Morgunblaðið - 27.10.1959, Page 6

6
MORGUNBLABIB
Iriðjudagur 27. okt. 1959
Jens Guðjónsson, gullsmiður.
hér heima?
— Ég er enn sem fyrr leit-
andi og bjartsýnn og vonast til
að þessi skólaganga mín geti
orðið til nokkurrar tilbreytni
í íslenzkri gull- og silfursmíði
í framtíðinni.
— Ég sá í einhverju dönsku
blaði, að þú hefðir hlotið verð
laun fyrir frammistöðu þína.
— Já, ég fékk verðlaun, sem
gefin voru af Fisker og Nilsen,
en í Danmörku tíðkast mjög,
að fyrirtæki veiti verðlaun í
hinum ýmsu fagskólum. —
Þetta voru peningaverðlaun.
Rætt við Jens Guðjónsson um gull
og silfursmíði
aðrar hlutu líf, einkum þegar
fram í sótti.
— f>ú hefur þá væntanlega
eitthvað nýtt að bjóða okkur
á skólabekk, 37 ára gamall.
Nemendumir voru annars á
aldrinum 18—27 ára. Ég hófst
handa fullur áhuga og bjart-
sýni og hugsaði mér að hag-
nýta mér reynslu mína að
heiman í skólanum, bjó til og
teiknaði borðbúnað, skartgripi
og ýmislegt þess háttar, eftir'
gömlum hugmyndum að heim-l
an — og bjóst auðvitað við|
hrósi frá kennara mínum. En(
það fór á annan veg en ég
ætlaði. Kennarinn hristi bara
höfuðuð, og sagði, að tilraunir1
mínar byggðust ekki á kröf-1
um tímans, þær voru of margi
brotnar og ekki nógu hnitmið-(
aðar. Ég tók þegar aðra stefnu,
undir leiðsögn kennarans og
reyndi að gera mér ljóst, að
hverju bæri að stefna. Tilraun1
ir félaga minna hrundu einnigi
eins og spilaborgir, því þeirl
endurtóku aðeins það, seml
fyrir var í danskri silfur- ogl
gullsmíði. Skólinn byggði aðl
vísu á hinni velþekktu dönskul
Vatnskanna úr silfri
45 blása Íífi i
JENS Guðjónsson, gullsmiður,
er fyrir nokkru kominn heim
frá Danmörku, þar sem hann
lauk tveggja ára námi við
Gullsmíðaháskólann í Kaúp-
mannahöfn. Hann er fyrsti ís-
lendingurinn, sem lýkur námi
við skólann þar, og er gaman
til þess að vita, að hann skyldi
ná hæsta prófi við skólann og
hljóta verðlaun. Danir eru
taldir meðal fremstu þjóða
heims í listiðnaði, og þar á
meðal silfursmíði. Nægir hér
að nefna nöfn eins og Georg
Jensen og Hans Hansen, sem
eru heimskunnir fyrir silfur-
smíðar sínar. Blaðamanni Mbl.
lék hugur á að hafa samband
við Jens og biðja hann um að
segja lesendum bíaðsins nokk-
uð frá námi sínu í Danmörku,
og hvað helzt væri að gerast
þar á þessu sviði.
A
— Þú fékkst einhvern tíma
við listnám, Jens?
— Já, ég fékk snemma
áhuga fyrir litum og línum. Ég
var jafnvel um tíma að hugsa
um að gerast listmálari, en
hvarf frá því, þegar ég kynnt-
ist gull- og silfursmíði. Ég
taldi mig alveg eins geta feng-
ið fróun á því sviði.
— Hvenær tókst þú þessa
ákvörðun?
— Ég hóf nám hjá móður-
bróður mínum, Guðlaugi
Magnússyni, 1941 eða ’42 og
var há honum um 10 ára skeið
— en þá dó hann, og ég setti
á fót verkstæði ásamt tveim
öðrum piltum, þar sem við
gátum unnið sjálfstætt að guil
og silfursmíði.
— Hvernig fannst þér að
fara að vinna sjálfstætt?
— Það er auðvitað miklu
skemmtilegra. Þá hefur maður
frjálsar hendur og getur sjálf-
ur ráðið stefnunni.' Ég gerði
mér talsverðar vonir þar sem
sala á vörum okkar var góð,
og meiri möguleikar til fjöl-
breytni. Mig hefur alltaf lang
að til að koma lífi í gullið
og silfrið.
— Tókst það?
— Já, að nokkru leyti, en
ekki svo, að ég væri ánægður.
— Hvað tókstu til bragðs?
— Ég gifti mig, og fór í
brúðkaupsferð til Danmerk-
ur. Þar sá ég danska Gull-
smiðablaðið á borði hjá kunn-
ingja mínum og auglýsingu frá
danska Gullsmíðaháskólanum
um væntanlegt námskeið, og
ég sagði þá á stundinni við
konuna mína: Þetta er einmitt
fyrir mig — ég fer í þennan
skóla. Áhugi minn var það
mikill, að ég fór þegar á fund
skólastjórans daginn eftir og
lét innrita mig.
— Stóðst svo eftirvæntingin
reynsluna?
— Já, mér fannst ég vera
kominn í nýan heim, seztur
silfur- og gullsmíðafram-
leiðslu, sem einkenndist af ó-
brotnum og hreinum formum
— samfara hagnýtu gildi, en
leitaðist jafnframt við að finna
ný tilbrigði og form, sem þó
fengjust staðið kröfurnar um
samræmi og heild. Sem dæmi
mætti taka könnu. Maður
verður að geta haldið á henni,
fyllt hana og tæmt, og hún
verður að geta staðið — og
auðvitað líta vel út. Okkar
hlutverk er að setja alla hluta
könnunnar saman, þannig að
hún myndi eina samræmda
heild, en búi jafnframt yfir
einhverju nýju og persónulegu
í uppbyggingu sinni.
— Hvernig tókust þessar
tilraunir?
— Misjafnlega. Sumar
dæmdust til að mistakast, en
124 mWj.
kr. á 27Q
dögum
ÁFENGISVARNARRÁÐ hefur
sent Mbl. eftirfarandi varðandi
sölu áfengis:
Samkv. upplýsingum frá A-
fengisverzlun ríkisins hefur sala
áfengis frá verzluninni orðið
þriðja ársfjórðung (1. júlí til 30.
sept) 1959, eins og hér segir;
Heildsala: kr.
Selt í og frá Reykjavík 37,607,686
—. - —. — Akureyri 5.209.260
— ------ísafirði 1.459.274
— -------Seyðisfirði 1.411.039
— ------Siglufirði 2.397.305
kr. 48.084.564
Fyrirlestrar á dönsku um
íslenzkar fornbókmenntir
Fágætt tækifœri fyrir fólk frá hinum
Norðurlöndunum, sem hér dvelst
PRÓFESSOR, dr. phil. Einar Ól.
Sveinsson byrjaði fyrir helgina
fyrirlsetrarflokk um islenzkar
fornbókmenntir á námskeiði því
í íslenzku máli og bókmenntum,
sem nú stendur yfir í Háskóla
íslands á vegum Stúdentaráðs.
Námskeið þetta, sem hófst h.
11. sept. og ljúka mun 5. nóv. nk.,
er, eins og þegar hefur verið frá
skýrt, haldið fyrir norræna stúd-
enta, og eru þátttakendurnir 16
talsins, frá frændþjóðum okkar
öllum. Fer kennslan að talsverðu
leyti fram á danska og sænska
tungu, og eru t. d. 7 af 10 fyrir-
lestrum próf. Einars Ólafs á fyrr
nefndu málinu. Þar eð komið
hefur í ljós, að allmargt fólk
frá hinum Norðurlöndunum, sem
hér dvelzt og skilur nokkuð í ís-
lenzku, hefur mikinn hug á að
kynna sér bókmenntir okkar,
þykir rétt að gefa því kost á að
sækja fyrirlestrana. Má vænta
þess, að allir þeir, sem mögulega
geta því við komið, færi sér í
nyt þetta fágæta tækifæri.
Efni þau, sem próf. Einar Ól.
Sveinsson mun fjalla um i fyrir-
lestrum sínum, eru m. a. Háva-
mál, Völuspá, Snorri Sturluson,
Eyrbygga og heimildir hennar
svo og Njála, en auk þess verð-
ur þátttakendum í námskeiðinu
látinn í lé margvíslegur fróðleik-
ur um dróttkvæðin, lestrarkunn-
áttu íslendinga í fornöld o. fl.
Fyrirlestrarnir eru fluttir á
ýmsum tímum dags, og verður sá
síðasti fluttur 2. nóv. nk. Vænt-
anlegir áheyrendur geta fengið
nánari upplýsingar um fyrirlestra
tíma svo og fjölritað yfirlit um
Sala í pósti til héraðsbann-
svæðis frá aðalskrifstofu í
Reykjavík: Vestmannaeyjar kr.
583,203. — Áfengi til veitinga-
húsa, selt frá aðaiskrifstofu kr.
1.150.904. —
Fyrstu níu mánuði þessa árs
nam sala áfengis frá Áfengis-
verzlun ríkisins alls kr. 124.490.
874, en varð á sama tíma 1958
101.792.515. Tekið skal fram, að
nokkur hækkun varð á áfengi
síðara hluta vetrar.
Þess skal getið, að áfengiskaup
veitingahúsa fara ekki sérstak-
lega gegnum bækur áfengisverzl-
unarinnar, heldur er þar einnig
um að ræða kaup hjá vínbúð-
unum. Sala áfengis til veitinga-
húsa er því raunverulega miklu
hærri en framanrituð skýrsla
ber með sér.
fyrirlestrana á skrifstofu Stúd
endaráðs Háskóla íslends eða hj;
háskólaritara. Þess er að lokurr
rétt að geta, að í dag kl. 15,1 í
verður fluttur á dönsku fyrirlest
ur um Njálu.
skrifcir úr
Seqa hfinu
Beðið úrslita
ÞÁ er Alþingiskosningunum lok
ið með öllu umstangi, sem
slíkum kosningum fylgir. Þegar
þetta er ritað bíða menn eftir úr-
slitunum og eykur það að sjálf-
sögðu spennuna, hve langur timi
líður frá því kjörfundi lauk hér
í Reykjavík þar til menn fá að
heyra fyrstu tölur.
En fátt er svo með öllu illt, að
ekki boði nokkuð gott, segir í tals
hættinum. Margir hafa sjálfsagt
verið leiðir yfir að fá ekki að
heyra kosningaúrslitin í nótt, en
nú lengi að undanförnu hefur úr-
slitum úr mörgum kjördæmum
jafnan verið útvarpað nóttina
eftir kosningadag. Aðfaranótt
mánudagsins hefur því ekki orðið
vökunótt að þessu sinni, enda eru
Reykvíkingar hressir og útsofnir
í dag: Umræður manna á milli
ganga hins vegar stirt enn sem
komið er því kosningaúrslitin eru
mönnum efst í huga, en umræðu-
grundvöllur fæst ekki fyrr en
líður á kvöldið.
Gleymdi að seinka
klukkunni
VELVAKANDA var veitt ólaun
uð virðingarstaða á kjördegi,
sem sé að starfa í kjördeild. Á
skipunarbréfinu stóð að menn
skyldu vera mættir kl. 8, og kl.
rúmlega átta stóð Velvakandi fyr
ir utan dyrnar á skólanum, en
þær voru harðlæstar og hvergi
sást maður á ferli. Biðum vér
nokkra stund, en þegar klukkan
var að verða hálfníu, sáum vér
að svo búið mátti ekki lengur
standa og knúðum dyra hjá hús-
verði. Kom hann fram á nær-
skyrtunni og er vér spurðum hví
skólinn væri ekki opnaður svar-
aði hann því til, að klukkan væri
enn ekki orðin hálfátta! Velvak-
andi hafði þá gleymt að seinka
klukkunni sinni!
Jöfn og góð kjörsókn
TVEIR menn, sem sama hafði
hent biðu fyrir utan kjör-
deildina kl. 8, en þeir urðu líka
fyrstir til að kjósa kl. 9, er opnað
var. Nú hefur sú breyting aftur
verið gerð á kosningalögum, að
fulltrúar stjórnmálaflokka mega
sitja inni og merkja við þá sem
kjósa og er því ekki eins daufleg
vistin fyrir kjörstjórnarmenn þeg
ar kjörsókn er dræm og ella hefði
verið. í gær var kjörsókn jöfn
og góð allan daginn og þóttumst
við góðir er tíu fleiri höfðu kosið
hjá okkur en í vor.
Gömlu mennirnir
komu íyrst
GÖMLU mennirnir mættu fyrst
ir á kjörstað. Þeir byrjuðu að
tínast inn uppábúnir klukkan að
ganga tíu og var auðséð, að þeir
tóku athöfnina alvarlega. Þeim
fannst það ekki þýðingarlítið
dagsverk, að neyta kosningarétt-
ar síns eins og vera ber í lýð-
frjálsu lauidi.