Morgunblaðið - 10.05.1962, Blaðsíða 13

Fimmtudagur 10. maí 1962
MORGVTSBLAÐIÐ
13
Enn er grunnt á
milli Rússlands
Eftir Edward Crankshaw
gdða
Kína
Chen Yi marskálkur fullvissaífi
„hinar miklu þjóðir Sovétríkj-
anna“ um „órjúfanlega einingu“
í herbúðum sósialista hinn 1.
maí, en hann lét þessa kveðju
ekki ná til forystumanna Sovét-
ríkjanna. í Peking sáust myndir
af Stalín, en engin af Krúsjeff.
Deila Rússa og Kínverja fer
nú fram í háilfum, hljóðum. Etfna
hagslegax og hernaðarlegar ástaeð
ur hafa neyitt Kína till að fara sér
hægt og forðast opiniber vinslit
við Rússland. En Kínverjar hafa
ekki kastað frá sér hugmyndum
eínum uim að stríð sé óhjálkvsemi
legt, byltingar með valdi séu
nauðsynlegar um alian heim,
eamningar við Kennedy forseta,
6éu óhugsandi, rangt að styðja
borgaralega hlutleysingja eins
og Nehru og að Krúsjeff sé ó-
heppilegur foringi.
Snemma á síðasta ári (12. og
19. febrúar) birti THE OBSERV
ER frásögn atf því, sem Rúissum
©g Kíniverj’um fór á milli í Rúka
irest í jfúní 1960 á hinni stóru ráð
etefnu 81 kommúniistafllioikiks,
sem haldin var í nóvember og
ctesemiber sama ár í Mosfcvu; Og
í leynilegum bréfaviðskiptum
jnilli þessara funda. Nú hafa kom
ið í ljós frekari viðburðir á
Moskvuráðstefnunni, í þetta sinn
á Ítailíu (rnenn minnast þess, að
það var Signor Iongo, sem leyfði
að ræða hans yrði birt í pólska
blaðinu POLITIKA ári eftir fund
inn).
Hin nýja frásögn staðtfestir
það, sem ORSERVER hatfði birt
áður um hin snörpu orðas'kipti
milli Rússa og Kínverja og bæt
ir ýmsu við. Hún varpar einnig
nýju Ijósi á margt, sem ekíki var
fyllilega skilið áður.
Rússar efndu til ráðstefnunnar
1960 til þess eins að kúga Kín-
verja til að una sæti sínu í virð-
ingarstiga kommúnismanis. Hin-
ir stoltu Kínverjar urðu að
hlusta á árásir á sig frammi fyrir
fuliltiúum frá 81 landi. Meðal
þessara fulltrúa voru jatfn
ekemimitilega frumstæðir menn
og Mora frá Costa Rica, sem sagð
Jst finna til smæðar sinnar
frammi fyrir ráðstefnunni, eins
og bóndi, sem kemur ailit í einu
til stórborgar. Rússar hötfðu ætl
að sér að auðmýkja Kínverja
Og tókst það.
Við komu fulltrúanna, áður en
ráðstefnan hófst, tóku Rússar þá
til meðtferðar og sögðu þeirn,
hvað þeir ættu að hugisa. Á
nokkrum lökuðum fundum var
þeim sagt, að þessi réðsteína
hefði staðið lengi fyrir dyrum,
en henni hefði verið flýtt vegna
eilvarlegs ágreinings við Kín-
verja, sem hefðu baft eigin
6tefnu, andistæða þeirri, sem
hiafði verið samiþyktot á þingi
jDOmmúnistaflokkainna 1957.
Kíraverjar voru sakaðir um að
hafa haldið uppi sundrungará-
júðri innan „álkveðinna erlendra
flókka." Sumir fliakkanna vildu
toorraa á málamiðlun,“ aif ótta við
að samSkOnar ágreiningur kynni
að riisa upp innan vébanda
þeirra," en það vair árangurs-
Jaust. Ómögulegt var að sætta
þessar tvær ©tetfnur. Það varð
að velja á mil'li og toveða upp
dóm. „Vegna afleiðinga hegðun
ar kíraverSka flokkisinis er fram-
tíð allra kömmúnistafliokka í
veði.“
Svoraa var andi ráðstefnunn-
ar. Fuiltrúunum var síðan af-
herat 1127 síðna dreifibréf ásamt
ékýringum, rituðum atf Súskxftf.
Þetta bnélf var tii viðbótar bréf-
unum, sem útdiráttur var birtur
úr í THE ORSERVER í fyrra.
í því stóð, að blöð Sovétrikjánna
hefðu Miðiað sér við að svara
árásum Kínverja vegna tillits
til einingar toommúnista, „en að
TrotSkyiistum undanteknum hefði
enginn svert rússneska kommún-
istafl'okkinn með slíku orð-
bragði." f því stóð berurn orðum,
að hiöfuðmarkmið toínveriskra
kommúniista hefði verið að sverta
Krúsjeff sjálfan. Það sagði enn-
fremur, að stefna Krúsjeffls hefði
hltotið samiþykki miðstjómar rúss
nieska kommúnistafloktosins, og
vonlaust að ætla að aðskilja Krú-
sjeflf og rússneska kommúnista-
flökkinn sem heild.
Það vísaði á bug þeiim ásökun-
um, að ferðir Krúsjeffs hefðu
orðið til hagræðis fyrir Vestur-
veldin. Þvert á móti, þær hefðu
„sfcapað erfiðleika fyrir heims-
valdasinna.“ Þeirri ásökun Kín-
verja, að friðarstefna Krúsjeffs
hefði styrkt auðvaldlslöndin,
mætti svara, að augljóst væri að
banáttan fyrir tfriðinum yrði löng.
Það væri einnig deginum Ijósara,
að „Þjóðir auðvaldislandanna eru
ekki óvinir okkar. Það er engin
þörtf á að brenna húsið til að
drepa flærnar."
Svona var rammi ráðstefn-
unnar, sem reyndist vera dóm-
þing. Þegar yfir lauk vörðu að-
eins Albanir, Kóremenn, Indó-
nesar, Thailendingar, Vietnam-
Krúsjeff og Mao, er allt lék í lyndi.
búar, Rurm,abúar og Malajar
Kínverja, enda þótt margir full-
trúar mótmæltu jarðýtuaðfierðum
Rússa.
Við þekktum áður flestar þær á-
sakanir og gagnásatoanir, sem
Rússar og Kínverjar skiptust á.
Það, sem ekki var ljóst í fyrri
frásögn var, að höfuðmarkmið
Kínverja hatfði verið að koma
Krúsjeff frá völdum og í- öðru
lagi, að Rússar höfðu boðað til
ráðstefnunnar til þess eins að auð
mýkja Kínverja.
í síðari greinum gefst tæikifæri
til að ræða hinar mörgu afhyglis
verðu upplýsingar um afstöðu
hinna smærri kommúnistaifilokka,
hina almennu afstöðu tiil annarra
landa og vörn Kínverja á atfstöðu
sinni, sem Krúsjeflf hatfði farið
gróflega rangt með, að sögn Teng
Hsiao-ping. Það, sem hér skiptir
mestu máli er, að Kínverjar hatfa
ekki látið atf stefnu sinni, hvort
sem henni hefur verið ranglega
lýst eða etoki, svo og hitt, að
síðustu yfirborðssættir geta efcki
verið mieira en veggfóðrun til að
hylja sprungurnar fyrir umíheim-
inum.
Að frátöldum ágreiningi um
meiri háttar málefni — stríð, frið
og byl'tingar — voru Kínverjar
bitrastir vegna stuðnings Krú-
sjeffls við Ind'land í landamiæra-
deilum Kínverja og Indrverja og
kalls hans við Ameriku. Teng'
sagði, að á sömu stundu og leið-
togar Rússa væru að sverta kín-
verska leiðtoga væru þeir að
smjaðra fyrir leiðtogum heims-
valdasinna. )rÞetta er óþolandi;
engar siðareglur geta afsakað
hina tiilitslausu hyllingu Krús-
jeflfis á Eisenhower og öðrum
heimisvaiidiasinnum.“
Hann var einnig bitur vegna
aðstoðar Rússa við Kínverja.
Kina hefði fengið 5600 milljónir
rúblna frá Sovétrikjunum. Það
væri ekki meira en Kínverjar
sjálfir hefðu gefið til að aðstoða
bróðurflotoka. Hamn sagði, að
hvað sem öðru liði, væri elílk að-
stoð háþróaðri rítoja við hin flá-
tækari skylda: „Hún er engin
ástæða steigurlætis né sjálflshóls.“
í lotoarœðu sinni játaði hann,
að meiriihiluti fulltrúanna hetfðu
ekki verið samþykkir skoðunum
Kínverja, en hann staðhæfði að
orsökin til þess væri „misskiln-
ipgur, sem hefði versnað vegna
ærumeiðandi lyga.“ Hann sagði
að omeiri hlutanum af ræðu Kiús-
jeflfs hefði verið beint gegn Mao,
án þess að nefna hann nokkru
sinni beint. „Krúsjeff tailaði ber-
sýnilega án þess að vita, hvað
hann var að segja. Hann gerir
þetta oft.“
Þetta voru sumar sprungurnar
— aðrar voru nefndar í febrúar
1960 — sem raú hefur verið límt
yfir. Þær eru eran til staðar. Þótt
Chou En-lai forsætisráðherra og
Ohen Yi utanrikisráðlherra hatfi
ihvatt til hógværðar á nýatfstöðnu
Þjóðþingi alþýðunnar eru menn-
irnir, sem fengu til tevatns í
Búkarest og Moskvu 1960 fastir
fyrir, þeir Liu Shao-chi, forseti
og Teng Hisao-ping, aðalritari
flloiktosins. Bæði Mao Tse-tung
(sem hefur verið móðgaður iM.i-
lega) og þeir vilja sýna Krú-
sjeflf, hvar Davíð keypti ölið. Og
Krúsjeff vilil kenna þeim þessa
sömu staðreynd.
(Observer — öl'l réttindi
áskilin).
Hirðir einn 1060 fjár
ruMCARO/N^
FÁIR, sem hugleiða bún-
aðarmál hér á landi og
skipa mönnum fyrir verk-
um í hinum ýmsu bú-
greinum, munu krefjast
þcss af einum manni að
hann hirði hjálparlaust á
annað þúsund fjár og
allra sízt að hann geri það
svo til fyrirmyndar sé.
Eg ætla Páli Sveinssyni,
' sandgræðslustjóra og bú-
stjóra í Gunnarshoiti, ekki að
hann se öðrum bústjórum
fremur vinnuharður. Hitt sá
ég með eigin augum um dag-
inn að fjánmaðurinn hans,
Jónas Jónsson tfró Norður-
Hjáleigu. búfræðingur að
mennt, hirðir einn 1062 kind-
ur og 'hefir í 'hjéverkum í vet-
ur tamið sex hesta og heim-
sótt kærustuna af og til upp
að Laugarvatni, án þess að
aðrir hafi þurft að ganga í
verkin hans við fjárhirðing-
una.
Við Gunnar Bjarnason sótt
um Gunnarsíholtsbúið heim
um síðustu (helgi, en það hefir
lengi verið eitt af mestu Ihugð
arefnum Gunnars að bæta
vinnuhagræðingu í íslenzkum
landbúnaði. Hefir hann á
kennaraárum sínum á Hvann-
eyri lagt margt merkilegt til
mólanna á því sviði. Nægir
þar að nefna rimlaflórinn, sem
byggður hefir verið í nokkr-
um fjósum hér og sem bygg-
ingarfræðingar á Norðurlönd
um hafa tekið upp etftír hon-
um og vilja tileinka sér sem
merkilega uppfinningu.
★
Við höfðum hatft spurnir atf
fjármennsku Jónasar og þótti
fróðlegt að athuga hivernig
hann hagaði verkum sínum.
Féð í Gunnarshölti er hirt á

Jónas Jónsson á gæðlngi fýrir framan ein fjórhússanna í Gunnarsholti. Skozfci fjárhundurinn
hans bíður fyrir aftan hann.
þremur stöðum og er um 20
fem. leið heiman frá bæ og á
fjáríhúsin öll. Reyðarvatn er
fjarst, en þar eru 120 gem-
lingar. Á Vindlheimum eru 580
ær og á þriðja staðnum, Móa-
stöðum, eru 290 ær, 40 gem-
lingar og 32 hrútar. Góðar
hlöður eru við öll húsin.
Jónas kvað auðvelt verk
fyrir einn mann að hirða á
öllum húsunum. Hann sker
heyið niður með venjulegum
heyskera og ýtir því síðan
fram á garðana með heykvísl.
Fénu er gefið eins og það vill
éta af heyi, fóðurbæti fær
það að auki.
Við sáum að féð leit mjög
vel út og nú í maíbyrjun voru
æmar orðnar vel filldar og
ekki annað að sjá en fóðrið
á þeim væri hið bezta. Fénu
er gefið einu sinni ó dag og
það liggur við opið svo ekki
þarf að sinna vatnsburði,
nema að litlu leyti. Jónas
kvaðst hafa verið um klukku-
stund að taka til hey og gefa
í 330 kinda hús. Á Vind-
heimum eru tvö hús, bæði við
sömu hlöðu, en á hinum hús-
unum eitt á hvöru.
Jónas hafði svo folana til
að ríða á milli og vita þeir,
sem vjð tamningar fást, að
það getur verið snúningasamt
að fást við fola í byrjun tamn
ingar. Ekki virtist okkur hann
þó illa ríðandi nú, þvi hann
sat stóðhest, hinn mesta gæð-
Framhald á bls. 17.