Morgunblaðið - 18.09.1960, Blaðsíða 12

12
MORGVNBL 4 Ð1Ð
Sunnudagur 18. sept. 1960
TTtg.: H.f. Arvakur Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Lesbók.: Arni Óla, simi 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Augiýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6 Sími 22180.
Askriftargjald kr. 45.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu kr. 3.00 eintakið.
ALLSHERJARÞING
S.Þ.
UTAN UR HEIMI
Vindsængin
andi
Véldælan blæs.
A LLSHERJARÞING Sam-
einuðu þjóðanna, sem
ráðgert er að komi saman til
skyndifundar í kvöld, en til
reglulegs fundar n. k. þriðju-
dag, kemur saman á örlaga-
ríkum tímum. Miklar viðsjár
eru nú með mönnum í al-
þjóðamálum. Kalda stríðið
milli austurs og vesturs hef-
ur stórum færzt í aukana á
þessu ári, og í Afríku þar sem
yfir standa fæðingarhríðar
nýrra sjálfstæðra ríkja, loga
ófriðareldar. Ræðir hér fyrst
og fremst um Kongó-lýðveld-
ið, þar sem segja má að borg-
arastyrjöld sé hafin. Hið al-
varlegasta í Kongó eru þó
ekki átökin milli hinna ýmsu
ættflokka, heldur sú stað-
reynd, að eitt stórveldi,
Sovétríkin, hafa blandað sér í
deilur þeirra með mjög óvið-
urkvæmilegum hætti. Sam-
einuðu þjóðirnar höfðu sam-
kvæmt ósk Kongóstjórnar
sjálfrar reynt að stilla til frið-
ar og hjálpa hinu unga lýð-
veldi yfir byrjunarerfiðleik-
ana. Þá gerist það að Sovét-
ríkin senda að eigin frum-
kvæði flugvélar og flutninga-
tæki til landsins. Þetta at-
ferli getur orðið friðnum í
Afríku mjög hættulegt.
Frammi fyrir miklum
vanda
Sameinuðu þjóðirnar standa
nú frammi fyrir einhverjum
mesta vanda, sem um getur í
sögu þeirra. Þær hafa tekið
að sér að miðla málum í
Kongó. En Rússar virðast
gera allt sem í þeirra valdi
stendur til þess að hindra
samtökin í þessu mikilvæga
friðarstarfi. Illmögulegt er að
segja nokkuð fyrir um það
með vissu, hvernig mál kunna
að ráðast í Kongó. En aug-
Ijóst er, að allir ábyrgir og
friðelskandi menn, hvar sem
þeir búa í heiminum, hljóta
fyrst og fremst að byggja
vonir á því að Sameinuðu
þjóðunum takist málamiðlun-
arstarf sitt. Kongó-vandamál-
ið er eitt erfiðasta vanda-
mál, sem næsta Allsherjar-
þing fæst við.
Margir áhrifamenn
Til þings Sameinuðu þjóð-
anna munu sennilega koma
fleiri af áhrifamestu og um-
ræddustu stjórnmálamönnum
heimsins en nokkurs annars
þings samtakanna. Eisenhow-
er Bandaríkjaforseti mun
flytja þar ræðu í upphafi
þingsins, Krúsjeff, forsætis-
ráðherra Sovétríkjanna, er á
leiðinni þangað og fjölmargir
þjóðhöfðingjar og forsætis- og
utanríkisráðherrar hafa boð-
að komu sína þangað. Meðal
þeirra má nefna Nasser, for-
seta Arabiska sambandslýð-
veldisins, Janos Kadar, for-
sætisráðherra Ungverjalands
og Tito, forseta Júgóslavíu.
Enn fremur hefur komið til
orða að Macmillan, forsætis-
ráðherra Breta, sitji þingið
eða flytji þar ræðu.
Vonir um frið og öryggi
Þótt gagnrýna megi sam-
tök Sameinuðu þjóðanna
fyrir margt, verður sú stað-
reynd ekki sniðgengin að á
þessum samtökum byggir
mannkynið fyrst og fremst
vonir sínar um frið og öryggi
í heiminum í framtíðinni. Þau
eru ókomna tímans von. Sam-
einuðu þjóðirnar eru fyrir
löngu orðnar víðtækustu al-
þjóðasamtök, sem um getur í
veraldarsögunni. Um 90 þjóð-
ir eiga nú aðild að þeim.
Draumur mannkynsins um
frið á jörðu getur því aðeins
ræzt að þjóðirnar beri gæfu
til þess að efla og treysta
þessi samtök sín, gera þau
fær um að gegna lögreglu-
eftirliti í heiminum og standa
trúan vörð um heimsfriðinn.
Hver sá aðili, sem í hyggju
hefur að hefja styrjöld eða
árás á aðra þjóð verður að
vita það, að til eru svo öflug
samtök að þau geti hindrað
ofbeldisáform hans.
Allar þjóðir, smáar og stór-
ar, eiga því ríkra hagsmuna
að gæta í því, að þær hug-
sjónir rætist, sem Sameinuðu
þjóðirnar eru byggðar á.
Stærsta hættan
Stærsta hættan sem steðjar
að heimsfriðnum í dag er ein-
ræðisskipulagið, sem komm-
únistar hafa þröngvað upp á
fjölda þjóða. Einræðið felur
í sér ofbeldi og kúgun. Meðan
hundruð milljóna manna eru
sviptar frelsi og búa við kúg-
un og ranglæti er heimsfriðn-
um hætt.
En allar þjóðir þrá frið
og óska þess í hjarta sínu
að Sameinuðu þjóðunum
takist að ná hinu göfuga og
háleita takmarki sínu.
Vindsængin lendir í fallhlíf.
Blæstri að Ijúka.
BANDARÍSK gúmmíverk
smiðja, sem m.a. framleiðir
vindsængur, gúmmíhitapoka
og ýms útilegutæki, hefur ný
lega tekið að framíeiða flug-
vél, sem vegur aðeins 140 kíló
með hreyfli. Flugvélin er úr
gúmmíi, uppblásin. Saman-
pökkuð er hún aðeins tveir
metrar á lengd.
(Reuter — NTB).
VESTURVELDIN hafa sent Rúss
um harðorð mótmæli vegna um-
ferðatálma, sem Austur-Þjóð-
verjar settu gagnvart íbúum V.-
Þýzkalands og V.-Berlínar og sí-
fellt er hert á. Ekki er kunnugt
um hljóðan mótmælanna.
Heinrich Lubke, forseti V.-
Þýzkalands er kominn til V,-
Berlínar til viðræðna við Willy
Brandt borgarstjóra. Sagði Lubke
við komuna til Templehof. flug-
val’ar, að Berlínarbúar yrðu að
taka því, sem að höndum bæri
með stóískri ró.
• VIÐBÚNIR HVERJU
SEM ER
Lubke ræddi við Brandt í hálfa
þriðju klukkustund, og sagði borg
Fyrir njósnara.
Flugvél þessi er aðallega
ætluð bandaríska hernum,
sem mun nota hana til björg
unarstarfa, upplýsingaleitar
og sendiferða. En auk þess
muni hún koma að miklu
gagni við að koma njósnurum
handa víglínunnar aftur til
heimastöðva sinni.
srstjórinn, að Vesturveldin væru
viðbúin hverju sem væri. Þau
vissu að vísu ekki í smáatriðura
hvernig sókn Austur-Þjóðverja
yrði, en gerðu sér fulla grein
fyrir hvernig bregðast skyldi við
henni.
• MIKILVÆGAR
UPPLÝSINGAR
Frá því var skýrt í Bonn í dag,
að fyrrverandi liðsforingi i A.-
þýzka hernum, Guenter Malinov-
sky, sem flúið hefði yfir til V.-
Þýzkalands, hefði gefið stjórn-
inni í Bonn mikilvægar upplýs-
ingar um árásarfyrirætlanir A.-
Þjóðverja. Einnig hefði Malinov-
sky haft í fórum sínum bréf,
stíluð til V.-Þjóðverja í Kiel og
Neðra Saxlandi, þar sem þeir
Af stað eftir 6 mínútur.
Unnt er að láta flugvélina
falla innpakkaða til jarðar í
fallhlíf. ti’ylgja henni þá hreyf
ill og auk þess véldæla til að
blása flugvéina upp. Tekur
það tvo menn um sex mínút-
ur að búa flugvélina undir
flugtak. Hreyfiliinn er 60 ha.
og er flughraði vélarinnar 85
km. á klukkustund. Sæti eru
voru hvattir til að vinna með
„Frelsisher Austur-Þýzkalands“.
Var tilkynnt, að Malinowsky
mundi flytja mál sitt í sjónvaipi
í kvöld.
• FUNDUR FULLTRÚA
YESTURVELDANNA
Ludvig Erhardt, varakanzlari
og efnahagsmálaráðherra Vestur-
Þýzka’ands átti í dag fund með
bandaríska sendiherranum Walt-
er Dowling og fulltrúum Breta
og Frakka. Ekki var vitað hvað
þeir ræddu en gizkað á efnahags-
legar mótaðgerðir við Austur-
Þjóðverja.
Heinrioh Rau, ráðherra sá í A>
Þýzkalandi, sem fer með utan-
ríkisviðskipti, sagði í dag, að
hverjar þær efnahagsráðgerðir,
sem Vestur-Þjóðverjar gerðu
gegn Austur-Þjóðverjum, kæmú
harðast niður á þeim sjálfum,
auk þess sem þær væru brot á
tæplega tveggja mánaða gömlum
viðskiptasamningi ríkjanna.
í henni fyrir tvo menn.
Vindsængin fljúgandi.
Takið öllu með stóískri ró
segir Heinrieh Luebke forseti V.Þýzkal.