Morgunblaðið - 12.08.1960, Síða 8

8
MORGUynj ifílFt
Föstödagrur 12. ágúst 1960
Murarar og verkamenn
óskast strax. — Löng vinna.
Byggingafélagið Brú h.f.
Sími 16298.
Smurstöðin Sœtúni 4
Seljum allar tegundir af smurolíu.
Fljót og góð afgreiðsla. — Sími 16-2-27.
NÝKOMID
Vatnsþéttur krossviður, mahogny, 2V2xl6 fet, 6 mm
4x8 fet, 6 mm.
HCSASMIÐJAN
Súðarvogi 3 — Sími 34195.
Tvær stúlkur í góðum stöðum óska eftir-
herb, íbúð
Til grein.i kemur lestur með skólafólki. Uppl.
í síma 14842.
Hið alþekkta danska
SÖNDERBORG-GARN
er nú komið í margar verzlanir.
Frábært að gæðum og litum.
PRJ0NACAR\
fjölda margar tegundir í öllum litum.
IÐNARARCARN
Orlon, Parlon, Dralon og ull
í öllum gæð^f^kkum.
tfafide*6ci£
u GARN
<VtOí( d 0 S 015Kf KA.M GARNSPiNOtAl
IIHBIIIOII
Umboðsmenn:
ÞÓRÐUK SVEINSSON & C0. H/F.
Reykjavík.
Sími 18-7000 (4 línur).
Konur við erfiðisvinnu í Rússlandi. Það getur verið öruggara fyrir þær að tala
ekki of mikið saman.
Crankshaw svarar spurningunni:
Hvað er á bak við
njúsnaraæðið í Sovét?
HVE alvarlégt er síðasta
njósnaraæðis-kastið í Sovét-
rikjunum og fylgiríkjunum?
Sumir vestrænir athugendur
líta það vissulega mjög alvar.
legum augum, en slíkt virðist
mér ekki réttlætanlegt.
Allt sem gerzt hefur til
þessa í Sovétríkjunum er
birting greinar í Sovet Russia,
þar sem þjóðræknum borgur-
um er ráðlagt að tala ekki of
mikið við ferðamenn „Verið
aðgætnir“ var fyrirsögn grein
arinnar, þar sem sagt er að
rússneskir borgarar hafi í
seinni tíð gerst alltof lausmál-
ir við útlendinga, ljóstrað upp
leyndarmálum, án þess að
skilja hvað þeir væru að gera
og venjulega brugðizt þjóð-
ræknisskyldu sinni.
Þriðji hluti allra banda-
rískra ferðamanna og gesta
eru, í raun og veru njosnarar,
fullyrðir greinin hátíðlega —
ekki helmingurinn eða tveir-
þriðju, eða þrír-þriðju, held-
ur einn-þriðji. Hvernig veit
greinarhöfundurinn þetta?
Sum fylgiríkin eru jafnvel
enn hatrammari — einkum
Tékkóslóvakía, þar sem leið-
togarnir hafa haldið áfram að
taka Stalin séi til fyrirmynd-
ar, í síðastliðin sjö ár, rétt
eins og Krúsjeff væri alls
ekki til .
Það var í Tékkóslóvakíu,
sem óttinn við Colarado
bjölluna var sem ákafastur
skömmu fyrir dauða Stalins.
Mörg fylgiríkin sökuðu Vest-
urveldin þá um það, að þau
sendu erindreka sína, vopn-
aða Colarado-bjöllum til þess
að eyðileggja kartöfluupp-
skeruna en í Tékkósióvaíku
var þessi ákæra gerð að meiri
háttar hneyksli.
Nú eru þeir aftur setztir við
sama heygarðshornið og áður.
Bratislava-blað hefur ásakað
okkur um það að smygia ban-
vænum sýklum yfir landa-
mærin — án árangurs:
„Hundruð af erlendum erind-
rekum sem kæmu til lands
okkar með glös er innihaldi
drepsóttarsýkla, með vopn,
„með smáblöð er kröfðust
blóðsúthellinga, hafa verið
neyddir til að fórna höndum
i algerri uppgjöf.“
Þetta stórkostlega hug-
myndaflug kom fram í lof-
grein um starf landamæra-
lögreglunnar. En hún endur-
speglar, á tékkóslavneskan
hátt, útbreytt hugarástand.
Um hvað fjallar hún? Er
merking hennar sú, að sak-
lausir ferðamenn séu oft
gripnir af lögreglunni og lok-
aðir í fangelsi, sem njósnarar?
Það held ég ekki. í raun og
veru er ég sannfærður um
það, að enginn ferðamaður
þurfi nokkuð að óttast, enda
þótt það væri Sovétstjórninni
mátulegt,. ef allir væntanleg-
ir ferðamenn strikuðu út
skráningar sinar og s*iti
heima. Krúsjeff myndi engan
vegin falla slíkt vel i geð og
einhver myndi lenda í vand-
ræði vegna þess að Sovét-
stjórnin þarfnast mjög ferða-
manna. 'Stór, ný hótel hafa
verið reist til að hýsa þá og
ferðamanna-iðnaðurinn er nú
orðinn efnahagslega mikil-
vægur.
Ef stjórnin tryði því raun-
verulega, að mikill hluti af
erlendum ferðamönnum væru
njósnarar og væri áhyggju-
full vegna aðgerða þeirra, þá
gæti hún brátt fundið ráð við
því — annaðhvort með því að
fyrirskipa Intourist að hætta
öllum auglýsingum og með
því að neita öllum áritunum
vegabréfa, eða með því að
refsa nokkrum sovézkum
borgurum fyrir að sjást á tali
við útlendinga. Hún hefur
gert hvorugt þetta.
Mér dettur ekki í hug að
halda það, að Sovétstjórnin
hafi áhyggjur af því hvað
ferðamenn kunni að uppgötva
í Sovétrikjunum. Þeim er
haldið frá öllum hernaðarlega
mikilvægum stöðum, og rúss-
neskir borgarar eru, enda þótt
þeir hafi gaman af að tala
við útlendinga allt of vel
þjálfaðir í öruggleika til þess
að tala af sér.
Það er miklu líklegra að
stjórnin myndi hafa áhyggjur
af því, hvað Rússar kynnu að
frétta hjá útlendingum um
hið sánna ástand í þeirra eig-
in löndum. En jafnvel þetta,
sem einu sinni var tekið mjög
alvarlega, skiptir nú varla
nokkru máli. Ég held að hin
nýja hvatning til aðgætni sé'
einfaldlega grein af því „Am-
eríku hatri“ sem vakið var til
útskýringar á misheppnan
toppfundarins.
Rússar litu mjög alvarleg-
um augum á þessa misheppn-
an. Þeir töldu þennan fund
mjög mikilvægan, en hann
varð aldrei haldinn. Krúsjeff
hafði svo lengi kynnt sig, með
vaxandi árangri, sem mann-
vin er gerði furðuverk í þágu
friðarmálanna, að rússneska
þjóðin var farin að vænta
allt of mikils af Parisarfund-
inum. Misheppnan toppfund-
arins var að nokkru leyti
skoðuð sem misheppnan Krús
jeffs. Hann er ekki, og hefur
aldrei verið, friðhelgur leið-
togi, sem ekki þart að gefa
neinar skýringar. Hann þarf
einmitt að gefa miklar skýr-
ingar.
U-2 atvikið vakti óróa og
æsingu rússnesku þjóðarinn-
ar, sem er full af aðdáun og
leyndum velvilja til Banda-
rikjamanna. Krúsjeff hefir
gert sitt bezta til að halda við
reiðinni í garð Eisenhowers
forseta. Ég held að þessi nýja
,aðgætnisherferð“ sé einfald-
lega þáttur í þeim fram-
kvæmdum.
Til þess að útskýra hina
ófriðsamlegu stjórnarstefnu
sína, verður Krúsjeff að sýna,
að Bandaríkjamenn séu með
svik og undirferli í huga. Og
ef honum tekst samíimis að
gera þegna sína örlítið
hrædda við að tala við banda-
riska ferðamenn, þá er það að
hans dómi allt til góðs.
En ferðamenn þurfa ekki
að vera áhyggjufullir, nema
því aðeins að herferðinni
verði breytt all mjög, munu
þeir komast að raun um að
Rússar eru enn yfirfullir af
vinsemd enda þótt þeir hafi
ekki gleymt U-2. Sumir hinna
eldri sem muna lengra, kunna
að verða öllu óákveðnari en
nokkur síðastliðin ái. En eng-
inn mun verða látinn finna
til hræðslu.
(Observer — öll rétt-
indi áskilin)
\o<ÁGl \mirjc )ur T'utfaefused F£i6bi
íi!»,