Morgunblaðið - 30.12.1961, Page 8
8
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 30. des. 1961
UNGLIN&
vantar til að bera blaðið í eítirtalið hverfi
FJÓLUGÖTU
Árshátíð K.F.U.M. og K.
verður haldin í húsi íélaganna miðvikudaginn 3.
janúar n.k. kl. 8 síðdegis. — Aðgöngumiðar óskast
sóttir til húsvarðanna fyrir þriðjudagskvöld 2. jan.
n.k.
Stjórn KFUM — Stjórn KFUK
INIýárs blómin og flugeldar
Blómaskálar, körfur o. fl.
Flugeldar, gott úrval
Blómaskálinn við Nýbýlaveg og Kársnesbraut
Opinn á gamlársdag frá 10—4
Góð þjónusta — Gott úrval
BLÓMASKÁLINN VIÐ NÝBÝLAVEG
IÍTB00
Tilboð óskast frá úrsmiðum eða öðrum sem
annast viðgerðir nákvæmra mælitækja eða
skrifstofuvéla um viðhald stöðumæla í
Reykjavík og eftirlit með þeim.
Útboðslýsingar má vitja á skrifstofu vora
Tjarnargötu 12.
Tilboðsfrestur til 5. janúar 1962.
Innkaupastofnun Reykj avíkurbæjar
Hinar vinsælu almennu
Jólatrésíðgoajr
verða haldnir í SILFUKXUNGLINU í dag
30. des. kl. 3 e.h.
Tvær 13 ára stúlkur syngja með hljómsveit
MAGNÚSAR RANDRUP
Skyrgámur kemur í heii i
Vegna geysiiegrar aðsóknar verða jólatrésfagnaðir
dagana 4. og 5. jan. (uppselt og) 6. jan. 1962.
Sala aðgöngumiða hef.st kl. 10 daglega.
Verð aðgöngumiða aðeins kr. 30.00.
Nokkrir miðar óseldir.
Pantanir teknar í síma 19611.
Silfurtunglið
Haildór Steinsen læknir
og fyrrverandi alþingisforseti
HALLDÓR læknir átti til góðra
að telja. Faðir hans síra Steinn
Steinsen var prestur í Hvammi í
Hvammssveit og síðar í Ámesi,
en móðir Halldórs var Wilhelm-
ine dóttir Moritz W. Bierings,
kaupmanns, er var meðal hinna
nafnkunnu atorkumanna í
Reykjaví'k. f ofviðri mi'klu í
nóvember 1857 fórst skip hér
nálægt landi, og Þar drukknaði
Biering, kona 'hans, sonur og
dóttir. Man ég vel mióður Hall-
dórs, því að hún var vinkona
móður minnar. Mann sinn, síra
Stein, missti hún 1883. Var þá
Halldór 10 ára, og var rnóður
hans um það hugað, að ‘hann
gengi menntaveginn. Varð Hall-
dór stúdent 1894, var hann efst-
ur sambekkinga sinna. Læknis-
námi lauk hann með góðum
árangri 1894. Að lokinni náms-
dvöl í Khöfn hófst læknisstarf-
ið.
Spyrjum íbúa Ólafsvíkur og
aðra héraðsbúa, hvernig starfið
var af hendi leyst. Starfssvæðið
náði frá Búlandshöfða að Straum
fjarðará og off var hann kallað-
ur í aðrar sveitir. Þá var ekki
ferðast um byggðir landsins í
upphituðum bílum. Hvemig
ferðuðust læknarnir? Fótgang-
andi, á hestbaki, á bátum. Heyrt
hefi ég Halldór segja frá því, er
hann í bulda og ofsaveðri gróf
sig í fönn. Læknisstarfið kallaði
á karlmennsku þar. Halldór var
í kirkju í Ólafsrvík hjá vini sín-
um síra Guðmundi Einarssyni.
Það var á gamlárskvöldi og að-
stoðaði Halldór við sönginn. í
miðri messu var hann sóttur og
fór sjóleiðis í miklum kulda og
kom á áfangastað á nýjársmorgni
klakaður og illa til reika. Marg-
ar slíkar sögur geymast um góða
lækna. Með þekkingu og skyldu.
rækni ávann Halldór sér hylli
héraðsbúa. Menn muna starf
'hans og heimili í Ólafsvík. Hann
kvæntist 9. júní 1902 Guðrúnu
Jónsdóttur, glæsilegri duign»ðar-
'konu. Sonur þeirra er Vilhelm
’bankafulltrúi, sem á heimili sitt
hér í bæ. Laaknishjónin tóku
einnig til fósturs unga stúlku,
sem nú er frú Lilja í Haukagili
í Vatnsdal. Frú Guðrún andað-
ist 23. júlí 1927 En síðari kona
Halldórs er frú Lilja Einarsdótt-
ir, Bogasonar og Sigrúnar Bjaroa
dóttur frá Hringsdal, og eiga
þau heima hér í bæ.
Þannig átti Halldór fagurt
heimili, um leið og hann fagn-
aði starfinu.
Þegar ég hugsa um starf lækn
isins eru í huga mínum þessi
orð: „Skjótur varstu, vin.ur, að
vitja manns í neyð, fáir hafa
fjörugri fáki rennt á skeið.“
Það kom sér vel, að Halldór
var hraustmenni. íþróttir stund-
aði hann af kappi, var skauta-
maður, og sund iðkaði hann, er
'hann var kominn yfir áttrætt.
Þéttur á velli, og skrefucm hans
fylgdi festa. Það var bjart yfir
öðlingsmanni. Oft 'sá ég leiftr-
andi bros hans og fann hið sterka
hlýja handtak. Það var eðlilegt, 1
að til hans væri leitað, enda voru
honum mörg trúnaðarstörfin
falin, og mörg mál nutu stuðn-
ings hans byggðarlaginu til
heilla. Var hann í 20 ár í hrepps-
nefnd og um nokkurt skeið í
sýslunefnd. í stjórn Sparisjóðs
Ólafsvíkur, formaður Framfara-
félags og formaður Verkalýðsfé-
lags Ólafsvíkur, svo að nokkuð
sé talið. Átti hann einnig sæti í
byggingarnefnd Landspítalans.
Sú stund kom, að læknirinn
tók sæti á Alþingi. Var hann
' þingmaður Snæfellinga 1912—13
og 1916—1933. Forseti efri deild-
; ar Alþingis var hann 1923—27.
i Starfinu gegndi hann með still—
| ingu og prýði, virðuleg.ur, stefnu
fastur, hógvær, en um leið þétt-
ur í lund, óbifanlegur, öruggur
■ með ríka sannfæring í huga sín-
HALLDÓR Steinsen fyrrv.
héraðslæknir og alþingisfor-
seti andaðist á jóladag og
verður jarðsunginn í dag.
Eg mun ekki rekja æviferil
þessa merkismanns né heldur
segja neitt frá samstarfi okk-
ar og áratuga einlægri vin-
áttu, þótt þar sé af ýmsu að
taka, sem i frásögu kynni að
þykja færandi. En stutta vin-
arkveðju læt ég fylgja hon-
um.
Þegsr ég fyrst tók sæti á
Aiþingi, var þar mannval mik-
ið. Þótti mér undantekningar-
lítið mest til íhaldsmanna
koma, eix með samruna
íhaldsflokksins og Frjálslynda
flokksins var Sjálfstæðisflokk-
urinn stofnaður nokkrum ár-
um síðar.
Jón Þorláksson, síðar for-
sætisráðherra, var þá formað-
ur flokksins, en Halldór Stein-
sen stjórnaði fundum þing-
flokksins. Hafði ég engin per-
sónuleg kynni haft af honum,
fyrr en ég kom á þing, þótt
ég að sjálfsögðu vissi á hon-
um deili, enda maðurinn löngu
landskunnur, — hafði m. a.
verið þingmaður Snæfellinga
1912—’'13 og aftur 1916. Var
hann síða* óslitið þingmaður
þeirra allt til ársins 1933, að
hann gaf ekki kost á sér til
þingmennsku lengur.
Mér þótti strax mikið til
Halldórs Steinsen koma og æ
því meir eftir því sem kynni
okkar jukust. Hann stýrði
fundum flokksins af skörungs-
skap og festu, var fáorður,
gagnorður og einarður og
nokkuð ráðríkur, enda við þá
að eiga, sem nokkuð þóttust
eiga undir sér.
Halldór Steinsen var maður
vel vitibórinn og fjölfróður,
kunni ágæt skil á stjórnmál-
um, var vandur að málflutn-
ingi og staðhæfði aldrei ann-
að en það, sem hann gat fært
sönnur á. Ha«n var geðríkur
en stilltur vel Og dulur í skapi,
ekki sérstakur mælskumað-
ur, en skýr í hugsun og rök-
fastur, Og lét lítt á sig ganga,
þótt ekki væri hann ádeilinn
að nauðsynjalausu. Hann var
fríður maður og karlmannleg-
ur og vel á sig kominn í hví-
vetna.
Ekki var Halldór Steinsen
mannblendinn né heldur gerði
hann sér f»r um að vinna
hylli kjósenda með svipuðum
hætti Og sumir þingmenn gera.
Mun þar um hafa ráðið, að
enda þótt h*nn ætti mikla
innri hlýju, væri einstakt
tryggðartröll «g gæti verið
manna glaðastur og Skemmti-
legastur, þegar svo bar undir,
samræmdist það ekki skap-
höfn hans að skarta þessu á al-
mannafæri, og allra sízt sjálf-
um sér til kjörfylgis. Hann
naut þó virðingar og meira
og endingarbetra trausts hér-
aðsbúa en fallið hefir flestum
alþingismönnum í skaut og
er þess hér getið jafnt til hróss
Snæfellingum, sem Halldóri
sjálfum.
Á Alþingi var Halldór Stein-
sen í hávegum hafður.
Nú þegar leiðir skilja þakka
ég vináttu, holl ráð og tryggð
þessa mæta manns. Eg bið
honum Guðs blessunar og
sendi ágætri eiginkónu hans
Og öðrum ástvinum hans hjart
anlegar samúðarkveðjur.
Ólafur Xhors
um, og ekki aðeins í huga, held-
ur og í orði og í verki. Með starfi
sínu á löggjafanþingi þjóðarinn-
ar var það honum áhugamál, að
störf hans mættu vera landi og
lýð til blessunar. Menn voru vott
ar að þjóðnýtu starfi hans, og
því var það að verðleikum, að
hann var sæmdur stórriddara-
krossi Fálkaorðunnar.
En lækninum og alþingismann
inum hlotnaðist sú toeill að eiga
sólskinsblett í heiði, heimilið,
sem stofnað var 8. ágúst 1929.
Bjart hefir verið yfir samfélagi
foreldra og Halldórs læknis,
sonar þeirra, konu hans og litlu
barnanna þeirra. Góð kona hef-
ir verið manni sínum til hjálpar
í sæld og í þraut. Frú Lilja, hin
ágæta og ástríka kona, hefir bú-
ið manni sínum og ástvinum há-
tíð á fögru heimili, þar sem vin-
um var fagnað og gestrisnin var
í 'heiðri höfð, og mest var hún
manni sínum, er hann þuríti
mest á hjálpinni að halda.
Eg hefi verið með Halldóri á
gleðistundum, en ég hefi einnig
séð, hve þrautgóður hann var í
baráttunni.
Oft hefur hann haldið jól með
vinum sínum. Nú hlaut hann þá
jólagjöf, að fá að fara héðan f
friði að loknu starfi og stríði i
stundanheimi.
Eg blessa minningu hins trygga
vinar og votta öllum ástvinum
hans samúð mdna.
Bj J.