Morgunblaðið - 17.07.1960, Blaðsíða 6

6
MORCVNBLAÐIÐ
Sunnudsigur 17. júlí 1960
Frá götuóeirðum, sem kommúnistar hafa efnt til á Ítalíu upp á siðkastið. Myndin er frá Genúa og
sýnir óeirðaseggi ráðast á lögreglujeppa.
Að skapa
stjérnleysi
Rómaborg, sumarið 1960.
„’HLGANGUR kommúnista með
óspektum þeim, sem þeir hafa
stofnað til, er auðsær“, sagði
Tambroni forsætisráðherra. „Þeir
reyna að skapa stjórnleysi í
landinu og grafa undan lýðræðis-
skipulaginu. Þess vegna hefur
ríkisstjórnin sett hart á móti
hörðu“.
Stjórn Tambronis, sem tók við
völdum í apríl sl., er 20. ríkis-
stjórnin á ítalíu síðan Mússólíni
fór frá völdum. Tambroni fékk
með naumindum traustsyfirlýs-
ingu í þinginu, og var hún bund-
in þeim skilyrðum, að hann
færi ekki með völd nema til
haustsins, og að hann afgreiddi
áðeins fyrirliggjandi mál. Þessi
svokallaða „sumarstjóm“ eða
„ólympíustjóm“ er því aðeins
bráðabirgðastjórn. Má vænta
nýrrar stjórnarkreppu með
haustinu.
Hinar tíðu stjórnarkreppur og
veiku minnihlutastjórnir, sem
verða að sigla milli skers og
báru, til þess að afla sér meiri
hluta, minna menn á ástandið í
Frakklandi áður en de Gaulle tók
við völdum.
Vandræðin stafa af mörgu.
Flokkaskiptingin á ítalska þing-
inu er þannig, að stjórnarmynd-
anir eru miklum vandkvæðum
bundnar. Kristilegi lýðræðis-
flokkurinn er sem kunnugt er
stærsti flokkurinn og hefur farið
með völd síðan stríðinu lauk. En
hann hefur ekki meiri hluta á
þinginu og er þar að auki mjög
sundurþykkur. Hafa því van-
máttugar minnihlutastjómir tek-
ið við hver af annarri og stund-
um orðið að leita stuðnings öfga-
kenndra flokka. Hin miklu áhrif,
sem páfinn hefur á ítölsk stjóm-
mál, auka oft örðugleikana.
Hve torvelt er að mynda
stjórn sáu menn greinilega, þeg-
ar Segni fór frá völdum í febrú-
ar sl. Hann naut m. a. stuðnings
hins svokallaða frjálslynda
flokks, sem er mjög afturhalds-
samur þrátt fyrir nafnið. Vinstri
vængur kristilega lýðræðis-
flokksins kunni þessu illa og
vann þess vegna að því að
afla stjórninni stuðnings vinstri-
litaðra flokka. Frjálslyndi flokk-
urinn sakaði því Segni-stjórnina
um vinstristefnu og hætti að
styðja hana. Segni sagði af sér.
Eftir tveggja mánaða stjómar-
kreppu myndaði Tambroni stjóm
í byrjun apríl. Hann fékk trausts-
yfirlýsingu á þinginu, en ekki
nema með atkvæðum nýfasista.
Þetta gerði að verkum, að þrír
ráðherrarnir sögðu strax af sér.
Þeir vildu ekki vera háðir stuðn-
ingi nýfasista. Tambroni varð
því að senda forsetanum lausn-
arbeiðni. Fanfani reyndi árang-
urslaust að mynda vinstrilitaða
atjórn. Gronchi forseti bað þá
Tambroni að sitja áfram við
völd, og féxk stjóm hans meiri
hluta þingsins með sér með
framannefndum skilyrðum. Var
það aftur með aðstoð nýfasista.
Þennan stuðning af hálfu öfga-
flokks, sem öllum lýðræðisflokk-
um er illa við, hafa kommúnist-
ar fært sér í nyt og notað sem
átyllu til að skapa óeirðir víðs-
vegar í landinu.
Kristilega lýðræðismenn vant-
ar 26 þingsæti til þess að hafa
meiri hluta. Vilji þeir mynda
stjórn án stuðnings öfgakenndra
flokka, verða þeir að fá nokkra
smáflokka í lið með sér, nefni-
lega jafnaðarmenn Saragats, lýð-
veldisflokkinn og nokkra óháða
þingmenn. En þetta yrði tæpur
og sundurþykkur meiri hluti,
enda óvíst, að slík samvinna geti
skapazt.
Stjórn með öflugan meiri hluta
þings að baki sér verður ekki
mynduð nema með stuðningi
öfgakendra flokka, nefnilega
annaðhvort nýfasista og konungs
sinna til hægri eða sósíalista-
flokks Nennis til vinstri. í
flokki kristilegra lýðræðismanna
eru mjög skiptar skoðanir um
það, hvor leiðin sé heppilegri.
Þarna skiptir líka togstreita
milli páfans og Gronchi ríkisfor-
seta miklu máli.
Gronchi iítur svo á, að forset-
anum beri að reyna að leiða
stjórnmál landsins inn á þá braut
sem hann telur heppilegasta.
Stefna hans er í stuttu máli: ap-
ertura a sinistra. Hann vill opna
dyrnar til vinstri. Hefur hann
því hvað eftir annað reynt að
koma því til leiðar, að kristilegir
lýðræðismenn leiti samvinnu við
Nenni-sósíalista.
Gronchi byrjaði á stúdentsár-
unum að taka þátt í stjórnmál-
um. Hann var ráðherra í stjórn
Mússólínis, en sagði fljótlega af
sér, þegar hann sá hvert Mússó-
líni stefndi, og snerist á móti
honum. Gronchi flúði þó ekki
* Skógræktin vinnur
að náttúruvernd
Hákon Bjarnason, skógrækt
arstjóri, er ekki aldeilis sam-
mála greininni eftir Finn Guð
mundsson, fuglafræðing, um
náttúruvernd og skógrækt,
sem Velvakandi birti kafla úr
sl. miðvikudag.
Hákon átti i gær tal við
Velvakanda. Kvaðst hann
undrandi á þessum'stóru orð-
um Finns, sem fram koma í
greininni. Skógrækt ríkisins
hefði umfram alla aðra stuðl-
að að náttúruvernd. Þórs-
land eins og margir aðrir and-
fasistar. Hann hafði ofan af fyrir
sér með ýmsum störfum, m. a.
með því að selja slifsi. Sumir
kalla hann slifssalann í forseta-
embættinu, en þó ekki í niðrandi
merkingu, því Gronchi er há-
menntaður og mikill hæfileika-
maður.
Eftir stríðið var hann einn af
stofendum kristilega lýðræðis-
flokksins. Hann hefur haft marg-
formi sem nú er, ef hún hefði
ekki verið afgirt árið 1926.
Þá væri allur skógur þar upp-
rættur nú. Sama væri að segja
um Ásbyrgi, sem var um sama
leyti. Þar væru ekkert nema
lyngmóar, ef ekkert hefði ver
ið að gert. Og ekki bæru
Vaglaskógur og Hallorms-
staðarskógur síður vott um
náttúruvemdun.
• Tillit tekið til
sérstakra staða
Þá sagði Hákon, að á fundi
ar trúnaðarstöður á hendi, verið
þingforseti, ráðherra o. fl. og
var árið 1955 kosinn ríkisforseti
með miklum meiri hluta.
Gronchi er umdeildur forseti.
Sumum finnst afskipti hans af
stjórnmálum meiri en góðu hófi
gegnir, þegar á stöðu hans er
litið. Hægri hluta kristilegra lýð-
ræðismanna er í nöp við hann,
af því að hann þáði stuðning
Nenni-sóSíalista og kommúnista
við forsetakosninguna. Flokks-
stjórn kristilegra lýðræðismanna
óskaði annan mann kosinn.
Gronchi er eins og mörgum
öðrum ífölskum stjórnmálamönn-
Skógræktarfélaganna á Hól-
um hefði verið samþykkt að
taka sérstaklega tillit til þess
ef um sérstaka staði væri að
ræða. Þetta ætti dr. Finni að
vera kunnugt um.
Um þá staði, sem nefndir
voru sem dæmi í umræddri
grein, sagði Hákon, að á Bæj-
arstað væri nú ekkert barrtré.
Og það sem skógræktarfélögin
í hinum einstöku sveitum
vildu gera, eins og t. d. við
Dimmuborgir og Dverghamar
á Síðu, því væri ekkert hægt
að hafa á móti, að því er hann
gæti bezt séð.
um ljóst, að mikjar umbætur í
landinu eru nauðsynlegar. Ná-
lega 2 milljónir manna hafa enga
atvinnu, þótt atvinnulif landsins
sé í miklum blóma. Fátæktin í
Suður-ltalíu er afskapleg og fá-
fræðin mikil. Milljónir manna
kunna hvorki að lesa né skrifa.
Nálega allir atvinnuleysingjarnir
eru svo vankunnandi, að mjög
erfitt er að útvega þeim eitthvert
starf.
Fyrir 10 árum var hinn svo-
kallaði „Cassa per il Mezzogi-
orno“ (Hjálparsjóður Suður-
ítalíu) stofnaður. Var þá ákveðið
Framhald á bls. 23
sagði Hákon að sr. Jóhann
Hannesson hefði sagt sér í
fyrra, að hann vildi ekki fyrir
nokkra muni missa fururnar.
Þær gerðu staðinn svo miklu
hlýlegri og meira aðlaðandi,
einkum á veturna, auk þess
sem skordýralíf og fuglalíf yk
ist í skjóli þeirra. Og Finnur
ætti ekki að hafa neitt á móti
því að fá eitthvað af fuglum
þarna, sagði Hákon.
Við plöntum að sjálfsögðu í
þær girðingar. sem við eigum
hingað og þangað, hélt hann
áfram máli sínu. Svo er ann-
að, sem við verðum að taka
ákvörðun um, og það er hvort
við eigum ekki að reyna að
rækta á þessu landi okkar það
sem hægt er og færir okkur
mest í aðra hönd, en horfa
ekki aðeins á náttúrufegurð-
ina.
Ég hefði líka gaman af ef
Finnur vildi útskýra betur
þetta þj óðarkomplex, sem
hann talar um sagði Hákon að
lokum.
♦ Hve langt niður
og UPP
í samfbandi við hugleiðingar
Velvakanda um lofthelgi
landa og landhelgi niður í
jörðina 1 dálkunum í fyrra-
dag, var honum sögð eftirfar-
andi saga:
Bóndi nokkur spurði eitt
sinn, er deilt var um landa-
merki, Magnús Torfason.sýslu
mann: — Hvað á ég langt
langt niður?
— Ja, hvað á skrattinn langt
upp? sagði Magnús.
— og grafa undan lýðræði