Morgunblaðið - 18.11.1958, Síða 18

18
MORCVWBLAÐtÐ
Þriðjudagur 18. nóv. 1958
Hafa „skróp" skráðra kepp-
enda gert frjálsíþróttamótin
leiðinleg ?
Frá umræðufundi leiðtoga frjáls-
iþrótta- og iþróttafréttamanna
FYRIR nær þremur árum stofnuðu íþróttafréttamenn með sér
samtök, m. a. 1 þeim tilgangi að vinna sameiginlega að framgangi
ýmissa þeirra mála á sviði íþrótta er þeir töldu að betur mætti
fara. Samtökin hafa verið að eflast og mótast en eru annars sniðin
efíii samsvarandi klúbbum á Norðurlöndum. Samtökin héldu sl.
sunnudag fund með forráðamönnum frjálsíþrótta, stjórn FRÍ, lands-
þjálfara og tveimur kunnum íþróttamönnum og var umræðuefnið:
— Má gera frjálsíþróttamótin skemmtilegri og efla áhuga á frjáls-
íþróttum og þá hvernig?
Sýning myndlistar frá
Ráðstjórnarríkjunum
Formaður samtaka íþrótta-
fréttamanna, Atli Steinars-
son setti fundinn og lýsti
þeim vilja íþróttafréttamann-
anna að koma til móts við leið-
toga og aðra er að íþróttamálum
vinna og leggja fram lið sitt ef
verða mætti til úrbóta og fram-
gangs iþróttamálunum. Kvað
þeirra þrotið og íþróttin beðið
það tjón af sem enn væri óbætt.
Slæm framkvæmd hefði og spillt
mjög fyrir.
Brynjólfur Ingólfsson form.
FRÍ sagði að ein af þremur á-
stæðum fyrir því að mót yrðu
leiðinleg væri misheppnað greina
val. Kvaðst hann viðurkenna að
hefði mjög skort. íþróttamenn
virtust til mótanna komnir ein-
irngis „fyrir sjálfa sig“ og mikið
skorti á að starfsmenn þjónuðu
áhorfendum. Hann kvaðst vilja
setja dæmið þannig upp að efst
á blaði væru áhorfendur, síðan
starfsmenn og undirstaðan væru
íþróttamennirnir. Hlutverk starfs
manna væri að þjóna áhorfend-
um og íþróttamönnum; sem sagt
að tengja þessi tvö höfuðatriði
mótanna saman svo vel færi. —
íþróttamennirnir væru undir-
staðan sem ekki mætti bregðast
en þeir væru til mótanna komnir
ekki síður til þess að skemmta
áhorfendum og kynna fyrir þeim
glæsilega íþrótt og gildi hennax
en til þess að ná afrekum.
Úrslit leikja 1 ensku deildarkeppn-
inni i knattspyrnu sl. laugardag urðu
þessi:
1. deild
Arsenal — Nottm. Forest 3:1
Birmingham — Newcastle 1:0
Bolton — Manchester Utd. 6:3
Burnley — Wolverhampton 0:2
Everton — West Ham. Utd 2:2
Leeds — Blackpool 1:1
Leicester — Aston Villa 6:3
Luton Town — Tottenham 1:2
Manchester City — Chelsea 5:1
Preston — Portsmouth 3:1
West Bromwich — Blackburn 2:3
2. deild
Bristol Bovers — Grimshy 7:3
Derby Country — Liverpool 3:2
Fulham — Cardiff City 2:1
Ipswich Town — Brighton 5:3
Leyton Orient — Middlesbro 5:2
Lincoln City — Huddersfield 1:1
Scunthorpe — Charlton 3:3
Sheffield Wedn. — Bristol C. 2:3
Stoke City — Rotherham 3:0
Sunderland — Barnley 2:2
Swansea Town — Sheffield Utd. 0:2
49500 ánægðir áhorfendur komu
á Highbury leikvanginn til þess
að sjá lið sitt Arsenal sigra enn
einu sinni. Arsenal hefur haft
góða aðsókn á leikina í haust,
enda hefur liðið unnið átta og
gert eitt jafntefli í þau níu
skipti sem liðið hefur leikið á
heimavelli. „Úlfarnir" heimsóttu
Burnley og tóku þar bæði stigin
og þó varla verðskuldað, því þótt
Wolverhampton hafi sýnt góða
knattspyrnu á stundum í þessum
leik, var leikur Burnley ennþá
betri. Jimmy McElroy átti einn
sinn bezta leik og gerði „allt“
nema skora fyrir Burnley. Alan
Jackson skoraði fyrir Wolves á
31. mín. og Norman Deeley bætti
öðru við er sek. voru til leiks-
loka. Manchester United tapaði
fyrir Bolton og fengu nú á sig
sex mörk. Útlitið er allt annað en
gott hjá United og lítur helzt út
fyrir að þeir kaupi eitthvað af
nýjum leikmönnum á næstunni.
Blackburn vann í West Brom-
wich, en WBA varð fyrir því ó-
happi að Burnside varð að yfir-
gefa völlinn eftir 28 mín. með
brotinn handlegg og þá var ekki
að sökum að spyrja. Manchester
City skoraði fimm gegn Chelsea.
Það virtist ekki blása byrlega
fyrir Leicester, en í hálfleik var
staðan 3:1 fyrir Aston Villa! Hin
es (Leicester) skoraði fjórum
sinnum í síðari hálfleik og Leic-
ester vann 6:3. Luton beið sinn
fyrsta ósigur á heimavelli í haust
og hefur gengið illa í síðustu
leikjum. Fyrir leikinn gegn Brist
ol City hafði Sheffield Wednes-
day unnið alla heimaleiki á þessu
leiktímabili og er þrjár mín. voru
til leiksloka hafði Wednesday
yfirhöndina 2:1, en Williams og
John Ateyo „stálu“ stigunum fyr
ir City og skoruðu báðir. Alan
Finney skoraði tvö fyrir Wedn,
og Tindill fyrir City. Fulham
SÝNÍNG myndlistar frá Ráð-
stjórnarríkjunum stendur nú yfir
í Þjóðminjasafninu. Þessi sýning
er eingöngu helguð grafískri list,
þ.e. málmristu, steinprenti og
myndskurði. Mikill fjöldi lista-
manna frá hinum viðlendu Ráð-
stjórnarríkjum á þarna verk, og
eru þeir af mjög mismunandi
þjóðerni. Það er því eitt hið
fyrsta, sem vekur athygli, þegar
sýningin er skoðuð, hversu fá-
breytileg hún er í listrænum
viðhorfum, og hve fullkomlega
virðist hafa tekizt að veita
myndlist þessarar umfangs-
miklu þjóðasamsteypu í einn og
sama farveg. Það eina, sem gæti
gefið ókunnugum það til kynna
að hér sé um mismnandi þjóða-
brot að ræða, er ef til vill val
fyrirmynda hjá listamönnunum,
þótt erfitt virðist að gera sér
minnstu grein fyrir sérkennum
hvers og eins, ef athugaðar eru
vinnuaðferðir og myndgerðin
sjálf. Það er því erfitt að skilja,
hvað listfræðingurinn Natalia
Ivanova Sokolova á við, er hún
vann Cardiff og skauzt upp í
efsta sætið. Bristol Rovers léku
Grimsby grátt, en Hooper skor-
aði þrisvar fyrir Rovers. Rother-
ham lék sinn níunda leik án
vinnings og er útlitið slæmt hjá
liðinu. Leyton Orient vann sinn
fyrsta leik síðan 13. sept. Len Jul
ians skoraði þrjú fyrir Leyton.
Það er athyglisvert hve mikið
var skorað af mörkum í I. og II.
deild um þessa helgi og má skrifa
eigi allfá á kostnað þokunnar,
sem var víða töluverð á laugar-
dag í Englandi.
Undankeppni bikarkeppninnar
er lokið og á laugardag hófst að-
alkeppnin með þátttöku III. og
IV. deildar liðanna ásamt hinum
32 liðum, sem enn eru í keppn-
inni, en leika ekki í deildarkeppn
inni. Óvænt úrslit voru töluverð
t.d. sló áhugamannaliðið Tooting
& Mitcham atvinnuliðið Bourne-
mouth út úr keppninni 3:1 Notts
County töpuðu á heimavelli gegn
Barrow og Hull tapaði einnig
heima, en gestirnir Stockport
County eru þekktir fyrir dugnað
í bikarkeppninni undanfarin ár
og í fyrra varð Luton að láta í
minni pokann fyrir þeim. Hið
þekkta áhugamannalið Bishop
Auckland tapaði mjög illa í Tran
mere, en heimaliðið vann 8:1.
Brentford vann Exeter City 3:2
og Q.P.R. unnu Walsall 0:1.
1. deild L. U. J. T. M. St.
^.rsenal 18 10 3 5 47:27 23
Wolverhampton 17 10 2 5 36:21 22
Preston 18 9 4 5 33:25 22
Bolton 17 8 5 4 34:24 21
West Brom 17 7 6 4 41:27 20
Blackburn 17 7 5 5 41:31 19
Luton Town 17 6 7 4 29:22 19
Newcastle 17 9 1 7 34:30 19
West Ham Utd. 17 8 3 6 34:31 19
Nottm. Forest .... 17 8 2 7 33:25 18
Blackpool 17 5 8 4 20:19 18
Chelsea 17 8 1 8 39:43 17
Burnley 17 6 4 7 26:26 16
Tottenham 17 6 4 7 37:40 16
Manchester U. 18 5 5 8 36:36 15
Portsmouth 17 5 5 7 31:37 15
Everton 17 6 3 8 33:47 15
Manchester C.. 17 5 4 8 31:43 14
Birmingham 17 5 4 8 22:34 14
Leeds Utd 17 3 7 7 17:28 13
Leicester 17 4 4 9 31:47 12
Aston Villa 18 4 3 11 28:50 11
2. deild L. U. J. T. M. St.
Fuíham 17 12 4 1 46:23 28
Sheffield Wedn. 17 12 2 3 53:21 26
Bristol City 17 10 2 5 40:27 22
Stoke City 18 10 2 6 33:29 22
Liverpool 17 9 2 6 35:27 20
Bristol Hovers ... 17 8 4 5 37:29 20
Charlton 17 7 5 5 39:37 19
Sheffield Utd. ... 17 7 4 6 26:18 18
Huddersfield 17 6 5 6 30:20 17
Cardiff City 16 8 1 7 29:26 17
Barnsley 17 7 3 7 29:32 17
Leyton Orient ... 17 5 5 7 27:31 15
Ipswich Town ... 17 6 3 8 26:30 15
Grimsby Town 17 5 5 7 31:41 15
Derby County ... 18 5 5 8 24:35 15
Middlesbro 17 5 4 8 35:29 14
Swansea Town 16 5 4 7 32:32 14
Brighton 17 3 7 7 25:45 13
Scunthorpe 17 3 6 8 24:40 12
Sunderland 17 4 4 9 21:41 12
Rotherham . 17 4 4 9 22:43 12
r ' coln City . 17 4 3 10 31:39 11
talar um, að fjölbreytni í þjóð-
ernislegu tilliti sé eitt helzta
einkenni sovézkrar listar.
Ég veit ekki til þess, að nokkr-
um listfræðing í Evrópu hafi
komið það í hug að gera hol-
lenzka meistarann, Van Gogh, að
frönskum listamanni, enda þótt
megnið af verkum hans sé málað
eftir frakkneskum fyrirmynd-
um. Það þjóðlega í myndlist hef-
ur jafnan verið dæmt eftir því,
hvaða tökum listamaðurinn hef-
ur beitt, hvernig litsjón hans er
o.s.frv., en það má vel vera, að í
Ráðstjórnarríkjunum sé annað
mat lagt á þjóðleg einkenni.
Sýningin í heild er mjög langt
frá því að vera skemmtileg.
Verkin eru of keimlík hvert
öðru, og hvergi er að finna um-
brot eða æsandi lífskraft hjá
listamönnunum. Það virðist
ekki vera nein innri þörf hjá
listamönnunum, er knýi þá til
átaka og til að brjóta sér persónu
legar leiðir. Allt á þessari sýn-
ingu er gert á vandaðan hátt
með góðu handbragði innan
vissra takmarka, mikið nostrað
við smáatriði, sem ekki ná til-
gangi sínum á neinn hátt, hvað
listræn gæði verkanna snertir.
Það er ekki nægilegt, að mynd
sé vel unnin og hafi snoturt yf-
irbragð. Hún verður að sýna
listræn átök til þess að orka á
einhvern hátt á þann, sem lítur
hana augum, en því fer fjarri
um þá myndlist, sem Ráðstjórn
arríkin hafa valið til sýningar
hérlendis.
Einmitt þetta fyrrnefnda atriði
er eitt af því, sem myndlist fyrr
og síðar hefur byggzt á. Það er
því mjög undarlegt í okkar aug-
um, sem trúað höfum á þessa
undirstöðukenningu og eitthvað
höfum nasað af myndlist, að það
skuli hafa skeð á okkar tímum,
að myndræn gæði hafi verið lát-
in sitja algerlega á hakanum, en
val fyrirmynda ráðið úrslitum
ásamt tæknilegri kunnáttu.
Víðast hvar hafa listamenn
jafnan þjónað fyrst og fremst
eigin tilfinningum. Oft og einatt
í miklum átökum við almenn-
ingsálit og opinbert vald, hvort
heldur um ríki eða kirkju hefur
verið að ræða. Sumir hverjir
hafa orðið að flýja lönd og orð-
ið sultardauðanum að bráð,
vegna þess eins að þeir fóru aðr-
ar götur en viðurkenndar voru.
Þetta er harmsaga hvers einasta
tímabils í sögunni, en um leið
hetjusaga hinna djörfu braut-
enda.
Það má vel vera, að þetta sé
óskiljanlegt fyrir sovézka lista-
menn í dag. En það er okkur
hér norður frá enn óskiljanlegra,
hvernig sá stóri hópur myndlist-
armanna, sem starfar í Ráð-
stjórnarríkjunum, hefur verið
taminn til að vinna í eins þröng-
um ramma*og þessi sýning ber
vitni.
Mann furðar einnig á því, að
hér skuli vera um til þess að
gera ný verk að ræða. Flest
verkin eru sögð gerð á seinustu
árum, og efar það enginn, en þau
bera þó fremur svip þess, sem
gert var af „akademikerum“
fyrir aldamót, en nútímanum.
Þeim hinum sömu herrum, er
mesta mótspyrnu veittu impress
ionistum á sínum tíma. Nú eru
verk þeirra hvergi metin til hálfs
við verk þeirra manna, sem þeir
fordæmdu hvað mest. Þeir, sem
eitthvað þekkja til þróunar í
myndlist heimsins, t.d. síðustu
hundrað árin, hljóta að undrast,
hvað Sovétlistamönnum hefur
tekizt meistaralega að una
glaðir við sitt. Samt er það stað-
reynd, sem einnig er eftirtektar-
verð, að á Vesturlöndum hafa
Rússar, sem búsettir hafa verið
erlendis, tekið mikinn og sterkan
þátt í þeim hræringum nútíma-
listar, sem átt hafa sér stað frá
aldamótum. Sem dæmi nefni ég
aðeins tvö nöfn, þá Kandinsky og
Poliakoff. Sá fyrri lézt fyrir fá-
hann þetta fyrsta fundinn af
mörgum fyrirhuguðum með
þessu sniði og í þessum tilgangi.
Sigurður Sigurðsson íþrótta-
fréttamaður útvarpsins flutti
framsöguræðuna, þar sem hann
drap á ýmis atriði er aflaga hafa
farið. í stuttu máli dró hann
fram ýmis atriði, t. d. hvað dreg-
ið hafi úr aðsókn að frjálsíþrótta-
mótum, áhugaleysi keppenda og
starfsmanna, hvers vegna gert
væri upp á milli greina á mótum,
ræddi um það sleifaralag að tölu-
merkja ekki keppendur og geta
nafna þeirra og númers í leik-
skrá og einnig það hve fáir kepp-
endur væru í ýmsum greinum
á flestum mótum. Sigurður kom
mjög víða við í erindi sínu og
varð ræða hans upphaf að fjör-
ugum umræðum um málin, sem
fóru fram af hinni mestu prýði.
Gaf fundurinn góða raun. Til-
gangur hans var ekki að sam-
þykkja einhverjar tillögur sem
ætlað væri að vera allra meina
bót, heldur að rabba um málin
og láta aðalinntak þess rabbs
koma fram á íþróttasíðum blað-
anna ef verða kynni til vakning-
ar þeim mönnum er að frjáls-
íþróttum huga víðs vegar um
land.
Hér á síðunni verða þessu
rabbi er fram fór, ekki gerð
skil í einni grein. Verður reynt
að flokka það niður og láta skoð-
anir allra sem inn á viðkomandi
mál komu á fundinum, koma
fram hverju sinni.
Sigurður Sigurðsson varpaði í
upphafi framsöguræðu sinnar
fram tveim spurningum. Eru
frjálsíþróttamótin leiðinleg? —
Hvers vegna?
Fyrri spurningunni sagðist
hann yfirleitt geta svarað ját-
andi, en svarið við hinni síðari
væri erfitt að finna. Hann gat
þess, að mjög hefði dregið úr
aðsókn að mótunum á árunum
1951 og 1952. Þar taldi hann
íþróttamennina sjálfa hafa átt
mikla sök. Skráðir keppendur
hefði ekki mætt til leiks, og með
því hefðu áhorfendur verið svikn
ir um skemmtun sem þeim hefði
verið lofað. Loks hefði þolinmæði
við val greina ríkti oft hjá for-
ráðamönnum móta sá skilningur
að láta íþróttamenn síns eigin
félags njóta sín sem bezt. Kæmi
það niður á öðrum — og jafnvel
íþróttinni 1 heild. Fyrir sitt leyti
kvaðst hann hafa eins gaman af
að sjá jafna og góða og tvísýna
keppni milli B- eða C-flokks-
manna t. d. í hlaupum eins og
að sjá oft ójafna keppni í A-
flokki, þar sem vitað væri um
sigurvegarann fyrirfram. Ráð til
úrbóta væri að auka keppni í
þessum flokkum, en hún var al-
geng ó árum áður. Lýsti formað-
ur FRl ánægju sinni yfir að
þetta hafi verið tekið upp í aukn-
um mæli í sumar, og kvaðst full-
viss um að það skapaði fljótt
aukna „breidd“.
Atli Steinarsson vék að því er
skráðir keppendur mættu ekki
til leiks og varpaði fram þeirri
spurningu, hvort FRÍ gæti ekki
beitt sér fyrir að viðurlögum
yrði beitt, t. d. fjársektum, hjá
félögunum vegna „skrópa" liðs-
manna þeirra — og þá einnig ef
starfsmenn „skrópuðu". FRÍ yrði
að taka þetta mál föstum tökum.
Það væri ekki nóg að tala um
þennan galla, sem allir viður-
kenndu að væri á mótum. Það
yrði að taka málið föstum tökum.
Stefán Kristjánsson upplýsti
síðar að til orða hefði komið að
taka upp sektir ef skráðir kepp-
endur mættu ekki. Stungið hefði
verið upp á 25 kr. sekt fyrir
hvert brot keppenda. Það hefði
fulltrúum félaganna ýmsum þótt
of hátt og væri málið í athug-
un hjá Frjálsíþróttaráði Reykja-
víkur.
(Má hér inn i skjóta, að
hræðsla við 25 kr. sekt, sýnir
aðeins að menn eru ekki stað-
ráðnir í að reyna að koma í veg
fyrir „skrópin“ með sektum. —
Þeir gera ráð fyrir sektargreiðsl-
um og vilja því hafa sektina lága
og hafa stungið upp á 5 kr. eða
10 kr.)
Benedikt Jakobsson sagði að
frumskilyrði þess að áhorfendur
sæktu mót væri að mótin væru
haldin fyrir áhorfendur. Á það
Innilegar þakkir til allra þeirra sem heiðruðu mig með
heimsóknum, gjöfum og heillaskeytum á 60 ára afmælinu
10. nóv. 1958.
Sigmundur Friðriksson.
Öllum þeim sem minntust mín á 70 ára afmæli mínu
14. þ.m. þakka ég af alhug.
Elín Oddsdóttir,
Austurgötu 24, Hafnarfirði.
Sheffield Viedn. tapar á
heimavelli