Morgunblaðið - 07.05.1960, Blaðsíða 13
Laus'arflacmr 7. maí 1960
MOnrrnvnr á niB
13
Frá Alþingi:
Viðskiptamálin komin
til Efri deildar
Frumvarp stjórnarinnar samþykkt
i N.d. i gær
FRUMVARP ríkisstjórnar-
innar um innflutnings- og
gjaldeyrismál var afgreitt
á fundi Neðri deildar síðdeg-
is í gær. Fór þá fram síðari
hluti þriðju umræðu um
málið og síðan atkvæða-
greiðsla, sem lyktaði svo, að
19 greiddu atkvæði með
frumvarpinu en 14 á móti.
Frumvarpið fer nú til með-
ferðar í Efri deild.
Ekki jafnvægið eitt
Eysteinn Jónsson tók fyrstur
til máls og sagði að flestir
myndu vera sammála um að
það hefði verið af brýnni nauð-
syn, sem mjög var hert á höft-
unum, eftir að hann var orginn
fjármálaráðherra 1935. Og þau
hefðu aldrei verið notuð sam-
vinnufélögunum til framdráttar.
1 sambandi við efnahagsráð-
stafanirnar nú sagði E. J. m. a.,
að Alþýðuflokkurinn mundi nú
sem fyrr vera of lítill til þess
að Sjálfstæðisflokkurinn gæti
skýlt sér á bak við hann. Þessar
ráðstafanir væru ekki miðaðar
við það eitt, að koma á jafn-
vægi í þjóðarbúskapnum — því
að til þess múndi ekki hafa þurft
nema brot af aðgerðunum —
heldur væri hér verið að breyta
til um þróun allra þjóðmála.
Hannibal Valdimarsson komst
svo að orði, að aldrei hefði ver-
ið sunginn eins mikill frelsis-
óður og stjórnarflokkarnir gerðu
í sambandi við þetta frumvarp.
Sér mundi ekki koma á óvart,
þó að stjórninni tækist ekki að
koma öllu þessu frelsi í fram-
kvæmd. Henni væri líka skv.
frumvarpinu heimilt að gera
ákvæði þess um frelsi í við-
skiptum að engu. H. Vald. beindi
þeim spurningum til viðskipta-
málaráðherra, hvort ætlunin
væri að herða á gjaldeyriseftir-
litinu og ennfremur, hvort rétt-
ar væru sögusagnir um að önn-
ur ríkisstofnun mundi flytja í
húsnasði Innflutningsskrifstof-
unnar og hvað yrði um starfs-
fólk hennar.
TlMARITIÐ „Frjáls verzlun" —
2. hefti 20. árgangs — er komið
út og flytur að vanda margar
fróðlegar greinar eftir ýmsa þjóð
kunna menn. Margar myndir eru
og i ritinu. Af efni Frjálsrar verzl
unar að þessu sinni, skal þetta
refnt:
★
Forystugreinin nefnist Frelsi í
viðsskiptum. — Matvælafram-
leiðsla íslendinga heitir grein eft
ir dr. Sigurð Pétursson, gerlafr.
Matthías Bjarnason skrifar grein
ina ísafjörður þróun hans og
framtíð. — Þá er grein eftir rit-
stjórann. Valdimar Kristinsson,
viðskfr. — Erlent fjármagn og
aukning atvinnuveganna. — Pét
Starfsfólki fækkað
Gylfi Þ. Gíslason, viðskipta-
málaráðherra, svaraði þessum
spurningum á
þá leið, að á-
formað væri að
auka gjaldeyris-
eftirlitið, enda
hefði því ekki
verið sinnt sem
skyldi. Af eðli-
legum ástæðum
teldi ríkið sig
hafa nokkrar
skyldur gagnvart ofangreindu
starfsfólki sínu, sem sumt hefði
verið í þjónustu þess í 3—4 ára-
tugi. Sumt mundi fá vinnu í
bönkunum eða þá öðrum ríkis-
stofnunum — en heildarniður-
staðan yrði sú, að allmörg störf
mundu beinlínis leggjast niður.
Um það fólk mundi fara svo
sem samningar segðu til um.
Þórarinn Þórarinsson gerði
síðan grein fyrir 2 breytingar-
tillögum sínum. Var önnur
þeirra um það að fellt yrði nið-
ur bráðabirðaákvæði þess efnis,
að gjaldeyris- og innflutnings-
leyfi, svo og útflutningsleyfi,
sem í gildi verða, þegar lögin
koma til framkvæmda, skuli
halda gildi sínu, en þetta ákvæði
taldi Þ. Þ. óþarft. Hin tillagan
var um það, að fellt yrði niður
1% leyfisgjald, sem gert væri
ráð fyrir að innheimta til að
standa straum af kostnaði við
úthlutun leyfa og halda uppi
verðlagseftirlitinu. Taldi Þ. Þ.
að bönkunum mundi nægja auk-
in þróun, sem þeir fengu vegna
gengisbreytingarinnar, og kostn
að við verðlagseftirlitið væri
réttara að greiða öðru vísi. Með
þessu væri hægt að spara al-
menningi allt að 16 mill. kr.
Gylfi Þ. Gíslason benti á að
þessi upphæð væri á misskiln-
ingi byggð, þar sem í frumvarp-
inu væri aðeins um að ræða heim
ild til að innheimta allt að 1%
leyfisgjald og yrði því með hin-
um nýju lögum horfið frá ský-
ur Benediktsson, bankastj. skrif-
ar Enn um bankamálin. — Þá er
fallega myndskreytt grein um
Grikkland. — Síðari hluti erindis
dr. Benjamíns Eiríkssonar, banka
stj., um Efnahgsmálaráðstafan-
irnar (fyrri hlutinn birtist i síð-
asta hefti). — Sigurður Líndal,
lögfr., skrifar um Prófastshús,
Prestskóla og Landfógetal ús —
elztu húsin við Austurstræti
(gamlar myndir fylgja) — Og
loks er birt ávarp, sem Gunnar
Guðjónsson, form. Verzlunarráðs
lslands, flutti á Norðurlandadegi
í Hannover.
Ýmislegt annað efni, fastir þætt
ir o. fl., er og í þessu hefti Frjálsr
ar verzlunar.
lausum ákvæðum núgildandi
laga um að skylt væri að greiða
1% leyfisgjald. Heimild þessa
hyggðist ríkisstjórnin ekki nota
umfram það sem nauðsyn krefði
— og yrðu leyfisgjöldin því ekki
nema brot af því sem þau hefðu
áður verið. M. a. hefði verið
talað um að fella alveg niður
leyfisgjöld vegna viðskipta við
jafnvirðiskaupalöndin í Austur-
EvrópU^ til þess að gera þau ekki
erfiðari. •
Skúli Guðmundsson spurðist
fyrir um það, hvort nokkrar
breytingar væru fyrirhugaðar á
því, hvaða bankar fengju að
verzla með gjaldeyri.
Gylfi Þ. Gíslason kvað ákvarð
anir í því efni mundu verða á
valdi stjórnar Seðlabankans, en
í sambandi við þetta frumvarp
væru ekki neinar fyrirætlanir
um slíkt, enda mundi af því
ótímabær kostnaður.
XJnnar Stefánsson ræddi um
það, að óheppilegt væri, að allt
lánveitingarvald á fjölmennum
stöðum eins og t. d. Vestmanna-
eyjum væri í höndum eins manns
í einu bankaútibúi. Einnig vék
hann að hótunum kommúnista
og Framsóknarmanna um að
brjóta niður efnahagsráðstafanir
ríkisstjórnarinnar og tilraunum
til þess og kvað það óþjóðholla
starfsemi, engum til gagns. Efna
hagsástandið færi nú batnandi.
Jóhann Hafstein benti á, að
útibússtjórar bankanna heyrðu
undir aðalbankastjórana, sem
fylgdust með lánveitingum úti-
oúanna og bæru
ábyrgð á þeim.
Ummæli U. S.
væru því á mis-
skilningi byggð.
Ekki yrði held-
ur meira fé til
ráðstöfunar,
þótt stjórnendur
hvers útibús
yrðu fleiri.
Alþýðuflokkurinn á atómöld
Geir Gunnarsson talaði eink-
um um breyttar skoðanir G. Þ. G.
á viðskiptamá-lum frá árinu 1950.
Ekki væru gerðar ráðstafanir til
þess að uppræta verzlunargróð-
ann, neldur væri innflytjéndum
gefið íielsi til að ráðstaía gjald-
eyri þjóðarinnar að eigin vild.
Öryggisieysi þjóðarinnar mundi
aukasi við það að eiga viðskipti
við vestrænar þjóðir. Þá kvað
G. G. fólk hætt að furða sxg á því,
að Alþýðuflokkurinn skyldi nú
fylgja Sjálfstæðisflokknum að
málum. Margt hefði breytzt í
starfi og stefnu Alþýðuflokksins
nú á atómöld og kjörorðin riðl-
azt.
Unnar Stefánsson tók það fram
að ummæli sín bæri ekki að skoða
sem persónulega ádeilu á útibús-
stjóra U. í. í Vestm.eyjum. Þá
ræddi ihann enn um það að
stéttir þjóðfélagsins ættu fremur
að sameinast um það að bæta hag
sinn en bítast um það sem til
skipta væri.
Eysteinn Jónsson lýsti sig á
öndverðri skoðun við síðasta
ræðumann varðandi það m. a., að
efnahagsmálin væru nú að kom-
ast í lag og sagði að hann ætti
að beita sér fyrir skoðanakönn-
un um það.
Þórarinn Þórarinsson ræddi
enn um breytingartillögur sínar
og taldi líklegt,
ið ríkisstjórnin
mundi notfæra
sér heimildina
til að leggja á
allt að 1% leyf-
isgj ald til hins
ýtrasta, ef hún á
annað borð yrði
í lögunum. Nóg
væri hins vegar
á fólkið lagt, þótt því yrði létt
af.
Daníel Ágústínusson kvað láns
fjárskort mikinn bæði í útvegi
og landbúnaði og mundi niður-
staðan í sambandi við það síðar
nefnda að öllum líkindum verða
sú, að mjólk yrði brátt skömmt-
unarvara handa börnum og gam-
almennum einum.
Fleiri kvöddu sér ekki hljóðs
og hófust þá atkvæðgreiðslur. Til
laga frá G. Þ. G. um orðalags-
breytingu varðandi skýrsiur bygg
ingarnefnda og oddvita um bygg-
ingaframkvæmdir var samþykkt
samhljóða. Tillaga Þórarins Þór-
arinssonar um niðurfellingu leyf-
isgjalda var felld með 19:14, en
hin dregin til baka. — Að lokum
var svo frumvarpið í heild sam-
þykkt með 19 atkvæðum gegn 14,
og gengur að því búnu til Efri
deildar.
Jörð til sölu
Jörðin Ljótarstaðir í Vestur-
Skaftafellssýslu er til sölu og
laus til ábúðar strax. Allar
nánari uppl. gfe.ur undirritað
ur eigandi, jarðarinnar, eða
Þorsteinn Bjarnason, Keflavík
sími: 1507. — Sigurður Sverr-
isson, Flögu, Skaftártungu.
Fjaðrir, f jað'" Möð. hljóðkútar
púströr o.fl. varahlutir í marg
ar gerðir h'freiða. —
Bílavörubúðin FJÖÐRIN
Laugavegi 16ö. — Sími 24180.
K A U P U M.
brotajárn og málma
Hækkað verð. — Sækjum.
Nýtizku ibúð
til leigu frá 1. júní til 1. októ
ber, með eða án húsgagna.
Sanngjörn leiga, en trygging
áskilin fyrir góðri umgengni.
Tilb. sendist blaðinu fyrir
mánudagskvöld, merkt: —
„3398“. —
Tapað
Allskonar fatnaður, ásamt
kuldaúlpu, sjófötum, hand-
færahjóli o. fl., tapaðist af bíl,
milli Hafnarfjarðar og Reykja
víkur 5. maí. Finnandi vin-
samlegast skili því til lögregl-
unnar eða til Jónasar Helga-
sonar, Mávahlíð 2, Rvík.
Bændur
Öxlar með vöru- og fólksbíla-
hjólum, vagnbeizli og beizlis
grindur, kerrur með sturt-
beizli án kassa. Gamla verð-
ið, hjá Kristjáni Júlíussyni,
Vesturgötu 22, Reykjavík. —
Sími 22724.
Hiili ■■■ §|i!
tmk m'k\
PB m m ■> jþ—i 1
rUNDAR.GÖTU 2 5 SIMI 1*74 V J
að auglýsing t stærsVa
og útbreiddasta blaðinu
— eykur söluna mest --
JHorgitsiÞIa&id
Glæsileg nýleg
2ja herb. íbúð
við miðbæinn til sölu. — Semja ber við
KJARTAN RAGNARS., hrl.
Sími 12431 (eftir kl. 5).
Skrifstofustarf óskast
Karlmaður óskar eftir skrifstofustarfi. Hefir unnið
sem bókari og gjaldkeri hjá þekktu fyrirtæki í mörg
ár. — Tilboð merkt: „Áreiðanlegur — 3285“, send-
ist afgr. Mbl. fyrir 10. maí n.k. v
Vanfar verkamenn
Upplýsingar í síma 34629
Sýningasalur
Til leigu er sýningarsalur Ásmundar Sveinssonar,
Freyjugötu 4, á tímabilinu maí—okt. — Upplýsingar
í síma 16326 og 24105.
MYNDLISTASKÓEINN
Meistaramót íslands í Badmington
fer fram í KR-húsinu við Kaplaskjólsveg laugardag-
inn 7. og sunnudaginn 8. þ.m. og hefst kl. 2 báða dag-
ana. — Keppendur mæti kl. 1,30.
„Frjóls verzlun" 2. hefti 1960