Morgunblaðið - 11.03.1961, Blaðsíða 19

Laugardagur 11. marz 1961
MORCVNBLAÐ
19
— Saksóknari
Framh. af bls. 1
fengið í hendur sérstökum sak-
sóknara. Langt er síðan, að til-
lögur komu einnig fram hér á
landi um slíka skipun þessara
mála, þó að þær hafi til þessa
eigi náð fram a«5 ganga.
Á árunum 1931 til 1934 kom
hreyfing á þessi mál innan
stjórnmálaflokkanna, Sjálfstæð-
isflokksins, Alþýðuflokksins og
Framsóknarflokksins, og átti
hugmýndin um skipun opinbers
ákæranda þar miklu fylgi að
fagna. Árið 1934 bar Gunnar
Thoroddsen, núverandi fjármála
ráðherra, fram á Alþingi frum-
varp til laga um opinberan
ákæranda ásamt greinargerð.
Málið náði þá eigi fram að
ganga, en Alþingi samþykkti
ályktun um heildarendurskoð-
un réttarfarslöggjafar landsins
eftir fullkomnustu erlendum
fyrirmyndum.
í árslok 1934 skipaði þáver-
andi dómsmálaráðherra Her-
mann Jónasson, nefnd þriggja
lögfræðinga til að semja frum-
vörp um réttarfarsmálin. Frum
varp um meðferð opinberra
mála, er nefndin samdi, var
lagt fyrir Alþingi 1939 ásamt
ýtarlegri greinargerð. Var þar
•lagt til, að ákæruvaldið yrði
falið sérstökum opinberum
ákæranda, er nefndist saksókn-
ari ríkisins. Frumvarp þetta
varð ekki útrætt á því þingi, og
á sama veg fór árið 1940, er
það var borið fram að nýju.
Árið 1947 skipaði þáverandi
dómsmálaráðherra, Bjami Bene
diktsson, nefnd þriggja lögfræð
dnga til þess að semja frum-
varp til laga um meðferð opin-
berra mála. Var frumvarp
ásamt greinargerð, er nefndin
samdi, lagt fram á Alþingi 1948.
Var hér enn lagt til, að stofnað
yrði embætti saksóknara ríkis-
ins, sem færi með opinbert
ákæruvald. Frumvarp þetta
dagaði uppi á Alþingi, og á
sömu leið fór 1949. Á árinu
1950 voru borin fram tvö stjórn
arfrumvörp. Var annað þeirra
almennt frumvarp um meðferð
opinberra mála, og samkvæmt
því skyldi dómsmálaráðherra
fara áfram með ákæruvald. Hitt
frumvarpið fjallaði um sak
sóknara ríkisins og rannsóknar-
stjóra. Fyrrgreinda frumvarpið
varð að lögum nr. 27/1951 um
meðferð opinberra mála, en
síðargreinda frumvarpið dagaði
uppi.
Að tilhlutun þáverandi dóms
málaráðherra, Friðjóns Skarp-
héðinssonar, var því næst frv.
til laga um breyting á lögum
nr. 27/1951 um meðferð opin-
berra mála ásamt greinargerð
lagt fram á Alþingi 1959. í
frumvarpi þessu var enn lagt
til, að ákæruvaldið yrði lagt í
hendur sérstaks embættismanns,
saksóknara ríkisins. Frumvarp
þetta fékk ekki afgreiðslu á
Alþingi.
í fyrrgreindu frumvarpl, sem
lagt var fram á Alþingi 1948
var gert ráð fyrir fjölgun saka-
dómara í Reykjavík úr einum
í þrjá til fimm eftir ákvörðun
dómsmálaráðherra. En í al-
menna frumvarpinu um með-
ferð opinberra mála, sem lagt
var fram 1950 og samþykkt sem
lög nr. 27/1951, var eigi gert
ráð fyrir þessari breytingu á
embætti sakadómara.
1 frumvarpi því, sem hér ligg
ur fyrir, eru hinar eldri tillög-
ur um "saksóknara og fjölgun
sakadómara í Reykjavík teknar
upp af nýju. Að því er varðar
embætti saksóknara, þá er æski
legt, að ekki dragist lengur, að
sú skipan á meðferð opinbers
ákæruvalds komist á hér á
landi eins og í þeim löndum,
þar sem réttarskipan er líkust
okkar. Er ekki lengur viðun-
andi, að fjárskorti sé borið við
gegn þeirri réttarbót. Um fjölg-
un sakadómara í Reykjavík er
það að segja, að fulltrúar við
embætti sakadómarans hafa um
árabil í verki verið sjálfstæðir
dómarar, og er þá rétt, að sú
embættisstaða þeirra sé um
starfshætti og kjör að fullu við-
urkennd í lögum.
í frumvarpi þessu eru þau ein
ákvæði, sem leiða beint af fyr-
irhuguðum breytingum á með-
ferð ákæruvalds og skipan
sakadómaraembættisins í Rvík.
Má einnig um efni frumvarps
þessa vísa til athugasemda, sem
áður hafa komið fram í sam-
bandi við frumvörp, sem lögð
hafa verið fyrir Alþingi og
greind eru hér að framan.
Með samþykkt frumvarps
þessa væri lokamarki engan
veginn náð, að því er varðar
endurbætur á meðferð opin-
berra mála hér á landi. Algers
aðskilnaðar er t. d. þörf milli
dómstarfa og lögreglustjórnar.
Spor í þá átt voru tillögur þær,
er áður greinir, um rannsókn-
arstjóra, en hann skyldi m. a.
fara með stjórn rannsóknarlög-
reglu í Reykjavík, sem nú ber
undir sakadómara. Frá þessum
tillögum er síður en svo endan-
lega fallið, þó að þær hafi ekki
verið teknar upp í frumvarp
þetta, enda verður stefnan að
vera sú, að koma meðferð opin-
berra mála í þessu sem öðru
hvarvetna í rétt horf. í stað
þess að flytja nú frumvarp, er
fæli í sér tillögur um allsherj-
artndurbætur í þessum efnum,
hefur hins vegar af ýmsum
ástæðum verið horfið að því
ráði að takmarka efni frum-
varpsins, svo sem gert hefur
verið, og þá við það miðað, að
nauðsynleg löggjöf um þessi
mál verði sett í áföngum.
— Knudsen
Framh. af bls. 8
skógi 1950, Þjórsárdalur 1950,
Ullarband og jurtálitun 1952,
Frá Soginu 1953, Hornstrand-
ir 1955, Sr. Friðrik Friðriks-
son 1956, Ásgrímur Jónsson
1956—1957, Skálholt 1956
1957, Mynd frá Reykjavík
1955—1957, Fráfærur á
Kirkjubóli 1958, Vorið. er
komið 1959, Refurinn gerir
gren í urð 1959, Þórbergur
Þórðarson 1960, Frá Eystri
byggð á Grænlandi 1960 og
Smávinir fagrir, blómamynd
in frá 1960—1961. — E. Pá.
— Úr ýmsum áttum
Framhald af bls. 10.
og á stórum ræktuðum svæð
um verða tvær eða fleiri
uppskerur í stað einnar áð-
ur. Árangurinn verður sá,
að landbúnaðarframleiðsla
Egyptalands mun aukast um
50%. Þá eru raforkuverin,
sem munu framleiða tíu þús-
und milljónir kílóvattstundir
á ári og þar með tífalda raf-
orkuframleiðslu landsins mið
að við það sem nú er. Sam-
tals er reiknað með því að
stíflan skapi ný verðmæti,
sem muni nema 37 þúsund
milljónum króna á ári. And-
virði stíflunnar ætti þannig
að fást endurgreitt í auk-
inni framleiðslu á hálfu
öðru ári.
Þannig mun Aswan-stíflan
leiða til aukins landbúnaðar
í landi þar sem 18 milljónir
íbúanna eru bændur, til
aukinnar iðnvæðingar og til
bættra lífskjara egypzku
þjóðarinnax•.
(Stytt úr Morgenavisen,
Bergen)
„Malbihuð
hjöitu"
eftir Jóhann.
Hjdlmarsson.
í DAG kemur út á forlagi Bóka
verzlunar Sigfúsar Eymundsson
ar ljóðabókin Malbikuð hjörtu
eftir Jóhann Hjálmarsson.
Jóhann Hjálmarsson er eitt af
yngstu skáldum landsins, fædd
ur 1939. Þó eru Malbikuð hjörtu
fjórða ljóðabókin, sem hann
sendir frá sér, en fyrsta bók hans
Aungull í tímann, kom út, þegar
hann var 17 ára. Árið 1958 sendi
hann svo frá sér bókina Undar-
lega fiska, og árið 1960 ljóða-
þýðingajr, er hann nefndi Af
greinum trjánna. Auk þess hefur
hann skrifað allmargar greinar
um bókmenntir og listir í blöð og
tímarit.
Malbikuð hjörtu er 62 bls. að
stærð, 32 ljóð misjafnlega löng.
í bókarlok skrifar höfundur
skýringar við nokkur ljóðanna.
Mynd á kápu og titilsíðu hef
ur Alfreð Flóki teiknað, en prent
un hefur annazt Frentsmiðja
Jóns Helgasonar.
Afli á Akranesi
Akranesi, 10. marz.
TÆPAR 90 lestir bárust hér 1
land í gær. Aflahæstur var Sæ-
fari með 12,5, þá Sigurður AK
með 11 og Sigurvon með 10
lestir. — M.s. Litlafell er hér
í dag og losar olíu. — Oddur.
Hálkan hættuleg
MIKIL hálka var á götum bæjaíw
ins í gær. Munu margir hafa hlot
ið byltur og smámeiðsli. Ekki er
vitað, að neinn hafi slasazt al-
varlega, nema Guðrún Jensdótt-
ir, Bergstaðastræti 46, sem féll á
mótum Njarðargötu og Fjölnis
vegar. Hún handleggs- og fót-
brotnaði hægra megin.
— /Jbrótf/r
Framh. af bls. 18.
ist sem leikurinn væri búirm:
10:7, 11:8 og 15:12, en íslend-
ingamir gáfu sig aldrei og
xmnu á — við óhemju fagnað-
arlæti“.
Þetta voru orð sænska
íþróttablaðsins og sjaldan eða
aldrei hefur íslenzkum íþrótta,-
mönnum verið hrósað þar jafn-
mikið og nú.
Vilj
ilja sa mband óháðra
ríkja í Kongó
Frd rdðstefnunni í Tananarive
Stefnis-kaffi í dag
HAFNARFIRÐI: — í dga kl.
3—5 er Stefniskaffi í Sjálf-
stæðishúsinu. Framreitt verð
ur kaffi við vægu verði og
gott „bakkelsi" með. Nokkra
undanfarna laugardaga hafa
Stefnis-féiagar haft kaffi á
boðstólum hvern laugardag
við sívaxandi vinsældir.
Tananarive, 10. marz —
(NTB — Reuter).
Á RÁÐSTEFNU stjórnmálaleið-
toga, frá Kongó, sem stendur yfir
í Tananarive, hefur Joseph Kasa-
vubu, forseti borið fram tillögu
um, að komið verði á í Kongó
sambandi óháðra ríkja.
Þessi tillaga hans hefur verið
til umræðu í allan dag, og er
svo vel á veg komin, að fundar-
rnenn velta því nú fyrir sér, hvað
ríkjasamband þetta skuli kallast.
Lagt hefur veríð til að kalla það
Samband kongóskra ríkja.
Moise Ts'hombe mun vera því
mjög hlynntur að slíkt ríkjasam-
band hafi sameiginlegt þing í
Leopoldville. Hann er sá, sem
fyrstur kom fram með þá tillögu,
að landið yrði gert að ríkjasam-
bandi — taldi það vænlegustu
leiðina til að koma í veg fyrir
ættbálkabardaga. Þó er talið, að
Tshombe hafi fallizt á, að Kasa-
vubu verði æðsti maður ríkja-
sambands Kongó.
Aðeins tveim þriðju hlutum
Stjórnmálamennirnir ræddu
ennfremur í dag, hvort mögulegt
væri að tryggja ró og frið í
Kongó, án aðstoðar Sameinuðu
Þjóðanna, svo sem Thsombe hef-
ur langt til. En það virðist auð-
sætt, að þeir foringjar, sem ráð-
stefnuna sitja, telja sig einungis
geta tryggt frið í tveim þriðju
hlutum landsins, — þriðji hluti
þess er á valdi Stanleyvillestjórn
arinnar. Reyndar efast menn
stórlega um, að unnt verði að
koma í framkvæmd nokkru af
því, er samþykkt verður á þess
ari ráðstefnu, þar : em Gizenga
eða þeir, sem sterkastir eru í
Stanleyville, hafa ekki komið til
ráðstefnunnar. Búizt er við að
fundur ráðstefnunnar sem boðað
er til í kvöld, muni standa fram
á nótt.
— Alþingi
Frh. af bls. 2
fyrir áliti iðnaðarnefndar efri
deildar um frv. til 1. um verk-
stjóranámskeið. Hafði nefndijn
fengið um það umsagnir ýmissa
aðila, sem allir mæltu með sam-
þykkt frv. Iðnaðarnefnd mælir
með samþykkt þess með þeirri
breytingu, að inntökuskilyrði
verði ákveðin með reglugerð.
Slyssð í
Orœfum
MORGUNBLAÐINU hefur borizt
bréf frá Þorsteini Jóhannssyni,
kennara að Hofi í Öræfum. Seg-
ir hann þar frá hinu sviplega
slysi er varð þar í sveitinni á
dögunum, er litli drengurinn úr
Reykjavík, Ingvi Ómar Hauks-
son, til heimilis að Lækjarhúsum
þar í sveit, lézt af slysförum.
Samkvæmt hinni greinargóðu frá
sögn Þorsteins, varð drengurinn
ekkí undir kerrunni er dráttar-
vélin var að draga á túnið. Hann'
hafði ekið dráttarvélinni, er
skyndilega lyftist upp að framan,
og valt hún aftur yfir sig. Dreng.
urinn sem sat í ökumannssæti
hafði orðið undir dráttgrvélinni
er hún skall aftur yfir sig á
kerruna. I
Ungling
vantar til ab bera út blabið vib
Fossvogsblettina
Sonur minn og bróðir okkar
KRISTJÁN DAÐI BJARNASON
andaðist í Landakotsspítala 3. marz. Jarðarförin hefur
farið fram. — Þökkum fyrir auðsýnda samúð.
Sigurlína H. Daðadóttir og systkini hins látna
Faðir minn
EINAR RUNÓLFSSON
trésmiður,
andaðist að Elliheimilinu Grund 10. þessa mánaðar.
Fyrir hönd aðstandenda.
Trausti Einarsson.
Maðurinn minn, faðir okkar, tengdafaðir og afi
INGIMUNDUR EINARSSON
sem andaðist 4. þ.m. verður jarðsunginn frá kirkju
Óháða safnaðarins við Táteigsveg, mánudaginn 13. marz
kl. 1,30 e.h. — Blóm afbeðin.
Jóhanna Egilsdóttir, börn, tengdabörn og barnabörn
Þökkum innilega auðsýnda samúð við andlát og
jarðarför bróður okkar
EYJÓLFS ÞÓRÐARSONAR
frá Laugabóli.
Systkinin
Beztu þakkir sendum við öllum þeim er auðsýndu
okkur samúð og hluttekningu vegna andláts og jarðar-
farar
JÓELS BÆRINGSSONAR
sem andaðist 26. febrúar s.l.
Eiginkona, börn og tengdabörn
Þakka innilega samúð og hluttekningu við andlát og
jarðarför litla drengsins míns
INGVA ÓMARS
Fyrir hönd aðstandenda.
Inga Ingimarsdóttir.
* -é£H