Morgunblaðið - 12.11.1960, Blaðsíða 10

10
MORCUISBLAÐÍÐ
Laugardagur 12. nóv. 1960
Ilt0Y0t!tt(ftlMfr
Otg.: H.f. Ai-vakur ReykjavDt.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar? Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthias Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónssön.
Lesbók.: Arni Óla, sími 33045.
Auglýsmgar: Arni Garðar Kriutinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6 Sími 22180.
Askriftargjald kr. 45.00 á mánuði innanlands.
1 lausasölu kr. 3.00 eintakið.
BJÓR
iÐ undanförnu hafa orðið
allmiklar umræður um
áfengis- og bindindismál,
enda nýafstaðin bindindis-
vika. Síðastl. sunnudag var
Spurning dagsins í Morgun-
blaðinu, hvort leyfa bæri
sölu sterks öls hér á landi.
Eins og vænta mátti voru
skoðanir skiptar á þessu máli
og skal hér aðeins vikið að
svörum tveggja þeirra, sem
spurningunni var beint til.
Magnús Jónsson alþingis-
maður er andvígur því að
leyfa sölu sterks öls hér á
landi, en segir þó: „Fái ég
sannfæringu fyrir því, að
sala á áfengu öli bæti ástand
ið í áfengismálum þjóðarinn-
ar, skal ekki standa á mér
að styðja ölvinina, en nú er
það skoðun mín, að sala á
sterku öli mundi stórauka á-
fengisneyzluna“.
Magnús byggir skoðun sína
fyrst og fremst á reynslu ann
arra þjóða, sem hann telur
vera þá, að sterka ölið komi
ekki í stað sterkra drykkja,
þannig að víndrykkja minnki.
Einnig óttast hann, að sala
öls mundi leiða til daglegrar
áfengisneyzlu manna.
Jóhannes Gunnarsson, Hóla
biskup, telur hins vegar að
leyfa beri sölu á sterku öli.
Hann segir m. a.:
„Ég tel að það sé að vinna
með drykkjuskap að leyfa
það ekki. Gömlu kirkjufeð-
urnir prédikuðu gegn of-
drykkju en þeir tala fallega
um vínið, enda er það ein
af gjöfum guðs og þær á
hvorki að misnota né láta
ónotaðar“.
Hólabiskup segir, að ölið
eigi ekki að vera sterkt, held
ur 4—5% eins og venjulegt
öl erlendis, og bætir við:
„Menn verða sjaldnast
fullir af öli, það fer betur í
menn en brennivínið að öllu
leyti og leiðir síður til
drykkjuskapar“.
Báðir þessir mætu menn
marka afstöðu sína réttilega
með tilliti til þess, hver á-
hrif sala öls mundi hafa á
drykkjuskap almennt. En í
því efni greinir þá sem sagt
á, annar telur að sala öls
mundi auka drykkjuskap, en
hinn telur að slíkt fyrirkomu
lag myndi bæta úr því öng-
þveiti, sem hér er óneitan-
lega í áfengismálum.
Við hér hjá Morgunblað-
inu gerum okkur fulla grein
fyrir því, að hér er um mik-
ið og viðkvæmt vandamál
að ræða, enda mun lesendur
blaðsins greina á í þessu
efni, ekki síður en þingmann
Marga fleiri en þá, sem
talizt geta ofdrykkjumenn,
langar stundum í áfengi.
Þessir menn neyta áfengra
drykkja misjafnlega oft, en í
langflestum tilfellum endar
sú neyzla á því, að þeir verða
ölvaðir. Þetta byggist ekki
sízt á því að þeir neyta
sterkra drykkja sem kalla á
eitt glasið af öðru. Hér er
það mjög fátítt, að menn fái
sér góð og létt borðvín, neyti
þeirra með kvöldverði til há-
tíðabrigða, eða þegar þeir
hafa löngun til að bragða á-
fengi og sitji síðan á heimili
sínu við lestur eða dægra-
styttingar. Hjá Áfengisverzl-
un ríkisins eru léttu vínin
verðlögð þannig, að beinlínis
er stefnt að því að hvetja
menn til að kaupa sterka
drykki. Og bjórinn er svo
ófáanlegur og getur ekki
komið í stað borðvína.
Við verðum að horfast í
augu við þá staðreynd, að
allur fjöldi manna neytir
víns, og þá virðist lítil skyn-
semi í því að leyfa sölu
hinna sterkustu drykkja,
sem verst fara með menn, en
banna að selja tiltölulega
saklausan bjór og verðleggja
létt vín þannig að menn hall
ist að drykkju hinna sterku
vína.
Fásinna væri þó að halda
því fram, að sala á sterkum
bjór muni mjög draga úr
því áfengismagni, sem neytt
væri. En hitt virðist mega
fullyrða, að hún mundi draga
úr drykkjuskap, — fylliríi.
Aðalatriðið í þessu máli er
þó almenningsálit það, sem
skapa þarf í þjóðfélaginu. Á
þeim vettvangi hefur bind-
indishreyfingin miklu hlut-
verki að gegna. Það þarf að
skapa sterkt almenningsálit
gegn óhófsdrykkju áfengis,
en það er tilgangslaust að for-
dæma hóflega neyzlu léttra
vína og bjórs og setja allt
þetta í einn og sama bátinn.
EINS og skýrt hefur verið frá
hér í dálkunum kom bandariski
jasskóngurinn og trompettleikar-
inn Louis Armstrong (Satchmo)
til Leopoldville í Kongó um síð-
ustu mánaðarmót á ferðalagi
sínu um Afríku.
Eftir móttökunum að dæma
eru það ekki stjórnmálamenn, sér
fræðingar eða hermenn, sem
senda á til Kongó til að koma
þar á friði. Stuðningsmenn
Lumumba, Kasavubu, Mobtutu
o. s. frv. stóðu saman sem bræð-
ur og fógnuðu komu jasskóngs-
I EKKI SÍÐAN BOUDOUIN
Það hafa ekki verið önnur eins
j fagnaðarlæti í Leopoldville síð-
an Baudouin Belgíukonunugur
kom þangað og tilkynnti Kongó-
. búum að þeir yrðu frjálsir.
Allt var sett á annan endann.
Ö!1 umferð stöðvaðist. Satchmo
kom til borgarinnar með ferju,
Hvert sæti skh»-*
og þegar skipið lagðist að bryggj
unni, lék sextett hálfnakinna
blökkumanna konga á trumbur
sínar. Svo var Armstrong ekið
um götur borgarinnar, en á und-
an honum fór hljómsveit inn-
fæddra og lék „When The
Sain'ts Go Marching In“, eitt af
Satcluno á leið til hljómleikani.
Frú Armstrong hyllt.
þekktari lögum Armstrong-
hljómsveitarinnar.
,,JIVE“
Borgarbúar dönsuðu á götun-
um, karlmennir útklíndir hvítri
og blárri striðsmálningu, kon-
urnar rauð og gulmálaðar.
Trumbur voru slegnar víða á
götunum, og Kongóhermaður
með rauðmálaðan stálhjálm dans
aði „Jive“ kringum byssu sína.
Hljómleikarnir voru svo haldn
ir á knattspyrnuvelli borgarinn-
ar, þar sem hvert sæti var setið.
inn og Hólabiskup. Við telj-
um samt sem áður, að þetta
mál beri að ræða. En sérstök
ástæða er til að undirstrika,
að það sé gert á sama grund-
velli og þessir tveir heiðurs-
menn gera, þ.e.a.s. hver áhrif
sala sterks öls hefði á
drykkjuskapinn í þjóðfélag-
inu. Og þó að við tökum af-
stöðu í þessu máli, þá er
blaðið opið fyrir önnur sjón-
armið og sérstaklega ber að
undirstrika, að þetta mál get-
ur aldrei farið eftir neinum
pólitískum línum, heldur
verður hver einstaklingur að
gera upp sinn hug.
Dansmær af Bolela Akaku ættflokkinum heilsar Armstrong.
Satchmo fagnað
UTAN UR IIEIMI