Morgunblaðið - 10.11.1960, Blaðsíða 3

Fimmtudagur 10. nóv. 1960
MORGUNBLAÐIÐ
3
!

i
Fyrsti 20. aldar maðurinn í Hvíta húsinu
Hamingjusöm fjölskylda. Jacqueline og John F. Kennedy,
ásamt þriggja ára dóttur sinni, Caroline. — I*að verður
væntanlega fjögurra manna fjölskylda, sem flytur í Hvíta
húsið í janúar næstkomandi.
VOSNING Johns F.
■y Kennedys til forseta
Bandaríkjanna er sérstæð-
ur atburður á ýmsan hátt.
— Þannig er Kennedy t.
d. yngstur allra þeirra,
sem kjörnir hafa verið til
forseta í Bandaríkjunum.
(Theodore Roosevelt, sem
varð forseti aðeins yngri
(1901), var kjörinn vara-
forseti, en tók við forseta-
embættinu, er MacKinley
var myrtur). Þá er Kenne
dy 20. aldar maðurinn í
forsetastóli Bandaríkj-
anna — og hann verður
fyrsti forsetinn, sem játar
John F
kaþólska trú. — Margir
töldu, að trúmálin gætu
orðið honum að falli, en
úrslit kosninganna virðast
sönnun þess, að trúarlegir
fordómar geti ekki lengur
ráðið úrslitum við forseta-
kjör í Bandaríkjunum. —
Kennedy sýndi það líka
allt frá því að hann hóf
baráttu sína fyrir því að
verða í kjöri til forseta af
hálfu demókrata, að hann
var ákveðinn í því að
kveða niður þann draug
tvisvar heiðursmerki vegna
framgöngu sinnar — var tal-
inn hafa sýnt „hugrekki, þol-
gæði og frábæra stjórn“, þeg-
ar mest á reyndi. Ættu slíkir
kostir að koma að góðu haldi
í Hvíta húsinu, engu síður en
í styrjöldinni á Kyrrahafi.
málum, og árið 1946 var
hann kjörinn til fulltrúadeild
ar bandaríska þjóðþingsins,
þá aðeins 29 ára gamall. —
Hann var endurkjörinn tvisv
ar til deildarinnar — og ár-
ið 1952 (35 ára) var hann ?vo
kjörinn öldungadeildarþing-
ótrauður að því marki, sem
hann nú hefur náð.
Talað hefur verið um kosn
ingabaráttu Kennedys sem
„fjölskyldufyrirtæki“. Bróðir
hans, Robert, var eins konar i
áróðursstjóri, en hin systkin-
in og móðir hans hafa ekki
heldur legið á liði sínu, ferð-
azt víða og gengið ötullega l
fram í baráttunni. Sá eini í |
fjölskyldunni, sem lítið hefur ,
látið á sér bera, er faðirinn, |
Joseph Kennedy. En — eins
og timaritið Life komst að
orði: Milljónirnar hans hafa
séð um, að aldrei hefur skort
„eldsneyti“ á Kennedy-kosn-
ingavélina.
★ „ÞAÐ ER NÚ ÞAГ
Börnin í Kennedy-fjöl-
skyldunni (þau eru níu syst-
kinin) voru snemma vanin
við þá hugsun, að mikils
væri af þeim vænzt. —
„Pabbi fékk okkur til að
vinna ötullega að hverju
einu, sem við tókum okkur
fyrir hendur", sagði hinn ný-
kjömi forseti eitt sinn. „Okk
ur lærðist snemma, að sam-
keppni innan fjölskyldunnar
væri góður undirbúningur
undir lífsbaráttuna“. — Og
Kennedy-fjölskyldan iðkaði
mikið hvers konar keppni
innbyrðis, til þjálfunar huga
og handar, ef svo mætti
segja. Við matborðið voru
samræður alltaf líflegar og
oft deilt af kappi um þau |
mál, sem efst voru á baugi í
hverju sinni — og systkinin /
háðu ýmiss konar íþrótta- J
kappleiki sín á milli. Sjálf- J
sagt hafa „borðræðurnar" J
orðið hinum unga John 1
- hefir unniö allar kosningar
STAKSTIINAR
„Tíminn“ á eftir tímanum
I Tímanum í gær er birt rit-
stjórnargrein, sem fjallar um um
ræður á Alþingi um landhelgis-
máliff. Þar segir m. a.:
„Hermann minnti á, að allt
síffan 1950 hefffu allir stjórnmáia-
flokkar verið sammála um tvær
ófrávíkjanlegar meginreglur í
landhelgismálinu.
1) Aff aldrei væri samið við
neina þjóð um þaff, hvenær viff
færffum út landhelgina og að út-
færsla skyldi vera eins og nauff-
syn krefði hverju sinni og í sam
ræmi viff alþjóðalög.
2) Aff þær ákvarðanir, sem
teknar væru, yrffu ekki aftur
teknar eða slakaff á þeim tíman-
lega effa varanlega“.
Um þaff leyti sem ritstjórinn
var aff skrifa þessa grein, héldu
umræður um landhelgismáliff
'áfram í Alþingi og þar upplýst-
ist, að vinstri stjórnin meff Her-
mann Jónasson í broddi fylking
ar hefffi allt sumarið 1958 staðið
í stöðugum tilraunum til að ná
samninginum í landhelgismálnu
við Atlantshafsbandalagsríkin.
Skrifaða ræðan hans
Sigurvins
Og ekki var þaff betra hjá Sig-
urvin Einarssyni, þeim sem var
fulltrúi þingflokks Framsóknar-
flokksins í Keflavíkurgöngunni í
sumar. Hann var á mælenda-
skrá á þinginu næstur á eftir
utanríkisráffherra, og þegar sá
síðarnefndi hafði upplýst um
samningatilraunirnar á vinstri
stjórnartímanum, fluttí Sigurvin
hina skrifuffu ræðu sína og sagði
m. a.í
,,Viff höfum rætt viff affrar þjóð
ir um stækkun landhelginnar, en
við höfum aldrei léð máls á að
semja um minnkun landhelginn-
ar. Viff höfum ætíff neitaff aff
semja um máliff á einn eða ann-
an veg.“

— og honum hefur tekizt
það.
— ★ —
John Fitzgerald Kennedy
er sonur vel þekkst auðkýf-
ings í Boston, Josephs Pat-
ricks Kennedys, sem var
sendiherra . Bandaríkjanna í
Bretlandi árin 1937—1940. —
Forfeður hans og konu hans,
Rose Fitzgerald, fluttust vest
ur um haf frá Irlandi — og
er John Kennedy fyrsti for-
seti Bandaríkjanna, sem á
ættir sínar að rekja til ír-
lands. Hann er nú 43 ára
gamall, fæddur 29. maí, 1917,
í Brookline í Massachusetts.
— Þess má geta, að móður-
afi hans, John Francis Fitz-
gerald, var um skeið þing-
maður og borgarstjóri í
Boston. — John Kennedy
stundaði hagfræðinám við
.London School of Economics*
árið 1935, en árið eftir hóf
hann nám við Harvard-há-
skólann í Cambridge í Mas-
sachusetts og lauk þar Bac-
helor of Science-prófi árið
1940, með mjög góðum vitnis
burði.
★ STRÍÐSHETJA
Kennedy þjónaði í banda
ríska flotanum á styrjaldar-
árunum — og hlaut mikla
sæmd fyrir. Sumarið 1943
sökktu Japanir tundurskeyta
bát, sem hann stjórnaði. Gerð
ist það aðfaranótt 2. ágúst, í
grennd við Solomon-eyjar á
Kyrrahafi. Kennedy særðist
sjálfur nokkuð í átökum
þessum, en með harðfylgi
tókst honum að bjarga þrem
félögum sínum, .sem einnig
voru særðir, og komast vmd-
an Japönunum. Hlaut hann
En nú fór máliff aff vandast,
því aff utanrikisráffherra var bú
inn aff sanna, aff Framsóknar-
menn höfffu staffið aff tilraunum
til samninga viff Atlantshafs-
bandalagsríkin. Og Sigurvin
heldur því áfram:
| „í skeyti vinstri stjórnarinnar
var lögff höfuffáherzla á aff
NATO-þjóffir viffurkenndu 12
mílna fiskveiffilögsögu, en utan-
ríkisráffherra getur hvergi fund
iff staf um þaff aff vinstri stjórn-
in hafi sjálf viljaff semja viff
Breta né neina EINSTAKA
ÞJÓГ.
j Þannig hafiff 'þið þaff, gófflr
hálsar. Viff Framsóknarmenn
neitum því algjörlega aff leyfa
einni þjóff veiffar innan fiskveiffi
landhelginnar. Þær mega alls
ekki vera færri en allar 14 NATO-
þjóffirnar- og helzt svolítiff
fleiri!
í hlutvevki
Einars Þverærings
Og Sigurvin Einarsson endaffl
ræffu sína á þessum orffum:
I „Þá vildi Guffmundur ríki á
Möffruvöllum verffa viff beiðni
konungs, því honum var meira
virffi vinátta konungs en útsker
þetta. Þetta er ekki ólíkt því sem
nú er aff gerast. Hér eru valda-
ríkir menn, sem vilja vinna til
brezkrar vináttu. En Guðmundur
ríki á MöffruvöIIum átti bróður,
Einar á Þverá. Til hans var leit.
aff til umsagnar og framsýnl
hans og vizka barg þjóðinni und-
an ásælni erlends valds í þaff
sinn. Guffmundur ríki nútímans
virffist engan viffræffuhæfan bróff
ur eiga utan stjórnarráffsins til
aff koma vitinu fyrir sig“.
Þess vegna býff ég, Sigurvin
Einarsson, ykkur nú aff ræða viff
mig, því þá hafiff þiff viffræffu-
hæfan mann, sem getur leyst
málið í anda Einars Þveræings.
Kennedy er snjall ræðumaður og þótti sýna „hinn rétta“ baráttuanda í kosningahríðinni. Hér
sést hann taia á útifundi í New York-borg, en þar hlaut haim geysigóðar móttökur, er þóttu
boffa sigur hans í New York-fylki — sem og varð. —
* MARKINU NAÐ
Er Kennedy hafði verið
leystur frá herþjónustu, 1945,
gerðist hann fréttamaður á
vegum Hearst-blaðahringsins.
Sem fréttamaður var hann
m. a. viðstaddur stofnfund
Sameinuðu þjóðanna í San
Francisco, árið 1945, brezku
kosningarnar sama ár og
Potsdam-ráðstefnuna, sem
einnig var haldin 1945. —
Áhugi Kennedys beindist þó
fyrst og fremst að stjórn-
maður, en í þeim kosningum
áttu repúblikanar annars yf-
irleitt miklu gengi að fagna.
Andstæðingur Kennedys í
Massachusetts við þessar
kosningar var Henry Cabot
Lodge, varaforsetaefni repú-
blikana nú. — Þess má geta,
að á flokksþingi demókrata
árið 1956 munaði aðeins litlu,
að Kennedy væri valinn vara
forsetaefni við forsetakosn-
ingarnar það ár — en síðan
má segja, að hann hafi stefnt
Kennedy góður undirbúnings
skóli í ræðumennsku, en
hann þykir snjall ræðumað-
ur og hvað helzt í essinu
sínu, þegar harðast er deilt.
Kennedy lætur tilfinningarn-
ar aldrei hlaupa með sig í
gönur. Til marks um það er
sögð sú saga, að þegar hann
hafði verið útnefndur fram-
bjóðandi flokks síns við for-
setakosningarnar, hafði hann
aðeins sagt, stutt og laggott:
Framhald á bls. 19.