Morgunblaðið - 31.08.1960, Qupperneq 8

8
MORCVTSBLÁÐÍÐ
Miðvikudagur 31. ágúst 1960
tvwpð .1 tvíirnuf'bancíalö’íjnrnV
'íxiðir'þdtil aukínnsr 1
suhdfunprjchsarnemdiT
öll Vtfur-ÍYr'opuríkin iifar
i eítf efraha^bandal'a^ f
ÍA

innflutningstakmarkanir (kvótar
stækkaðir) inn á við verði af-
numdar í þrem stigum á 12—15
árum.
1. stig er frá gildistöku samn-
ingsins 1. jan. 1958 til 31. des.
Í961. Skulu innri tollar lækka
um 30% á þessu tímabili. Minnsta
lækkun á sérhverri vöru, sem
samningurinn nær til, (landbún-
aðarafurðir njóta sérstöðu) skal
vera 25%.
Fyrsta tollalækkunin átti sér
stað 1. jan. 1959, 10%. Önnur var
1. júlí í ár, þá einnig 10%. Hin
þriðja, 10%, verður í lok þessa
árs. í athugun er, hvort 10% lækk
unin sem á að koma til fram-
kvæmda 31. des. 1961 skuli ekki
tvöfölduð. Bf það verður gert,
hafa tollar innan svæðisins verið
lækkaðir um helming á 3 árum,
Við það mun hin áætlaða stiga-
framkvæmd að sjálfsögðu breyt-
ast.
2. stig verður framkvæmt á
tímabilinu 1. jan. 1962 — 31. des.
1965. Heildarlækkun tolla á sér-
hverri vöru innávið skal í lok
þess- vera orðin minnst 50%.
3. stig er tímabilið 1. jan. 1966
— 31. des. 1969. í lok þessa tíma-
i bils eiga tollar innávið að vera i
inn um 30%. Fyrsta skrefið í
þessa átt verður tekið í lok þessa
árs.
Hliðstæð samræming skal eiga
sér stað á öðru stigi. ,
15. febrúar sl. lagði Ráð Sam-
urða, sem koma undir svonefnd-
an G-lista, tiltekin, en í G-list-
anum er fiskur og fiskafurðir.
Þó er vitað, að Ráðið mun hafa
í hyggju að setja á tolla, sem
munu koma hart niður á þeim
Erhard *g Adenauer.
eiginlega markaðsins fram tillög-
ur fyrir GATT um ytri tollstiga.
Tillögurnar byggjast á arit-
metísku meðaltali á þeim toll-
IVfarkaðs- og ef nahagsþróun II.
Sameiginlegi markaðurinn
+ Eftir Guðmund Garðarsson v’ðskiptafræðing
INNAN hans eru um 165 milij
ónir íbúa samkvæmt manntaji
ársins 1957. 1 tengdum ríkjum
í Afríku og annars staðar eru um
53 milljónir íbúa. Samtals nær
viðskiptasvæðið því til um 218
miiljón íbúa. Tíl samanburðar má
geta að íbúar Sovétríkjanna eru
um 200 milljónir og Bandaríkja
N-Ameríku 171 milljón. Brúttó-
þjóðarframleiðsla Sameiginlega
markaðssvæðisríkjanna hefur
aukizt um 48%á tímabilinu
1950—1957 miðað við verðlag árs
ins 1954. Svæðið er í heild stærsti
innflytjandi og annar stærsti út-
flytjandi heimsins. Árið 1957 nam
innflutningurinn $ 17,7 billjónum
og heildarútflutningurinn $ 15,3
biljónum. Þar býr blutfailslega
mest í heiminum af velþjálfuð-
um vísinda- og tæknimenntuð-
um mönnum. Vísindi og tækni
lifa þar á gömlum merg. Iðnaður
inn á rætur sínar að rekja til
meginlands Evrópu, þar sem
hann hefur þróazt öldum sam-
an.
Meginstefna Sameiginlegu
markaðslandanna er að binda
endi á það ósamlyndi, sem hef-
ur staðið þjóðum Vestur-Evrópu
fyrir þrifum. Sameina þær í
þeim tilgangi:
1. Að endurreisa áhrif og þýð-
ingu Evrópu í heimsmálum og
viðskiptum.
2. Að bæta lífskjör fólksins á
svæðinu og hraða tækniþró-
uninni.
3. Að afnema úreltar viðskipta-
hindranir, sem kljúfa Vestur-
Evrópu í smáa tollverndaða
markaði.
4. Að skapa skilyrði fyrir auk-
inn stóriðnað, þar sem það er
nauðsynlegt, og þó sérstaklega
í sambandi við hagnýtingu
vetnisorkui»nar.
5. Að gera sérstakt átak í þeim
tilgangi að hjálpa þeim lands-
hlutum innan svæðisins, sem
aftur úr eru svo og vanþró-
uðum löndum í öðrum álfum,
sem eru í tengslum við ein-
stök bandalagsríki.
6. Að koma á fót stofnun, sem
muni skapa framtíðar grund-
völl Bandaríkja Evrópu.
Þessu markmiði hyggjast þær
ná með því:
1 Að mynda sameiginlegan vöru
, markað:
2. Afnema viðskiptahindranir
milli bandalagsríkja.
3. Koma upp sameiginlegu tolla
kerfi út á við. |
Jafnframt skal verða frjáls
hreyfing á:
— vinnuafli
— fjármagni og
— þjónustu
innan svæðisins.
Gert er ráð fyrir að tollar og
stigum, sem í gildi eru hjá
Ítalíu, V.-Þýzkalandi, Frakklandi
Hluídeild EFTA r álþjóJáviðskiptum.
Aná 1958 cjtadáu
tFTA-loodin um f>18zi00 millj.
fyrir mnflulmng sinn.
Innfíuimnqunnn vdr fri
L/fflutmngstekjur
þeirra samsár voru $15 700 millj
Skipiif/ úfflutningurinr>
pí/nmq a lond:
rðnnyr
EffA lond j
I 17.7%
in>'i:lii4innoc|ur
algjörlega úr sögunni.
Innan þessara þriggja stiga
var gert ráð fyrir að innflutnings
kvótar stækkuðu jafnt og þétt
milli landanna.
Fyrst 1. jan. 1959 um 20%. Síð-
an í upphafi hvers árs um sömu
% þar til unnt er að afnema
kvótakerfið algjörlega. Var gert
ráð fyrir að þessar aðgerðir
yrðu komnar í fulla framkvæmd
31. des. 1969. Nýverið samþykktu
'bandalagsríkin að hraða þessari
framkvæmd þannig, að allir
kvótar verði úr sögunni í lok
næsta árs og verzlunin þar með
algjörlega frjáls.
í sambandi við framkvæmd
tollalækkana innávið, ber
bandalagsþjóðum á 1. stigi að
samræma ytri tolla smátt og
smátt þannig að innfluttar vörur
sem voru áður með aðeins
15% hærri eða lægn tolli
en sameiginlegi tollstiginn skuli
tolla eftir hinum nýja stiga í við-
komandi tollflokki. í öðrum til-
iitflutninauv
og Beneluxlöndunum 1. janúar
1957. 1 meginatriðum yrði um
tollalækkanir að ræða út á við,
þegar á heildina er litið, en í ein-
staka tilfellum hækkanir. Fer það
eftir vöruflokkum og eftir lönd-
um. Ekki var tollahæð allra
þeirra vöruflokka eða af-
aðilum utan svæðisins, sem hafa
selt þangað fisk.
Eru það fyrst og fremst Norð-
menn og íslendingar.
Norðmenn fullyrða, að tilætl-
unin sé að hækka innflutnings-
tollana á þessum afurðum í 20%.
Norskar fiskniðursuðuafurðir
hafa nú 13% toll á svæðið. Á
íslenzkum fiski var til 1. ágúst
10% tollur, þó aðeins 8% af kola
og 5% af skötu, en síld tollfrjáis
út árið. Frá 1. ágúst til ársloka er
bolfiskur tollfrjáls.
Slík breyting, sem hér um ræð-
ir mun hafa alvarlegar afleiðing-
ar í för með sér fyrir fiskveiði-
þjóðirnar utan svæðisins.
Einnig er það álit kunnugra
að uppi séu ráðagerðir um að
leggja sértolla á ákveðnar fisk-
afurðir, og kæmi það ítölskum
fiskframleiðendum til góða. Er
það einkum í sambandi við nið-
ursoðnar sardínur (ansjosur) og
krabbadýr.
AUt bendir til að íslenzkar og
norskar afurðir muni mæta hærri
tollum í Þýzkalandi og Benelux-
löndunum, jafnflramt því sem
þeir lækka í Frakklandi og ítal-
íu. Þó má bæta því hér við, að
framámenn fiskiðnaðarins í
Þýzkalandi beita sér nú fyrir því,
að tollar verði sem lægstir og
helzt engir á óunnum fiski, sem
fluttur yrði inn á svæðið til
vinnslu.
Iðnaðarmáttur Sameiginlega
markaðsins er geysilegur. Fram-
leiðslutækni og tæki mikil. Það
sem fyrst og fremst vantar er
matvara og olía. Þessar vöruteg-
undir verður að flytja inn.
Það hlýtur að vera girnilegt
viðfangsefni fyrir ^matvælafram-
leiðendur eins og okkur íslend-
inga, að auka sölu íslenzkra af-
urða á markaðssvæðum, þar sem
lífskjör eru góð og kaupmáttur
fer vaxandi, jafnframt því sem
hraðvaxandi framfarir í flutningi
og geymslu matvæla tryggir góða
vöru í hendur neytenda.
Enska knattspyrnan
ÞRIÐJA uimferð ens/ku deildar-
keppninnar fór fram sl. iaugardag
oig urðu úrslit leikanna þessi:
1. dcild
Arsenal — N. Forest 3:0
Birmingham — Sheffield W. 1:1
Blackburn — Tottenham 1:4
Blackpool — Aston Villa 5:3
Cardiff — Preston 2:0
Chelsea — Wolverhampton 3:3
Everton — Leicester 3:1
Manchester City — Manch. U frestað
Newcastle — Burnley 0:1
W.B.A. — Fulham 2:4
West Ham. — Bolton 2:1
Brighton
2. deild
Bristol Rovers 6:1
mjög margar gerðir. fellum ber að minnka mismun- ipswich — Derby 4:i N í K O M 1
MARKHURI N u stífskjörl m jog falleg.
Hafnarstræti 11. HATTABÚÐ REYKJAVlKUK
Laugaveg 10.
Leeds — Rotherham 2:0
Lincoln — Hudderfield 0:0
Luton — Sunderland 3:3
Middlesbrough — Liverpool 1:1
Scunthorpe — Leyton Orient 2:2
Sheffield U. — Charlton 1:0
Southampton — Portsmouth 5:1
Stoke — Norwich 1:1
Swansea — Plymouth 1 ;2
Að þremur umferðum loknum er
staðan þessi:
1. deild (6 efstu liðin)
Tottenham 3 3 0 0 9:2 6
Sheffield W 3 2 1 0 3:1 5
Wolverhampton 3 2 1 0 9:5 5
Everton 3 2 0 1 7:3 4
Arsenal 3 2 0 1 6:3 4
Newcastle 3 2 0 1 10:5 4
(3 neðsu liðin):
W.B.A 3 0 0 3 3:7 0
Preston 3 0 0 3 2:6 9
Manchester U 2 0 0 2 1:7 9
2. deild (6 efstu liðin)
Sheffield U 3 2 1 0 5:1 5
Norwich 3 1 2 0 6:2 4
Southampton 3 2 0 1 9:3 4
Scunthorpe 3 1 2 0 7:3 4
1 -iton 3 1 2 0 5:4 4
Middlesbrough 3 1 2 0 5:4 4
(3 neðstu liðin).
Bristol Rovers 3 0 1 2 4:10 1
Charlton 3 0 1 2 1:6 1
Lincoln 3 'J 1 2 0:4 1