Morgunblaðið - 28.04.1961, Qupperneq 12

12
' MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 28. apríl 1961

Utg.: H.f. Arvakur. Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannesserv
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Lesbók: Arni Óla, sími 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgieiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 45.00 á mánuði innanlands.
1 lausasölu kr. 3.00 eintakið.
DÓ HÚN ÚR
í forystugrein Tímans sl.
fimmtudag er enn farið
af stað til að reyna að sýna
fram á, að vandinn í efna-
hagsmálunum hafi ekki verið
mikill eftir lát vinstri stjórn-
arinnar. Aðeins hefði þurft
að lækka kaup almennt um
6% og þá hefði verið hægt
að halda áfram hallalausum
rekstri atvinnuveganna, án
þess að leggja á nýja skatta,
að því er virðist um langa
framtíð.
Er það þá satt, sem ein-
hverjir gamansamir náungar
hafa sagt, að vinstri stjórnin
hafi í rauninni „dáið úr vel-
megun?“ Hvers vegna leysti
hún ekki þann vanda, sem
var svo auðveldur viðureign-
ar? Tíminn segir að Moskvu-
kommúnistar og hægri krat-
ar hafi ekki viljað neina
lausn og því hafi farið sem
fór.
Verið getur, að Tíminn sé
búinn að sannfæra sjálfan
sig með þessari sögu, en
varla marga aðra. Þjóðin var
búin að reyra sig í skulda-
fjötra og á klafa haftabú-
skapar, sem stórlega var far-
inn að draga úr afköstunum,
þó að allir hefðu næga
vinnu. Þessi þróun átti í raun
inni langan aðdraganda. En
verulega fór að síga á ógæfu
hlið á dögum vinstri stjórn-
arinnar. Mjög róttækra að-
gerða var* því þörf til að
koma þjóðarbúskapnum á
réttan kjöl. Og þetta sáu
vinstristjórnarherrarnir, þó
að þeir kynnu ekki ráð við
vandanum, og gæfust því
hreinlega upp.
Minnihlutastjórnin, sem þá
tók við völdum, með stuðn-
ingi Sjálfstæðisflokksins,
vann mikilvægt starf til að
forða þjóðinni úr bráðasta
voðanum. En það vissu allir,
sem vildu t’ita, að aðgerðir
hennar voru hreinar bráða-
birgðaráðutafanir. Þannig
var t.d. teflt á tæpasta vað-
ið um tekjuöflun til ríkis-
sjóðs og Útflutningssjóðs, og
við þetta kerfi gat þjóðin
ekki búið til lengdar. En -með
an mestu hættunni var þann
ig bægt frá í bili var unnið
að því að skapa stjórnmála-
legar aðstæðúr í landinu,
fyrst og fremst með kjör-
dæmabreytingunni, til þess
að geta komið á heilbrigðu
efnahagskerfi.
V ELMEGUN ?
Svo mjög voru þau mál
öfugsnúin orðin, að hinar
varanlegu ráðstafanir hlutu
að verða róttækar. En þær
hafa sýnt styrk sinn. Þjóðin
hefur staðizt áföll, eins og
hina miklu verðlækkun á
mjöli og lýsi, og hún mun
einnig standast aflabrestinn
í vetur. En strax og aflinn
glæðist munu hin raunveru-
Ipgu lífskjör einnig batna, og
það varanlega að þessu sinni.
BORGÁRA-
STYRJÖLD INNAN
FRAMSÓKNAR
k sama tíma sem de Gaulle
^ er að takast að kveða
*
niður uppreisnina í Alsír og
koma í veg fyrir borgara-
styrjöld í Frakklandi, dregur
til tíðinda innan Framsókn-
arflokksins. Þar virðist borg-
arastyrjöld vera hafin. Þeir
menn innan flokksins, sem
ekki vilja una hinu einstæða
kommúnistadekri leiðtoga
hans og. undirlægjuhætti
þeirra við kommúnista,
kveðja sér hver af öðrum
hljóðs og lýsa yfir fylgi og
trúnaði við stefnu lýðræðis-
flokkanna í öryggis- og ut-
anríkismálum þjóðarinnar.
Framsóknarflokkurinn hefur
á undanförnum árum tekið
fullan þátt í að móta þessa
stefnu. Þess vegna er það
furðulegt, að leiðtogar hans
skulu nú slást í för með
kommúnistum og taka þátt í
undirskriftasöfnun þeirra og
baráttu gegn samvinnu ís-
lendinga við vestrænar lýð-
ræðisþjóðir til verndar eigin
öryggi og heimsfriðnum.
Leiðtogar Framsóknar-
flokksins ættu að hugsa sig
alvarlega um áður en þeir
halda lengra út á þá háska-
legu braut, sem þeir nú eru
staddir á í samfylgd sinni
með kommúnistum. Utanrík-
is- og öryggismál íslendinga
verða að vera hafin upp yfir
dægurbaráttu lýðræðúsflokk-
anna um innanlandsstjórn-
málin. Sjálfstæðisflokkurinn,
Alþýðuflokkurinn og Fram-
sóknarflokkurinn hafa sam-
eiginlega mótað hina íslenzku
utanríkisstefnu frá því að
styrjöldinni lauk. Það felur
ekki aðeins í sér hættu fyrir
Framsóknarflokkinn heldur
fyrir þjóðina í heild, ef leið-
UTAN UR HEIMI
„Menningarstarf nazista
Listaverkasafnarinn Hermann Göring í I.ouvre að velja sér
málverk.
GYÐINGAOFSÓKNIR þýzkrai
nazista i hernumdu löndunum
í síðustu heimsstyrjöld hafa nú
mjög verið rifjaðar upp í sam-
bandi við réttarhöldin yfir!
Adolf Eichmann.
Öll sú frásögn sýnir einstæða
villimennsku og þarf að leita
langt í sögunni til að finna hlið-
stæðu þeirra atburða, hinir ógeðs
legu glæpir gera jafnvel galdra-
ofsóknir miðaldanna að hreinum
barnaleikjum í samanburðinum.
Það þarf að leita aftur til forn-
aldarinnar, hinna grimmilegu
styrjalda Forn-Persa og Assyríu
manna til að finna einhverja hlið
stæðu við hin pólitísku glæpa-
verk nazista og kommúnista á 20.
öldinni.
Menningarforusta
En þýzku nazistarnir létu sér
þetta ekki nægja. Þeir voru
einnig mjög virkir á sviði „menn
ingarmála". Þeir ætluðu Þýzka-
togar hans halda áfram að
gæla við landráðastefnu
kommúnista, sem miðast við
það eitt að þjóna hinum aust
rænu ofbeldisöflum og draga
lokur frá dyrum íslenzku
þjóðarinnar.
ÖNGÞVEITIÐ
í KONGO
ngþveitið í Kongó ríður
ekki við einteyming. —
Stjórnmálaleiðtogar landsins,
sem þó hafa unnið saman
eru nu farnir að handtaka
hver aðra ef þeim rennur í
skap. Handtaka Tshombe for
sætisráðherra Katanga fylk-
is sýnir, hversu vanþroska og
frumstæðir leiðtogar hins
unga Kongolýðveldis eru.
Því fer einnig víðsfjarri að
þeir kunni að meta viðleitni
Sameinuðu þjóðanna til þess
að forða blóðugri borgara-
styrjöld í landinu. Hefur ým-
islegt verið gert til þess að
torvelda liði samtakanna frið
arstarf þess. Hafnarborgum
hefur verið lokað fyrir því
og jafnvel verið gerðar á það
vopnaðar árásir.
Á sjálfu þingi Sameinúðu
þjóðanna hafa svo Rússar og
fylgiríki þeirra gert allt til
þess að hindra Hammar-
skjöld í nauðsynlegum fram-
kvæmdum. Yið borð hefur
legið að hann fengi ekki fé
til þess að borga kostnaðinn
við Kongóaðgerðirnar. Virð-
ist þó hafa náðst' eitthvert
samkomulag um það að lok-
um, en að sjálfsögðu gegn
harðri andspyrnu Rússa.
Allt er á*huldu um það,
hvernig framvinda mála verð
ur í Kongó. En Sameinuðu
þjóðirnar eiga engan kost
annars en að halda áfram
sáttastarfi sínu. Á því bygg-
ist framtíð þessa ógæfusama
lands.
landi mjög glæsilegt forustuhlut-
verk í menningu heimsins, þegar
þeir væru búnir að drepa alla
Gyðinga Og ná heimsyfirráðum.
Eftir sigurinn í Frakklandi
þóttust nazistar eygja úrslitasig-
ur í styrjöldinni. Þeir tóku því
til með hinum mesta dugnaði að
undirbúa menningarforustu.
Nýlega hefur komið í Frakk-
landi bók um „menningarstarf"
nazista þar í landi á stríðsárun-
um. Bókin heitir „Le Front
de l’Art“ — Vígstöðvarnar í list-
unum Og er hún eftir Rose Vall-
and forstöðukonu impressionista-
safnsins í París.
Málverkabrennur
Það var m. a. einn þátturinn
í menningarstarfi nazista að þeir
tóku 600 listaverk eftir frægustu
nútímamálara heimsins, Picasso,
Miro, Klee og aðra og brenndu
þau til ösku í Tuileries-garðinum
í París. Nútímalist var úrkynjuð
að þeirra áliti eins og Gyðing-
arnir og því var hún brennd.
Nokkru síðar komust nazistar
þó að því, að þessi „einskisnýta"
list var þó gulls ígildi. Þeir gátu
selt abstrakt-málverkin fyrir
þyngd þeirra í gulli í Svisslandi
Og Portugal. Og fyrir það gull
gátu þeir keypt dýrmæt hráefni
til hergagnaiðnaðarins.
Hlutverk Görings
Einn mesti „listafrömuður" í
hópi þýzkra nazista var Her-
mann Göring. Hann kallaði sig
„leiðtoga endurreisnarinnar" og
safnaði málverkum hinna gömlu
meistara.
Aldrei hefur neinn safnari átt
eins auðveldan leik á borði og
Hermann Göring. Hann heim-
sótti Louvre-safnið tuttugu sinn-
um til að velja sér málverk eftir
hina gömlu flæmsku, hollenzku
Og þýzku meistara. Hann lét
flytja heim í hallir sínar í Þýzka-
landi nokkra vörubílafarrna af
málverkum eftir Gézanne, Reno-
ir og Van Gogh.
Ribbentrop hafði hinsvegar
mestan áhuga á listvefnaði. Mest
hélt hann upp á gobelin-teppið
„Diana við baðið“ eftir Bouc-
her.
Frönsk eða þýzk list
Rose Valland segir, að þýzku
nazistarnir hafi haft furðulegan
áhuga á frönskum málverkum
frá 18. öld. Hún segir, að það
hafi ekki stafað eingöngu af því
að þá var í tízku að gera myndir
af holdamiklum nöktum konum,
heldur stafaði það af því að þessi
list hafði borizt frá Frakklandi til
Prússlands á dögum Friðriks
mikla. Þessvegna litu nazistarnir
svo á að þessi franska list væri
í eðli sínu þýzk aríalist.
Daginn sem París var frelsuð
hófust götubardagar í miðbiki
borgarinnar umhverfis listahöfn-
in. Það gengur kraftaverki næst,
að ekkert málverk skemmdist í
þeim átökum. En síðustu skipti
nazista af listaverkunum í Louvra
voru þau, að nokkrir þýzkir her-
menn flúðu inn í egypzka safnið
og reyndu að fela sig í forn-
egypzkum líkkistum. Það kom þó
að litlu haldi. Þeir voru teknir
og fluttir til fangelsis.
Ráðgjafarþing
Evrópuráðsins
RÁÐGJAFARÞING Evrópuráðs-
ins kom saman til funda í Stras-
bourg mánudaginn 24. april. Þing
fundina sækja að þessu sinni af
íslands hálfu Jóhann Þ. Jósefs-
son, fyrrverandi ráðherra, og
Rannveig Þorsteinsdóttir, hæsta-
réttarlögmaður.
Af dagskrármálum má nefna:
Heimsmálin og samstarf Evróp-
ríkja, samstarf við vanþróuð
lönd, efnahagsmálaþróunin i
Evrópu, stefnur í landbúnaðar-
málum, samstarf Evrópuríkja unu
vísindarannsóknir, náttúruvernd,
andrúmsloftið og hollustuhættir,
réttindi þjóðernisminnihluta og
ýmis atriði' varðandi samgöngu-
mál.
(Frétt frá upplýsingadeiLd
Evrópuráðsins 26/4 1961).