Morgunblaðið - 22.06.1958, Blaðsíða 2

2
MORCVNfíT 4ÐIÐ
Sunnudagur 22. júni 1958
Hio eina auðvald á íslandi er
Samband ísl. samvinnufélaga
Frá fundum Sjálfstæðismanna á Bildudal og Selfossi
SJÁLFSTÆÐISFLOKKURINN
efndi tii tveggja landsmálafunda
í gær — á Þingeyri og Patreks-
firði, en fréttir af þeim liggja
ekki fyrir, þar sem blaðið fer í
prentun um miðjan dag á laug-
ardögum. — í fyrrakvöld voru
fundir á Bíidudal og Selfossi.
Hafa borizt fréttir af Bíldudals
fundinum og síðari hluta fund-
arins á Selfossi, en frá framsögu
ræðunum var sagt í blaðinu i
gær.
Framsögumenn á Bíldudal
voru Ingóifur Jónsson aiþingis-
maður, og Ari Kristinsson, sýSlu-
maður. Ari setti fundinn í félags-
heimilinu á staðnum og skipaði
Ilalldór Helgason, framkvæmda-
stjóra til að vera fundarstjóra.
Landhelgin
Ingólfur Jónsson sagði m. a. í
upphafi ræðu sinnar: Sjálfstæðis
menn telja nauðsynlegt að kynna
sér ástand og atvinnuhætti sem
víðast til þess að vera sem bszt
færir um að gera sér grein fyrir,
hver þörf er úrbóta á hverjum
stað. Það er augljóst, þegar farið
er um Vestfirði, að það er lífs-
skilyrði fyrir kauptúnin þar að
fá sem mestan sjávarafla og láta
vinna úr aflanum í landi.
Þess vegna má ætla, að Vest-
firðingar fylgist af áhuga með
landhelgismálunum. Sjálfstæðis
menn hafa undanfarin 10 ár unn-
ið að því að finna sem bezta
lausn á þeim. Aðgerðir þær, sem
þeir Ólafur Thors og Bja ni
Benediktsson beittu sér fyrir og
náðu hámarki 1952 með stækkun
landhelginnar í 4 mílur og
ákvörðun nýrra grunnlína, voru
mikill sigur fyrr íslendinga. Nú
hefur sjávarútvegsmálaráðherra
fíert tillögu um stækkun fisk-
veiðilandhelgi í 12 mílur an
grunnlínubreytinga, en sú réð-
stöfun er ekki fullnægjandi að
áliti kunnugra manna. Jafnvel
þótt samkomulag náist nú, er
lokaáfanganum ekki náð. Sjálf-
stæðisflokkurinn mur. vinna að
farsælum aðgerðum 1 málinu í
nútið og framtíð.
Þá ræddi Ingólfur Jónsson
efnahagsmálin ýtarlega — lýsli
því, hvernig núverandi stjórnar-
flokkar hafa glatað trausti þjóð-
arinnar og rakti afleiðingar
„bjargráðanna". M. a. sagði hann,
að þeir, sem lægst eru launaðir,
þyrftu að greiða a. m. k. 10% af
launum sínum til þess að halda
lífi í ríkisstjórninni.
Loks vék Ingólfur að kjör-
dæmamálinu og taldi, að óhiá-
kvæmilegt væri að taka það upp.
ef Islendingar vildu með sanni
geta kallazt lýðræðisþjóð.
Sjálfstæðisflokkurinn
og stéttirnar
Ari Kristinsson, sýslumaður,
ræddi í upphafi um, hverja nauð-
syn ber til að allir fylgist sem
bezt með í stjórnmálum. —. £f
menn móta ekki sjálfir skipulag
framtíðarinnar, verða aðrir til að
gera það fyrir þá, sagði ræðu-
maður, og þeim úrskurði verða
allir að lúta, þótt þeir telji hann
ranglátan og illþolandi.
Ræðumaður ræddi siðan nokK
uð um meginstefnur íslenzku
stjórnmálaflokkanna, en vék að
því loknu að síðustu Alþingis-
kosningum. Ræddi hann um !of-
orð núverandi stjórnarflokrca
varðandi varnarmálin og efna-
hagsmálin. Minnti hann á for-
dæmingu komrnúnista á hræðslu
bandalaginu fyrir kosningarnar
og ummæli úr herbúðum þeirra
um ólögmæti kjósendabrasks
þess. Einnig minnti Ari á um-
mæli Framsóknar- og Alþýðu
flokksmanna um, að aldrei
skyldi með kommúnistum unnið.
Þá talaði Ari Kristinsson um
ytarfsemi verkalýðsfélaganna og
gagnrýndi harðiega, að Fram-
sóknarmenn hafa lagt fram lið
sitt til að reyna að efla gengi
kommúnista innan þeirra. Hann
sagði í lok ræðu sinnar, að Sjálf-
stæðisflokkuirinn einn stefndi að
því að sameina allar stéttir til
átaka í þágu þjóðarheildarinnar.
Fundarstjóri sleit síðan þess-
um íjölsotta fundi með nokkrum
orðum.
Aðeins Sjálfstæðisflokkurinn
sendi einn af höfuðleiðtogum
sínum
Framsögumenn á fundinum á
Selfossi voru þeir Sigurður Ó.
Ólafsson og Ólafur Thors. Ræður
þeirra stóðu rúmlega 2 klst., en
síðan tóku til máls Guðni Þor-
steinsson, Kristján Guðmundsson
og Jón Gunnlaugsson læknir.
í hinm ýtarlegu framsöguræðu
sinni hafði Sigurður Ó. Ólafsson
rætt Ungverjalandsmálin og hið
sama gerði Ólafur Thors. Bað
hann fundarmenn að votta ’ninni
hrjáðu ungversku þjóð djúpa
virðingu og hjartanlega samúð og
risu allir viðstaddir úr sætum.
Guðni Þorsteinsson hóf mál sitt
með því að segja, að Islendingar
Sjálfstæðisflokknum. Aiuðvaldið
er SÍS, sem nú er ríki í ríkinu,
og því er stjórnað af fámennum
hópi stjórnniálaleíðtoga og kaup-
sýslumanna.
Jón beindi í ræðulok*nokkrum
fyrirspurnum til Ólafs Thors,
sem hann svaraði í stuttri ræðu.
Að lokum flutti fundarstjórinn,
Gunnar Sigurðsson í Seljatungu,
skorinorða ræðu, ávarpaði sér-
staklega Ólaf Thors og þakkaði
honum störf hans í þágu flokks
og þjóðar. Sleit hann síðan fundi.
rr
Að tryggja velferð
Móðarinnar”
LONDON, 21. júní — í útsend-
ingu Moskvuútvarpsins á ensku
til N-Ameríku í nótt sagði m. a.,
að fólk í borgum og bæjum Ung-
verjalands, lýsti nú yfir ánægju
sinni með aftökur Nagys óg
„sektarbræðra” hans. Sagði og,
að hendur Nagys og annarra
hinna líflátnu hefðu verið roðnar
blóði saklausra Ungverja, sein
þeir hefðu myrt eða látið myrða.
fengju aldrei fullþakkað, að slík- I Nagy og félagar hans hefðu fram
ið glæpi sína í nánum tengslum
við erlenda heimsvaldasinna og
þeir hefðu hlotið makleg mála-
gjöld. Sagði ennfremur í frétta-
sendingunni, að andúð Banda
ríkjastjórnar á aftöku Ungverj-
anna ætti rætur sínar að rekja
til þess, að bandarískir leiðtog-
ar þyrftu ekki að tryggja vel-
ferð ungversku þjóðarinnar —
og þeirra aðgerðir miðuðu að því
að hefta útbreiðslu sósíalismans.
ir atburðir sem í Ungverjalandi
gerðust ekki meðal þeirra, en vék
síðan að því, að aðeins Sjálf-
stæðisflokkurinn hefði sent einn
af höfuðleiðtogum sínum til að
tala á útifundinum í Reykjavik
fyrr um daginn, — mann, sem
allir vissu, að flokkurinn stæði
allur að baki, vara-formann
flokksins, Bjarna Benediktsson.
Hinir svokölluðu lýðræðisflokk-
ar hefðu hins vegar engan af
sínum aðalforystumönnum sent á
fundinn. Væri það í samræmi við
aðra framkomu þeirra að velja
menn, sem þeir gætu afneitað,
þegar þeim þætti henta. — Enn-
fremur sagði Guðni, að ísland
væri í vissum skilningi mesta
flóttamannaiand álí r. „For-
ysta“ Framsóknar hefði reynzt
sveitunum slík, að fólkið hefði
unnvörpum flúið til Reykjavíkur,
— þar sem Sjálfstæðismenn ráða.
Kristján Guðmundsson ræddi
einnig Ungverjalandsmálið af
hita og tilfinningu og lýsti fyrir
mönnum Reykjavíkurfundinum,
sem hann hafði sótt. Brýndi ræðu
maður fyrir áheyrendum, hvers
virði það frelsi er, sem við erum
svo hamingjusamir að njóta.
SÍS-auðvaldið á íslandi
Jón Gunnlaugsson læknir vék að
einstökum þáttum þjóðmálanna
og minntist m. a. á, hversu ríka
áherzlu andstæðingarnir leggja á
að telja fólkinu trú um, að Sjálf-
stæðisflokkurinn væri fyrst og
fremst flokkur eiginhagsmuna-
og efnamanna. Ég hef ekki orðið
þess var, sagði xæðumaður, og
hef ég þó kynnzt miklum fjölda
manna vegna starfa míns. Auð-
valdið á fslandi í dag er ekki í
I broddi skrúðgöngunnar gengu skátar og Fjallkonan.
Þessi mynd er frá 17. júní-hátíðahöldunum á Akureyri. —
Tveir Ungverjar og Þjóð-
verji brufu 15 rúður í
rússneska sendiráðinu
Þegar enginn kom út hófu þeir grjófhríÖ
í GÆRDAG var tveim Ungverj-
um og einum Þjóðverja stefnt
fyrir rétt hér í Reykjavík, en í
fyrrakvöld handók lögreglan þá
í Garðastræti, eftir að þeir höfðu
með grjótkasti brotið 15 rúður í
sendiráði Sovétríkjanna í Garða-
stræti 33. Allir játuðu menn þess
ir að hafa gert hríð að sendiráð-
Norrœnt kristilegt mót
yngri og eldri háskóla-
borgara í Noregi í júlí
Molde. Mót þetta verður undir-
búið af kristilegu stúdentasam-
tökunum (den Kristelige Student
lagsbevegelse) í Noregi og ýms-
um stuðningsmönnum þeirra. A
mótinu tala ræðumenn frá nokkr
um Norðurlandanna: frá Finn-
landi kemur dr. theol. Erkki
Kurki-Sunio, frá Noregi Ole
Hallesby prófesor, Peder Olsen
sjúkrahúslæknir, dr. theol. Frid-
tjov Birkely, framkvæmdastjóri
og Nils Skjæláen kristniboði.
Mótið er einkum ætlað eldri há-
skólaborgurum en yngri háskóla
menn velkomnir, og er meðal ann
ars stefnt að því að treysta bönd-
in milli eldri og yngri kynslóð-
arinnar, en megintilgangurinn er
að sjálfsögðu boðun kristxndóms
ins.
Mótið verður haldið á einum
fegursta stað Noregs, og er þvi
tilvalið að sameina það og sum-
arleyfisferð til Noregs.
Að mótinu standa ýmsir máls
metandi menn á Norðurlöndum
og má m. a. nefna auk þeirra sem
að ofan greinir Carl Fr. Wislölf
rektor í Osló, Alfred Sunda! dr.
med., prófessor í Bergen, Nygárd
I NÝJ U hefti af „Veiðimannin- áhuga manna hér fyrir kastíþrótt ' Andersen sóknarprest í Hellerup,
um“, riti stangaveiðimanna, er ínni. Býðst hann til að þeir fé- j Valborg Rokola rektor í Helsinki,
DAGANA 24. til 29. júlí nk. verð
ur haldið kristilegt mót í æsku-
lýðsskólanum í Rauma nálægt
Gunnar Viðar liasf
o
fræðingur bæj-
arms
Á FUNDI bæjarráðs, er haldinn
var á íimmtudaginn sl., voru
lagðar fram umsóknir um stai'f
hagfræðings Reykjavíkurbæjar.
Höfðu tveir sótt um embættið,
Gunnar Viðar, fyrrum banka-
stjóri og Guðmundur H. Garðars-
son. Var samþykkt að ráða Gunn
ar Viðar í stai’fið.
Heimskunnir laxveiði-
menn heimsœkja Island
frá því skýrt að hingað til lands lagar sýni hér köst og svari spurn
muni koma í sumar Joan Taran- , mgum, sem fram kynnu að verða
tino heimsmeistari í flugukasti, bornar um þessa íþróttagrein.
og formaður Alþjóða kastasam- Ennfremur er hann fús til að
bandsins, Myron C. Gregory, að flytja erindi um hana, ef þess
yrði óskað.
Joan Torantino er afburða kast
ari og fjölhæfur mjög. Á fyrsta
alþjóðamóti stangaveiðimanna,
sem haldið var í Briissel í sept.
1957, varð hann heimsmeistari i
nafni.
Blaðið segir
heimsókn:
m.a. um þessa
í bréfi, sem M.C. Gregory rit-
aði Albert Erlingssyni, formanni
Kastblúbbs Stangaveiðimanna, j samanlögðum kastárangri. —
segir hann að tilgangurinn með ! Lengsta tvíhendiskast hans var
komu sinni hingað sé fyrst og 55,80 m. og lengsta einhendiskast
fremst sá, að reyna að auka 49,40 m.“
Einar Lundby, lækni í Jevnaker
og Jóhannes Ólafsson lækm fra
íslandi, en hann starfar nú við
norskt sjúkrahús. Væntanlegir
þátttakendur í mótinu frá íslandi
geta snúið sér til Ólafs Ólafs-
sonar kristniboða, Ásvallagötu 13,
Reykjavík.
AKRANESI, 21. júní. — Allir
Akranesbátar, sem ætla á síld-
veiðar fyrir norðan eru farnir
héðan, að undanskildum fjórum.
sem fara næstu daga. — Oddur.
inu og að yfirlögðu ráði.
Fyrir réttinum skýrðu þeir frá
því, að þeir hefðu að loknum
útifundinum mikla á Lækjar-
torgi ákveðið að heimsækja sendi
ráð Sovétríkjanna. Þeir hafi svo
farið í bíó, en að sýningu lok-
inni hafi þeir farið vestur í Garða
stræti. Á leiðinni hafi þeir týnt
upp af götunni smásteina.
Fyrir uta'n húsið kváðust þelr
hafa kallað á rússnesku til starfs
fólks sendiráðsins að koma út.
Því hafi ekki verið sinnt. Þá hafi
þeir hafið grjóthríðina á húsið,
með fyrrgreindum afleiðingum.
Er þeir höfðu brotið 15 rúður
skarst lögreglan í leikinn, en
hún hafði haldið vörð við sendi.
ráðið í Túngötu, sem er bústaður
sendiherrans. Voru mennirnir
hafðir í haldi í „Steininum" í
fyrrinótt, en yfirheyrslan fór
fram í bæjarþingsalnum.
Annar Ungverjanna skýrði frá
þvi fyrir réttinum, að Rússar
heíðu drepið móður hans og sjálf
ui kvaðst hann hafa setið í fanga
búðum hjá þeim, — og svo nú
morðið á Nagy og félögum hans.
Hann kvað nokkrar rúður ekki
mikið á við þetta og þau 28000
hús sem lögð hefðu verið í rústir
í Ungverjalandi.
Hinn Ungverjinn er rétt um
tvítugt og kvaðst hafa átt jafn-
mikinn þátt í grjótkastinu og
landi hans og Þjóðverjinn. Hér
hefði verið um að ræða saman-
tekin ráð þeirra þriggja og hefðu
þar ekki aðrir átt hlut að.
Þegar þetta er skrifað var
Þjóðverjinn að koma fyrir rétt-
inn. Hann kvaðst gera sér fylli-
lega Ijóst hvað umVæri að ræða,
Hann sýndi réttinum rússnesk
skjöl, er sýndu að hann hafði
einnig verið í rússneskum fanga
búðum, en honum hafði tekizt
að strjúka.
Þessir menn eiga allir heima
hér í Reykjavík.
Vísifalan 193 slig
KAUPLAGSNEFND hefur reikn-
að út vísitölu framfærslukostn-
aðar í Reykjavík hinn 1. júní s.l.,
og reyndist hún vera 193 stig.
Hinn 1. maí var framfærsluvisi-
talan 192 stig.
JAKARTA, 21. júní. — Indónesíu
stjórn skýrir svo frá, að nú hafi
hersveitir hennar króað upp.
reisnarmenn á N-Celebes svo
rækilega af, að þeir eigi ekki
einu sinni undankomuleið á sjó.