Morgunblaðið - 19.10.1961, Blaðsíða 12

12
MORGVNBLAÐ1B
Fimmtudagur 19. okt. 1961

Otgefandi: H.f Arvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Lesbók: Arni Óla, sími 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 55.00 á mánuði innanlands.
1 lausasölu kr. 3.00 eintakið.
TRAUST FJÁRMALASTJÖRN
í' fjárlagaræðu sinni í fyrra-
kvöld gerði Gunnar Thor-
oddsen, fjármálaráðherra,
glögga grein fyrir hinum
trausta fjárhag ríkisins og
starfi því, sem unnið er á
fjölmörgum sviðum til að
draga úr útgjöldum ríkisins,
auka hagkvæmni og sparnað.
Að sjálfsögðu hlaut nokk-
ur hækkun útgjalda að
fyígja í kjölfar hinna miklu
kauphækkanna í sumar. Er á
ætlað, að rekstrarútgjöld
ríkissjóðs hækki beinlínis
vegna kauphækkananna um
70 milljónir króna. Við það
bætist svo sú hækkun til
félagsmála, sem leiðir af því
að lífeyrir og bætur ' al-
mannatrygginga hækka í
sama hlutfalli og kaupgjald.
Nemur þetta um 52 millj. kr.
Vegna gengisbreytingarinn-
ar hækka útgjöld ríkissjóðs
hinsvegar aðeins um 16
millj. kr. Samanlagt nemur
þetta 138 millj. kr., en hækk-
un útgjalda samkvæmt fjár-
lagafrumvarpinu er þó ekki
nema 126 millj. kr., þar sem
aðrar breytingar verka sam-
tals til lækkunar um 12
millj. kr.
Fjármálaráðherra vék að
því í ræðu sinni, að málgögn
um stjórnarandstæðinga
hefði mjög orðið tíðrætt um
það í sumar, að ríkissjóður
væri kominn á heljarþröm og
þá spáð því, að 200 millj. kr.
halli yrði á ríkisbúskapnum
í ár. Þessar hrakspár byggðu
stjórnarandstæðingar á því,
að yfirdráttur ríkissjóðs í
Seðlabankanum hefði kom-
izt upp í 200 millj. kr.
Ástæðan til hins háa yfir-
dráttar í sumar var sú, að
aðaltekjulind ríkissjóðs, að-
flutningsgjöldin, þornaði að
mestu upp, meðan verkföll-
in stóðu og ekki voru af-
greiddar vörur. Aftur á móti
var yfirdrátturinn þann dag
sem fjárlagaræðan var flutt,
kominn niður í 70 millj. kr.,
en undanfarin fjögur ár
hafði hann sama dag verið
frá 103 og upp í 112 millj.
kr. Síðan sagði fjármálaráð-
herra:
„Með hliðsjón af þeim at-
riðum, sem ég nú hef greint
og þrátt fyrir þá erfiðleika,
sem á vegi hafa orðið, tel ég
víst að jafnvægi náist milli
tekna og gjalda og ríkissjóð-
ur verði hallalaus á árinu
1961 og jafnvel verði ein-
hver greiðsluafgangur“.
Það hefur því sannarlega
farið eins með þessar hrak-
spár og allar aðrar frá því
að Viðreisnarstjórnin tók við
völdum. Þær hafa verið
gjörsamlega rakalausar.
SPARNAÐUR
í REKSTRI
Síðan rakti fjármálaráðherra
nokkuð hvað gert hefði
verið til að auka hagsýni og
sparnað í rekstri ríkisins.
Hann gat þess að í kringum
50 mál hefðu verið til með-
ferðar, þar sem rannsakað
hefði verið ofan í kjölinn,
hvernig betur mætti skipu-
leggja starfsemina og auka
sparnað.
Þessar ráðstafanir hefðu
þegar valdið því, að um veru
lega lækkun hefði verið að
ræða í ákveðnum rekstri
ríkisins, en annað tekur að
sjálfsögðu lengri tíma og fer
ekki að bera árangur fyrr en
síðar.
Sameining Áfengisverzlun-
arinnar og Tóbakseinkasölu
ríkisins hefur verið fram-
kvæmd og með henni hafa
sparazt. 11 starfsmenn og
ýmis kostnaður annar lækk-
að. Innflutningsskrifstofan
var lögð niður og við það
sparast um 3 millj. kr. — í
París voru sameinaðar tvær
sendiráðsskrifstofur og við
það spöruð nærri því ein
millj. kr. Alþingiskostnaður
var lækkaður vegna styttra
þinghalds. Betri árangur náð
ist í vegaframkvæmdum
vegna betri nýtingar þess
fjár, sem til vegagerða var
veitt. Á Keflavíkurflugvelli
voru sameinaðar flugumsjón-
ardeild og flugvélaafgreiðsla
og sparaðir 8 menn við það
o. s. frv.
Allt sýnir þetta, að rétt er
stefnt, og Viðreisnarstjórnin
leggur meiri áherzlu á það
en fyrri stjórnir að gæta
fyllstu hagsýni og sparnað-
ar. —
RISNA RÍKISINS
k llmikið hefur verið um það
rætt í blöðum og manna
á meðal, að væri óhófleg.
— Morgunblaðið hefur
m. a. bent á, að óhæfa
væri að hádegisverðarboð
væru haldin með miklum
vínföngum, svo að menn
yrðu illvinnufærir síðari
hluta dagsins, ef þeir þyrftu
að taka þátt í slíkum sam-
kvæmum.
I heild verður þó að segja,
að alltof mikið hefur verið
gert úr risnu ríkisins, enda
upplýsti fjármálaráðherra
það í ræðu sinni, að á síð-
asta ári hefði allur kostnað-
Þýzk togaraútgerð
þarínast stuönings
1 PARlS er um þessar mundii<|
dönsk sýning, sem fjallar um/
Danakonungiir, herinn og ein I
kennisbúninga liðinna alda. L
Mynd þessi er tekin fyrir utan I
sýningarhöllina og sýnir gamll
ar danskar fallbyssur, sem|
eru þarrra undir eftirliti her-J
manns í einkennisbúningi frá I
1633. 1 baksýn er Sigurboginn. |
I DANSKA fis'kimálaritinu —
„Dansk Fiskeritidende“ frá 22.
sept. sl. birtist athyglisverð grein
frá fréttaritara blaðsins í Brem-
erhaven í Vestur-Þýzkalandi um
kröfur þýzku togaraútgerðarinn-
ar á hendur þýzbu ríkisstjóm-
inni um byggingarrekstursstuðn
ing. Fer greinin hér á eftir í þýð
ingu.
Vestur-þýzkir togaraútvegs-
menn krefjast ríkisstuðnings, er
nema skuli 37,4 millj. marka —
(rúml. 400 milj. króna) árlega
í 5 ár. Skal féð notað til greiðslu
vaxta og þess hóttar í a.m.k. eitt
ár, til stuðnings við niðurrif
skipa án kröfu um að ný skuli
byggð í staðinn og til almennra
ráðstafana til að bæta söluað-
stöðu (verðlagsgrundvöll).
Auk þessa óska vestur þýzkir
útvegsmenn rannsóknarskips,
sem kosti 1.2 millj. marka.
Samband togaraeigenda hefir
ur við móttöku og risnu er-
lendra og innlendra gesta á
vegum ríkisins numið 912
þúsundum króna. Er mjög
gott að þessar upplýsingar
skuli liggja fyrir, svo að
menn haldi ekki að milljón-
um króna sé sóað í veizlu-
höld.
KRÚSJEFF
ÖGNAR
Á fyrsta degi þings komm-
únistaflokkanna, þar sem
m. a. eiga sæti tveir íslend-
ingar, upplýsti Krúsjeff að
um næstu mánaðamót mundu
Rússar sprengja 50 mega-
tonna kjarnorkusprengju. —
Slík ógnarsprengja samsvar-
ar 2500 sprengjum af þeirri
stærð, sem varpað var á
Hiroshima. Ógnun sú, sem
felst í þessum áformum
kommúnistastjórnarinnar, er
svo siðlaus, að furðu sætir
ritað bréf til Adenauers kansl-
ara, matvælaráðherrans og fjár-
málaráðherrans, þar sem alvar-
lega er vakinn athygli á ástand-
inu. Forstöðumenn stjórna strand
héraðanna þ.e. Bremen, Ham-
borg, Kiel og Hannover hafa
fengið svipaðar ábendingar.
Á það er lögð áherla, að til-
vera allrar vesturþýzku togaraút
gerðarinnar sé í hættu, ef sam-
bandsstjórnin í Bonn grípi ekki
í nánustu framtíð til mjög á-
kveðina hjálparráðstafana.
Sökina á hinum hættulega
hallarekstr; er ekki að finna hjá
togaraútgerðinni sjálfri. Sem
aðalástæður eru eftirfarandi at-
riði talin:
1. Hinir miklu styrkir, sem er
lend útgerð nýtur.
2. Hið mikla frjálsræði, sem
gildir um innflutning á fiski til
Vestur-Þýzkalands, sérstaklega
hinn skipulagslausi innflutning-
ur Svía á síld.
að Krúsjeff skuli ætla sér
að ná pólitískum ávinningi
með slíku atferli.
Tilraun með slíka ógnar-
sprengju getur auðvitað eng-
um tilgangi þjónað, öðrum
en þeim að vekja skelfingu
um heimsbyggðina. — Með
slíkri sprengju er hætt á að
eitra svo andrúmsloft, að
verulegu tjóni geti valdið og
er ekki annað sýnna en það
sé einmitt tilgangur Sovét-
herranna.
Þeir geti þá hótað að
sprengja fleiri og enn stærri
sprengjur, ef ekki verði lát-
ið undan ofbeldisfyrirætlun-
um þeirra.
Sannarlega væri æskilegt
að fá upplýst, hvort þeir
Guðmundur Vigfússon og
Eggert Þorbjarnarson, sem
þingið sitja fyrir. íslenzka
erindreka hinna kommún-
ísku heimsvaldastefnu, hafi
ekki klappað Krúsjeff lof í
lófa, er hann kunngerði þess
ar fyrirætlanir.
3. Missir þýðingarmikil-la veiði
svæða vegna útfærslu fiskveiði
takmarka við ísland, Noreg og
Færeyjar.
4. Sífellt vaxandi aflabrestur
á hinum venjulegu fiskmiðum
vegna líffræðilegra og haffræði-
legra aðstæðna.
5. Verðhrunið á heimsmarkað-
inum á fiskimjöli eftir að til skjal
anna kom stórframleiðsla í Perú
og verðfelling í kjölfar hennar.
Að lokum er bent á, að hið
hættulega hrun fiskveiðanna
mu-ni valda stórtjóni fyrir skipa
félög og skipabyggingariðnaðinn.
Það hefir kvisast frá Bonn, að
Schwartz, matvælaráðherra hafi
ótt leynilegar viðræður við full
trúa frá Bremen og Neðra Sax-
landi um skjóta fjárhagsaðstoð,
en þessi héruð ráða yfir stærstu
mörkuðunum í Bremerhaven og
Cuxhaven með veiðiflota sem
nemur 108 þar af 48 stórtogur-
um, en heildartogaraflotinn
þýzki er 193 togarar þar með tald
ir 15 verksmiðjutogarar.
Setjast að
í sendiráði Rússa
LONDON, 17. október. — Fimm
menn úr samtökunum gegn kjarn
orkutilraunum knúðu á dyr rúss-
neska sendiráðsins. Var þeim
hleypt inn. Talsmaður samtak-
anna segir, að þeir muni setjast
að í fordyri sendiráðsins þar til
þeir hafi fengið fullvissu fyrir
því að Rússar hætti við að
sprengja 50 megatonna sprengj-
una. Þeir muni ekki fara úr bygg
ingunni fyrr en þeir verði fluttir
út með valdi.
Síðari fregnir herma, að lög-
reglan hafi borið mennina út úr
sendiráðinu samkvæmt tilmælum
Rússanna.
Kvartað
um undanbrögð
NEW YORK, 17. október — Rúsð
ar saka herstjóm SÞ í Kongó um
að fara ekki að fyrirmælum ör
yggisráðsins. Enn sé fjöldi hvítra
foringja í Katangaher — og beri
að fjarlægja þá hið bráðasta.