Morgunblaðið - 20.10.1960, Blaðsíða 20
20
MORGVNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 20. okt. 1960
um“ sínum, sem hann kallaði svo.
Þá hefði hann verið fátækari eft-
ir. Hann viðurkenndi meira að
segja sjálfur, að það vaeru þessar
skriflegu játningar, sem hann
ætti að þakka dýpsta skilning
sinn á þeim áhyggjum, sem gera
mönnum lífið óbærilegt.
Talbot var einmitt nýfarinn út
úr bókastofunni með fangið fullt
af bréfum, sem húsbóndi hans
hafði skrifað í smá-athugasemdir
með blýanti, svo að eftir það gat
hann svarað þeim fyrir hann. En
hin bréfin, sem séra Harcourt
ætlaði að svara sjálfur, lágu fyrir
framan hann á borðinu. Og nú
las hann bréf Staffords enn einu
sinni.
I>að hefði mátt vera hverjum
manni Ijóst, að hér átti hann við
erfitt vandamál að etja. Hann
hafði lesið úrklippuna aftur og
aftur og brosað og verið hugsi á
víxl. Þá hafði hann hallað sér
aftur í stólinn og setið langa
stund með lokuð augu. — Öðru
hvoru barði hann á framteygðar
varirnar með gullgleraugunum.
Úrklippan sjálf var vandalaus
að skilja hana. Paige hafði ber-
sýnilega hitt einhvern annan
flakkara af skárra taginu, og þeir
slegizt í för saman og orðið fyrir
slysi í fjallaferð, og verið fluttir
í næsta sjúkrahús. Þeir höfðu
haldið nöfnum sínum leyndum,
og það fannst honum nú kjána-
legt, hvað Paige snerti. Honum
var engin þörf á að fara svo var-
lega. Hvað hinn manninn snerti,
gat hann auðvitað ekki vitað á-
stæður hans, eða tilgang.
Nei, það eina dularfulla var
þetta uppátæki Staffords læknis,
að fara að senda honum úrklipp-
una, án þess að láta eitt orð
fylgja til skýringar. Auk þess
kom bréfið í flugpósti, sem benti
til þess, að því lægi eitthvað á,
og sýnilegt var, að maðurinn
vænti svars, úr því hann lét fullt
nafn sitt og heimilisfang fylgja.
„Harcourt", stóð utan á bréf-
inu. Ekki einu sinni Hr. Harcourt.
Það var því greinilegt, að Paige
hafði ekki gefið manninum árit-
unina af frjálsum vilja. Því var
sú ein skýring á þessu að hún
hefði fundizt í föggum Paiges,
og verið notuð, að honum óvit-
andi. Hann hugsaði sig um í
hálfa klukkustund og tók síðan
pappirsörk.
„Kæri dr. Stafford", skrifaði
hann, „ég hef fengið frá yður
úrklippu úr blaði frá San Franc-
isco, og þar eð nafn yðar var aft-
an á umslaginu, geri ég ráð fyr-
ir, að þér æskið svars, og að yð-
ur standi þetta svar á nokkru“.
„Eini hundurinn með nafninu
Sylvia, sem ég veit um, er í eigu
óvenju duglegs og áreiðanlegs
manns, sem er 31 árs gamall, og
hefur ákveðið að halda nafni sínu
leyndu, þótt það sé bæði erfitt
honum sjálfum og óskiljanlegt
vinum hans, þar eð enginn skuggi
hefur fallið á fortið hans.
Ef þetta er óþekkti maðurinn,
sem liggur í sjúkrahúsinu hjá
yður, getið þér örugglega treyst
honum. Sé hann í einhverjum
vandræðum, þá vinsamlegast lát-
ið mig vita. Mér þætti og vænt
um að heyra nánar frá yður“.
Og nú — tveim mánuðum
seinna — skrifaði Stafford lækn-
ir þetta bréf frá Montana. Séra
Harcourt las það með mesfu at-
hygli.
Það hófst á afsökunarbeiðni á
þvi, hvernig hann hefði sent úr-
klippuna forðum, og staðfesti
grun dómprófastsins um að þessi
stuttorða áritun hefði fundizt í
vasa Paiges. Einnig gerði hann
grein fyrir því, hvers vegna hann
þyrfti að fá allar helztu upplýs-
ingar um hvern sjúkling, sem
lagður væri inn í sjúkrahús námu
félagsins.
í framhaldi af bréfinu, skýrði
Stafford frá starfi sínu í rann-
sóknarstofunni í Montana, hina
skömmu staðgengilsdvöl sína hjá
námufélaginu, orsökina til skyndi
legrar brottfarar sinnar þaðan og
hina snögglegu ósk Paiges um að
fara með honum.
— Hann hefur talað svo mikið
um yður, að mér finnst orðið ég
þekkja yður. Þetta afskekkta og
hættulega starf hefur gert okk-
ur að innilegum vinum. Eg hef
ekki almennilega komið mér að
því að segja honum, að ég hefði
skrifað yður meðan hann lá í
sjúkrahúsinu. Þessi sending á
úrklippunni var gerð að honum
óafvitandi, og líklega verður
hann bálvondur ef hann kemst
einhverntíma að því. Hann veit
heldur ekki, að ég hef fengið bréf
frá yður og er að skrifa yður
núna.
Mér finnst, að þér sem vinur
hans eigið heimtingu á að fá að
vita, að hann hefur með höndum
viðbjóðslegt, .erfitt og illa launað
starf, sem auk þess er stórhættu-
legt, en er bersýnilega stórhrifinn
af því. Nú sem stendur erum við
tveir einir til að verja vígið. Síð-
ustu árin hafa menn komið og
farið — þar af fjórir í gröfina —
og margir aðrir, sem annað hvort
þoldu ekki vinnuna eða þá fannst
þetta vera vonlaust og tilgangs-
laust og hafa því snúið sér að
öðru skárra. Við höfum hér kofa
með þremur herbergjum, efst
uppi á Boone-fjallinu, sjö mílum
frá Wembleton — sem er þorp
með eitthvað 2000 íbúum, og af
þeim vita fjórir hvað við höfumst
raunverulega að þama uppi.
Þér munuð áreiðanlega skilja
ástæðuna til þess að við höfum
ekki hátt um það. Ef það kæm-
ist á almanna vitorð, að við vær-
ur að rannsaka' smitun útbrota-
taugaveikinnar, yrðu íbúarnir
þarna vitlausir og verra en það
— og lái þeim hver sem vill. Þá
yrðum við áreiðanlega grýttir
þegar við færum að viða að okk-
ur matvörum eða yfirleitt ef við
hittum nokkurn mann. Sjúkdóm-
urinn stafar eingöngu frá gerli,
sem er borinn á milli af skordýri,
sem lifir á . . . já , það er nú ein
mitt það sem við erum að reyna
að finna, á hverju hann lifi. Þess
vegna erum við nú ekki smitber-
ar og alveg skaðlausir öðrum
mönnum, en líklega gæti það stað
ið í flestum að gera fólki það
skiljanlegt.
Að áliti íbúanna í þorpinu —
ef þeir þá hafa nokkurt álit —
erum við veiðimenn og flakkar-
ar, sem lifum ónytjungalífi í ein-
veru. Fyrir tveim árum lét stjórn
in leggja símaleiðslu til okkar,
en númerið okkar er hvergi
skráð, og fæstir vita, að við höf-
um síma. Þegar við förum til
mannabyggða, klæðum við okkur
í vinnuföt skógarhöggsmanna.
Við erum ósnyrtir og skeggjaðir,
og — eins og nærri má geta —
ekki sérlega gestrisnir. Ef ein-
hverjir ferðamenn rekast til okk-
ar, eru þeir reknir burt og ekki
opnað fyrir þeim. Við getum bein
línis ekki opnað fyrir neinum —
og það er raunverulega erfiðast
hjá okkur, að þurfa að vísa komu
manni frá sér. En við getum ekki
átt það á hættu, að þeir verði
fyrir áföllum af þessum efnum,
sem við erum að vinna að. Og
skýringar á þessum viðtökum get
um við, eðli málsins samkvæmt,
ekki gefið, þá væru þær á allra
vörum samstundis.
Eini maðurinn, sem veit allan
sannleikann um okkur, er borg-
arstjórinn og forstjórinn fyrir
stærstu gullnámunni í héraðinu.
Hann heitir Frank Gibson. Væri
hann ekki, yrði tilvera okkar
hérna algjörlega óþolandi. Það er
ekki einasta, að hann sé hlynntur
tilraunum stjórnarinnar hérna —
enda hrundu námumennirnir
hans niður eins og flugur í síð-
asta faraldrinum — heldur gerir
hann sér einnig far um að gera
okkur lífið þolanlegra, eftir því
sem hægt er. Gibson er efnaður
og á fallegt heimili. Eg hef verið
þar marga skemmtilega stundina,
síðustu tvo mánuðina. Paige þyk-
ir líka gaman að koma þangað.
Hann skýzt þangað oft til að sjá
Sylvíu. Þessi skordýr, sem við
notum við rannsóknirnar, eru
sem sé jafn hættuleg dýrum eins
og mönnum, og þess vegna hafa
Gibsonhjónin tekið Sylviu að sér.
En svö saknar hún auðvitað hús-
bónda síns og hann á bágt með
að skilja við hana, þegar hann
heimsækir hana. Maður getur orð
ið hrærður af að sjá og heyra
hvað hún ber sig illa, þegar hann
fer frá henni.
Þetta bréf er orðið alltof iangt,
en þó er ég ekki enn kominn að
aðalefni þess. Frank Gibson sagði
mér, þegar ég kom til hans um
daginn, að nokkrar fjölskyldur,
sem eiga hálfvaxnar dætur, væru
að hugsa um að reyna að efna
til kennslu fyrir þær, og þyrftu
því að fá unga, menntaða stúlku,
sem hefði nýlokið námi, og helzt
frá háskóla, til þess að koma
hingað og kenna ungu stúlkunum
það, sem þær geta ekki lært hér
á staðnum í þeim skólum, sem
til eru, en þeir eru heldur lélegir.
Gibson spurði mig, hvort ég
þekkti nokkra, sem mundi vilja
taka þetta að sér, og það gerði ég
auðvitað ekki, þar sem ég er kom-
inn úr öllu sambandi við þá, sem
ég þekkti, en lofaði honum, að
ég skyldi skrifa yður. Eftir því,
sem Paige hefur sagt mér, þekkið
þér svo marga, að ekki væri ólík-
legt, að þér gætuð liðsinnt hon-
um í þessu efni.
Eg er hræddur um, að ég hafi
nú verið nokkuð lengi að komast
að efni þessa bréfs og bið yður
afsaka það. Þegar þér svarið,
vilduð þér þá vera svo vænn að
nota óprentað umslag?“
Séra Harcourt lagði bréfið frá,
sér og fitlaði um stund við papp-
írshnífinn sinn, eins og Viðutan.
Létt bros lék um fíngerðu hrukk-
urnar kring um djúpstæðu aug-
un . . . Phyllis? Já, því ekki það?
----O----
Sonja hringlaði lyklunum og
opnaði bréfakassann. — Þetta er
víst til þín, sagði hún, og rétti
henni bréfið.
— Það er sjálfsagt frá Pat.
Phyllis hafði elt hana upp þessar
fáu tröppur upp í íbúðina, en
beið nú við opnar dyrnar og hall-
aði sér þreytt að veggnum. Þær
höfðu verið að skrifa reikninga
allan daginn. Og svo ætlaði hit-
— Hér heyri ég betur þessa dásamlegu kammermúsík!
I
Ú
á
----------------------------------
EVE, IF VOU GET YOUR FATHER BACK . ^
IN TIME FOR THE PANCE, I'LL BE THE —
HAPPIE5T WOMAN ON EARTH...TUE VAN
WINKLES ARE GOINS TO BE THERE, ANt>
I PON'T NEEP TO TELL VOU WHOTHEYAREI
/ — Mér þætti vænt um ef þú
vildir koma með mér í veiði-
ferðina Eva!
— Ó, pabbi, útilífið á ekki við
mig!
— Aðeins í þetta sinn Eva ..
Og ég lofa því að ef ekki veiðisí
vel, snúum við strax heim aftur!
— Ég veit að mér mun ekki
iíka þetta pabbi .... En ef bú
endilega villt, skal ég koma með
í þetta eina sinn!
Seinna.
— Eva ef þú kemur föður þín-
um heim í tæka tíð fyrir dans-
leikinn, verð ég hamingjusam-
asta kona veraldar .... Van
Winkle hjónin verða þar, og ég
þarf ekki að segja þér hver þau
eru!
— Mér mun leiðast of mikið
til að gera nokkuð annað en að
koma honum heim Vivian! 1
inn allt að drepa. Hún tók bréfið.
— Wembleton! Þreytan var
horfin á svipstundu og hún reif
upp umslagið óþolinmóð og hélt
hurðinni uppi með fætinum á
meðan. Hún lét augun þjóta yfir
skrifaðar síðumar og stanzaði
ekki nema við mikilvægustu setn.
ingarnar — þama var dollara-
merki og stór fjögurra stafa tala
.... hvenær hún ætlaði að
byrja . . . og tilboð um húsnæði.
— Húrra, Sonja! Eg hef fengiS
það. Þetta er frá hr. Gibson sjálf-
um. (
Þær leiddust nú inn og Phyllis
lék á als oddi. — Er þetta ekkj
alveg eins og kraftaverk? endur-
tók hún aftur og aftur. — Ertu
ekki fegin, Sonja?
Auðvitað var Sonja glöð, en
það var ekki óblandin gleði. Þó
létti henni meir en hún vildi við-
urkenna, við þetta bréf. Það yrði
erfitt að sjá af Phyllis. Þessi
irnga, káta stúlka hafði verið
henni eins og af himnum send,
einmitt þegar hún var sjálf altek-
in örvæntingu og í vandræðum
að finna eitthvað, sem gæti leitt
huga hennar frá mótlætinu, sem
hún hafði orðið fyrir, og hafði
gert allt líf hennar tilgangslaust
En verzlunin gekk heldur illa
hjá henni og lítil batavon á því
sviði, fyrst um sinn. Svona smá-
verzlanir eins og hennar áttu örð-
ugt uppdráttar nú. Hún hafði nú
þagað um áhyggjur sínar við
Phyllis, en hresst sig upp og kveð
ið niður allt umtal ungu stúlk-
unnar um erfiðleikana. Þetta til*
SHtltvarpiö
Fimmtudagur 20. október
8.00—10.20 Morgunútvarp. (Bæn. —
8.05 Tónleikar. — 8,30 Fréttir. —
8.40 Tónleikar, — 10.10 Veðurfr.),
12.00 Hádegisútvarp.
(12.25 Fréttir og tilkynningar).
13.00 ,,A frívaktinni“, sjómannaþáttuf
(Guðrún Erlendsd.).
15.00—16.30 Miðdegisútvarp.
Fréttir kl. 15.00 og 16.00).
16.30 Veðurfregnir.
19.00 Þingfréttir.
19.25 Veðurfregnir.
19.30 Tilkynningar.
20.00 Fréttir.
20.30 Erindi um öryggismál (Jón Odd«
geir Jónsson fulltrúi).
20.50 Frægir söngvarar: Poula Frija
syngur.
21.15 Samtalsþáttur: Hugrún skáld-
kona talar við Ingunni Gísla-
dóttur hjúkrunarkonu í Konsó.
21.30 Islenzk tónlist: Arni Arinbjarn-
arson leikur á orgel.
a) Prelúdía, sálmur og fúga eft-
ir Jón Þórarinsson, um gam-
alt íslenzkt stef.
b) Sálmforleikur eftir Jón Nor-
dal.
c) Passacaglia 1 f-moll eftir Pál
Isólfsson.
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.10 Kvöldsagan: „Canterville-draug-
urinn“ eftir Oscar Wilde, í þýð-
ingu Jóns Thórs Haraldssonar;
II. (Karl Guðmundsson leikari).
22.35 Sinfónískir tónleikar:
Sinfónia nr. 2 í D-dúr op. 73 eft-
ir Brahms (Fílharmoníusveit Vín
arborgar leikur; Rafael Kublik
stjórnar).
23.15 Dagskrárlok.
Föstudagur 21. október
8.00—10.20 Morgunútvarp — (Bæn. —
8.15 Tónleikar. — 8.30 Fréttir. —
8.40 Tónleikar. — 10.10 Veðurfr.).
12.00 Hádegisútvarp.
13.15 Lesin dagskrá næstu viku. x
13.25 Tónleikar: „Gamlir og nýir kunn-
ingjar.
15.00 Miðdegisútvarp.
(Fréttir kl. 15.00 og 16.00).
16.30 Veðurfregnir.
19.00 Þingfréttir.
19.25 Veðurfregnir.
19.30 Tilkynningar.
20.00 Fréttir.
20.30 Erindi: Vetrardagskrá útvarp«-
ins (Vilhjálmur Þ. Gíslason, út-
vapsstjóri).
20.45 Tvísöngur: Egill Bjarnason o0
Jón R. Kjartansson syngja
glúntasöngva eftir Wennerberg.
21.00 Erindi: Um geðvernd barna (Sig
urjón Björnsson sálfræðingur).
21.20 Einleikur á fiðlu (Leonid Kog-
an):
a) Slavneskur dans nr. 3 í G-dúr
eftir Dvorák.
b) Stef með tilbrigðum op. 15
eftir Wieniawski. f
c) Mazúrki eftir Ysaye.
21.40 ,,Örvænting‘\ einleiksþáttur eft-
ir Steingerði Guðmundsdóttur
(Höfundur fíytur). u x
22.00 Fréttir og veðurfregnir. '*
22.10 Kvöldsagan: „Canterville-draug**
urinn" eftir Oscar Wilde, i þýð»
ingu Jóns Thórs Haraldssonay
cand. mag.; (Karl Guðmundsson
leikari). jy
22.30 I léttum tón: Hljómsveit Krist*
jáns Kristjánssonar leikur lög
eftir Tólfta september. EinsöngF
ari Ellý Vilhjálms.
23.00 Dagskrárlok.