Morgunblaðið - 06.01.1961, Blaðsíða 8

8
MORCVNBLAÐIÐ
Föstudagur 6. janúar 1961
(
N0 A DÖGUM feta synir ekki
lengur 1 fótspor feðra sinna.
Af drengjum, sem búa í borg-
um og bæjum Bandaríkjanna,
leggja sennilega færri en tíu
af hundraði fyrir sig starfs-
grein föður síns. Til sveita er
hundraðstalan lítið eitt hærri
— kringum 23 af hundraði —
en þeir eru þó fleiri, sem
leggja út á nýjar brautir.
Fyrir nokkrum árum var
það svo, að ef unglingur var
spurður, hvað hann vildi
verða, þegar bann yrði stór,
var svarið venjulega „sama og
pabbi“, eða hann nefndi eitt-
Einn af vísindamönnum framtiðarinnar?
Synir feta ekki lengur
í fótspor feðra sinna
hvert það starf, sem þá var
mest í tízku: járnbrautar-
verkfræðingur, slökkviliðs-
maður, bílstjóri eða fótbolta-
leikari.
Ef þessi spurning er lögð
fyrir unglinga nú á dögum,
verður svarið sennilega allt
frá geimvísindamanni til kaf-
bátsstjóna, frá flugskeyta- og
eldflaugasérfræðingi til brúar
verkfræðinga og ótal fleira.
Þetta er ekki undarlegt, þeg
ar haft er í huga, að nú er úr
42 þúsund sérgreinum að
velja í amerísku þjóðfélagi,
en áður var hægt að telja þær
á fingrum annarrar handar.
Unga fólkið nú á dögum hef-
ur úr fleiri starfsgreinum að
velja, en þekkst hefur í sög-
unni.
Tölur þær, er áður eru
nefndar, eru byggðar á könn-
un, sem gerð var meðal gagn-
fræðaskólanema af dr. James
S. Coleman, þjóðfélagsfræð-
ingi við Johns Hopkins há-
skóla. Svör við spurningunni
um það, hvaða starf nemand-
inn hyggðist taka sér fyrir
hendur að námi loknu, sýndu
að rúmlega 90 af hundraði af
drengjunum í gagnfræðaskól-
um í borgum og bæjum, vildu
leggja fyrir sig annað en feður
þeirra. Færri en tíu af hundr-
aði kusu að feta í fótspor föð-
ur síns.
Seinni hluti könnunarinnar
er ætlaður nemendum í hér-
aðsskólum í sveitum og sveita
þorpum. Sama spurning var
lögð fyrir þá, og útkoman var:
23 af hundraði kváðust mundu
fylgja fordæmi föður síns, en
77 af hundraði kusu aðrar
starfsgreinar.
Annað athyglisvert, sem
fram kom í sambandi við
þessa könnun var, að fleiri
nemendur á fyrsta árj í hér-
aðsskólum vildu taka upp
starf föður síns, en þeir, sem
lengra voru komnir. Aukin
fróðleikur með frekari lær-
dómi virtist opna þeim nýj-
ar leiðir og ný áhugamál.
1 lok skýrslunnar segir
prófessorinn m. a. svo: „Mun-
urinn (á svörum þessara
tveggja hópa) er jafnvel at-
hyglisverðari, þegar haft er í
huga, að atvinnulíf í sveita-
þorpum og bæjum verður
orðið daufara, þegar næsta
kynslóð tekur við. Þjóðfélag
okkar breytist með æ meiri
hraða, og því geta fullorðnir
ekkf ætlazt til, að þeir geti
mótað börn sín eftir eigin
mynd“.
Þessar 42 þúsund sérgrein-
ar, sem úr er að velja í nú-
tímaþjóðfélagi, opna æsku-
fólki okkar daga fleiri tæki-
færi en þekkzt héfur í sögu
mannkynsins.
(Eftir Lynn Poole
The Johns Hopkins
University)
Sextug í dag:
Margrét Hálfdánsdóttir frá Hesti
FRU MARGHÉT Hálfdánardóttir
húsfreyja á Rauðarárstíg 22 á í
dag sextugsafmæli. Þessi heiðurs
kona er fædd að Hesti í Hestfirði
við Isafjarðardjúp. Að henni
stendur m. a. hin alkunna og
þróttmikla biskupsætt, dr. Jóns
heitins Helgasonar og þeirra
frænda, sem fjölmennir eru við
Djúp og víðar um land.
Margrét ólst upp í heimahög-
um á fjölmennu og myndarlegu
heimili. En 23 ára gömul giftist
hún manni sínum Olafi M. Olafs-
syni frá Bolungarvík. Stóð
heimili þeirra í Bolungarvík til
ársins 1944. Þá fluttust þau til
Isafjarðar og áttu þar heima til
ársins 1948. Það ár fluttu þau
til Reykjavíkur og hafa átt hér
heimili síðan.
Þau hjón hafa eignast 5 börn,
tvo syni og þrjár dætur, öll hið
mannvænlegasta fólk. En þau
urðu fyrir þeirri þungu sorg að
missa annan son sinn í sjóinn.
Hin börnin fjögur eru á lifi.
Margrét Hálfdánardóttir er
ágætis manneskja, þróttmikil og
dugandi kona, vel gerð og hrein
skiptin ,eins og hún á kyn til.
Hún hefur skapað manni sínum
og bömúm hlýtt og aðlaðandi
heimili, hvort sem það hefur
staðið vestur á æskuslóðum
KÍNVERSK læknanefnd, á
ferðalagi um Evrópu, kom hing-
að 3. þ. m. og hefur fárra daga
viðdvöl.
Fararstjóri nefndarinnar er
dr. Hsueh Kung-cho, varafor-
seti Kínversku læknavísinda-
akademíunnar. Aðrir nefndar-
menn eru:
Próf. Chang Hsi-chun, pró-
fessor í lífeðlisfræði, Peking.
Próf. Lan Hsi-chun, prófessor
í skurðlækningum, Shanghai.
Próf. Chu I-tung, prófessor í
meinafræði, Shanghai. •
Próf. Liang Chih-chuan, pró-
fessor í lífeðlisfræði, Peking.
Dr. Chu Shou-ho, barnasjúk-
dómalæknir. Pekine.
þeirra eða hér syðra. Af henni
jafnan „gustur geðs og gerðar-
þokki stóð“, eins og sagt var
um merkan mann fyrr á tíð.
Frú Margrét hefur þrátt fyrir
sonarmissi átt fjölskylduláni að
fagna. Olafur eiginmaður hennar
er maður greindur og gegn. Börn
þeirra eru myndarfólk. Sjálf hef
ur Margrét Hálfdánsdóttir notið
trausts og vinsælda meðal þeirra
er kynntust henni. Ég þakka
henni og fólki hennar gömul og
góð kynni um leið og ég bið
henni blessunar sextugri.
S. Bj.
Kínversku gestirnir hafa ósk-
að eftir að kynnast íslenzkum
heilbrigðismálum og stofnunum
eins og föng eru á. í ávarpi frá
nefndinni segir m. a.:
„Þótt langt sé milli landa eru
þjóðir vorar tengdar vináttu-
böndum. ísland er fagurt land
með gagnmerka menningu allt
frá fornu fari. íslendingar eru
orðlagðir fyrir iðjusemi, fram-
sækni og friðarvilja. Vér treyst-
um því að geta rætt hér sam-
eiginleg áhugamál í læknafræð-
um við starfsbræður vora ef
verða mætti þeim fræðum til
eflingar og til að treysta vin-
áttu þjóða vorra“.
Kínversk neind
iækna siödd hér
Þóröur Tómasson
Minning
ÞORÐUR bóndi Tómasson að
Eystri-Hóli í Rangárþingi andað-
ist 9. desember 1960. Hann var
fæddur að Húnakoti í Þykkva-
bæ 11. júlí 1872.
Foreldrar hans voru Jóhanna
Jónsdóttir Sigurðssonar prests að
Kálfholti. En faðir, Tómas Þórð
arson Jónssonar frá Sumarliða-
bæ í Holtum. Þórður Tómasson
missti báða foreldra sína áður en
hann var 12 ára, varð því
snemma að fara að vinna fyrir
sér hjá vandalausum. Ekki flækt
ist þó drengurinn víða. Eftir for-
eldramissinn fór hann til Ein-
ars bónda Guðmundssonar að
Rifshalakoti, og var þar þangað
til að hann fór að búa. Að vera
vinnumaður hjá Einari bónda í
Rifshalakoti, var í þá daga, góð-
ur og hollur skóli, ungum og
efnilegum mönnum, því að Einar
var hinn mesti búhöldur sem
heimtaði mikið af sjálfum sér og
vinnufólki sínu. Þórður Tómas-
son giftist 1892, Guðrúnu Olafs-
dóttur frá Sumariiðabæ, góðri og
gáfaðri stúlku, hinum mesta bú-
fork. Þau bjuggu fyrst að Litlu-
Tungu í Holtum, en fluttust síð-
an að Eystri-Hóli í Landeyjum,
keyptu þá jörð, og bjuggu þar
upp frá því.
Þórður Tómasson og Guðrún
Olafsdóttir eignuðust 5 börn.
Þrjú eru á lífi: Helga gift
Stefáni bónda Guðmundssyni að
Eystri-Hóli, Sigríður gift Friðrik
oddvita Jónssyni að Hvestu í Arn
arfirði, Þorkell skrifstofumaður
í Reykjavík, giftur Olöfu Krist-
jánsdóttur. Fósturdóttur áttu
þau hjón, Aðalheiði Guðmunds-
dóttur, og naut hún sama ást-
rikis, og böm þeirra hjóna, tek-
ur og arf með þeim. Öll eru
þessi börn menntað, gott og dug
andi fólk. Þórður og Guðrún byrj
uðu búskapinn efnalaus að kalla,
Frh. á bls. 23
EngiU horiðu heim
NÆSTKOMANDI laugardag
verður 20. sýningin á „Engill,
horfðu heim“ í Þjóðleikhúsinu.
Leikrit þetta er eitt vinsælasta
verk sem Þ(jóðleikhúsið hefur
sýnt um langan tíma og eru all-
ir, sem séð hafa leikinn sammála
um, að hér fari saman ágæt leik-
stjórn, góður leikur og stórbrot-
ið efni. „Engillinn" er sjöunda
leikritið sem Baldvin Halldórs-
son hefur sett á svið hjá Þjóð-
leikhúsinu. Flestar sýningar, sem
Baldvin hefur stjórnað hafa
heppnazt mjög vel og hafa þær
allar einkennzt af mikilli vand-
virkni og listfengum vinnu-
brögðum. „Dagbók Önnu
Frank“, „Horfðu reiður um öxl”
og „Engill, horfðu heim“ hafa þó
náð mestum vinsældum.
Sigurður Grímsson segir í
ritdómi sínum um „Engilinn” 11.
okt. sl.: „Baldvin Halldórsson
hefur sett leikinn á svið og ann-
azt leikstjórn. Hefur það vissu-
lega ekki verið létt verk, þvi að
auk þess, sem persónurnar eru
margar, er leikritið sjálft þann-
ig, að það gerir ítrustu kröfur
til skilnings leikstjórans og
smekkvísi. Hefur Baldvin verið
vandanum vaxinn því að leikrit-
ið nýtur sín til fulls, ekki sízt
þar sem átökin eru mest“.
Sveinn Einarsson segir í Al-
þýðublaðinu um þessa sömu sýn-
ingu 11. okt. sl.: „Leikstjórinn
Baldvin Halldórsson er enn ung-
ur maður og það, sem kallað er
efnilegur. En ég fæ ekki betur
séð en hann hafi vaxið af þess-
ari sýningu“.
Asgeir Hjartarson segir í Þjóð-
viljanum 11. okt. sl. um „Engill,
horfðu heim: „Akaft lófaklapp,
tíðir hlátrar og djúp athygli frum
sýningargesta var allt annað og
meira en venjuleg kurteisi.
„Engill, horfðu heim“ vakti
hrifningu og á eftir að vinna
mikla og almenna hylli“.