Morgunblaðið - 26.09.1959, Blaðsíða 10

10
MORGVHBLAÐIÐ
Laugardagur 26. sept. 1959
Hönd meistarans og meistaraverksins
Fjárveitingar Alþingis til kirkjulegs-
œskulýðsstarfs auknar
Frá héraðsfundi Eyjafjarðarprófastsdæmis
HÉRAÐSFUNDUR Eyjafjarðar-
prófastsdæmis var haldinn að
Möðruvöllum í Hörgárdal 13.
sept. sl. og hófst með guðsþjón-
ustu kl. 2 sd. Að henni lokinni
flutti Valdemar V. Snævarr hug-
leiðingu, en prófastur flutti yfir-
litsskýrslu um kirkjulega við-
burði og minntist fyrrverandi
vígslubiskups, séra Friðriks J.
Rafnars, Stefáns Árnasonar, fyrr
verandi sóknarnefndarformanns
og Arthurs Cook, trúboða, en allir
.þessir menn létust á árinu.
Eftir nokkurt hlé var fundi
fram haldið á heimili prófasts-
hjónanna, séra Sigurðar Stefáns-
sonar víglubiskups og konu hans
Þar urðlu miklar umræður og
samþykktir voru gerðar, m. a.
um útvarpsþátt um kirkjumál og
að ekki sé útvarpað dagskrárefni
á messutíma. Lýst var ánægju
yfir æskulýðsmótum kirkjunn-
ar og lagt til að fjárveitingar
Alþingis til kirkjulegs æskulýðs-
starfs yrðu auknar. Þá var tal.in
brýn nauðsyn á útgáfu laga og
reglna um kirkjumál og að kom-
ið yrði á námskeiðum fyrir starfs
menn kirkjunnar í leikmanna-
stétt.
Fundurinn sendi biskupi, herra
Sigurbirni Einarssyni kveðju og
árnaðaróskir og þakkaði herra
Ásmundi Guðmundssyni farsæl
embættisstörf í þágu kirkjunnar
á liðnum árumy Kveðjur voru
einnig sendar biskupsfrú Ásdisi
Rafnar og séra Stefáni Snæ-
varr á Völlum, er var fjarverandi
sakir veikinda.
teln
FYRIR skömmu lézt í Lund-
únum einn umdeildasti mynd
höggvari heims, Sir Jacob Ep-
stein, 78 ára að aldri. Mörg
ófögur orð hafa verið sögð um
list Epsteins, en engu að síð-
ur er sú skoðun útbreidd í
engilsaxneskum löndum, að
með honum sé hniginn í val-
inn listamaður, sem um margt
standi jafnfætis hinum gömlu
meisturum.
Jacob Epstein fæddist árið 1880,
sonur pólsk-rússneskra foreldra,
sem flúið höfðu vestur um haf
og sezt að í New York, þar sem
þau síðan bjuggu við lítil efni.
Hann fór rúmlega tvítugur til
listnáms við Ecole des Beaux
Arts og Academie Julien í París.
Þau kynni, sem hann á náms-
árunum þar komst í við högg-
myndir Rodins og aðrar í sama
stíl, höfðu mest áhrif á þá stefnu,
sem hann markaði sér í listaverk
un sinni, enda var hann af að-
dáendum sínum stundum nefnd
ur hinn mikli arftaki þess stóra
meistara.
Þá vaknaði líka hjá honum á
þessum árum mikill áhugi fyrir
negramyndum. Og ofan á allt
annað varð hann brátt mjög sjálf
stæður í skoðunum og fór sínar
eigin götur, sem stundum lágu
víðs fjarri alfaraleið.
★
List Epsteins mótaðist þegar
fram í sótti án efa fyrst og fremst
sem andstaða þeirra gamalgrónu
venja, kyrrstöðu og tilbreytinga-
leysis, sem einkenndi listalífið
umhverfis hann, eftir að hann
að námi loknu hafði sezt að í
Englandi en þar ól hann mestan
aldur sinn. Það vakti einskonar
uppreisnaranda f hug hans. Þrátt
^ Þessi mynd sýnir Epstein í (
s vinnustofu sinni innan um s
) ýmis gömul og ný listaverk i
\ sín, þ. á m. líkneski hans af ■
S Kristi (t. h.), en væntanlega s
i er óþarft að geta þess, að það )
\ er í hópi þeirra, sem mikið ■
S hafa verið gagnrýnd. (
S s
fyrir mikla andúð fólksins, fékk
hann fyrir tilstilli kunningja
sinna í hópi áhrifamanna mörg
verkefni. Flest þeirra leysti hann
þanmg af hendi, að mikið um-
tal vakti og sjaldan brást það,
að einhver hneykslaðist.
Hann tók t. d. lítið tillit til
venjulegrar líkamsbyggingar í
höggmyndalist sinni. f því sam-
bandi má gjarna minnast þess,
er Venusar-mynd hans var sýnd
í Bandaríkjunum,þá reis slik
reiðialda meðal kvenþjóðarinn-
ar vestan hafs, að hópur sýning-
arstúlkna fór á stúfana, afklædd-
ist og tók sér stöðu við hlið
myndarinnar, svo að allir gætu
gert samanburð. Þetta varð að
sjálfsögðu til þess að vekja gíf-
urlega athygli á sýningu Ep-
steins, en stúlkurnar urðu aftur á
móti að gjalda sekt fyrir uppá-
tæki sitt. Mðal annarra mynda,
sem vakið hafa mikla andúð, má
nefna Genesis og Adam en sú
síðarnefnda var sýnd í The
Leicester Galleries í Lundúnum
við gífurlega gremju, m. a. kom
fram í hinu kunna dagblaði
Times í miklum fjölda skammár-
bréfa frá lesendum.
De Gaulle heini-
sækir heimahérað
sitt
PARÍS, 24. sept. (Reuter) — De
Gaulle hóf í dag fjögurra daga
kynnisför um iðnaðarhéruðin í
Norður Frakklandi. Fyrst kom
hann til hafnarborgarinnar Calais
og flutti ræðu frá svölum ráðhúss
bogarinnar. Er þess getið í því
sambandi, að forsetinn og kona
hans hafi verið vígð í hjónaband
í ráðhúsi Calais-borgar 1921.
Forsetinn ræddi m. a. um al-
þjóðamál. Hann sagði að Frakk-
land hlyti að gegna mikilvægu
hlutverki á sviði alþjóðastjórn-
mála. Taldi hann að ný heims-
styrjöld myndi kalla „dauða yfir
okkur öll“, en kvaðst hins vegar
vongóður um að friður mætti
haldast.
De Gaulle taldi að viðræður
þeirra Eisenhowers og Krúsjeffs
væru gagnlegar, en fólk yrði að
vara sig á að binda of miklar
vonir við þær, því að ágreining-
urinn milli austurs og vesturs
væri enn djúpstæður, þrátt fyrir
öll fögur orð.
Á morgun heimsækir forsetinn
hinar auðugu Haillicourt kola-
námur skammt frá Calais. Þá
mun hann búast klæðum námu-
verkamanns, setja hjálm á koll-
inn og fara niður í námuna. Þá
mun hann einnig heimsækja fæð
ingarbæ sinn, Lille.
Winston Churchill, Haile Selas-
sie, Albert Einstein, Ramsay
MacDonald Jawarlal Nehru,
Beaverbrook lávarður og ýmsir
fleiri stjórnmálamenn, auk
frægra leikara og annarra. En
þess eru líka dæmi, að kunnir
borgarar þ. á. m. góðvinur hans,
Bernhard Shaw, hafi harðneitað
að láta Epstein ge> a mynd af
sér, sumum hverjum þótt hann
of óvæginn í túlkunum sínum.
★
Fregninni um andlát Epsteins
var haldið leyndri til að byrja
með, sökum þess. að eiginkona
hans, Lady Kathleen Epsitein,
var á ferðalagi og tók alllangan
tíma að hafa upp á henni.
Þetta ferðalag eiginkonunnar
varð til þess að rifja upp fyrir
ýmsum nokkuð af umtali því,
sem brúðkaup þeirra hjóna fyrir
4 árum vakti, en það var síðasti
latburðurinn í lífi Epsteins, sem
fékk dagblöðin til þess að ryðja
forsíður sínar fyrir hann. Ekki
var nóg með það, að Epsteins
væri 26 árum eldri en brúðurin,
sem hann hafði um árabil haft
fyrir bæði einkaritara og fyrir-
mynd, heldur hleyptu þau strax
að hjónavígslunni lokinni af því
fallbyssuskoti, sem langt barst.
Þau fóru í brúðkaupsferðina
hvort með sínu 'gufuskipinu, eig-
inkonan til Ítalíu — en Sir Ja-
cob til New York! Þessi saga
er aðeins ein af mörgum, sem
sýna glöggt, hve óvenjulegur
maður Epstein var.
Sir Winston Cliurchill
— eins og hann kom Epstein
fyrir sjónir
Þótt Jacob Epstein væri kunn-
ur í fleiri löndum en engilsaxnesk
um var vegur hans langmestur í
Englandi sjálfu. Þykir hann
hafa veitt hressandi blæ inn í
listalíf þess og hefur fyrir það
uppskorið lof margra gagnrýn-
enda.
Eins og áður var sagt bjó Ep-
stein lengst af ævi sinni í Lund-
únum, þar sem hann, samkvæmt
opinberri tilkynningu um and-
lát hans, „— varðveitti til hinztu
stundar undraverða andagift og
líkamskraft“ og eins og ennfrem-
ur segir: „þar sem hann kvaddi
þennan heim í vinnustígvélum
sínum“.
Andlits- eða brjóstmyndir, sem
Epstein gerði af ýmsum frægum
mönnum, urðu til þess að auka
mjög hróður hans, þó að marg-
ar þeirra gæfu almenningi góð
tækifæri til að draga dár að.
Þykir hann hafa kallað fram í
myndir þessar svo rík skapgerð
areinkenni þeirra, sem myndirn-
ar eru af, að fátítt sé.
Meðal þeirra, sem hann hefur
gert slíkar myndir af, eru Sir