Morgunblaðið - 13.09.1959, Blaðsíða 10
10
MORCUNBL4Ð1Ð
Sunrmdagur 13. sept. 1959
Sjálfstœðismenn höfðu forystu um rafvœð
wm
inguna, fiskiðjuverin og
semenHveH^smiðjuna
Reynt að skreyfa vinsfri stjórnina
sálugu með stolnum fjöðrum
HINUM fáu formælendum vinstri
stjórnarinnar er ljóst, að stjórn
þeirra er einhver hin athafna-
lausasta og úrræðaminnsta, sem
setið hefur hér á iandi. En til
að fegra hlut þesáarar kyrrstöðu-
Fjórar nýjar StórvMjanir.
Um undirbúning þessarar víð-
tæku framkvæmdaáætlunar í raf
orkumálunum var síðan hafizt
handa strax og stjórnin hafði
setzt á laggirnar. Ákveðið var að
Spennistöð Mjólkárvirkjunarinnar í Önundarfirði. Fyrstu kauptúnin á Vestfjörðum fengu orku
frá henni á árinu 1958. Framkvæmdir við hinar þrjár rafvirkjanir á Vestfjörðum og Austfjörð-
um hófust meðan ríkisstjórn Ólafs Thors fór með völd, enda hafði hún beitt sér fyrir heildar-
áætlun um rafvæðingu landsins.
Úr vélasal orkuvers Bolvíkinga, sem tók til starfa snemma á
árinu 1958. —
Stöðvarhús hinnar nýju Sogsvirkjunar í byggingu. Orkuverið
tekur væntanlega til starfa í lok þessa árs.
og upplausnarstjórnar grípa verj
endur hennar helzt til þess að
skreyta hana með stolnum fjöðr-
um. Þeir halda því blákalt fram,
að hún hafi haft forystu um fram
kvæmdir, sem búið var að leggja
grundvöll að, þegar ólánsstjómin
tók við völdum, Þær lánsfjaðrir,
sem verjendur vinstri stjórnar-
innar reyna þannig helzt að
skreyta sig með, er rafvæðingin,
bygging nokkurra fiskiðjuvera og
sementsverksmiðjan.
Þegar staðreyndirnar um þess
ar framkvæmdir eru hins vegar
athugaðar, kemur eftirfarandi í
ljós:
— Þegar Sjálfstæðisflokkur-
inn hafði forystu um stjórnar-
myndun sumarið 1953 eftir kosr.-
ingasigur sinn það sumar, hafði
hann forgöngu um að tekið vai
upp í málefnasamning ríkisstjórn
arinnar fyrirheit um byggingu
raforkuvera í þeim landshlutum,
sem til þess tíma höfðu orðið út-
undan um hagnýtingu vatnsafls-
ins, jafnframt því sem ákveðið
var að gera heildaráætlun um
rafvæðingu alls landsins.
reist skyldu þrjú raforkuver á
Vestfjörðum og Austfjörðum. Var
ákveðið að raforkuframkvæmdir
fjörðum var hins vegar níður-
staðan sú, að Grímsá á Héraði
skyldi virkjuð.
Að nýrri stórvirkjun í Soginu
höfðu Sjálfstæðismenn í Reykja-
vík þá unnið um langt skeið. Var
að sjálfsögðu gert ráð fyrir að
hún kæmi inn í heildaráætlun-
ina, en framkvæmdir við þess-
ar nýju virkjanir voru síðan ha/n
ar á grundvelli ítarlegs og vand-
legs undirbúnings, sumpart haust
ið 1955 og sumpart vorið 1956.
Unnið var að kappi að þessum
virkjunum með þeim árangri, að
verða tekin í notkun í lok þessa
árs.
En Sjálfstæðismenn höfðu ekki
eingöngu forystu um það að á-
kveða þessar virkjanir og hefja
framkvæmdir við þær. Þeir
tryggðu jafnframt að langsam-
lega mestu leyti fjármagn til
þeirra, þegar undan er skilin
Sogsvirkjunin, sem meiri undir-
búning þurfti.
Heildaráætlun um rafvæðingu.
Jafnframt því, sem ráðizt var
í þessar nýju virkjanir og fjár-
jg,'.1: —‘ m —■■ — ---
Hið glæsilega stóriðjufyrirtæki, Sementsverksmiðjan á Akranesi. Bygging hennar var hafin undir
forystu Sjálfstæðismanna árið 1956, en unnið hafði verið að undirbúningi hennar í áratug.
á Vestfjörðum skyldu fólgnar íimögulegt reyndist að taka þær
virkjun við Mjólká í Arnarfirðilí notkun á árinu 1958. Hin nýja
og Fossá í Bolungarvík. Á Aust-' Sogsvirkjun mun hins vegar
magn fengið til þeirra höfðu Sjálf
stæðismenn forystu um það, að
gerð var heildaráætlun um drsif
ingu rafmagns, einnig frá hinum
eldri raforkuverum, til sveita og
sjávarbyggða. Hefur síðan verið
unnið að þessum þýðingarmiklu
framkvæmdum, enda þótt þeim
seinkaði nokkuð vegna dáðleysis
vinstri stjómarinnar.
Sannleikurinn um rafvæðing-
una er þannig sá, að Sjálf-
stæðismenn hafa haft alla for-
ystu um hana. Þeir tryggðu
að mestu leyti fjármagn til
hinna nýju orkuvera og lögðu
grundvöll að heildarrafvæð-
ingu landsins.
Þegar á þetta er litð, verður
það auðsætt, að tilraunir
vinstri stjórnarflokkanna til
þess að eigna sér rafvæðing-
una, er gersamlega út í bláinn.
Það eina, sem þeir geta hælt
sér af, er að hafa ekki hrein-
lega stöðvað þær raforkufram
kvæmdir, sem Sjálfstæðis-
menn voru búnir að efna til.
Fiskiðjuverin fjögur.
Næst er þá rétt að athuga, hve
nær byrjað hafi verið á byggingu
þeirra fjögurra fiskiðjuvera, sem
vinstri stjórnarflokkarnir hæla
sér mjög af að hafa haft forystu
um. Þessi fiskiðjuver eru á fsa-
firði, Akureyri, Seyðisfirði og í
Hafnarfirði. Á öllum þessum fisk-
iðjuverum var byrjað á árunum
1954—1955, meðan Sjálfstæðis-
menn höfðu enn stjómarforystu.
Jafnhliða höfðu þá verið gerðar
ráðstafanir til fjáröflunar að tölu
verðu leyti, enda þótt nægilegt
fjármagn hefði þá ekki verið
tryggt til þess að ljúka þessum
stórfelldu framkvæmdum á sviði
fiskiðnaðarmála landsmanna.
Þessi fiskiðjuver, sem hvert
einstakt afkastar um 25—30