Morgunblaðið - 17.01.1962, Qupperneq 6

6
MORGVNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 17. jan. 1962
Meistaraskdli fyrir
iiúsasmiði og múrara
• Hvenær voru Þerri-
blaðsvísur ortar?
N.N & N.N. senda þessar lín
ur vegna Þerriblaðaviísna
Hannesar Hafsteins:
„Eg og félagi minn fórum yf
ix „Þerriblaðsvísurnar" strax,
þegar þær voru birtar í Vel-
vakanda á dögunum. Við kom-
umst að sömu niðurstöðu um
höfunda þá, sem H.H. stæidi,
Og dr. Steingríimiuir J. Þorsteins
son, prófessor. Teljum við
lausn hans tvímælalaust
rétta. — Hins vegar getum við
ekki fallizt á, að Þerriblaðs-
vísur séu Ortar nálægt alda-
mótum. Það eþ notokurn veg-
inn víst, að þser eru etoki ortar
fyrr en eftir árið 1908, líklega
li910 eða 1911. En annar otok-
ar mian það örugglega, að
hann heyrði vísurnar í fyrsta
sinni árið 1911. — Sjálfsagt er
auðvelt að toomiast nærri um
þetta atriði með því að leita
til vísnafróðra manna“.
• Afgreiðsla
í sundlaugui.1
Ingimar Jónsson, forstjóri,
kom hér við hjá Velvakanda
fyrir helgina. Hann hefur
stundað sund í 14—15 ár og far
ið í gömlu sundlaugarnar. En
þar sem hann býr í Vesturbæn
um, kvaðst nann hafa hlakkað
lengi til að fá í nágrennið
Sundlaug Vesturbæjar. En nú
þegar hún er komin, kveðst
hann ekki hafa getað haft
hennar not veigna lélegrar af-
VEGNA auglýsingar um Meistara
skóla fyrir húsasmiði og múrara,
sneri Morgunblaðið sér til Þórs
Sandholt, skólastjóra Iðnskólans,
til þess að spyrjast nánar fyrir
um mámstilhögun og annað, sem
hinum nýja stoóla við kemur.
Þór Sandholt Og Sigmundur
Halldórsson form. skólanefndar
Iðnskólans og byggingarfulltrúi
Keykjavíkur létu þess getið, að
fram að þessu hefði það verið
svo, að þeir, sem lokið hafa iðn-
skólaprófi og sveinsprófi, hafa
getað farið til lögreglustjóra og
keypt þar meistarabréf,, eftir að
hafa unnið þrjú ár í iðn sinni.
En þar sem Byggingarnefnd
Reykjavíkur hefur fundið sárt til
þesá, að þeir hafa ekki haft næga
þekkingu ti! að bera til þess að
Standa fyrir húsbyggingum, hefðu
verið haldin bráðabirgðanám-
skeið fyrir húsasmiði ög múrara
um tveggja til þriggja ára skeið
eða meðan Meistaraskólinn er
ekki kominn á laggirnar.
Stofnun Meistaraskólans er í
beinu framhaldi af tillögum svo-
ikallaðrar meistaraskólanefndar
sem Gylfi Þ. Gíslason mennta-
málaráðherra skipaði árið 1958,
og skilaði nefndin áliti í apríl s.l.
Með skólanum er stefnt að því að
auka tæknimenntun þessara iðn-
aðarmanna, sem sannast að segja
hefur verið allt Of lítil. En til-
gangurinn með skólanum er tví-
þættur. Annars vegar hefur náms
efnið verið valið með hliðsjón
af því, að þeir sem ljúka prófi
frá skólanum eigi auðveldara með
að komast í Bygmesterskolen í
Kaupmannahöfn, og gera menn
sér vonir um, að nemendur þurfi
ekki að setjast í undirbúnings-
deild hans heldur fari beint í
1. bekk; hins vegar er ætlunin,
að Meistax askólinn veiti húsa-
smiðum og múrurum þá mennt-
un, sem nauðsynleg er til þess að
standa fyrir húsbyggingum. Enda
mun Byggingarnefnd Reykja-
víkur krefjast þess, að þeir, sem
framvegis hljóta réttindi tíl að
standa fyrir húsbyggingum, hafi
lokið prófi frá skólanum.
Ætlunin er, að skólinn verði
settur laugardaginn 20. jan. kl.
3 e.h., en þó að því tilskildu, að
nægilegur fjöldi iðnaðarmanna
ihnritist í skólann Og fer innritun
fram á skriístofu Iðnskólans frá
15—19. janúar. Þær námsgreinar,
sem kenndai verða, eru þessar:
íslenzka, verzlunarbréf vélritun,
stærðfræði, iðnreikningur, kostn-
aðarreiknjngur, áætlanir, bók-
færsla, iðnlöggjöf, þjóðfélags-
Á aðalfundi Rithöfundafél ags
fslands 17. des. s.l. var einróma
saimþykkt að skora á Þjóðleik-
húsið, RJkiisútivaprið Og aðrar
opinberar menningarstofnanir,
er hafa bókmenntaráðunaxxita i
þjónustu sinni, að þær láti starf-
andi rithöfunda sitja fyrir slík-
ixm störfum, sem ætla má að þeir
hafi sérþekkingu til að annast.
(Frá Rithöfundafélagi fslands).
greiðslu og neyðst til að halda
áfram að sækja gömlu xaugai'n
ar, þar sem hann hefur hitt fyr
ir Vesturbæinga, sem einnig
eru óánægðir með þetta.
Þrisvar sinnum kvaðst hann
hafa reynt að fara í Sundl iug
Ves-turbæjar, síðast á föstu-
dagskvöldið. Þá voru engir
sundlaugagestir við lúguna, en
toona í afgreiðslu, sem sagði
að allt væri upptekið. Hann
stóð og beið Og innan stundar
kemur hópur af strákum, ssm
ryðjast hver um annan: '—
Eg er númer eitt, ég er núrner
tvö o.s.frv. Op konan fer að
lóta þá hafa númer. Ingimar
vildi ekki sætta sig við að
verða á eftir strókunum, þeg
ar losnaði pláss. En konan
sagði bara að þeir hefðu verið
búnir að koma á afgreiðsluna
einhverntíma áður. Svó íixgi-
mar sneiri frá, sáróánægður.
En í hin tvö skiptin var
það hæg afgreiðsla, sem kom
í veg fyrir að hann kæmist í
laugina. í annað skiptið stóðu
12 og biðu við lúguna. Af-
greiðsluimaðurinn var önnum
kafinn við að svara í síma,
fliokka lykla og þess háttar og
eftir 20 mín. var búið að af-
greiða 5. Þá gafst Ingimar
upp og sama var að segja í
þriðja skiptið. Heldur Ingimar
því fram að afgreiðslufólk,
sem þarna er, kunni ©kki til
verka og þurfi að kenna því
og sjá um að allt gangi eins
fljótt og liðlega oig auðið er,
eins og er í gömlu sundlaug-
unum. Þá geti Vestur’bæingar
haft fullt gagn af þesisari
indælu sundlaug.
fræði, reglugerðir, verkstjðrn,
vinnuhagræðing, reksturshag-
fræði„ enska. eðlisfræði, viðar-
Og efnisfræði, efnafræði, land-
mælingar, uppmælingar húsa
o. fl., iðnteikning, álestur á teikn
ingar, burðarþolfræði, tilraunir,
holræsi O. fl., slysavarnir og hjálp
í viðlögum. Skólinn mun verða
i tveim áfögnum, nú fyrst í 12'
vikur og svo 10 vikur í haust.
Skólagjald fyrir allan tímann
verður 1000 kr. og er það svo
ódýrt vegna þess, að skólinn nýt
ur fjárveitixigar bæði frá Alþingi
og bæjarstjórn Reykjavíkur. Þá
er ætlunin, að skólinn starfi frá
ári til árs, þótt það hljóti að
sjálfsögðu að fara eftir því, hvort
næg þátttaka fæst eða ekki.
Þá sagði Þór, að með stofnun
skólans væri miklu baráttu-
og hagsmunamáli iðnaðarmanna
hrundið í framkvæmd; sem hefði
verið til umræðu á Iðnþingum
mörg undanfarin ár. En skýring-
in á því, hversu skólinn er aug-
lýstur með skömmum fyrirvara
er sá, 'sagði skólastjórinn að lok-
um, að fjárveiting ríkis og bæjar
var miðuð við árið 1962 og svo
þurfti málið að sjálfsögðu nokk-
urn undirbúning einnig, en ekki
Færð batnar í
Eyjafirði
Akureyri, 15. jan.
SÍÐUSTU daga hefur færð mjög
batnað í Eyjafirði, og má heita,
að flestir vegir séu færir öllum
öflugri bifreiðum. Þó munu
nokkrir erfiðleikar vera á Dal-
víkurvegi. Vaðlaheiði var ekki
farin í dag, en bifreið fór um Dals
mynni og gekk sæmilega. Nú er
kominn norðanstormur, og farið
að snjóa. Ef svO heldur áfram,
munu margu' vegir eflaust verða
ófærir á næstunni. — St.E.Sig
þótti ráðlegt að skólinn hæfi störi
öllu seinna á þessu ári. En þax
sem þessi mál hafa verið svc
mikið á dagskrá bæði á iðnþing-
um og annars staðar ætti þetta
ekki að korna svo mikið að sök.
Dregið í Happ-
drættisláni ríkis-
©PIB
C0PENHAGEN
wm
Dregiff var í B-flokki Happ-
drættisláni ríkissjóðs í gær
Þessi númer hlutu hæstu vinn-
inga:
35.725 : 75.000 kr, 66.793 : 40.00C
kr. 20.216 : 15.000 kr. 68.369 :
10.000 kr. 109.128 : 10.000 kr.
144.854 : 10.000 kr.
Rætt v/ð Pál Oddgeirsson um
úrbætur í fiski
EIN S og lesendxxr Morgvm-
blaðsins minnast, ritaði Páll
Oddgeirsson grein i blaðið þann
19. okt. 1960, sem hann nefndi:
„Nauðsynlegt að endurbæta
verkun skreiðar og meðferð afl-
ans“. í þeirri grein ræddi Páll
m.a. um endurbætur á meðferð
fiskaflans og benti á mörg góð
ráð. —
★
Blaðamaður Morgunblaðsins
hitti Pál Oddgeirsson að máli í
gær og ræddi stundarkorn við
hanrx uxu betri nýtingu fiskafl-
ans. Taldi hann tíma til kom-
inn að teknar yrðu upp nýjar
aðferðir við þorskveiði í net,
þannig að ekki mætti leggja
fleiri net í sjó en hægt væri að
dragc. upp á einum degi. Það
kæmi iðulega fyrir, að fiskur-
inn væri orðinn þriggja nátta
eða eldri, áður en byrjað væri
að verka hann.
Einnig myndi aflinn nýtast bet
ur 'og verða verðmeiri, ef fisk-
verkunarmenn færu í veiðiferð-
ir með skipunum og tækju innan
úr fiskinum um leið Og hann
kæmi upp úr sjónum.
★
Þá minntxst Páll Oddgeirsson á
nýja gerð lxskhjalla, sem hann
hefði fundið upp og látið gera
teikningar af.
Væri þessi hjallur þrjár
hæðir og rumaði 54 tonn af fiski.
Væri hann pannig gerður, að loft
Sundmagaverkunarvélin
takmarka ætti netafjöldann,
gæti leikið um hliðar hans og
gafla, loftventiar væru á mær.i,
og þannig frá honum gengið að
útilokað væri að vatn kæmist i
fiskinn. Einnig væri fyrirhugað
að hafa nýtizku fyrirkomulag við
upphengingu.
★
Að lokum ræddi Páll Oddgeirs-
son um surxdmagann og vél þá,
sem hann lét búa til til að verka
hann. Sagði Páll, að þetta væri
fyrsta og eina vélin sinnar teg-
undar í heiminum. Vélin er ekki
fullkomin, enn sem komið er, en
í ráði væri að fá hæfustu vél-
smiði til að endurbæta hana.
— Vélin er rafmagnsknúin.
Efst i henni er bursti, sem gengur
í vatn efst í vélinni (sjá með-
fylgjondi mynd). Sundmaginn er
festur á brettið með klemmu og
brettið dregið út og inn undir
burstann. Gera má ráð fyrir að
hún verki 5—6 sundmaga í einu.