflum hennar stöðv
xiðust og flugstjórinn neyddist tii
þess að nauðlenda á akri nokkr -
um. Engin slys ui'ðu á áliöfn, en
ííugvélin skemmdist mikið.
Sérfræðingar hafa nú komizt að
niðurstöðu um það, að ekkert
hafi getað valdið þessu slysi ann-
að en það, að tæki þau, er eyða
ísingu við loftinntak hreyflanna
hafi brugðizt — vegna þess að
rafstraumurinn til þeirra sé of
lítill. Þegar flugvélin lækkaði
flugið í umrætt sinn setti flug-
maðurinn tæki þessi i gang af
ótta við ísingu, þegar farið var
niður úr skýjunum. Ljósmerki
í mælaborði sýndi, að eyðing-
artækin voru í stakasta lagi.
Nú er ætlað, að sti’aumurinn
Fullfrúor Norðuriondu ú hútíð-
inni 1 Minnesotu ú heimleið
NEW YORK, 12. ma. — Ástríður
Noregsprinsessa, Gerhardsen for-
sætisráðherra Norðmanna, Ku-
uskoski forsætisráðherra Finna
og Thor Thors sendiherra íslands
í Washington sátu í dag boð hjá
24 orlofsferðir Púls Arusonur
1 SUMAR mun Páll Arason efna til 24 orlofsferða um ísland og
verður farið í þá fyrstu hinn 24. þ. m. Er hér um að ræða ferðir
í allar sýslur landsins — og bæði ferðir til einstakra landshluta,
hringferðir og öræfaferðir.
Mun Páll að mestu notast við
langferðabíla í ferðunum, en
einnig verður farið með flugvél-
um — og sjóleiðina hluta margra
ferðanna. Þegar ferðazt er um ó-
byggðir eða um sveitir er gert
ráð fyrir að ferðafólkið hafi næt-
urstað í tjöldum. Bæði gisting og
máltíðir eru innifaldar í fargjald-
inu.
Ferðir Páls eru misjafnlega
langar — allt frá þriggja daga
hvítasunnuferð upp í hálfs mán-
aðar ferðir vestur, norður og
austur.
Þegar hefur mikið verið spurt
eftir ferðum þessum. Fjöldi þess
fólks eru útlendingar, en mjög
fer nú í vöxt að ungt fólk úr
Reykjavík og nágrenni fari í
þessar ferðir, sagði Páll, er hann
hafði tal af blaðamönnum um
helgina.
Robert Wagner borgarstjóra í
New York. Voru allir þessir full-
trúar Norðurlandanna . á leið
heim frá hátíðahöldunum í sam-
bandi við 100 ára afmæli Minne-
sota-fylkis. Boð borgarstjórans
var haldið í Waldorf Astoria.
Konur þeirra Gerhardsen, Kuusk
oskis og Thors Thors voru við-
staddar.
í hófinu hélt Wagner ræðu, en
báðir ráðherrarmr og sendiherr-
ann svöruðu með stuttum tölum.
Bertil prins fulltrúi Svía á ha-
tíðahöldunum í Minnesota fór í
einkaheimsókn til Seattle að há-
tíðinni lokinni, en H. C. Hansen
forsætis- og utanríkisráðheri'a
Dana var gestur frú Eugenie
Anderson fyrrum sendiherra
Bandaríkjanna í Danmörku á
heimili hennar í Redwing í
Minnesota.
Gerhardsen fer frá New York
til Washington, en þar mun hann
sitja boð Eisenhowers forseta
ásamt H. C. Hansen á nxorgun.
verið nægilegut til þess að pau
gengju eðlilega og eyddu xsmg-
unni jafnóðum og hún myndaðist.
Talið er, að ísing hafi myndazt
við loftinntakið — og síðan riafi
hún sogazt inn í hreyflana með
fyrrgreindum afleiðingum.
„Extrabladed“ skýrir einnig
svo fi'á, að nú þegar hafi farið
fram lagfæringar á ísingareyð-
ingartækjum nær allra Viscount-
flugvéla.
Ein beztn nfk-
og gæftnveitíðin
STOKKSEYRI, 10. rnaí — Nú er
lokið hér einni hinni beztu gæfta-
og aflavertíð er menn muna. Síð-
asti róður var farinn 5. maí og
voru netin þá tekin upp, enda
afli orðinn tregur. Aflahæsti bát-
urinn er Hólmsteinn II með um
600 lestir. Formaður Óskar Sig-
urðsson. Næstur var Hásteinn II
með 500 lestir og Hásteinn I með
um 350 lestir.
Nú er unnið að því að ganga
frá veiðarfærum, ræstingu báta
og fiskhúsa. Sennilega byrjar
pökkun á saltfiski til útflutnings
í næstu viku.
Óráðið er ennþá hvort bátarnir
verða gerðir út á humarveiðar í
sumar. Allt útilit fyrir að erfitt
verði að fá mannskap til að
stunda þá atvinnu.
Undanfarna daga hafa verið sí-
felldir kuldar og þurrkatíð. Mikl
ir erfiðleikar á að hafa vatn til
neyzlu og til notkunar við fisk-
vinnslu í frystihúsinu. — Hefur
verið fenginn hingað jarðbor frá
ríkinu til að leita eftir vatni, er
útlit fyrir að það beri góðan ár-
angur, þó er það ekki fullreynt
ennþá.
Sauðburður stendur hér sem
hæst og hefur gengið mjög vel
fram að þessu. Má heita að tvö
höfuð séu á hverri skepnu.
—Ásgeir.
n-------------------n
FRV. um eignarnámsheimild
Hvammstangahrepps á erfðafestu
réttindum var afgreitt sem lög
frá Alþingi í gær.
□-
-□
Borgun fyvir
Lúðvík og Hannibal
Þjóðviljinn gefur svar við
þessari spurningu. Eftir að hann
hefur skýrt frá, hve sú stefna sé
hættuleg, scm nú hefur verið tek-
in upp, segir hann, að þegar
svo hafi verið komið, að tillögur
ríkisstjórnarinnar voru lagðar
fram, þá hafi annaðhvort verið
að ganga að þeim eða þá að
stjórnarsamvinnan hefði rofnað.
Þetta segir blaðið skýrum orð-
um. Er þarna fengin viðurkenn-
ing þess, að Alþýðusambandið
átti ekki um neitt að velja nema
segja já eða nei við bjargráðun-
um og að það hafi verið látið
samþykkja þessa hættulegu leið
eingöngu í þeim tilgangi að stjórn
arsamvinnan rofnaði ekki. Hér er
þvi verið að borga fyrir það, að
Hannibal og Lúðvik geti verið
áfram í stjórninni.
Vilja allt til vinna
Hér er fengin* ný staðfesting
þess, að kommúnistar vilja eins
og nú stendur, allt til þess vinna
að geta haft þá aðstöðu að itja
i rikisstjórninni. Þeir beygja
verkalýðssamtökin með biógð-
um til að samþykkja „hættulegar
leiðir“ eða lofa því að torvelda
á engan hátt framgang þessarar
hættulegu stefnu, sem leiðir til
verðbólgu og dýrtíðar, einungis
vegna þess að með því móti er
frysfft að stjórnarsamvinnan
rofni ekki og Lúðvík og Hanni-
bal fái að sitja áfram. Ef svo er
að í bjargráðunum felist svo
hættuleg stefna, sem Þjóðviljinn
vill vera láta, þá mun mörgum
innan verkalýðssan.takanna finn-
ast stjórnarseta kommúnistanna
vera nokkuð dýru verði keypt.
Við þetta bætist svo það, að við
atkvæðagreiðsluna í 19 manna
nefndinni og miðstjórn Alþýðu-
sambandsins er aðferðin sú, að
sjálfur félagsmálaráðherrann
greiðir atkvæði og auk þess er
maður utan af Iandi látinn greiða
atkvæði, sem ekki virðist hafa
rétt til þess, þannig að segja má
að atkvæðagrciðslan um þessa
tillögu, sem tryggði að stjórnar-
samvinnan rofnaði ekki, sé föls-
uð.