Morgunblaðið - 29.09.1960, Blaðsíða 15

Fimmtudagur 29. sept. 1960
MORCVHBLAÐ1Ð
15
OMO þveginu þvottur stenzt alla athugun og gagnrýni
— vegna þess að Omo hreinsar burt hvern snetil,
af óhreinindum, meira að segja óhreinindi, sem ekki
sjást með berum augum. Og Omo er engu síður gagn-
legt fyrir litað lín, því eftir Omo-þvottinn verða lit-
irnir fegurri og skýrari en nokkru sinni fyrr. —
OMO framkallar fegurstu litina.
X-OMO »7/sN-MC04»
Til þess eru vítin að varasv þau.
Þannig hljóðar gamad og góð-
ur íslenzkur málshaftur.
Samkvæmt landslögum ber
héraðslæknum að senda skýrslu
um öll vofeifleg manns-
lát til landslæknisskrifstof-
unnar. Efast enginn um að
skýrslum þessum sé haldið til
haga og jafnvel birtar árlega í
heiibrigðisskýrslum. En yfirleitt
hafa sjómenn ekki aðgang að
þessum skýrslum.
Sem betur fer hefur manns-
látum af methyleitrun farið fækk
andi síðustu árin og er ástæðan
Ungur Akurnes
ingur sýnir í
Mokka
ÞESSA dagana stendur yfir sýn-
ing í Mokka-kaffi á verkum ungs
Akurnesings, Hreins Elíassonar.
Er þetta í fyrsta sinn, sem Hreinn
sýnir hér í Reykjavík, en hefur
áður haldið tvær sýningar á Akra
nesi. Á sýningunni eru 7 mosaik-
myndir, nokkrar unnar úr fjöru-
grjóti og gleri úr Akranesfjöru,
4 olíumálverk, og 9 grafisk- teikn-
ingar. Hreinn hefur stundað nám
í Handíða- og myndlistaskólan-
um um tveggja vetra skeið, en
stundar þess utan sjósókn.
hafði oft aðstoðað sjúkrahús-
lækni Steingrím Einarsson við
sannprófun á methylalkohol í
hlóðvökva íslenzkra sjómanna,
er látist höfðu af methyleitrun.
Var hér m. a. um að ræða skip-
stjóra frá Akranesi og tvo unga|
háseta af síldveiðiskipinu IHO.
Hlutu þessir þrír menn allir
söfnu örlög, — þeir voru fluttir
sem liðin lík úr skipum sínum
inn á líkhús Sjúkrahúss Siglu-.
fjarðar eftir að hafa neytt met-
hylalkohols af áttavita.
Methylalkohol
Frá efnafræðisjónarmiði er
lítill munur á venjulegum vín-
anda og methylalkohol. Þetta
eru hvorttveggja vökvar, tænr, ■
litlausir og mjög keimlíkir á
bragð. Af þessu stafar mikif
hætta og hafa þúsundir manna
látist af þessari ástæðu t. d. í I
U.S.A. á bannárunum, þegar sam
viskulausir mangarar notuðu
methylalkohol til framleiðslu á
drykkjarföngum.
Frá eiturmagnssjónarmiði er
munurinn aftur á móti geigvæn-
legur. Venjulegur vínandl (æt-
hylalkohol) brennur tiltölulega
fljótt í mannslíkamanum en öðru
máli er að gegna um methyl—
alkohólinn. Skal þetta skýrt
nánar í stuttu máli.
Hæmoglobin blóðsins hefur
þann dásamlega eiginleika, að
mynda „labilt“ efnasamband í
lungum mannsins með súrefni
loftsins. Á þann hátt notfærum
vér oss súrefni loftsins við önd-
unina, hið nýja efni, oxyhæmo-
globin dreyfist um líkamann og
hæmoglóbínið „sækir“ aftur og
aftur súrefni til lungnanna þeg-
ar það hefur skiiað af sér súr-
efninu til hinna margbreyti'.egu
líffæra.
Komist methylhæmoglobin í
blóðið myndar það nýtt efni með
hæmpglobininu, methylhæmog-
lobin, en svo erfiðlega gengur
líkamanum að losna þið þetta
eíni, að það getur val.iið íokk-
urskonar „innri köfnun'" hæmo
globinið hættir að vinna hið þýð
ingarmikla starf — að flytja súr
efni úr lungum út um líkamann.
Að auki hefur methylið aðrar
hættulegar hliðarverkanir, lam-
ar sjónataugar o. s. frv. Er feng-
in reynsla fyrir því, að 50 gr.
af methylalkohol nægir til þess
að granda fullorðnum manni.
Lyfjaverzlun ríktsins selur-
þennan þokkavökva til áfyll-
ingar á áttavita en auk þass er
hann blandaður brennsiuspritti
og árlega seldur í tonnatali til
almennings sem ódýrt brennivín.
Fullyrði ég, að 99% af brennslu
spritti sé í dag notað á pennan
hátt.
sú, að sjómenn hafa heyrt getið
um þessa sorglegu atburði er ég
hefi hér að ofan minnst á og var
ast því, að leggja sér til munns
þann óþverra, sem í dag er á
áttavitum í islenzkum skipum.
Allt öðru máli er að gegna um
erlenda sjómenn. Þeir koma
hingað að landi á skipum þar
sem ekki er notaður methylalko
hol á áttavitana cg þar er m. a.
að finna eina ástæðu fyrir því,
að fór sem íór, á norska skipinu
út af Austfjörðum.
Enginn mælir því bót, að stol-
ið sé áttavita með vökva úr
einu eða öðru skipi, en óneitan-
lega er það hörð refsing, að
þurfa að bæta íyrir það afbrot
með lífi sínu.
Ég þykist nú hafa fært sann-
anir fyrir því, að fleiri dauða-
slys eru fram undan ef ekkert
er aðhafst.
Ekki veldur sá er varar.
Siglufirði 23. 9. 1960.
A. Schiöth,
(fyrrverandi lyfsali).
Stjörnubíó hefur undanfarnar vikur sýnt norsku gamanmynd-
ina „AUt fyrir hreinlætið". Mynd þessi, sem er full af græsku-
lausu gamni, hefur orðið mjög vinsæl og aðsókn að henni mikil.
Myndin er byggð á samnefndri sögu eftir Evu Ramm, sem m. a.
var lesin hér í útvarpinu sem framhaldssaga. Er hun öllum sem
á hlýddu eftirminnileg. Og þeir, sem myndina sjá, verða ekki
heldur fyrir vonbrigðum.
Og því nákvæmar,
sem þið athugið,
því betur sjáið
þið - að
Kroppþungiim
minni - en réttar-
böllin fjörug
BÆ, Höfðaströnd, 26. sept. — I
fyrrinótt var hér 6—7 stiga frost
og nokkuð snjóaði í fjöll. En í
dag var hlývirði og allan snjó
tók upp. Sláturtíð stendur sem
hæst og höfðu menn fastlega von-
að, að dilkar yrðu vænni í ár en
áður vegna þess hve sumarið var
gott. Þessar vonir brugðust að
mestu og er kroppþunginn sízt
meiri en í fyrra. Féð við sjávar-
síðuna virðist mun vænna en það,
sem gengið hefur fram til heiða.
— Réttar- og kaupakonuböll
standa nú sem hæst og er mikið
fjör. Áttræður unglingur kom á
eitt ballið hjá okkur og söng
hann meira og dansaði en allir
hinir. — Björn.
OMO-iö skilar
hvítasta þvotti
heims