Morgunblaðið - 13.09.1959, Blaðsíða 3

Sunnudagur 13. sepí. 1959
MORGVNBIÁÐIÐ
3
hins
goð-
glaða
...
— og það heyrðist glymjandi. J I
— Já, þegar við byrjuðum j |
í stríðslokin voru ekki
einu
sinni talstöðvar í flugvélun-
um. Það var enginn til þess
að hlusta á okkur.
Sr. Öskar J. Þorláksson:
Rodd samvizkunnar
AFLAKÓNGARNIR á síldar-
vertíðinni eru komnir heim, |s
< líka síldarleitarflugvélarnar,
því ekki þýðir lengur að leita
síldarinnar úr því kóngarnir
;eru farnir af miðunum. í
sumar voru leitarflugvélarnar
tvær. Sigurður Ólafsson var
;með aðra þeirra. Hann er
einn af okkar elztu og reynd-
Ústu .flugmönnum, hættur hjá
Loftleiðum og ætlar að freista
gæfunnar á eigin flugvél,
tveggja hreyfla, fjögurra sæta
Aero.
— Við sáum síld í nær öll-
um leitarflugunum, sagði
hann, þegar fréttamaður Mbl.
hitti hann sem snöggvast á
flugvellinum. — Flugum yfir
200 tíma í 54 flugferðum að
mig minnir — alltaf í lág-
’flugi, 5—700 fetum. Það er
heppilegasta hæðin í svona
Sflugi, hæfilegt sjónarsvið —
xog góð hæð. — Og við sáum
< ;nóg af síldinni. Það lifnaði oft
, !vel yfir skipstjóranum okkar,
J honum Sigurði Andréssyni.
$Hann er líka gamall aflakóng-
og tekur andköf, þegar
hann sér fuglager.
— Mér er minnisstæðast,
þegar við fundum fyrstu síld-
ina á Skagagrunni. Þá var
skálað við síldarleitina á
Siglufirði — í gegn um tal-
stögina. Við skáluðum að vísu
bara í kaffi, þeir kannski líka.
— En það er ekki alltaf
skálað í kaffi í flugvélum —
er það?
— Ef til vill ekki meðal far-
þeganna. Nei.'ég minnist þess,
að eitt sinn fyrir mörgum ár-
ii var ég að fara með Grun-
man vestur á firði. Brottförin
dróst eitthvað og einn farþeg-
anna notaði tímann til þess að
fá sér í staupinu, drekka í sig
kjark. En ég vissi ekk-i um
það fyrr en komið var á loft.
Ég var einn með flugvélina —•
og þessi farþegi sat við hlið
mér fram í. Þegar við komum
upp á Mýrar fór hann að
syngja, en þegar hann fór að
grípa í stýrið, því að á Grum-
man er tvöfallt stýri, þá varð
mér ekki um sel — og ég
skildi allt.
Ég sagði honum, að ég sneri
við, ef hann hætti þessu ekki.
JJV. S A- < V
— En svona lagað kemur
vart lengur fyrir og það er
ekki nema gaman að minnast
þess. Annars er í rauninni
miklu skemmtilegra 'að fljúga
lítilli, góðri flugvél um ísland
en stærri flugvélum í föstum
áætlunarferðum. Nú ætla ég
að byrja með mína tveggja
hreyfla vél, fara í leiguflug
hvert á land sem er. Hún get-
ur haft 10 tíma flugþol og þarf
ekki nema u. þ. b. 200 metra
braut, svo að ég er vel settur,
því að mikið hefur verið gert
af stuttum flugbrautum um
allt land á síðustu árum.
— En samkeppnin verður
sjálfsagt hörð. Björn Pálsson,
sem lengst hefur stundað
þetta, á eina eins hreyfils
flugvél — og ég hef heyrt, að
hann sé að hugsa um að
reyna að ná í eina tveggja
hreyfla. Sennilega sömu gerð
og Akureyringar eru nú að fá.
— En ég held, að þetta
leiguflug á litlum en öruggum
flugvélum eigi eftir að vaxa
— alveg eins og farþegaflugið
óx ó sínum tíma, því aðstaðan
er nú að verða góð. Ekki sízt
vegna þess, að þessar flugvél-
ar eru ekkert dýrari í leigu
en leigubílar. Nýja fjarskipta-
kerfið hefur líka geysimikla
þýðingu fyrir þetta flug. Þeg-
ar við vorum t. d. Um 30—40
mílur undan Langanesi á dög-
unum talaði ég við Reykjavík
„Fyrir því tem ég mér
að hafa góða
samvizku fyrir Guði
og mönnum.
(Post. 24.16).
GRÍSKI heimspekingurinn Epikt
etus segir á einum*stað: „Lærðu
að þekkja sjálfan þig og spurðu
samvizku þína“. Það hefur
vissulega reynzt vandasamt við
fangsefni mannsandans, að læra
að þekkja alla leyndardóma
mannlegs sálarlífs og mannlegs
persónuleika.
En það er óneitanlega þýðing-
armikið fyrir oss, að gera oss
grein fyrir því, hversvegna vér
erum komin í þennan heim og
hver sé hinn raunverulegi til-
Sgangur með lífii voru hér á
jörðu.
Samvizka er rödd Guðs í brjóst
um vor mannanna, hún er oss til
leiðbeiningar í vandamálum lífs-
ins, sem snerta hið siðferðilega
líf.
Kristindómurinn leggur áherzlu
á það, að vér berum ábyrgð á lifi
voru fyrir Guði og að samvizkan
sé bergmál af rödd Guðs í hug-
skoti mannsins.
Samvizkan er því vissulega
veigamikill þáttur mannlegs sál-
arlífs, rödd, sem vér eigum að
gefa gaum þó að sú rödd heyrist
ekki nema í vorri eigin sál.
í Gamla Testamenntinu er oft
um það talað, að Guð hafi talað
til manna, eins og þegar vér töl-
um saman í daglegu lífi, en vafa-
■$>«•<»>iast ber að skilja þetta s.em lík-
►En það dugði ekkert — og ég
► sneri við með lífið í lúkun-..
£um. — Maðurinn var mjög,|j
|gildur og iðaði í sætinu. Þeg-
ar ég dró stýrið að mér tilí
íþess að rétta flugvélina við íl^
jlendingunni náði ég því ekkiié>
Ielð- Samvirka stýrið viðlf A AÐALFUNDI Tónskáldafélags
Jón Leifs var
endurkjörinn
|hitt sætið strandaði á ýstru
|þessa góðglaða farþega. En
allt fór samt vel.
— Svipað kom líka fyrir á
|upphafsárúm Loftleiða í Stin
son-flugvélinni í einni ferð-
inni að vestan. En maðurinn
>,,dó“ bara í flugvélinni ogl
|engin leið var að vekja hann
eftir að lent var. Það var erf-
^itt að tosa honum út úr flug-
►félinni, því þetta var sjóflug-
rél á bátum. Svo reyndum við
að vekja manninn og sátum
pfir honum í klukkutíma inni
Vatnagörðum, en árangurs-
laust. Ekki gátum við skilið
áann eftir þar — og við viss-;
engin deili á honum, viss-
am ekkert hvert skyldi fara
leð hann. Loks var gripið til
þess örþrifaráðs að aka með
aann í bæinn og demba hon-
í bað — og þá gat hann
Sagt til sín.
íslands 11. þ.m. var Jón Leifs
endurkjörinn forseti STEFs og
Tónskáldafélagsins og forsetaefni
félagsins í stjórn Bandalags fs-
lenzkra listamanna. Meðstjórn-
endur hans eru í stjórn STEFs
þeir Skúli Halldórsson, Þórarinn
Jónsson, Snæbjörn Kaldalóns og
Sigurður Reynir Pétursson hrlm.,
en í stjórn Tónskáldafélagsins
Siguringi E. Hjörleifsson og
Skúli Halldórsson. Endurskoðend
ur voru kjörnir Friðrik Bjarna-
son, Sigurður Þórðarson og Þór-
arinn Jónsson. Fulltrúar til að-
aðalfundar Bandalags íslenzkra
listamanna voru kjörnir Jón
Leifs, Helgi Pálsson, Siguringi
E. Hjörleifsson, Skúli Halldórs-
son og Þórarinn Jónsson.
Fundurinn sendi heillaóska-
skeyti til dr. Hallgríms Helga-
sonar vegna skipunar hans sem
tónlistarfulltrúa Ríkisútvarpsins
og þakkarkveðjur til mennta-
málaráðherra (Frá STEFi)
Cengu frá UltSjóísvalni...
ÞESSIR tveir ferðalangar, sem
þið sjáið á myndinni, unnu sér
það til frægðar að ganga frá Úlf-
Ijótsvatni til Reykjavíkur á 12
stundum í leiðindaveðri. Og vega
lengdin er hvorki meira né minna
en 70 km, enda fá þeir fyrir af-
rekið silfurskjöld á skátabeltið
sitt — og á hann er grafið „70
km.“ — Svavar HanáSon heitir sá
til vinstri, hann er að verða 14
ára. Hinn er ári eldri og heitir
Magnús B. Guðmundsson. Þeir
sögðu, að margir bílstjórar hefðu
stanzað og boðið þeim far — og
auðvitað orðið steinhissa, þegar
boðinu var hafnað, „sérstaklega
eftir að hann fór að rigna", sagði
Svavar. — En ferðafélagarnir
voru ekki á þeim buxunum að
leggja árar í bát, þeir sögðust ahs
ekki hafa orðið þreyttir, ekki
mjög þreyttir. Að vísu tilltu þeir
sér stöku sinnum á stein við veg-
brúnina, en aðeins einu sinni
fengu þeir sér matarbita. „Við
borðum bara kjötið, skildum
brauðið og kexið eftir. Annars
var það verst, að við gátum ekki
borðað meira á leiðinni, því aðal-
erfiðið var að bera bakpokann
með öllum matnum“, sagði Svav-
ar.
• ••
og fá silfurskjöld
ingamál, eins og svo margt ann-
að í heilagri Ritningu. Guð talar
til mannanna í þeirra eigin sam-
vizku, þannig talaði hann til spá
mannanna og þannig talar hann
til vor í dag. Það er nauðsyn-
legt að vér gerum oss grein fyrir
þessu, þegar samvizkan er að
hvetja oss eða letja í daglegu
iífi.
öll guðleg opinberun verður
að fara um sálir vor mannanna.
Mannssálin er farvegur Guðs
anda, hún er útvarpstæki, sem
stilla verður á hinar réttu bylgj-
ur, ef rödd Guðs á að heyrast.
Þegar vér leitum Guðs í bæn
eða íhugum sannindi trúarinnar
frammi fyrir augliti Guðs, þá er-
um vér að stilla huga vorn á þær
bylgjur, sem hann ætlast til að
berist til mannshjartans.
II.
Hver hugsandi maður kannast
vel við rödd samvizkunnar í sinni
eigin sál. Menn þekkja gleði góðr
ar samvizku eða þær andlegu
þjáningar, sem samvizkubit get-
ur valdið mönnum.
Stundum er samvizkan hvetj-
andi til athafna x lífinu, hún seg-
ir oss að gera þetta og hitt, en
tekur þó jafnan tillit til siðferði-
legs gildis hvers viðfangsefnis.
Með góðri samvizku gerum vér
aðeins það, sem miðar til upp-
byggingar.
Rödd samvizkunnar er líka að-
varandi hún varar oss við því að
gera það, sem er i andstöðu við
skynsemi vora og þær trúarlegu
og siðferðilegu hugmyndir, sem
vér höfum gert oss um lífið.
í hugum vor mannanna geta
oft orðið átök milli margvíslegra
hvata og tilfinninga mannshjart-
ans, sem ekki er alltaf öruggt að
fylgja og samvizkunnar, sem
fyrst og fremst spyr um það,
hvað rétt sé fyrir augliti Ðrott-
ins. Þá veltur á því að hlýða
röddu samvizkunnar og sækja
styrk í samfélagið við Drottin,
ef vér eigum-baráttu.
Flestir menn munu þekkja þ4
tilfinriingu hugans. sem vér köll-
um samvizkubit og fylgir þeim
víxlsporum mannlífsins, sem
ekki er svo létt að lagfæra. í
einu af listaverkum sínurn hefur
Einar Jónsson, myndhöggvari,
sýnt það mjög átakanlega, hvern-
ig samvizkubit getur kvalið mann
inn, og mörg dæmi eru ti! þess
að menn hafi ekki getað lifað,
vegna hins þunga dóms sinnar
eigin samvizku.
Siðbótarmaðurinn Zwingli seg-
ir meðal annars, þar sem hann
talar um samvizkuna: „að særa
samvizku sína er það stærsta
sár, sem vér getum veitt oss
sjálfum".
En er þá engin von að græða
þetta sár?
Jú, fyrir Guði er allt mögulegt.
Fyrir iðrun og afturhvarf getur
hinn dýpst sokkni syndari orðið
Guðs barn.
Guð fyrirgefur þeim, sem sýnir
einlægan vilja til lífernisbeturnar
og hlýðir röddu sinnar eigin sam-
vizku.
Góðr lesendur! Ég hef viljað
vekja yður til umhugsunar um
mikilvægt atriði trúarlífsins, að
hlýða röddu samvizku sinnar. Að
vera sannur fyrir augliti Guðs
er takmark mannsandans.
Ef að vér erum hlýðin röddu
samvizkunnar, þá munum vér
eignast þann frið í sál, sem er
uppspretta allrar gleði og ham-
ingju í þessum heimi og þá mun-
um vér geta horft róleg og ör-
ugg til framtíðarinnar.
Trúðu frjáls á Guð hins góða,
Guð er innst í þinni sál. ,
Guð er ljós og lyfting þjóða;
lærðu Drottins hávamál.
hugsa mest um, hvað þú ert,
hræsnislaus og sannur vert;
ristu upp og rektu á flótta
rökkurvofur þrældómsótta.
(M. Joch.).
— Ó. J. Þ.
\